31 Temmuz 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 10

e) R Italya Yunan ada- —10— VAKIT 31 Temmuz 1933 i Suale cevap i i (Baş tarafı 3 üncü sayıfada A) Ticaret sahasının genişleme sinden hasıl olan sermayeye sahip olanlar , B) Bilhassa büyük keşiflerden sonra müstemlekelerden gelen kıy metli madenlere ve bol paraya sa- hip olanlar, C) Sanayi müesseseleri (yavaş yavaş ortaya çıktı. Bunların da larr serbest rekabetti, ferdi hürri- yetti, hulâsa liberalizmin ileri sür düğü bütün iddialar bunların id - diaları idi. Çünkü krallıklar orta sınıfın o malını ve canını emniyet altında bulunduramıyordu. Krallık kuruluş itibariyle kralın maiyet me muru haline giren asilzadeler ve kral tahta destek olan kilise ile birlikte orta smıf (o ve fakir halkı istismar ederdi. Orta sınıf zayif iken ses çıkar- mazdı, Fakat orta sınıf zengin» leşip krallıklar ve asalet kuvvetten düşmeğe başlayınca burjuva, fikir den, felsefeden başlıyarak siyase- te kadar bir kalkınma (hareketi yaptılar. Bu hareket bir taraftan felsefe de insan şahsiyetine kıymet, hür - riyet, müsbet ilim cereyanını do - urdu. Bir taraftan da parlâmento rejimini canlandırdı . Parlâmento hareketlerinin başı , hak sahibi olmıyan orta sınıfa hak vermektir. Bu hakla orta sınıf devlet mali yesini, bütçesini mürakabe salâhi- yetini kazanmıştır. Çünkü orta $i « nıf zenginleri devlete mütaahhitlik ediyor, fakat paralarını muntaza - man alamıyorlardı. ç Alacaklarını enmiyet altına al- için âdeta hazineye (haciz koymak istiyordu. o Parlâmen- to inkişafa imkân bırakmak için de (Beşer hukuk beyannamesi ile düsturlaşan) hürriyetleri vermiş - tir, Çünkü orta sınıf münferit ser- mayelere sahipti. Parlâmento ihtilâlleri tarihi bas 3ından sonuna kadar tipik bir sı - nıf hareketidir. Parlâmento reji - minin muvaffak olduğu yerlerde orta sınıf hâkimiyeti kuvvetli de mektir. Şimdi siz alın Osmanlı impara- torluğunu; parlamento hareketin. de böyle bir görünüşü var mıdır?. Osmanlı parlâmento hareketi milletin içinderi doğabilmek için Osmanlı memleketinde | milli bir burjuva tabakası teşekkül etmiş ol şmalıydı. Birinci ve ikinci meşruti- yet hareketlerinde Türkiyede böy le bir teşekkül yoktu. Osmanlı maliyesi berbattı. Osmanlı iktisadı berbattı. Osmanlı fikriyatı berbattı ve hepsi de orta zaman (damgasını vardı yaşamak istiyordu. © Yabancı sermaye sahipleri var dı. Kazanmak istiyorlardı. Banka Türk değildi . Şirket Türk değildi. i Türkün değildi. İhracat işi Türkün değildi. Meşrutiyet ilân olunduğu zaman osmanlı ordusuna ekmeği, bulgu - ru ibr İngiliz firamsı satıyordu. — Aşar mültezimleri ekalliyetlerdi. Devletle alış veriş edenler, Türk ler değildi. Ecnebiler © ve onların yardakçılar idi. Bunun için yabancılar (Obir taraftan si- yasi (o tazyiklerle (e devleti ma- K teahhütlerini © ifaya (mec bur ederler, diğer taraftan da Os- manlı ülkesinde ekalliyetleri, yâni Türkiyede çalışan ecnebi firmalar 1 rının iş adamlarını doğrudan doğ- ruya kanun tanzimine memur et - | mek, onlara devleti o mürakabe hakkını verdirmek isterlerdi. Bizim rahmetli hürriyet baba ları