10 Eylül 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8

: Tm 3 — VAKİ 10 Eylül 1933 Büyük şehitlerin huzurunda > Çanakkalede le yatanlar: | sehii “55 bin şehidimiz, İ0bin kayıbımız var. lebesinin. ziyareti | | Düşmanın zayiat yekünu; 265 bin Şehitlikleri imar cemiyeti ta- rafından Çanakkale şehitliklerini ziyaret içip tertip edilen seyahat evelki gün Gülcemal vaputiyle ya- pıldı. i K Perşembe günü akşamı, şehit babasının, şehit ağabeysinin, şe- — hit kardeşinin hatırasını yat için © Çanakkaleye gitmek istiyenler Gül cemal vapurunu doldurmuştu. Gül- cemal de bayraklarla süslenmiş ve kolordu mızıkası baş tarafta mevki alarak seyahate iştirak et- - mek istiyenlerin matemlerini teren müm etmek için hazırlanmıştı. Geç vakit Galata rıhtımından vapur kalktı. Marmaranm enginliğine doğru yol aldı. Vapurun güverte, üçüncü ,ikin- ci, birinci mevkilerle lüks kama- ralarını dolduranlar arasında İs- tanbulun ve hatta Türkiyenin en tanınmış simaları gözüküyordu. Şu salonda oturan mütekait za bitler... Alt katta yer almış müfti Efendiyle arkadaşları ve hafız E. fendiler;. Sol tarafta başörtülü bir ihtiyar hanım..... yanında kızı. Diğer mevkiler ise eski zabit eski asker, ve şehitlerin kardeşleri, oğulları.. Her tarafta bir grup.. Her mükâlemenin mevzuunu da ima Çanakkale teşkil ediyor: Mü- tekait bir zabit göz yaşlarını sile- rek o günleri anlatıyor ve düşma. nın karşısında eriyen şehitlerin menkabelerini yadediyor.. . Böyle çok geçmedi.. “Güverte ? de, salonda canlı bir hareket ol- du. Mızıka ve ince saz terennüme başladı.. Geceleyin kamarada yatanların kulaklarına üst kattakilerin ince © saz ahengine uyan şarkıları geli - yordu. iltihak edenler Geceleyin Tekirdağından, cuma günü de; öğleyin Geliboludan mu- kaddes vazifeye iştirak için gelen heyetler vapura girdi. o Öğleden sonra da Çanakkale heyeti geldi. Vapur Çanakkaleden kalktığı zaman düşmanın günlerce top ate- $i altında bulunduğu mevziler için de idik. - O günleri görmüş olanlar, — İşte şu tepeden... top atardı. Askerlerimiz şuraya saklanmıştı.. Şurada mevzi almıştı.. Bizim bah- riyeliler şurada idi... diye izahat verdikçe herkes meraklı meraklı bir sağa bir sola bakıyor o günlerin | azametini gözü önünde yaşatmak | istiyordu.. Fakat ne mümkün... Erkânı harp yüzbaşılığından müte- kait Feridun Bey nihayet imdada yetişti. Kürsüye gelerek Çanak. kale myharebesine ait tarihi ve as- keri bir konferans verdi. Bu kon. feransta Mehmetçiğin kahraman- lığı, zabitlerin kumandanların bü- yüklüğünü çok güzel izah etti. 18 marat döğüşünün sebepleri- ni, Çanakkale müstahkem mevkii- nin 73 topu ile düşmanın 316 yı geçen toplarını yenerek birkaç düş man diritnot zırhlısının batmasiyle neticelenen bu ilk Türk zaferini anlattıktan sonra düşmanlarımızın | kem denizden, hem karadan yeni teşebbüslere nasil geçtiklerini söy- iedi, mir 8 temel direğini teşkil eden 25 nisan 9 ve 10 ağuslas günlerinin şanlı tarihini; dinleyicileri ağlata- vetle ifade etti, dahi büyüklüğü önünde eğilmek mecburiyı günlük tarihi (o hakkında İngiliz harp tarihinin buna dair tesbit €- dilen şayanı dikkat ve takdir cüm- | de kaldıkları bu üç| Düşmanlarımızın | nakkale şehitlerini ziyaret ve taziz ' resindeki araba, evvelki gece yarı- | Otobüsle tramvay eri Türk ta- Gece yarısı aceleci otobüste cam kırılmış, yaralananlar