2 Mart 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8

Sayıfa: 8 PM Balkan Devletleri ne halde? —4— Yazan: Edouard Helsey Nasıl oldu da bu vaziyet oldu? Umumi buhran, sonra da hususi bazı sebeplerden. Bunun başlıca (o sebeplerinden biri de, ilk iki Balkan harbinin oldukça yüklü masrafları, sonra da, Kral Konstantinin delilikleri. üç sene de lüzumsuz seferberlik oldu. Daha sonra da Anadolu he- | zimeti, Lozan konferansı ve bu - nun neticeleri. Şüphesiz Anado - ludan bir buçuk milyon Rumun Yunanistana nasıl nakledildikle - rini hatırlarsınız. Zavalılar, ev - lerini ve işlerini güçlerini alelâce- le terketmek mecburiyetinde kal- mışlar, yolda ölmiyenler, eşyasız, üst baş yok, yiyecek ve içeceksiz | bir vaziyette gelmişlerdi. Bütün bunları bir tarafa yerleştirmek | icap etti. Ve bu, Yunanistana iki milyara yakın Fransız mal oldu. (*) Bu parayı bulmak icin istikraz yapmak icap etti, Ve önüne gelen yerden borç alındı. Fakat bilhas- sa, ağır şeraitle İngiltereden borç almmıştı. Hükümet yüzde sekiz buçuk faizi bile vermiye razı ol - muştu. Bankalar, sanayiciler, tüc- carlar, gemi mücehhizleri borç » landılar, Bugün Yunanistan hü- kümetinin harice yedi milyar Fransız frangı, hususi eşhasın ise üç milyar 150 milyon Fransız | frangı borcu vardır. İşler iyi gittiği müddetçe, va - ziyet o kadar fena değildi. Ha - Tiçte bulunan Yunanlılar ana va - tana mühim paralar gönderiyor - Jardı. Amerikada bulunan Yu - nanlılar banka © muamelâtinda, frangma ! muhalefetin müsamehası ile ehemmiyet atfedemiyecek kadar dahili işlerile meşguldür. Hattâ dahili siyaseti bile pek ; hoşuna gidecek vaziyette değil « dir. Hem, ey büyük Jupiter! Nasıl oluyor da siyasi mücadele - lere bu kadar hararetli olan Ati - lunuyorlar. Halbuki bir zaman - lar ne idi onlar? Konstanten tahttan indiriliyor, tekrar çıkarılıyor, ve bir daha indiriliyor. Nazırlar kurşuna di - ziliyorlar. Biribiri peşine üç dik - tatör: Plastiras, Pangalos, Kon - Venizelistler, Venizelist aleyhtarlarr.... Ve nihayet Cüm - huriyet! Bugün ise süt limanlık. Sefa - letin doğurduğu bir bezginlik.. Bununla beraber, Atinada bu- lunduğum esnada Çaldiris kabi- nesinin düşmesine sebep olan ik- tsadi buhranın tekemmülüne şa- hit oldum. Fakat bu buhranın altında ne var? o Venizelistlerin, harbiye nazırı Kondilis ile bahri - ye nazırı Haci Kiryakosa karşı memnuniyetsizlikleri, Bu iki na- zırı kral taraftarlarınm O lehine, erkânı harbiyeden liberal unsur- ları bertaraf etmiye (o çalışmakla müttehim idiler, Bu, Venizele- sun, ekseriyeti olmıyan ve sadece a yakta durabilen bir kabineyi ko- layca devirmesine sebep oldu am- ma, hakiki buhran, parasızlık a- rasında dönüyordu. Şimdilik bütün mesele bu müş- kül vaziyetten kurtulmaktadır. Buhrana çareler aranıyor. O Ye « Mısırdakiler pamuk işlerinde bir çok paralar kazanıyorlardı. Fa - kat Amerika bankaları, Misir pa» mukları gibi çöktü. Bu sebepten bütün dünyaya yayılmış olan Yu - nan müstemlekeleri ana vatana para gönderemiyorlar. Denizçi bir millet olan Yunan - lılar, bu işten oldukça para kaza - | miyorlardı. Deniz ticareti de dur - du. Dünya ticaret yarısı şimdi işsizdir. İhracat ta azalmıştı. Kuru ü- züm lüks bir madde idi. Bir çok devletler bundan vazgeçtiler, Re - kabet, kontenjan, dampingler bütün gayretleri kırıyordu. He - men hemen bütün tütün istihsa - lâtma müşteri olan Almanya, baş