24 Eylül 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 9

9 — VARII Bulgar gazetelerine bir bakış Türk-Yunan misakı hak- kında neler yazmışlardı? Bugün lisanları değişmiş bir hafta evelki bedbinane yazılarından bir kaçı | Sofyada çıkan Radikal gaze - tesi yazıyor: İsmet Pş. ile Tevfik Rüştü be- yin Sofyayı ziyaretleri, Türk dev- let ricalinin Balkanlardaki siyasi faaliyetlerinin bir halkasını teşkil eder. Bularık bir devirde yaşıyoruz. Muahedelerin ihdas ettikleri vazi- yetin ne kadar müz'iç olduğu her gün biraz daha göze çarpıyor. Av: rupa, yarınki gününden her an bir az daha emniyetsizdir. Bu şartlar| içinde, bütün devletler veya bütün devlet grupları, kendi emniyetleri için azami garantilerle kendilerini sarmağa uğraşıyorlar. Bu son zamanlarda imza edilen misakları sıra ile sayan Radikal bu misaklara iştirak etmemiş olan Bulgaristanın hususi bir alâka mev zuu teşkil - etmekte bulunduğunu müşahede etmektedir. Bulgarista - nm Balkanların « ındaki vaziye yle, sulhün ehemmiyetli Işsizliğe karşı | Almanyada alınan yeni tedbirlerin esası *Berlin, 23 (A.A) — Dün neşre- | dilen bir kanun, Alman hükümeti İ nin işsizliğe karşı almış olduğu ba zı tedbirleri filiyat sahasına koy - maktadır. Binalarını tamir ettiren veya güzelleştiren mal sahiplerine | olan Bulgar gazetelerinin ki memleket biribirini temsil hak - kımı haizdir, İ ni yapılmış ikametgâhlar için mu- sakkafat vergileri azaltılacaktır. Hükümet tarafından verilen 500 milyonluk kredinin 2 milyarlık iş | açacağı ve kış münasebetile arta- cak olan işsizliğin önünü alarak ! bir milyon işçinin çalışmasına se - ! bep olacağı tahmin ediliyor. Bu - | hun neticesinde işsizlere | verilen kında Türk dostlarımızdan izahat beklemek hakkımızdır.,, ».“ Müstakil “Mir,, gazetesi, yeni j misakta küçük itilâf misakına ait bazı mahiyetler bulmaktadır. “Mir,, beynelmilel siyasette sev ginin rolü olmadığını yazıyor ve öğ Meri dedin eiksind0l tazminat eksilecek, içtimai sigor iki memleket için de mühim fay - talar ve vergiler varidat artarak i dalar bahse mevzu olmak ve bu faydalarsa yakın maziyi ve henüz tamamiyle iyileşmemiş olan yara - / lari unutturabilecek mahiyette bu- I lunmak lâzımdır. cek yeni varidat ile verilen 500 milyon tahsisattan 50 milyon faz- la bir meblâğ elde edilecektir. İletlerin tasvibiyle vukua gelmedi- ği güç kabul edilebilir. Hadiseleri keşfetmek ne kadar kabilse o ka: dar denilebilir ki bu eser Balkan münasebetlerine matuftur. Bu mi - | rışmamalıyız Londra, 23 (A.A) — M. Loyd Corç dün Dormuth'da irat ettiği nutukta şunları söylemiştir. bir âmilidir. İ Radikal fırkasının organı, 1926 itilâfndan beri mevcut olan ve| halâ tarzı hal bekliyen bir takım| Türkiye - Bulgaristan meselelesini hatırlatmakta ve o Yunanistanla Bulgaristanı uzaklaşmaktan alıko- Yn bazı meselelerin de Türk devlet adamlarınm ziyareti o dolayısiyle bahse mevzu olacağını tahmin et - mektedir, karşı alacağı vaziyet — hiçbir Bul | gar hükümetince inkâr edilmesi mümkün bulunmıyan — bazı milli dileklerle alâkadardır. Bütün me- sele, hususi vaziyetimizin anlaşı - kp anlaşılmıyacağındadır. Vaktiy- le Atina gazetelerinden “Ethnos,, da hariciye nazırı M, Argiropulos: “Diğer Balkan devletlerince kat'i olarak halledilmiş sayılan bazı me seleleri Bulgaristan tekrar mevzu: u bahsetmemelidir.,, dediği hatır - lardadır. Bu gibi beyanat, bizimle kom- Şularımızı ulaştıracak (o mahiyette değildir. ... Milli liberal fırkasinın organı “Nezavissimost,, bu misaktan sulh ihtiyacının ne kadar büyük ve ne kadar hakiki olduğunu anlamak - tadır. “Bu son zamanlarda aktolu- han birçok misaklar, umumi barp- ten bizi uzaklaştırmış olan on beş Yıla rağınen, ne onun neticeleri - hin ve ne de onu doğurmüş olan! sebeplerin ortadan kalkmamış ve Avrupa sulhünün ise halâ mazinin yükü altında ıstırap çekmekte bu- ea olduğunu ispat etmekte - Ar. “Beşeriyet belki hiç bir zaman, bugünkü iktisadi. sıkıntınm tesiri altında, hali hazırdaki kadar sul- | hü temin etmek ihtiyacını duyma- mıştır, Bundan dolayıdır ki Türki- Ye ile Yunanistan, aralarındaki bü tün ihtilâfları hallettikten sonra, siyasi münasebetlerini devamlı su- rette tarsin etmeyi istemiştir.,, “Fakat ,bu misak dolayısiyle, bilhassa bize taallük eden bir me- sele vardır. Bu da bizim için ha - Yati ehemmiyeti olan (Ege denizi üzerinde mahreç) meselesidir, Ve madem ki yeni misaka göre her i- ; sakın yalnız bizim aleyhimize mü: — Almanya işlerine karışmama teveccih olduğunu iddia edemeyiz. | 1Y!Z- Eğer dünya devletleri Al Böy bi düçiyiy Kalayci hak 5 manyada Hitlerciliği yıkmağa mu lı gösteril Halta, Balkan yar | vaffak olurlarsa bunu kömünist - ER İR yi lik takip edecektir. Esasen, bugün, rımadasında daha geniş bir sahaya Ki © şamildir. Fakat bunda bizim için | 9Yni $€Yi Almanyada mahküm e - hoş olmıyan bazı nuanslar vardır! den milletlerin Avrupada başka ki sicüelâ küçük İtilaf Mitakinde bir milleti, diktatörlük rejimi te - ait kai bmenisk bi sis etmesi için teşvik ettiklerini gö İ tedir. rüyoruz. | Cenupta olup bitenler önceden ' —üm—— Paris, 23 (A.A) — Dün Pariste İngiltere ile Fransa arasında yapı- lan görüşmeler neticesinde M. Pol Bonkür memnuniyetini göstermiş ve saat 17 de Hariciye Nezaretin- de yapılacak ve M. Norman Davis in de iştirak edeceği görüşmeden sonra resmi bir tebliğ neşredile - ceğini söylemiştir, Bu ikinci görüşmede M. Bald - vin ile M, Daladye bulunmıyacak- lardır, M. Norman Davis, Cenevre ye hareketini Cumartesi akşamına bırakmıştır. ret ettiğine ihtimal vermeyiz. Bit- tabi bir eser bütün sulhperverane vasıfları haiz olacaktır. Acı mev - cuttur, fakat kendimizi paniğe kap tırmıya mahal yoktur. Kendimizi toplayıp iyice düşünmek kâfidir.,, | ... Makedonya muhacirlerinin or » ganı olan “Makedonica,, mes'ul unsurların Ankara ile Atina ara -| sında geçen hadiseleri (o yakından takip edip etmemiş olduklarını ve bu münasebetle Bulgar menfaatle- rini koruyup korumamasını bile bi leceklerini sormaktadır: “Türk devlet ricalinin Sofyayı ziyareti bize müsait bir fırsat vermekte - dir. Şayet yeni misakın müellifle- ri, yalnız sulhü tarsin etmek hede- fini istihdaf ettiklerini beyan e - derken samimi iseler iki memle - ketin müşterek hudutlarını ma - suniyetini temin eden madde oldü- ğu gibi tefsir edilmemek lâzımdır. Çünkü, aksi takdirde, yeni misa - i kın Bulgaristan için zalimane te- İlâkki edilmesi ve komşu memle - ketler için şeametli olması iktiza Itfaiye için hortum İtfaiye için yeniden beş bin met re hortum alınmıştır. Bu hortum- lar gruplara dağıtılmıştır, Ramis- te yeniden inşa edilmek olan itfa- iye müfrezesi binası bitmiştir. Bu / rada teşkil olunan müfrezeye mo- | törpomp ve