1 Ekim 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 9
Sait Hikmet Beyin Esrarı Yüz binlerce liralık mirasın taksiminden çikan ihtilâflar: Oldümü, Suikastemi Oğradı, Sağmı? (Baş tarafı 1 inci sayıfada) Duhter Hanımın Bedrettin Bey ismindeki oğlunun ölmesi üzerine gene ikinci defa ayni sıfatla bir mirasa daha iştirak eyliyen Sait Hikmet Beyin Paris bankalarında büyük bir servet sakladığı anlaşı- lıiyor,. ; Tabii Sait Hikmet Beyin esra. rengiz bir surette Fransada ölmüş bulunması Fransız bankalarındaki bu büyük servetin ne olduğu su- | alini de hatırlara getiriyor, Bedrettin Beyin mirası Acaba Sait Hikmet Duhter Ha- nım namma Paris bankalarına koymuş olduğu paraları neden do layı oralarda saklamağa lüzum görüyordu? Bu paralara ait işler için Paris ;i, İstanbul arasında Türk zabıtası için de ehemmiyetli bir tahkik mevzuu olmuştur. I — Bir kere dediğimiz gibi haddi zatinde Sait Hikmet Beyin ölümü — eğer doğru ise — pek karışık bir muama manzarasını gösteriyor: Sait Hikmet Bey İstan buldan Parise (15) Nisanda hare- ket etmiştir. Fakat Parise doğru- dan doğruya gitmemiş, Belgratta bir müddet kalmıştır. Buradan İstanbula bir kart göndermiştir . Parise geçmiştir. Parise gittiği za- man her vakit Mathurins sokağın- da 15 numaralı Sydney otelinde kalırmış.. Bu defa da Mayısın 17- inci günü bu otele varmış. Fakta pek kısa bir zaman sonra buradan gitmiş.. Fakat bir daha kendisi görünmemiş.. Rivayete göre bu- radan İsviçrenin (Louzann&) şeh- İ yısta tekrar Cenevreden çıkmış, kaç gün sonra tekrar Cenevreye döndüğü görülmüştür. 4 Bu gidiş ve dönüş hayreti mu- cip olduğundan sebebi kendisine sorülmuş, cevap olarak yolda yan lış bir istasyona indiğinden ve ba- | snrn ağrıdığından bahsetmiştir . Nihayet, gene mevcut haberlere göre Sait Hikmet Bey (25) Ma Suriyeden Adana gazetelerine bil. diriliyor: oturduğu evin bahçesine (o büyük bir bomba atılmıştır. Bomba bah- çede tahribat yapmışsa da kimse ölmemiştir. İ OBombanın son zamanlarda Fransa hükümetile araları açilan ermenilez tarafından atıldığı anla şılmaktadır. Fransızlar ermenile - rin böyle hareket cderken vatani fırkası azası tarafından teşvik gör düklerini ileri sürmekte ve erme- Parise hareket etmiştir. (Fakat Parise gitmemiş, bu defa yolda ortadan kaybolmuştur. Fransız gazetelerinin son neşri- | yatma göre Sait Hikmet Bey yol- İda (Lion) a inmiş, burada Hazi- ranın (15) inci günü ölmüş ve gö- mülmüştür. Fakat şayanı hayret- tir ki (15) hazirandan bugüne kadar tam üçay geçtiği halde bu ölüm meselesi nazarı dikkati ne sürmek istemektedirler. Şimdi: ki halde Meydanı Ekberde tek bir ermeni kalmamış, hepsi tehcir e - dilmiştir. Vatanilerden yüzlercesi tevkif Halepte belediye müsteşarının | İ dıkları için büyük bir ihtiyaç için nileri Halepten Berut istikameti- | İ edilmiştir. İbtilittan menedilmiş | Sayıfa Se. a Suriyede sükün verahat- lıktan eser yok !. Bomba atıldı.. Bunları ermenilerin attığı söyleniyor ve ermeniler tehcir ediliyor: Türkler de tazyik altında .. fade edemiyecektir. Halbuki Ans takya Türkleri de son zamanlars da bedevilerin yağmasına uğra « dedirler. Tarlalarına ekecek to » humları değil, hayvanlarına