İngiliz ve Fransız sefarethane (lerine babalarının evine gider gi- İ bi girerlerdi. İngiliz ve Fransız se | faretleri niçin parlâmento taraf - tarı idi? Ecnebi sefaretlerin Os -| manlı devletinin (dahili işlerine müdahalesi ve hürriyeti himaye etmesi boşuna mıydı? Hayır, Tür kiyeye yatırılmış olan (İngiliz ve Fransız sermayelerini daha smin bir halde muhafaza etmek için. Böyle bir davadan doğan ve Tanzimatın devamı olan parlâ mento, parlâmento değil bir eniri- ka dolabıdır. e Madde 2 — “786 da ilân edilen birinci meşrutiyet, 1908 de ilâm e dilen ikinci meşrutiyet, bir taraf - tan düşman tecavüzleriyle parça lanan Osmanlı imparatorluğunu koruma kiçin sarayın ve ona isti * nat eden politikacıların, diplomat. ların hareketiydi,, dedik. Dostu- muz anlamadı, zırvaladı. Tekrar anlatalım: Birinci meşrutiyetten başlatya - ım, birinci meşrutiyeti kim hazır ladı? Abdülhamit meşrutiyeti ilân edeceğini vadederek tahta geçme- di mi?, Geçmedi deyin.. Geçtiyse İ ilk meşrutiyet o başından sonuna kadar bir padişah dalâveresi idi. Moşrutiyet hareketi esasen tar | zimat hareketlerinin bir devamı idi... Sun'i Osmanlı milletini vücü- da getirmek için yapılan hareket - lerden biriydi. — İkinci mesrutiyet (Reval) mülâkatından sonra he yecana gelen bir zümrenin bareke- ti ve padişahın mukavemet etme » mesi ve tahtta kalması ile netice « lenen bir davadır. Büyük (o tarih cereyanları içinde Ahmet Rizala; şunlar, bunlar, O hattâ şu veya bu cemiyet bir gölge gibi kalır. 324 meşrutiyetinde de dava mil- li haklar davası değildi. Osmanlı imparatorluğunu korumak gayesi idi. İkinci meşrutiyet hareketi, Tür- kiyeyi gene parlâmento o rejimini tutacak milli bir burjuva zümre * sinde mahrum buldu. Onun için temelsiz oldu. İmparatorluğun ças bucak parçalanmasını kolaylaş - tırdr. iie Madde 3 — Makalemde bizim tarihimiz 24 Temmuzdan başlar dedim. Gene bu iddiadayım. Bizim ta- rihimiz 24 Temmuzdan başlar. Bu tarih; bir dönümün, bir olu şun, bir inkılâbın ifadesidir. Gene makalemizde dedik ki; 24 Temmuzun karakterlendirdiği cümhuriyet devresi ile imparator - luk arasındaki fark, bir nevi farkı dır. İnsan toplulukları bir takım nevilere ayrılır: Kalan, kabile, aşi- ret, site, imparatorluk, burg, mil- let gibi... Türk milleti de sosyolojik mâ- nasile Türk soyunun bir nevidir.Bu nevi ikılâbınm karakterini (Lo » zan sulhu) ifade eder, Türk milleti dediğimiz zaman biz bundan iki mâna anlarız, Biri tarih mânasiyle, yani soy itibariyle bütün Türkleri bayrağı altında toplar. Öteki muasır millet Teri gibi demokrasi harsma sahip olan milli hâkimiyete (dayanan, milli iktısada, milli hukuka, milli e ti : larını niçin işgal etti (Baş tarafı 1 inci sayıfada) tesbit edilmemiş olduğunu da mü- talea şeklinde ilâve ediyor. | İşte bu son sözlerdir ki İtalyan ! bahriyelilerinin üzerine (o çıkmış | oldukları adalar hakkındaki Ital- İ yan emellerinin mahiyeti hakkında ciddi bir şüphe veriyor. 