ka yerlerden tütün almıya başla « mıştı. Şimdi, iktisadi olmaktan ziyade siyasi sebeplerden dolayı, Rusya ve Amerika ile iş görüyor, Kısacası tam bir felâket. Müs - takir zannedilen varidata istina - den borç edilmişti, Varidat kay- bahriyesinin ni vergilerden bahsediliyor. Şüp - hesiz bu bir hayaldir. Çünkü ö - lü gözünden yaş çıkmaz. İşte Yunanistanın O bugünkü hali.. Mesele bir refah meselesi falân değildir. Ekmek mesele - sidir. Pek tabii böyle bir vaziyet sulhperver efkârr ancak arttıra - bilir. Yunanistan harbi sade ken - disi için değil, başkaları için de istemiyor. Yuannistanın bu vaziyeti sul « hun idamesinde ne dereceye ka - dar bir âmil olabilir? Eğer is - terseniz, bunu gidip, Yunan si - yaselinin en gedikli şahsiyeti, beynelmilel siyasetin gözdelerin - den biri olan Elefteros Venizelo - sa soralım. (Devam: var) (*) Mösyö Helsey, ayni vazi- yetin Yunanistandan buraya gel- mek mecburiyetinde kalan Türk- ler için de olduğunu acaba neden boldu. Fakat borçlar duruyor. Bu şerait dahilinde, beynelmi - lel siyasetle az meşgul olunması, hayreti celbedecek mahiyette de - ğildir. Şüphesiz Yunanistan hâ - disata nezaret ediyor, ve, bugün - kü kararsızlık içinde, oldukça sarih ve mantiki olan vaziyetinin de ne olduğunu göreceğiz. Meselâ Atina, Bulgaristan başlıca rolü oynamıya namzet olduğu muhtemel vekayie karşı tamamen lâkayt kalamaz, E - ğer bu bir gün kabili tatbik olur - sa, İtalyanın bilvasıta olsun, Ar» navutluğa vaziyet etmesine'de a - lâka göstermemezlik edemez, Fakat, şimdiki halde birer ih - timalden ibaret olan o meselelere unutmuş? Fransız müharrir, bun- ların Türklerin bıraktıkları yerle- Te yerleştirildiğini de unutmuş. Başından yaralanan ocakçı Cibali caddesinde oturan seyyar satıcı Hamdi Recep Sirkecide Kon ya kıraathanesinde Say içerken a- lacak meselesinden dolayı ocakçı Bayram ve Kâmil tarafından sopa ile başından yaralandığını iddiz etmiştir. Suçlular yakalanmıştır. —.— Fukaraperverlerin yardımı Kadıköy Fukaraperver Cemiye- ti kış münasebetile fakirlere yar: dım etmektedir. Şimdiye beş bin okka kömür dağıtılmıştır. Ayrıca altı lise talebesinin tahsil masrafı deruhte edilmiştir. kadar nalılar bugün bu kadar sakin bu « | Tayyare ile kaçan kız (Baş tarafı 1 inci sayıfamızda) vardır: gazeteci iki âşığınAtinaya geldiklerini öğrenince uzun uzadı- ya saklandıkları yeri | araştırmış, nihayet bulmağa muvaffak olmuş- tur. Bunun üzerine gitmiş, kapıyı çalmıştır. Bir kadın kapıyı açmış i ve ne istediğini sormuştur. Gaze- teci bu suale hiç tereddüt etmeden şu cevabı vermiştir: — M. Papas beni bekliyor. Gel- | diğimi kendisine haber veriniz. Kadın bundan hiç şüphelenme- miş ve içeri, haber (vermeğe git- miştir. Bir kaç dakika sonra tek- rar kapıya gelmiş ve M. Papasın orada oturmadığını o söylemiştir. Fakat gazeteci buna aldnamamış ve: — M. Papasın burada bulundu- ğunu biliyorum. Ben gazeteciyim, kendisini de tanıyorum. Eğer ken- disile görüşmeme mâni olursanız pelise haber veririm. Bu tehdit karşısmda kadın şa- şırmış, bu sırada M. Papas görün- müş, gazeteciyi Matmazel Şor'un yanına götürmüştür. Gazeteci bundan sonra her iki- sini de resim çıkartmak © için bir fotoğrafhaneye gitmeğe ikna et- miştir. Üçü birlikte bir otomobile binmişler, otomobili (o Matmazel Şor kullanmış, dönüşte £ otomobil çok sür'atli gittiği için yolda ken- dilerini çeviren