31 Mayıs 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
vd — VAKIT 31 Mayıs 1933 Hariciye vekili T. Rüştü Bey Baştarafı Birinci Sayfada —z tasyondan doğruca Tokatliyan o- teline gitmiş, orada bir müddet is- tirahat ettikten sonra Boğazlar Ko misyonundaki Fransız murahhası | M. De Pozzi'nin ziyaretini kabul etmiştir. Sovyet büyük elçisi M. Suriç iel öğleden sonra Tevfik Rüştü Beyi | ziyaret etmiştir. Hariciye Vekili miz Sovyet elçisinin : ziyaretinden sonra Türk — Yunan muhtelit ha-! kem mahkemesi bitaraf reisi M. Boeg'i kabul etmiştir. | | Bu ziyaretlerden sonra otomo - bille ufak bir gezinti yapmış, saat on yediye doğru Haydarpaşaya geçerek trene binmiştir. Tevfik Rüştü Bey Haydarpaşada da bir | çok kimseler tarafından uğurlan -| mışlır. Mevduatı koruma kanunu kabul edildi 'Bankalar birer beyanname » verecekler, sermaye ile bu bankayı teşkil ede€ mevduat kabul edebilmeleri de bazı şartlara bağlı olacak... ANKARA, 30 (A.A.) —B.M. Meclisi bugün reisi vekili Rafet Beyin riyasetinde toplanarak mev- duatı koruma kanununu müzake- re ve kabul etmiştir. Bu kanuna göre, Türk kanunla- 100binden aşağı olan yerlerde en az 150 bin Hra, nufusu 50 binden aşağı ve olan yer'erue en az SÜ bin lira olması şarttır Muhtelif şehirlerde şubeleri İ mevcut bankalar için bu madde | Hariciye Vekilimiz, dün vakti| rına tevfikan teşekkül etmiş olup | mucibine aranacak sermaye haddi olmadığından gazetecilerle uzun uzadıya görüşememiş, bir aralık bir muharririmize kısaca şunları söylemiştir: “ — Silâhları bırakma konferan: | sına verdiğimiz muhtıra, biliyor - | elyevm faaliyette bulunmakta o * lan bankalar bu kanunun neşri ta- rihinden ve bundan sonra teşek - kül edip faaliyete geçecek olan bankalar da teşekkülleri tarihin - den initibaren iki ay zarfında Ma- merkez ve şubelerinin bulunduk - ları şehirlere ait hatleri ayrı ayrı hesap ve cemedilmek suretile tes- bit olunur. Kanunun neşri tarihinde tediye edilmiş veya tahsis olunmuş ser - sunuz ki, ikinci kıraate bırakılmış» | liye Vekâletine birer beyanname | mayeleri muayyen hatlere baliğ tur. Konferans, Londrada topla - nacak iktısat konferansına kadar daha kati bir neticeye varmıyacak ise de her halde daha müsbet ka-| rarler verebileceğini ümit ederim.. | Silâhlarr bırakma konferansında | kati neticenin Londra konferansı- nm toplanacağı zamana kadar a - İmması vaktin darlığından dolayi | kabil olamıyacaktır.. Ben her hal-| de nikbinim. Bu konferans iyi bir neticeye varmalıdır. Harici ve beynelmilel münase - betlerimiz' "gok iyidir. Ankarada Reisicümhur Hazretlerine ve Baş- vekil Paşaya silâhları bırakma konferansının oarzelliği o netice hakkında malümat verecek, Lon - dra ve iktisat konferansı hakkında yeni talimat alacağım. Londraya hareketimiz tarihi de ancak An - karada belli olabilecektir.,, Yunanistanda bir korku w . Baştarafı Birinel Sayıfada dir, Mariciye nazırı M. Maksimo- sunkaşvekil nezdinde yaptığı te - şeşbbüs neticesinde hükümetin cümhuriyet ve kraliyet