11 Ağustos cuma günü Moda İ deniz hamamında yapılacak yüz - Eğer Italyan (o bahriyelilerinin | me müsabakalarımız gün geçtikçe | maksadı hakikaten sadece Yunan | büyük bir rağbet ve alâka ile karşı ! denizlerindeki birkaç boş ada üze-| lanmaktadır . Müsabakalarımızın rinde fenni tetkikat © yapmaktan ibaret olsaydı bunu İtalyaya karşı dostane vaziyetinde şüphe bulun - mıyan Yunan o bükümetine daha evel açıkça söyliyebilirdi. Halbu- ki hadise böyle olmamıştır. o Hiç haber verilmeden bir (o emri vaki yapılmıştır. barla bazı sebepler dolayısı ile res mi müsabakalara henüz giremiyen yüzücülerimize de iştirak (hakkı vermesi bu rağbeti . artıran belli başlı sebepler arasındadır. klüpler haricinde kalmış yüzücüle- rimizin de derecelerini denemele- rine vesile vermekte, hem de mın- Bu itibarla işgal hareketi büyük yangınlardan evel duyulan bir pa- çavra kokusu gibi Akdenizin bir | taka şampiyonlarına gene bir haf-! köşesinden herkese bir nevi harp) ta sonra yapılacak Türkiye birin - hazırlığı o hissi vermiştir. Çünkü| cilikleri için güzel ve sıkı bir id- şimdiye kadar İtalyaya ait olmıyan | man fırsatı temin etmektedir, bir veya birkaç ada işgal edilmiş! Müsabakamızda baş hâkemliği, ise ve bu işgal hakikaten denildiği | federasyonun denizcilik komitesi gibi fenni bir maksada (müstenit| reisi Ekrem Rüştü Bey yapacak « olmayıp ta askeri bir mahiyette de- | tır. Mütehassıs hâkem yüzme ant- vam edecekse ortada uzak ve ya -| renörü Her Tekethoftur. Diğer kım bir harp tehlikesi bulunduğu «| hâkemlerin isimlerini (o de bir iki nun bir delili ölârak kabul oluna -| güne kadar ilân edeceğiz. bilir, Müsabakamız . Moda deniz ha- Bununla beraber Yunan başve- | mamında ve bu hamamın o bülün kili M. Çaldaris hadiseyi hakiki! fenni şartları haiz olarak tanzim bir soğuk kanlılıkla karşılamıştır. | edilen yüzme sahasında yapılacak " İtalya hükümeti nezdinde yaptığı) tir. teşebbüsatta hiç bir asabiyet eseri | (Bu hususta lâzım gelen teshilâ- göstermemiştir ve Yunan matbua- | te gösteren hamam sahibi Ihsan tına meselenin halledileceğini te -| Beye hassaten teşekkür ediyoruz. min etmiştir, Hamamın tertibatı, yüzme mü - Dün bu hadise hakkımda gelen sabakamıza iştirak etmiyen fakat telgraflar şunlardır: * müsabakaları © seyretmek istiyen Atina, 30 (A.A.) — Havas jan- İ sı bildiriyor: M. Çaldaris, bah (ği | Numarası: Saati; riye erkânr harbiye reisi ile, Mtal- /ii b v vi yanların fenni tetkikat yapılmak 3 1830 iiçin çıkıldığı Merzo civarınaki a- 5 1435 dalar hakkmda görüşmüştür. 5 1340 M. Çaldaris İtalya sefirinin de 6 1345 ziyaretini kabul etmiştir. Italyan || z Ade sefiri matbuatım neşriyatmdan şi- |ll 9 ia | kâyet etmiştir. i 19 1440 M. Çaldaris, gazetecilere, me- |$ 11 1510 selenin biran evel halledileceğine | 2 1520 dair tekrar teminat vermiştir. b id e Atina, 29 (Hususi) — Kalim »İil 1S 16 nos adasının yanında ve Amorgos İli 16 1620 adasının karşısında bulunan iki hâ 7 1665 li adada Italyan oldukları anlaşı » (fi 18 1710 lan bazı kimselerin görüldüğü ha- — beri burada heyecanla karşılanmış (MEME tır. Roma hükümetinin protesto Bir çocuk bulundu edilmesi, hiç olmazsa İtalyan se- fareti nezdinde (o teşebbüsat icrası mevzuu bahsedilmiş ise de M. Çal-| civarında dolaşırlarken bir çocuk