yedi- recek samanları bile yoktur. Ma « liye nazırı Halebe geldiği za » man bu Türklerin ihtiyaçları için 400 bin lira tahsisat oayıracağını vadettiği halde bu vait tahakkuk elmemiştir. Şamda intişar eden ve Türk- ler lehine neşriyat yapan 6 gazete daha kapatılmıştır. Suriyede ve bilhassa Antakya | havalisinde İstanbul darülfünuna girmek istiyen Türk talebeler bir çok müşkülâtla karşılaşmakta” dırlar. Bu talebelerin diplomaları bir türlü verilmemektedir. Bu yüz den birçok Türk genci liseyi ik- olan mevkuflara taş kırdırılmak - tadır. İntihabat başlıyalıdan beri Halepte on beş bomba atılmıştı. rine gittiğini söylemiştir. Yalnız şayanı dkkat olarak (27) Mayısta Sait Hikmet Beye ait olarak bazı celp etmemiştir. Denildiğine göre (Lion) mücev herat tüccarlarından biri Sait Hik- mal ettikleri halde işsiz ve boş do laşmaktadırlar. Bu O talebelere Sam darülfünununa gitmeleri tav mekik dokuduğu halde bunları bir türlü İstanbula getiremiyordu? . Sait Hikmet Beyin ölümü etra- fında akseden haberlerin tafsilâtı işitildikçe bu sunal noktası da e- emmiyetli bir şekil alıyor: Filha- kika denildiğine göre Sait Hikmet ! Beyin haremi Duhter Hanımın Gazi Ahmet Muhtar Paşadan olan oğlu Bedrettin Bey iki sene evvel Pariste öldüğü vakit bunun mira- snr taksim işi de mühim bir me- sele haline girmiş. O vakit alâka- | darlar aralarında uyuşmuşlar, ve Bedrettin Beyden (kalan paralar Fransada noter vasıtasile şu şekil- de taksim olunmuş: Bedrettin Be Yin annesi Duhter Hanım namına Sait Hikmet Beye | (530,000) frank, o Mahmut Muhtar Paşaya, (265,000) frank, Ali Kemal ve Nizamettin Şevki Beylere 88,000 rank ayrılmış, ve fakat en sayanı dilkat bir nokta olmak üzere bu mirastan (500,000) frangi kanun mucibince devlet hazinesine inti- kal etmesi icap ettiği halde bu pa- ra güya Bedrettin Beyin hariciye memuru olmasından istifade edi - lerek hükümete verilmemiş, bu para da ayrıca alâkadarlar ara- sında taksim edilmiş! Halbuki Bedrettin Beyin harici ye memurluğu da bu ge hü- kümete tediyesini icap ederdi. Bundan anlaşılıyor ki Bedrettin Beyin vefatı üzerine mikta- rı bir milyonu tecavüz e- den büyük servetten en bü- yük hisseyi Duhter Hanım na- para Sait Hikmet beyin aldığı pa | ralarm hepsi değildir. Asıl on iki sene evvel Gazi Ahmet Muk. tar Paşanın vefatından sonra ikin- ci haremi Duhter Hanım ile ev- lendiği vakit merhumun büyük | #ervetinden mühim bir kısmını da doğrudan doğruya eline geçirmiş- tir, İbtimalki bu miras işlerinin taksimi meselesinde de bir takım gizli noktalar vardır. İşte sırf bu sebepten dolayı Sait Hikmet Be- yin kendisi ve haremi Duhter Ha- | nım İstanbulda oturdukları ve Türk tebaasından bulundukları halde paralarını Paris bankaların da saklamış olmaları ihtimali ha- | tıra gelebilir. Karışık bir muamma €şya posta vasıtasile getirilip bu otele teslim olunmuş. Son tahkikata göre Sait Hikmet Bey (15) Haziranda (Lion) da ölmüş.. o Ölümünden evvel Sait Hikmet Beyin şurada burada gö- ründüğüne dair diğer bir takım haberler daha var: Ezcümle (19) Mayısta öğleden sonra Sait Hik- met Bey Fransanın (Larsehe) ka | sabasında görülmüş, burada (Hö- tel de la gare) ye inmiştir. Bura- da bir oda