meseleleri hakkında resmi bir tebliğ neşret- mefine İntizar edilmektedir. Cüm- ! huriyetçi mehafil, dünkü nümayiş- lerden sonra sabık kral hanedanı lehinde ani bir hareket vukuun - dan korkuyorlar. Hattâ sakıt kral | Yorginin bir tayyare ile ansızın! avdetinden de endişe ediyorlar.. Cümhuriyetçiler, rejimi şiddetle müdafaaya karar vermişlerdir. Bü yük denizin ortasında Başlarafı Birinci Sayılada cak ve yoluna devam edecek. Ma-| mağih cesur insanlar buna lüzüm| görmeden ve bu yapma iskeleyi| beklemeden yeni seyahatlere atıl! maktadırlar. | İşte Mollosiyon ailesi.. Madam Mollison di üç ay evvel Lon - dradan Afvikanın cenubundaki Kap burnuna ks adar, koca sahrayı yapa yalnız geçmişti. Şimdi karr kova Bahrimuhiti geçmeye teşeb - büs ediyorlar. deni. âlemi gnyor ve | vermeğe mecburdurlar. Bu be - yannamelerde: Türkiyede ve ecnebi memleketler- deki merkez ve şubelerinin bulun- dukları Oo mahallerin isimleri, sermayeleri miktarı ile bunun ne | miktarının henüz tediye edilmiş ve ne miktarının henüz tediye edil « memiş bulunduğunu, muhtelif ne- vi ihtiyat akçelerinin miktarları ve iştiğal ettikleri muamele nevi - | leri gösterilecek ve bankanın te şekkülüne âit vedikalarin musad - sdak suretleriyle bilânçoları rapto* | lunacaktır. Ecnebi memleketlerde teşekkül etmiş olup Türkiyede şube açmak ! suretile faaliyette bulunan veya bundan sonra Türkiyede şube a - çarak faaliyete geçecek olan ban- kalar da bu hükme tabidirler. Bun. dan maada bu bankaların verecek: | leri beyannamede bankanın ünva» nı ve hangi memleket kanununa gö re teşekkül ettiği ve merkezinin bulunduğu yer, Türkiye dahilinde açtıkları şubelerin bulundukları mahal ve bunların açılma tarihi, Türkiyedeki şubelerine bu kanun mucibince tahsis ettikleri sermaye miktarları, iştiğal ettikleri muame- le nevileri gösterilir ve şubelerinin açılmasına müteallik vesaikin mu- saddak suretleri beyannamelere raptolunur. Ecnebi bankaların Türkiyede şubelerine tahsis ettikleri serma - i yenin Türk parasına tahvil edil - miş olması meşruttur. Yerli ve ecnebi bankalar tarafından veri - lecek beyannameler üzerine Mali- | ye Vekâleti, bankanın mevduat kabulüne salâhiyettar olup olma « dığmı tayin eder ve keyfiyeti ken- dilerine bildirir. Bankalar mevduat kabul edebilmek için .. Kanunun bir maddesine göre de mevduatı kabul edebilmek için Türk kanunlarına tevfikan teşek - kül eden bankaların tediye edil - miş sermayelerile bilumum ihtiyat akçeleri baliğinin ve ecnebi mem- leketlerde teşekkül edip Türkiye- de şube açmak suretile faali bulunan bankaların Türkiyedeki | şubelerine tahsis edilmiş sermaye | ! miktarının bir milyon lira, nüfusu (100 binden fazla ve 250 binden a- sağı olan yerlerde en az 500 bin lira, nüfusu 50 binden fazla. Bankanın ünvanı | e | ruştur. e İ iptal edilen olmıyan bankalardan sermayeleri- ni arttırmağa teşebbüs edecekleri- ni beyannamede bildireceklerdir. Mevduat kabulüne mezun banka i lar hesaplarında ticari mevduatta İ tasarruf