arazör verilmiştir. sürprizlere maruz kalacaktır. Ye « ni Türk - Yunan misakı Bulgaris- tanı evvelkinden gayri müsait bir vaziyete sokmaktadır, Bulgaristan sulhün samimi bir dostu olduğun- dan başka devletler arasındaki her türlü uzlaşmadan memnun olur, lerinin Ege denizine doğru olan| Fakat Yunan başvekilinin Anka - yolunu kapamıya müsait olmadığı: | rayı ziyareti neticesi olan ve Bul- nı Türk devleti ricalinin bilmeme: | garistanı tamamiyle yeni bir vazi- si kabil olmadığı gibi böyle bir ta- | yet karşismda bırakan uzlaşmalar savvur ise memleketimizin — ken-| en iyi siyaset adamlarımızı bile i disine esasen resmi surette tanın -| şaşırtmaktan hali kalamaz. Sofya mış olan — bir hakkına muhalif- | ziyareti esnasında Bulgaristan iki tir ve Balkan sulhü için de kötü | memleketi alikadar edecek mese- neticeleri tevlit edebilir. leleri görüşmek istiyordu. Şimdi ve 5 Türk - Yunan misakı zuhur etmiş Dijapçebiğ ipinin organi olan | olduğundan konuşmalar çok daha i eder.,, “Bulgaristanm hayati menfaat- | Hezer bulkarliriyakiıi 500 milyon marklık yeni bir tahsi- | dan taallük eden bir mesele hak - sat daha verilmiştir. Ziraat ve ye-| yapılacak tasarruf ve elde edile - | Bu yakınlığın bazı büyük dev - Almanyanın işlerine ka-| müli vrupac - verişi ve Almanyada tütün piyasası bir raporla şöyle bildirilmektedir: Son zamanlarda oAlmanyada, tütün sanayiini alâkadar eden muhtelif resmi raporlar neşredil - miş ve muhtelif mesleki içtimalar aktad:imiştir Almanya ' kümeti, uzun za - İ imandan beri memleket dahilinde. ki tatiöin ekim'erile yakırdan alâ - *| kadar olmaktadır. Ve bu hususta i gerek tütün zeriyatma, gerekse gümrük resimlerine müteallik ba- zı ahkâm vazetmiştir. i o Almanyada gümrük rüsumunun ; himayesi altında ve sarfiyatın u - cuz nevilere meyletmesile tezayüt eden talep neticesi olarak yerli tü i tün zürraı adedi 1931 de 51,955 iken, 1932 de 55,886 ya çıkmıştır. Tütün ekilen arazide 1931 de (10,348 bektardan 1932 de 10,818 tün zeriyatında kanunun müsaade ettiği azami hadde henüz vâsıl o - lunmamıştır. Yerli istihsalin artmasını mu » cip olan âmiller ayni zamanda Almanyanın tütün ithalâtma da müessir olmuştur. Fakat Alman tü tünleri sigaret imalinde istimal €- tin tezayüdünün sigaret tütün itha lâtı üzerinde bir tesiri olmamıştır. tünü , ithalâtı. üzeriyle lan âmil ucuz nevilere rağbetin artmasıdır.Zirdeki istatis tik Almanyaya, son seneler zarfın da ithal edilen umum tütün mik - tarile şark tütünü ithalâtı mikta - rını göstermektedir. Almanyaya ham tütün ithalâtı (100 kilo olarak) Sene Umum tütün Şark tütün Mhalâtı ithalâtı Umum tütün 1thalâtirım İ 1908 1,108,561 40,871 yani © 37 1079 1.028,30 395506 — 1980 1055,825 ww — 35 | 1881 Ges damı? — 1932 735,561 ig, —ş 9034 Almanyada halk tarafından tü. tütün için sarfolunan paranın se - neden seneye azalması, kuvvei iş- tiraiyenin düştüğüne bariz bir de « Wil teşkil eder. Almanyada tütün i sarfiyatının kıymeti berveçhiati - dir; Mali sene Umum Nüfus (1 minen SE mert) (milyar mark) (başma sm) 1990 — sı 276 23 1081 —# 2.102 #06 > — 35 2085 Mü Muhtelif mamulât satışının u - mum tütün sarfiyatma nisbeti de sudur; Mali sene 1990/30 1980/81 1951/42 1ANSA3 “333 > 1015 03 Tet “1.564 Ny 548 572 Kışlmış tü, Ya 8: “108 YİL? "4128 1 puronun perakende vasati sa- tış fiatı mart 1932 de 11,24 fenik; | mart 1933 te: 9,87 dir. “1 Sigaranın perakende vasati fi Puro İ “Demokraticeski Sgovor,, gazete - | EnİŞ bir sahaya intikal etmiş bu - | atı mart 1932 de: 4 fenik; mart ' si, vaziyeti oldukça bedbin bir ba: | lunmakladır. Bundan da, kendisi kışla görmektedir. Bu gazeteye gö | ni bir emrivaki karsısında bulmuş re: “M. Muşanof kabinesi, harici / olan Yunan başvekilinin vazifesi politika bakımından, en nahoş güçleşmistir. 