polis memuru bun- ların günlerdenberi aranan adam- lar olduklarınm farkma © varma- mıştır, Polis hâlâ onları arıyor ! ATINA, 1 (Hususi) — Mel. Şo- ru kaçıran M: Papasm izini gaze- teciler bulmağa ve kendisile © ko- nuşmağa muvafak oldukları halde Atina polisi, henüz firarilerin izin i bulmağa muvaffak O olamadığını iddia ediyor, Zabıtanm bu iddiası iki sevdalıya vakit kazandırmak ve kızım babasını yola getirmeğe icbar etmek maksadına matuf oldu ğunu söyliyenler vardır. ta bu iddiada bulunanlara hak ve- recek mahiyettedir, Artist Papas, evelki gün, İstanbuldan firarlarını teshil etmiş ve kendilerine (| sahte pasaportu vermiş olan M. Helmis- in zevcesi artist Madam Kotopu- liyi oturmakta bulunduğu Splen- did otelinde ziyaret ederek iki sa- at kadar konuşmuştur. Zabıta, bu mülâkatı sonradan haber almış ve tekrar otele geldiği takdirde izini takip edebilmek için Splendid o- telini sivil polislere tarassut ettir- vmeğe başlamıştır. Papas ile Mel. Sorun artist Kotopulisin Ambelo- kipus civarında kâin köşkünde sak landıkları da tahakkuk © etmiştir. Köşicü tarassut eden sivil polisler» den biri, artist Papas ile sevgilisi- | ni köşkten çıkar ve bir taksiye bi- nerken görmüş, kendisi başka bir otomobille takip etmişse de kala- | balık arasında izlerini kaybetmiş- tir. Yunan zabıtasının — firarilerin adresini bildiği fakat neticede M. Şorun izdivaca muvafakat edece: ğini tahmin ettiği cihetle müdaha- ! le etmediği söylenmektedir. | M. Şorun buradaki vekili, dün firari kızla görüşmeğe muvaffak olmuş, ve genç kızı ailesinin nez- dine avdet etmek için iknaa çalış- mıştrr. Genç kız. artist Papası çok sevdiği cihetle, . kendisinden bir türlü ayrılamıyacağını ve macera- nın aldığı şekilden sonra babası için bu müşkül vaziyetetn yegâne çıkar yolun izdivaçlarma muvafa- ; katten ibaret olduğu cevabını ver- Kİ m ma na Mart maaşı Dün dağıtılmıya başladı Umumi mart maaşının dağıtıl. masına dünden itibaren başlanmış tır. Üç aylık maaşların tevziine de cumartesi günü alâkadar şubeler tarafından başlanacaktır. Vergi kaçakçılığı Beyoğlu malmüdürlüğünde, ver- gi kaçakçılığı ve defter tahrifi üze- rinde açılan tahkikat bitmek üze- redir. Dün Defterdar Mustafa Bey Beyoğlu oMalmüdürlüğüne giderek tetkikatta bulunmuştur. | # armin Liselerde edebiyat şubeleri Maarif Vekâleti lise müdürlük lerine yaptığı bir tamim ile tedri- set hayatında bir takım yenilikler arifesinde bulunduğumuzu — ihsâs edecek mahirette bazı mütalealar sormaktadır. Maarif Vekâletinin mektep ida- relerinden sorduğu ilk süal lisele. deki edebiyat ve fen o şubelerinin lüzumlu olup olmadığıdır. İkinci sualde liselerdeki fen ve edebiyat şubeleri | birleştirildiği takdirde hâsıl olacak faydalar ve mahzurlar sorulmaktadır. Bundan başka Maarif Vekâleti lise prog- ramlarında yapılacak tadilât hak- kında da muallimlerin fikirlerini sormuştur. Bu tamimi alan liselerin mual- limler meclisi toplanmış, ve tetki- kata başlamıştır. Bazı liseler şubelerin birleştiril- mesine, bazıları da (edebiyat ve fen şubelerinin lisenin birinci sını- fından itibaren ayrılmasına taraf- tar.olm”-lardır., s.46 ee sw Gelecsi: derş senesinde yeni teş- kilât tatbik edilecektir. amaaa italyanlar - Seyrisefa'n Cuma günü Beşiktaş Çirağan sa- hasırda İtalyanlar Seyrisefain takı mile karşılaşacaktır. Bir çok kere- ler birinci smıf kulüpler karşısnda Hâdisat