daris adalara gıkanların hüviyetle- sesi duymuşlar ve tekkenin duva- ri ve maksatları belli olmadan böy | rına yaklaşınca yerde bir çocuğun le bir karar verilemiyeceği mütale | ağlamakta olduğunu görmüşler - asında bulunmuştur. dir.. Bulunan çocuk tahminen dört Bilâhare gelen mütemmim ha | günlüktür. berler adaya çıkanların İstanköy ye zelzelesi münasebetiyle ilmi tetki- Gocüğün ae ğıtta kendisinin rum ve isminin kat yapmak gayesini göttüklerini bildirmektedir. Vahaç olduğu yazılıdır. Çocuk vasıtasiyle Balıklı rum kilisesine teslim edilmiştir. Zabıta bu yav- rucuğu sokağa bırakanları aramak tadır.. Silivrikapıda mahalle bekçileri evvelki gece orada Pazar tekkesi san'ata malik olan bir cemiyet de- mektir . 24 Temmuz bizim sosyolojik i mânasiyle o millet olduğumuzun dünyaca tanmdığı gündür. Yani iç timai bir tekâmülün ifadesidir. Osmanlı imparatorluğu bir mil- let değildi. Orada ancank bir üm met hayatı hâkimdi. 10 Temmuz da bu ümmet hayatı içinde kayna: Tek hücreli hayvandan insana kadar bütün canlılar biribirlerinin akrabası sayılır, fakat hayvanlar tekâmüllerinin her merhalesinde de birer nevi adını alırlar, Kuşu kurttan, atı maymundan, dı gitti, maymunu insandan böyle ayrırız. 24 Temuz bir baştır, Gerçi ta - | İçtimai hâdiseyi de böyle ayırırız. rihin o hadiseleri (biribirine bağ-! Yoksa bizim tarihimiz 24 Temmuz İrdır. Hayat O hadiseleri gibi... dan başlıyor sözüne mevzu bilhası ie üzme Müsabakalar!” 11 Ağustos Cuma Iştirak edecekler isimlerini Moda , hamamı müdürlüğüne yazdırab. umuma açık bulunması ve bu iti- ! | nm a mm e ee ! dığı hafta içinde Mode ağ gül sporcuların hepsini liktedir. bei Bundan omaada yirci cek yüzücü olmıyan .“ yi de sandalye temin d sahibi İhsan Bey der id Müsabakamızda bi” ciliği kazananlara birer madalya veril rece alan klübe de 2” 1 j “Yy | diye verilecektir. | Bu müsabakamız hem bu suretle | Hediyeler, müsabek, da verilecek çay 2iYy8 tılacaktır. i Müsabakamıza girecek. her gün spor muh bizzat yahut yazı ile gi isimlerini yazdırabilirle” ) Kadıköyünde oturan günden itibaren Moda ©“ 4 mamı müdürü İhsan su caalla gazetemize ver” isimlerini yazdırabilirle”.. 4 Müsabakamızın ne“ cağı saatler şudur: Davis kupâsı mi Paris, 30 (A.A) —Ey vis kupası maçlarında” kğ) nü kazanmıştır. Çift * Borotr ile Brugnon, He yi 6/3—8,/6—6/2 Y yö” İngiltere üç maçta” gf zanmıştır. Yapılacak Hİ ha var, . Nevi: Türk bayrçak yarışı 400 serbest 50 ,, çocuklara iu ıw d il 50 , dekaütlere 0 i 200 kurbağilama (Hat 190 Serbest | 190, (Hanımlara) ua” 100 Sır üs geri! Atlama (5 mecburi 8 900 Serböst 50 kurbağalama çocuk 190 # “ ” 50 kurbağalama ka Türk bayrak yarış 1500 serbest p 400 serbest Hanımla Su topu Yağlı direk Böyle komşula” Taksim Yağhan€ numaralı Madam ? partımanının 1 inci * ? sma hırsız girmiş © ai iki adi küpe çalarak ye” Hursızların üçünü Koço ve Hasan olduğ” yakalanmışlardır. > Türkçeye bihakkı” essesemiz için daktiloya ihtiyaç ) bilen tercih olumu” duna daktilo iş” müracaat, > sa taze ve 14 milyo' , huriyet olduğu 74. yumuzun tarihi yo” vermek için insanın ilim ve fikir ibişi © «