27 Nisan 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
ia: Para muharebesi Bütün cihan mali iflâsa doğru mu gidiyor ? ( Başmakaleden devam | sasına dönmesinden başka çare olmadığını görmüştür. Oo Bundan dolayi geçenlerde ( resmen İngil tere hükümeti (o nezdinde teşeb- büsetta bulunarak £isterlinin tek- rar altm esasına (bağlanmasını istemiştir. Fakat İngiliz hükümeti buna muvafakat O etmemiştir. A- merikanın teşebbüsüne cevap ©- larak: “İptida harp borçları me“ selesini halledelim. Ondan son- rü..,, demiştir. Öyle © anlaşılıyor ki Amerika İngilterenin bu ceva- bına bakarak © isterlin fiyatının düşürülmesi yüzünden meydana çıkan rekabeti kaldırmak icin ay- ni silâh ile mukabele etmekten başka çare kalmadığına hükmet- miştir. Nitekim dün gelen tel: | graflarda dolar ile isterlinin ayni | zamanda altın mikyasına (döne-| ceği bildirilmektedir. Bu noktai | nazardan Amerikanın altın üze rine ambarga koyması ve dolar | fiyatını düşürmesi tamamen bir| para muharebesi mahiyetindedir. | 2 — Mr. Rozvelt'in dolar kıy» | metini düşürmekten ikinci mak-| ANKARA, 26 Memleketimizde demiryollar in- şası siyasetimizde bir merhale teş kil edecek olan (o yeni bir kanun Bu lâyihanm © esaslarına göre yeni hatlar iki kısımdır: Birisi Si- vâstan başlıyarak Divrik, Kes mah, Erzincan yolile (Erzuruma varacaktır. Öteki hat Malatyâdan başlıyacak ve Divrik © civarında” ki bir noktada birleşecektir. Mem- leketimizin her türlü inkişaf ve terakkisine hizmet | lâyihası meclise verilmiştir. İ | edecek olan bu iki hat cemip vilâyetlerimizi Samsun, Mersin gibi silâyetleri- mize bağlıyacak, yolsuzluk yüzün sadi şudur: Avrupa devletlerin den harp borçlarını kurtarmak.. Malâmdür ki bugün İngiltere, Fransa, İtalya gibi devletlerin A- merikaya milyarlarca harp borç - ları vardır. Fransa müstesna ola- rak İngiltere, İtalya gibi devlet- ler bu borçların geçen kânunu- evvel taksitlerini vermişlerdir. Fa- kat bundan sonra borç ödemeğe takatları olmadığını ileriye süre- rek artik haziran taksitini veremi- yeceklerini bildirmişlerdir. Şim - ' di Vaşingtona (o giden muhtelif borçlu devletlerin o murabhasları her şeyden evvel bu borçların te- cilini, yahut ilgasini lerdir. İşte Amerika cümhur reisi bir nu düşünerek doların o kıymetini düşürmek suretile daha evvelden borçlu devletlere karşı vaziyet al- miş oluyor. Onlara: — Siz harp borçlarının öden- mesinde kolayi'k istemiyor mu- sunuz? İşte dolar fiyatını düşür - dük. Harp borçlarını düşkün fi- yatlı dolar ile daha kolay ödeye- bilirsiniz.,, diyor. Hattâ gene harp borçlarmın ödenmesini ko- Jaylaştırmak için bu borçların gü- müş ile ödenebileceği şeklinde bir karar veriyor. Bu kararı tatbik edebilmek için Amerikada şimdi- ki halde (100) milyon dolar kıy- metinde olân gümüş para mikta- rının (250) milyon dolara çıka- rılması için ayrıca bir karar ka- bul ediyor. 