mevduatını ayırmağa mec Alelumum devlet ve devlet mücssesatı ile idarei husu- i siye ve belediyelerin ve bunlara a- it müesseselerde menafii umumi yeye hâdim cemiyetlerin ve alelit- İlâk banka ve şirketlerle ticaretha- nelere ait olmak üzere tacirlerin İ mevduati, ticari mevduat ve bur: lardan madasının mevduatı da ta- sarruf mevdualı sayılır. | Mecburi karşılık akçaları Bankalar vadeli vadesiz ve ih- bara tâbi tasarruf mevduatınm karşılığını teşkil etmek üzere va- i desiz veya en çok bir ay vadeli ve ! burdurlar, İya bir ay evvel ihbara tabi mev- duat için yüzde 30, bir aydan faz- la veya bir seneden az vadeli ve- ya bu müddetle ihbara tâbi mev- duat için yüzde 20, bir sene ve da- ha ziyade vadeli veya bu müddet: | le ihbara tabi mevduat için yüzde ! 10 karşılık ihtiyat akçesi bulun - | durmağa mecburdurlar. Tasarruf mevduatının sekizinci maddeye göre bankaca mahfuz tutulacak yüzdeleri o tevdiatın im- tiyazlı karşılığı olup barkanın di- ğer alacaklılarıtarafından bu kar- yılık haczedilemez. Hava yolları idaresinin bütçesi Bundan sonra hava yolları dev let işletme idaresinin 1933 mali senesi bütçesi müzakere edilmiş, idaresinin masarifatı karşılığı ola- mesi kabul olunmuştur. İdarenin masarifatı karşılığı olan varidatı da 180 bin lira olarak tahmin olun- muştur, 1926 mali senesi umum masari- fatına ait hesabı kati kanım lâyi- hası müzakere ve kabul edildi. Bu- na göre, 1926 senesi masarifatı Mezkür sene varidatı da 180 milyon 183 bin 574 lira 75 ku- ruştur. Ati seneye devri meşrut tahsisat miktarı 9 milyon 432 bin 1871 liradır. 1926 senesinde sarfedilmiyerek -| tirak edecektir. Fakat bu serma - rak 180 bin liralık tahsisat veril » | 172 milyon 450 bin 208 lira 93 kus | | Meclis yarın toplanacaktır. | Yeni bir halk bankasi için hazırlık Iktısat vekilleri Sani 3 ANKARA, 30 (Hususi) — Hü- | kümet yeni bir kanun lâyihası ha»; zırlıyarak meclise verdi. Bu lâyi- ha kanuniyete girdikten sonra memleketimizin belli başlı ihtiyaç larından birini karşılamış buluna” cak ve halk bir takım mürabaha - i cıların elinden kurtarılmış bulu - nacaktır. Lâyiha yeni bir Halk bankası - İ nin vücude getirilmesine dairdir. Buna göre İktisat Vekâleti 3 mil - yon liralık sermayeyle Halk ban- kası adıyla merkezi Ankarada ol- mak üzere bir banka teşkiletmiye salâhiyeltar olacak ve meclisin ta» tilinden evel kanun haline getiril mesine çalışılacaktır. Iktısat Vekâletinin teşkil ede | ceği bu bankaya bir milyon lira sermayeyle Maliye vekâleti de iş- | yeye ait reyler İktisat Vekâleti ta- rafından kullanılacaktır. Halk bankası vilâyetlerde halk sandığı namı altında küçük kredi müesseşelerini teşkil edecek, bun- lara yardım, mürakabe, halk san- dıklarını teftiş, ve halk sandıkları nın inkişafını temin için lâzım ge- len muâmeleleri yabatâklâzim' ge Seyyar Terbiye sergisi Sadri Etem Beyin konferansı SAMSUN, 30 (A.A.) — Seyyar terbiye sergisi dün sabahtan akşa- ma kadar yalnız muallimlere açıl- mış, terbiye işleri hakkında İsmail