olmuştur Güzel bir program | Sirkeci. Kakırköy otobüslerin- Milli Türk Talebe Birliği Ça- ! den 3572 No. Ir şoför Rahimin ida- Çanakkale Çarpışma o kadar şiddetli ve #* ni olmuştur ki, otobüsün ön kısm' tramvayın için bir seyahat tertip etmeğe ka-' sı saat 1 de Samatya tramvay cad- | da bütün camları müthiş bir şan” rar vermiştir. Bu seyahate bütün ; desinden bütün süratile kelle gö- gırtı ile kırılmıştır. Sarsıntıdan 401 Türk talebesi davetlidir. Vapur, ' türür gibi geçerken oYedikuleden| ra birdenbire duran o tramvayda” motör ve saire masrafı olarak her | Sirkeciye doğru gelen 20 numara- | yolcular telâşla fırlamışlar. Kendi" iştirak edecek arkadaştan üç lira | İr Yedikule — Sirkeci tramvayı ile | lerini dışarıya atınca tramvaya bir tamamen parçalanmış "İ yecana getirdi. Bilhassa Çanakkale zaferi. | alınacak, masraf bu miktara var-| mazsa geri kalan miktar iade edi- ecektir. aittir.) Program şu şekilde tesbit edilmiştir: 14 Eylül perşembe: Saat 17 de leleri aynen tekrar ederek bunlara bir şey ilâve etmek istemediğini söyledi. Feridun Bey o günlerin heyeca nmı çok güzel yaşattığı için çok al- kışlanmıştı. Öğleden sonra gemi- nin baş tarafında ve büyük (salo. | vaPurla hareket. nunda ayrı ayr toplanan halk dini | © 15 Eylâl cuma: Sabah Çanak- bir vect içinde muhtelif hafızların l kaleye varış. Motörle Maydosa okudukları mevlütleri dinledi. İç. | Seçiş. Maydostan yürüyerek Bü- ten gelen bir heyecanla muazzez | yük Anafarta köyüne. (Yol 4-5 şehitlerin ruhuna fatihalar gönder- | saat sürecek, yolda Kurucadere ve | di; Maltepe köylerinde mola verile- cektir.) Anafarta köyünde istira- hat (gece orada geçirilecek.) 16 Eylül cumartesi: Sabah 8'de harp sahalarını gezmek üzere has| reket (Mehmet çavuşabidesine çe- | lenk. Kireçtepe, Arıburnu, Conk- bayırı, Kanlısırt sahalarını ve Türk Güzel hitabeler Bundan sonra İstanbul mebusu Ziyaettin Bey kerimesi Vecihe Ha- nım Çanakkale şehitleri için yaz- / mış olduğu bir şiirini okudu. Hal kın hissiyatına çok güzel tercüman olan bu manzum yazıda Vecihe | şehitliklerini ziyaret. Bu saha- Hanım bütün halk tabakasını ms larda bir kısım ecnebi abideleri de Bilhassa Hanım. | görülecektir.) Akşam Anafart> ları hüngür hüngür ağlattı. | köyüne dönülecek ve gece orada Nakıye Hanım da çok heyecan. | geçirilecektir. lı bir hitabe irat etti. Nihayet Ça- | nakkale gençleri namına bir zat ta | ket. Maydos ve Kilidilbahir tari- İsim yazdırmak, para yatırmak, ve tafsilât almak için pazar (bu- gün), pazartesi, salı, çarşamba günleri 15 - 17 arasında birliğin Cağaloğlundaki merkezine müra- taat ediniz. ö.. s0 sea 0m 0 e EAA KABAN lüleri için yabancı ellerde diktikle. ri abideler yanında göğsü ile vatan hududunda bekçilik eden ve haya tı pahasına vatanını kurtaran Meh metçik namına bir abide yüksel- tur. Maamafih sevinçle öğrendiği- mize göre Hazretleri hükümetin buraya Ça- nakkaledeki şehitlerimizin hatıra- sını taziz için Türk ordusunun şa- nma lâyik bir abide dikileceğini alâkadarlara bildirmiştir. Gelecek seyahâte kadar bu abi- denin hazırlıkları ikmal edilirse 1934 yazında Türk şehit ruhlarının pervaz ettiği meydanda abidenin i temel taşı atılır, ve her Türk bu- radan geçerken Türk i canlı şahitleri karşısında kabartır, göğüs cavüz. etmenin ne yaman bir iş ol- duğunu bu muazzam bir manga