3 — Nihayet Rozvelt'in dola- rm kiymetini düşürmekte, piya- saya yeni evrakı © naktiye çıkar- makta üçüncü bir maksadı vyar- dır. Bu maksat ta Amerikada hu: dutsuz derecede enflâsyon taraf tarı olan çiftçi sınıfı mümessille- rinin açtıkları cereyanlara karşı durmaktır. Çünkü Rozvelt mah- dut bir derecede enflâsyon taraf« tarıdır. Hülâsa Amerikanın altın esa- sını bırakması o her ne maksada (Müstenit olursa olsun beynelmi- İel maliye âlemini sarsmıştır. Bu- gün ortada altın esasına müstenit yalnız Fransız ve İsviçre frankları kalmıştır. | Amerika ile İngiltere altın esasını bırakmak- ta ısrar edecek ve bugünkü vazi- yet uzun zaman devam eyliyecek olursa Fransız ve İsviçre frankla- b istiyecek- | i kaşalar devam ediyor İZMİR, 26 (Hususi) — Esnaf Bankasının vaziyeti ve etki, yeni idare meclisleri arasmdaki ihtilâf etrafındaki dedikodu devam edis yor. Eski idare meclisi azası bir beyanname daha neşrederek his“ i sedarların umumi toplantısında is“ | tifa edeceklerini, yeniden seçilse- ler bile kabul etmiyeceklerini bil» kadarlari tatmin etmemiştir. Eski i meslis azasınım bu işlerinde kal masalar bile yakmlarını iş başma manlarında yapılan işlerin mesu- liyetinden korktukları kanaati mev cutur. Hissedarların asabiyeti ve mevduatın çekilmesi devam edi- yor. Askeri üniforma Zabit üniformalarının de- ğişmesine karar verildi ANKARA, 26 (Hususi) — Yük- sek askeri şuraca kabul edilen ye- ni askeri üniformalarm şekli bir nizamname ile tesbit edilmektedir. Yeni zabit elbiselerinin yakaları biraz açık olacak, rütbe işaretleri yakalara değil omuzlara konacak- tır. Cepler dışından olacaktır. Nizamnamenin yakında Vekiller heyetine sevki mukarrerdir. Bir tefsir talebi ANKARA, o 26 (Hususi) — Teadül kanununa bağlı iki nu- maralı cetvele ithal edilmiyerek maaşları bu kanunun mevzuu ha ricinde kalan memurlara uzak- ik ve pahalılık zammı verilip ve- riknemesi hakkındaki tefsir tale - bini tetkik eden Maliye encüme - ni tefsire lüzum görmemiştir. rinın da yerlerini muhafaza etme» lerine imkân yoktur. O halde ya yakın bir zamanda umumi! olarak Amerika, o İngiltere ile beraber diğer büyük devletler hep birden altın mikyasına (o dönecekler, ya- but bütün maliye âlemini enflâs- i yon yolu ile iflâisa sürükliyecek- i lerdir. Mehmet Asım SON-H İ | ! birinci hattın | | i Esnaf bankası | Altın kaçakçılığı Karışık vaziyet ve müna-|Altın kaçakçılığı hakkında dirmişlerdir. Fakat bu hareket alâ | dan harice sikke veya külçe ha - getirecekleri ve kendilerinin za- | pılacaklardır. Kaçak altını çikar diğer vilâyet yolları bu hatlar sa- yesinde kısalmış olacaktır. Sivastan Erzuruma uzanacak | uzunluğu 350, il - tisak hattının uzunluğu da 140 ki- İometredir. Yeni demiryolları © inşaatinın | başlamasından itibaren sekiz yıl içinde ikmal edilecek, bu iş için takriben 80 milyon lira sarfoluna- caktır. Bu para için gelecek se- nelere cari taahhütlerde bulunu - İacak ve icap ederse Ziraat Bam kasımın kefaleti altında O hazine! bonosu crkarılacaktır. Hükümet bu lâyiha ile bu bu- susta mezun kılmmaktadır. J İ şiddetli tedbirler ANKARA, 26 (Hususi) — Hükümleri halen mer'i (o bulunan