i Hakkı ve muallim Hayrullah Bey- Jer tarafından konferanslar veril « miştir. Muharrir ve muallim Sadri i Etem Bey de kız orta mektebinde lâyiklik mevzuu üzerinde bir kon- ferans vermiştir. İki idam İZMİR, 30 (Hususi) — Manisa- da iki mahküm idam edildiler. milyon 485 bin 653 lira 12 kuruş- tur. Sel zararlarının önüne geçilmesi için .. Bundan sonra kabul edilen bir kanun ile de, küçük Menderes neh. ri suyu havzası içinde bulunan bü- tün dere, çay, kol ve ayakları ve | ırmakları lüzum görülenleri ve bususile Fetrek ve Tiryanda dere- ileri üzerinde ıslahat yapılması, i hassaten Tire kasabasının Hüse - yin ağa köprüsünden başlıyarak denize kadar Menderes yatağı ve azmaklarının düzeltilmesi ve set - ler inşası suretile sel zararlarının önüne geçilmesi, bütün göl ve ba- taklıklarla bu gibi su altında ka- lan sair arazinin kurtarılması ve- ya ıslahı ve icabeden göllerin ha- zine bendi şekline sokulması ve maksatla görülecek diğer su işleri- İnin yapılması için en çok dört se- nede bitirilmek üzere üç buçuk milyon İiranın sarfınâ ve gelecek i senelere sari taahüdat icrasına ve bu maksatla bono ihracına mezu- niyet verilmiştir. milyon liralık bif K len tedbirleri alacak, evden ruma kanununa göre ve halk kasile halk sandıklarının #£ $ leri ve ihtiyatları yekünu €9#* ne sa olsun mevduat kabul eder Halk bankasının tayin © yerlerde vekâletin o müsas*” halk sandıkları | yapılacak » sandıklar gerek kendi gerek terileri hesabına borsa mus” yapamıyacaklardır. Bankanın muvafakatı ve tin tasvibi ile muhtelif sar” birleşebileceklerdir - Sandıkların nama yazılı senetleri olacaktır, Milli * İler ve bilümum hakiki, ve hıslar sandıkların sermayesi sedar olarak iştirak edebil!“ dir. Resmi daire!--in hisse ri devrü ferag edilemiyecef* pi Sandıkların müdürleri ban” | dare meclisi tarafından tay” nacaktır, Esnaf teşekkülleri © fından vücude getirilen eek esseseleri halk sandıkları daki hükümlere tabi olac Bu kanunun meriyete mürabaha nizamnamesi m lunasaktir. 1 larak her birinin sermayesi Z Telefon hali İzmirden yakında Mi ve Ankara ile konu”. bilecek a İZMİR, 30 (Hususi) — yek Ankara arasmda telefon pılacktır. Bu iş için hal başlanılmıştır. Şimdi tel 1ef0” leri dikilmektedir. Yeni hat yapıldıktan kara vasıtasile İtanbeli k sında telefonla konuşulabi İzmirde iskân ie IZMIR, 30 (Hususi) Gi müddetenberi Ankaradâ İzmir iskân müdürü Tsi raya döndü. İzmir iskân nın kaldırılmıyacağını, resinin bundan sonra * iskânı işine bakacağını * m. beş bin dosyanın ti #dilmiş bulunduğunu söy e ; İzmir panayırınâ h ia IZMİR, 30 (Hususi) kurtuluş bayramı olan 19 açılacak panayır işin yardımı istenilmiş, N rının bu panayıra e te! için tenzilât yapılmasi dilmiştir. sa » | Panayır yerinde bel v ri anl ) ( tediği şekilde elektri pılması için şirket!e ka Hazırlıklar başlamı$ İzmirde buza narh ” IZMIR, 30 (Hususi) ir « buz fiatlerinin kahve“ nocular cemiyetlerinin” meticesind> yüksel diği vilâyet buza narh k bul etmiştir. Belediye tetkiklere b