tarafından o müazzez| purla İstanbula hareket edilecek. Çanakkaleli, Tekirdağlı, Gelibolu- müspet rakamını şöyle anlattı: Eee rimizın 550 bin | herkese ilân ederler. nutuk okudu. kiyle Çanakkaleye dönüş, “Şehir Çanakkale — jandarmalarından | gezilecek ve saat 14 te kalkan va- | ruhların hatırasını taziz |'Yir. YAŞANAN için haavya - sıkılan üç el ateş -| ten sonra merasime nihayet ve - | rildi. Bando muzika matem hava- sı çaldı. | Türkün unutamadığı, ve unuta- mıyarağı bir vatan parçasından, 150 bin şehidi içine alan topraklar ida selâmlanarak İstanbula doğru dönüldü. Vapurda bulunan İstanbullu, | | lu ve Türkiyenin dört bir köşesin- | den gelmiş olan halk derin bir he-/ yecan içinde idi. Bu heyecanşın j ifadesi olarak Büyük Reis Gazi ! Mustafa Kemal Hazretlerine, Baş. | vekil İsmet, Millet Meclisi Reisi Kâzım ve Müşir Fevzi Paşalara | tazim telgrafları çekildi. ! Artık herkesin mükâleme mev zuu yalnız şehitler idi. O günleri çok iyi bilen bir zat şehitlerimizin — Çanakkalede 65 bin şebit | verdik. 10 gaiptir. 100 bin mec- «Şruhu, 21 bin hastalıktan vefat, 55 | bin de safhaplan ayrılan sakat .! lar.. Bu suretle 250 bine yakin | ,zayiatımız vardır. Düşmanlarımızın ise: 119 bin İngiliz ve 26 bin Fran- sız olarak ölü ve yaralı. 120 bin | hastalıktan dolayı safharp dışında ii Za; la yen yiat yekönü ise 265 € geldiği düşü. z. < nülürse yüzde ellisinden fazlasının zayinta emi eller. aa Çanakkale Kaka ziya: ret edenlerin kalbine zehirli bir ok İ gibi saplanan muazzam düşman abideleri vardır. Bu abidelerin yanında bir Mehmetçik hatırası ol madığı için bu seyahatler ziyaret. | talar önündeyiz. Dünya kavga - çilere acı geliyor. 'smda dünya tarihinin gidişini Filvaki Çanakkaleden mağlüp | değiştiren Çanakkale zaferini ku- Gazi Hz.ne çekilen telgraf sureti | 18 mart kahramanlarınm ününü dünya durdukça mavi dalgaları içinde çalkalandıracak olan Çanak |» kale boğazından Conk bayırı karşısında ve Anafar- | (laşe masrafı yolculara | 17 Eylül pazar: Köyden hare! mesi her Türk için büyük bir borç | Başvekil İsmet Paşa | abidesini | ? seyrederek Türk kahramanlığının ! — Burada Türk düşmanına te- | abidelerle | geçtik. Simdi |, | karşılaşmıştır. Vatman tramvayı yavaşlatmış, hâdiseden pek az evveline kadar fren yapmıyan şoför bir muhakkak olduğunu görünce ne yapacağını ne edeceğini şaşırarak | frene sarılmıştır. Fakat geç kalan | bu tedbir fayda vermemiş bütün | süratlerile birbirlerine doğru uç * makta olan otobüsle tramvayın çar | pışmasına mâni olamamişlır. Musademenin muhakkak oldu - ğunu ve gittikçe yakmlaştığını kes- tiren otobüs yolcuları korku ve te- lâşla feryada ve çırpınmıya başla- mışlar. Tramvaydaki yolcular da ancak müthiş bir çarpışmadan son ra hâdisenin farkına varabilmişler dir. Japon ticareti için bir tetkik heyeti Tokyo, 9 (A.A.) — Japon ihra- catçıları cemiyeti, Ooaka, Kobe ve i Nagoya tüccarlarından beş kişiyi Afrikaya giderek Japon ticareti - nin inkişafı hakkında tetkikat yap mağa memur etimişir, Heyet, Nevyorka işliyen Harun kalacaklardır. Heyet, Afrikada Japon mamül eşyasmın satışı tesis etmeğe çalışacaktır. LA Almanyadan Çin denizine Berlin, 9 (A.A.) — Luft Hansa kumpanyasına ait olan ve Berli — Şanghay hava yolunda işliyen bir Yünkers tayyaresi Berlinle Şang- hay arasındaki 10.000 kilometre - !Tik yolu pilot