altın ihracınm men'i hakkındaki kanunun cezai mileyyideleri ha - fif görüldüğünden bu hususta ye- ni bir Jâyiha hazırlanmış ve mec- lise verilmiştir. Lâyihanın esas» ları şunlardır: alime meli Gllndzd izli idil linde altın kaçıranlar üç aydan üç seneye kadar hapis, kaçırdığı ol- tın beş misli para cezasına çar- | mağa teşebbüs edenler altı aydan üç seneye kadar hapis (o ve kaçır- mak istedikleri altınm bir misli derecesinde para cezasına mah- küm olacaklardır. Müsadere edi- İen altmların değerleri Ove para cezaları kaçâkçılardan alındıktan sonra haber verenlere dağıtılacak- tır. Malmüdürleri mahkemelerde bu davaların takibi (o esnasında gümrük ve inhisar memurlarmın haklarmı haiz olacaklardır. Eski kanundaki hükümlerden bu ka- nunda zikredilmemiş o olanlar mer'i kalacaktır. Vergiler nasıl alınmalı ? ANKARA, 26 (Hususi) «- Ver- gilerin cibayet usulleri hakkmda verilen Kastamonu mebusu Hasan Fehmi Beyin kamınu teklifi bütçe enciimeninde tekik edilmiş, vergi- lerin alınması usullerinde : ıslahat yapılması Maliye vekâletince tet- kik edilmekte olduğundan bu tek- Hf reddolunmuştur. Malül ve yetim maaşları ANKARA, 26 (Hususi) — Ma- lüllere, şehit yetimlerine her sene dağıtılan ikramiyelerin eşhasa 0- lan borçtan dolayı haciz edilip e- dilemiyeceğinin tefsiren halli B. M. Meclisinden istenilmiştir. Yeni damga pulları ANKARA, 26 (Hususi) — Maliye vekâleti (o vilâyetlere bir tamim göndererek bir hazirandan itibaren yeni damga © pullarının kullanılacağını, eski pulların da ABERLER VAKIT'ın Hususi Talgra ları . Türkiye demiryolları Sivas - Erzurum ve Malatya - Divrik Dün Izmirden geçtil arasinda yapılacak demiryolu Celâl Bey IZMIR, 26 (Hususi) — İzmir vapurile Atinaya gitmekte olan ik. (Hususi) — | den kışın müşkülâtla geçilebilen | tısat vekili Celâl ve Hariciye müs- | teşarı Numan Rifat Beyler bugün tahkem mevki kumandanı Hüse-| yin Hüsnü Paşalarla Belediye reisi | Behçet Salih Bey ve diğer bir çok zatlar tarafından romokürle vapu- ra gidilerek orada karşılandılar. Celâl bey gazetecilere (o afyon satışmın gelecek sene inhisar altı- na almacağmı, satılamıyan afyon- İarm inhisar tarafından mübayaa edileceğini, ticaret müdürlüklerini kaldırarak ofis teşkil edilmesi et- rafında tetkikat yapıldığını söyle- | di. Celâl Bey bundan başka ALİ manyanın gümrük resimlerini ço- ! ğaltmasımın ihracatımız üzerinde tesir yapıp yapamıyacağı meselesi. nin ehemiyetle tetkik edildiğini, üzüm ihracatımızm bundan müte- | Hafız Ibrahim * bir kehanet Yedi sekiz sene evvel? Millet Meclisinde teşkilât kanununun intihap bak” olan bir maddesi mü: * yordu. On sekiz yat agi Türklerin intihap etmek, “8 | şında olanların da intihs? gi mak hakkını haiz (old kanun maddesinde Om bakarak bazı meb'uslar rın da meb'us O olabile€ i ileriye sürüyorlardı. Sa İ İzmire geldiler. Vali Kâzım, Müs- İ ye vekili İhsan Bey de bü lar arasmda idi. Fakat on'* şı kadınların meb'usluk i temiyen bir grup vardi rın arasında da İsparta i Hafız İbrahim Bey bulu G 40 Nihayet