1933 te: 3,59 dur. Tütünden alınan gümrük resmi ve vergilerin perakende satış fiatı na nisbeti de berveçhiatidir: Dr Yar hektara çıkmıştır. Maamafih, tü - | İ dilmedikleri için, dahili istihsalâ » | satışımız : Almanyada tütün vergileri, seneden seneye artmış, şark tütünleri için pek az bir meyil görülmüştür 190 senesi maliyesimde Si, S5 1978/81 " ” si | 1031/88 . 110 95 1952/83 " " “in | Görülüyor ki tütün vergileri se- neden seneye tezayüt etmiştir, Son haftalar zarfında, şark tü. tünleri ticaretinde şayanı memnu niyet bir hareket görülmüşse de, Almanyada pahalı tütün sarfiyatı çok durgun olduğu için, fabrika - törler, ihracatçı memleketler tara- fından talep olunan fiatları tedi yeye razı olmamışlardır. tütünleri Alman piyasasında ge » çen sene kazandıkları mevkii mu- hafaza etmişlerdir. Bulgaristanın Yugoslavya hükümetile yaptığı ! müzakereler neticesinde, Yugos « lavya şimendiferler idaresi, Al - manyaya sevkedilen Bulgar tütün lerine, şimdilik 31 Kânunuevvel 1933 tarihine kadar mer'i olan, tenzilâtlı bir transit tarifesi tatbik eylemeği kabul etmiştir. Londranın maruf sigaret fabri- kalarında abdulla et Co şirketi Al manyadaki şubesinin tasfiyesine karar vermiştir. Son heyeti umu - miye içtimamda verilen izahata na zaran bu şube (1925 senesinde, yüksek gümrük rüsumu dolayısile Almanyaya ithal edilmiyen ecnebi sigaralarına karşı olan fevkalâde - rağbeti karşılamak üzere tesis e - dilmiş ve bidayette çok iyi işler yapmıştır. Fakat 1931 senesi baş « langıcında, gerek buhranın tesiri. i le, gerekse tütün sanayiine tahmil edilen ağır vergiler dolayısile, halk yavaş yavaş pahalı sigaralar dan ucuz sigaralara meyletmeğe başlamıştır. Fazla olarak ecnebi / sigara fabrikalarına karşı bir ha « reket başlayınca, şube çalışamıya / cak bir hale gelmiştir. Tasfiyeden mütevellit zararların miktarı he - nüz malüm değildir. Stok mevcutlarının azaldığına dair şark memleketlerinden ha - berler geliyorsa da Almanyada henüz satılmamış mühim miktar. ; da stoklar mevcuttur ve Alman ta Bulgar cir ve fabrikatörleri, her “şeyden evvel kendi stoklarını / bitirmeği tercih etmektedirler. Hollanda da dahi vaziyet böyledir, N Haziran ayı içinde, Türkiyeden Hamburga takriben 6000 balya tü tün kırıntısı ve tütün artığı sevke dilmiştir. Haşaratım itlâfr için kul İlanılan bu gibi mevaddın, ambar. İda sevkedileceğine, güverte üze - rinde nakli daha muvafıktır, Zira bu şekil hem daha ucuzdur hem de bu mevat, Almanyaya girme i den evvel nasıl olsa tağyir edildi. ği için, bir hasar ihtimali olsa bi - le bu şayanı ehemmiyet değildir. Almanyaya, muhtelif memleket © lerden yapılan şark tütünü ithalâ- tı ile Hamburg ve Bremen liman. larından yapılan ithalât ve bugün atidir: (Bremen tarikile yapılan ithalâtın artmasına sebep, Bremen fabrikalarmdan birinin son dere « ce ucuz sigara nevileri çıkarması. dır.,, w kü yaprak tütün fiatları börveçhir