Gershon Korn'un ida ) resi altında dört gün içinde katet- i meğe muvaffak olmuştur. Bu tayyare Almanya ile Çin de» nizi sahili arasında en hızlı uçuşu yapmak suretile birrekor kırmış - tr . İngiliz kabinesinde mü- him meseleler var Londra, 9 (Hususi) — Kabine mübim bir içtima akletti. M. i Ramsey Makdonald, Irak mü- messilinin Asuriterin kattiârmı ha- disesine dair yazdığı raporu okudu. Bu hadisenin tahkikat, . Cemiyeti Akvam içtima'arı baş- i lamadan, yani ayın 22 sinden evvel tamamlanacaktır. Kabine bu toplantıda silânları bırakma konferansı mesaisi ile İ Almanyanın slâhlanması mese- lesile meşgul olmuş, Rusva ile ticari münascbata da'r görüşül- müştür. Içtimadan sonra başvekil kra- hn bulunduğu Balmuralşatosu- na gitmişlir. | İ yiğit şehitlerimizin söünevi huzü- rundayız. O zamanki düşmanla- rımızın bile büyüklüğü karşısında eğildikleri 24 nisan ve 9 ve 10 ağus için satış yerleri | otobüsün toslamış olduğunu ve 0 * İ tobüste pencere, cam, kapı, çamuf kazanın ; luk namına bir şey kalmadığı0i görmüş'erdir. Kazada dikkatsız şoföre gari” | bir tesadüfle hiç bir şey olmamif | İ işin yakın zamanda bitece yalnız şoförün muavini Yaşar E* fendi yüzünden fena halde yara” lanmıştır, Tramvaydaki yolcular da bir şey olmamışsa da, otobüf yolcuları arasından Vahit Efendi isminde biri kaşmın üzerine karılaf camlardan biri çarptığından yara” lanmıştır. Gecenin yarısında rüf gâr gibi otobüs dikka siz şoför polis tarafından yakala” mış ve hakkında takibata başlan“ miştir. süren Tarife kanunu Gümrük ıslahatının hedefine dair.. Ankara 8 — Gümrük daireleri!) de yeni ve mühim teşkilât yapı! İ caktır. Bir aydanberi İstanbulei ' bulunmakta olan Gümrük ve İn di *, lar Vekili Ali Rana Bey geldi” | Neru vapuru ile Kobe'a hareket beri ar Ye in FELİMEN Ex etmişlerdir. Afrikada bir “kaç ay sütüre susta şa işi başlanacaktır. Rana Beyin pazartesi günü Af karaya dönmesi bekleniyor . Vekâlet müsteşarı "Adil beyi #f yaret ederek yapılacak ıslahat! hedefi ve gümrük işleri hakkın&” kendisiyle görüştüm. Adil Bey # beyanatta bulundu: 3 “ — Gümrük ıslahatının hede” fi tüccar ve yolcu için kolaylık min etmektir. Yeni ıslahat sa de tüccar malını gümrükten kolaylıkla çıkarabilecektir. Nak” liye vasıtalarının tekemmülü leketleri biribirine çok yakınlı mıştır, Bu sebeple yolcülar sık sık pir memleketten ötekine geçiyorl#”” Yapılacak ıslahat bunlar için # kolaylıklar temin edecektir.,, Bazı gazeteler gümrük tarife w nununda tadilât yapılacağını bü tadilâlın kanunun resim ri mında olacağını yazıyordu. Ad Bey tadilâtın ne tarzda yapıla€? ” il şöyle anlatmıştır: 4 “ — Tarife kanununda geni$ bi tadil hazırlamaktayız. Fakat bu | dilât kanununun resim kısmı” dokurmıyacaktır. Ancak WP tarife mavzuri'ma yaklaşmak şa" yesine müsait çlacaktır. Bundan (başka 1701 num tütün inhisar kanunu da tadil lecektir. Tadilât esas itibariyle zırlanmış ise de, muhteviyat* el rinde şimdilik bir şey söylene” çünkü hesüz alâkadar makama noktai nazarları almmamıştı”” pi dini, arel | edi pe. mit etmekteyim. Biter bitm yiha tekrar gözden geçiriler€ lise arzedilecektir.,, > i mız eğik duruyor. Sayısız w yo tos günlerinin enginliği önünde yz! lerimizi sonsuz şükranları” se kadar iyki bir kuv | olarak şekilen ener ö “rarken, emriniz altında can veren' beğiüziki saygı ve minnetle başı: ' narız. s