münakaşa no” Hafız İbrahim Bey ile ar” rı (Türk) kelimesinin Y' kek) kelimesini koydu! vaffak oldular. O vakit vE bu suretle kabul edilince Bey kızmış. Hafız İbrabi? dönerek: # — Mani olamazsınız, 9“ sonra kadınlar meb'us olar, b. lecekler...,, demiş. Hafız * Bey de bu söze şu sureti? p tedavülden kaldırılacağını bildir- miştir, £ Mi belede bulunmuş: essir olacağı hakkımdaki endişele- e eee beğ “a “ rin varit olmadığımı, tütün rekolte- sinin İZ milyon kilo olarak tahmin edildiğini, siyasetimiz gibi paramı. | zm kuvvetli olduğunu, Yunanis- , demiş. tanla memleketimize elverişli bir 5 di ticaret mukavelesinin o akdini ü- İd ime il mit etmekte olduğunu bildirmiştir. rahim Bey bu tarihi fıkrayl fiği İktısat vekili vapurun İzmirde | lattr. Dikkat ediyor © 8 v sekiz saat kadar durmasından isti: | Gis Solardk e fade ederek vilâyeti, kumandanlı- DEST krfiların ii el i ği ln ei ş.meğe baslıvor. bazı erke! miş; şehri gezmiş; mr - g i bu ksi larak kadi”, purla Yymanistana hareket ötiiş- t leman ? 5 leri | yaf tir, Acaba muhterem İsparta sunun yedi, sekiz sene e haneti on sene nihayeti katen doğru çıkacak mı, meb'us olarak gelebilirler: İhsan Bey, bunu sen © göl ceksin, Çünkü o zaman © Bir kanun lâyihasi ” : » İzmitte tersane veliman j iş e inşa edilecek v » eğ ANKARA, 26 (Hususi) — Harp) İntihap işilef ve yardım gemilerinin tamiri ve! v ? barınması için İzmit körfezinde bir Fırka umumi idare "© tamir İlmanı ve tersane yapılması tnde tetkik edili a hakkındaki lâyiha bütçe encümeni ANKARA, 26 (A.A) — Sy 1 tarafından kabul edilmiştir. Yalnız Folekdi Glikebi tlye heyeti bunun karşılık olmak üzere o sene bugün toplanarak intihap bütçesine konulmak suretile Vekil. Çırka, iğkre hayali o e year yoklamalara dair hazırlar yi | mete selâhiyet verilmektedir. ae enin , müzakere? sl ; Mersin vilâyeti kaza Rusyadaki Kırklareli vilâyet idare ateşemiliterlerimiz yeni seçilmeleri tetkik v9 ANKARA, 26 (Hususi) — Sov- Se i i yet Rusyada bulunan ateşemiliter en Samsun kong” ve muavinlerinin temsil tahsisatı- | arkadaş hakkında verilmif na zam yapılması bütçe encüme- | Za karrar, müdafaası alın” # nince kabul edilmiştir. duğu noktasmdan kaldırli” Kütahya ve Kastamo! Memurların ,bar em mi vilâyet meclisi cetveli etrafındaki fırka çalışma ANKARA, 26 (Hususi) Büyük | gelen şikâyetlere bakıldı. ” Millet Meclisi idare heyeti devlet | Ya; umumi idare heyeti * dl inemurları baremine bağlı cetvel- | Esat Beyin gitmesi karar” 5 | de değişiklik yapılmasma dair ka- e a Bun teklifinde bulunmuştur. Ankarada Gürbüz $ müsabakas! Izmir inhisar idaresinde Aİ IZMİR, 25 (Hususi) — İzmir a > ce in İnhisarlar Başmüdür muavinliği app İLaşİ slm” lâğvedildi. Buradan açıkta kalan | “ B Aa ai ei ç İbrahim beyin başka bir yere ta- > dabi li E yin edileceği söyleniyor. j ve - ni mel üç | kir Sıtkı, ili yaşından © ir GM yn | kdaar çocuklar arasi gi Hususi haberlerimizin > Kem Hi yi” n atlı yaşına 3 devamı 10 uncu sayıfada | “Mn birinciliği Günter” Tİ zanmıştır. i