muvaffakıyetli neticeler alan İtal- yanların kuvvetli bir takım o olan Seyrisefain ile karşılaşması alâka- yı celbetmektedir. İtalyanların kuv vetli defansma ve mühacim hattı- ns nazaran Seyrisefain bazı nok- tolarda bilhassa teknik ve açıkla- rın sür'ati cihetinden daha faik bir mevkii işgal ettiği gibi ezcümle: Lütfi, Ercüment, Seyfi, Eşref ve ilhamiden mürekkep (o mühacim hattı da cidden zikre şayandır. mea m5 Darülfünun divanı Darülünun Divanı dün Fen Fa- kühtesi Reisi Mastafa Hakkı Beyin riyasetinde toplanarak Hukuk Fa- kültesi imtihan © talimatnamesini tetkik ve müzakere etmiştir. miştir. Rivayete göre Papas, Fı | , sada bulunan zevceşinden ayrıl- mak için lâzımgelen kanuni teşeb- Saliiişmşlerie, i rr vekilleri vasıtasile | giriş- Borsa öğünleri ' Bursa lisesi o mezunları yar/f w Nasıl evlenecekler? Rumlar için bir Yahudi ile evlen meğe imkân ve ihtimal yoktur. Bu | vâki değildir. Daha geçenlerde $e lânikte bir Yahudi kız bir Yunanlı ile sevişmiş, biri Yahudi, diğeri Rum olarak evleneceklerken kıya- metier kopmuş. Yahudi kız hıristi- yan olarak ınakeadına nail olmu$- tur. Binaenaleyh Mel. Şor için de asıl mesele babasının rızası değil, Yahudiliğidir. Mel. Şor hıristiyan olacak ve ancak öyle evlenebile- cektir. A İ çikalıların bu mesele hakkınd Millet mekteplerinde imtihi ye verilen bir kısım iskân memüfi larile diğer aikadarların muh za mahkemesinciu başlanacaktır. bir hale getirilmesi için Ziraat Mi dürlüğü tarafından aşılar hazı trılmaktadır. vuk hırsızlığı yapan bahçivan R“ şit dün yakalanmıştır. çalmıştır. otelinde Ege gecesi ismini 1ir. Müsamereye bir çok kim Muallimler Birliğinde görülen lâ | zum üzerine umumi aktedeceklerdir. ” len bir mektupta su M. Frans Feflein pek yakında tanbula hareket edeceği bil mektedir. miş olan Halkevi Reisi Hâmit dün sabah dönmüştür. Hava harbi Sivil tayyareciliğ beynelmilelleş- mesi meselesi BERLİN, 1 (A. A.) — Ce 1ede Alman murahhasınm-gıya$ da sivil tayyareciliğin beyhelt lelleştirilmesi meselesine ait mü kerelere devam edilmemesi mehafilinin hayretini mucip -oli tur. Deniliyor ki: 3 Bu mesele evelce Milletler” Gİ miyetinin tamamen” sivil bir misyonu tarafından O tetkik e miş ve komisyon Fransızlarla ri sürdükleri bütün tekliflerin i! saden imkânsız olduğunu bildi rek reddetmişti. Alman mehafilinde tamamen vil olan bu meselenin askeri yarecilikle ve bu ( tayyarecilik lâhlarmın tahdidi ile iştigal etm si lâzüngelen askerlerden mü: kep bir komisyona havale edilir sinin mantıksız bir hareket oldu) ğu sövlenmektedir. Ticaret odası kongresi Ticaret Odası kongresi (pa günü öğlede.n sonra Ticaret Od! salşnunda toplanarak ikinci işti mami Yaj ar. Bu içtimada Ticaret Odaşı & Fakat ve istihbarat şubesi müd Hakkı Nezihi Beyin (Ticaret tesi mülleri) mevzulu raporu okuna münakaşa edilecektir. Eklem ( Millet mekteplerinde imtih nl ra dün başlanmıştır. | 29.009 ki imtihan edilecektir. —m iskân memurları Suiistimal dolayısile mahkemfi Niş kemelerine on gine kadar ağırcfi İğ ki Yabani ağaçlara aşı , Şilede yabani ağaçların müsm Bir tavuk hirsizi Şişlide muhtelif zamanlarda 18“ Reşit şimdiye kadar (35 tavus” PA | izmirli gençler müsamere$i' İzmirli gençler bu akşam Park ti, eri bir müsamere tertip etmişle”” | k İk bir ko N — Su mütebassısı dı Viyana mümessilliğimizden 6* Şi müteh - İpe diri VA — alkevi reisi Bir kaç gün evel Ankaraya #i