kiralamış. Eşyasını koy muş, Fakat ertesi günü kendisi gelmemiş. Bir müddet sonra bu o- teli işleten M. Tellier İsviçrenin Cenevre şehrinden bir telefona ça- ğrılmış. Cenevre Türk konsolos - luğu narsma kendisine talimat ve- rilerek otelde Sait Hikmet Beye ait olan eşyanın Parise (Sydney) oteline gönderilmesi bildirilmiş .. | Bunu müteakip otelciye masraf o- larak da bir mektup içerisinde 20 frank para gelmiş.Otelei de bu talimatı yerine getirerek eşyayı Parise göndermiş.. Gene bir riva- yete göre (19) Mayıs günü Sait Hikmet Bey Fransanm (Laroche) kasabasında rıhtım üzerinde gö- rülmüş, burada bir memüra ken- disinin bir kadın beklediğini söy- lemiştir! Acaba bu kadın kimdir? | (Laroche) kasabasında otele indiği vakit Sait Hikmet Beyin İs viçrede tahsilde bulunan bir Türk I kızma telgraf çektiği söyleniyor . Daha sonra bu şehre giderek böy- le bir kızı aradığı, bulamayınca polise müracaat ederek sorduğu kaydolunuyor. Acaba bu haber- lerde bahsedilen kadın, tahsilde bulunan genç Türk kızı mıdır ? , | Böyle ise Sait Hikmet Beyin bir aşk macerası peşinde dolaşması ihtimalinden de şüphe edilebilir. Paristen İsviçreye gittiği zaman Mahmut Muhtar Paşanın Mısırda olması da bu şüpheyi takviye ede- | cek sebep olarak gösterilebilir. Ortadan kayboldu! Sait Hikmet Beyin Paristen İs- | viçreye gidişi tarihi (17) Mayıs olduğunu yazmıştık. Ancak bu zat dediği gibi Lozana gitmemiş, Lo- zana bir sat mesafede olan Ce - Bu itibarla Sait Hikmet Beyin hevreye gitmiştir. Buradan (20) ölümü Kac Sala — meselesi Türk hükümeti ve | Mayısta Parise dönmüş, Diğer taraftan Suriye maliye met Beyin pasaportunu bulmuş ve Türk konsolosluğuna götürüp vermiş.. Bu pasaport nasıl bulun- muş?. Sait Hikmet Beyin ölümü nasıl olmuş da aylarca mektum kalmıştır?. oSait Hikmet Bey öl- düğü zaman üzerinde külliyetli parası var mıydı? Yok muydu? Sonra Duhter Hanım namma Pa- ris bankalarına koymuş olduğu paralar yerinde duruyor mu, dur- mıyor mu? Bütün bunlar birer me seledir., İ Suikasde mi uğradı ? Sait Hikmet Beyin ölümü mu - hahkkak ise servetine tamah ede- rek bir sui kasta kurban gitmiş ol- ması mümkün olduğu gibi Duhter Hanım namına vekâleten almış olduğu ve Paris bankalarına köy- duğu paraların üzerine oturmak i- mazı Feriköyde bir ceset bulundu sedin üzerinde yaralar vardır. mıyan bu ceset hakkında zabıta tahkikata başlamıştır. | eee TETRA, çebi ieri lisidesi tahakkuk etmekle de çin kendini sun'i olarak yok ol - muş göstermesi de ihtimalden u- zak değildir. Nitekim Sait Hikmet denilen bu zatın esasen Malatyalı bir es- nafın veyahut köylünün oğlu iken bilâhare ismini değiştirerek ““Hüs- amma gibi dikilmiş duruyor, Sait Hikmet rev paşa zade,, ünvanını takındığı söyleniyor ki bu da bu gibi şüp- he teyit edecek noktalardan bi- ridir, Nihayet Sait Hikmet Beyin mu- vazenesiz, hafızasız bir insan ol- duğu da ileri sürülüyor. o Acaba ailesince meçhul değil idise nasıl olmuş da şimdiye kadar binlerce liralık servet bu adamın eline ve- rilmiş, ecnebi bankalarında onun vasıtasile muhafaza olunmuştur?. Bir de Sait Hikmet Beyin Av- rupaya gidişi bir miras meselesi ile alâkadar addedilirken burada ki vekili tarafından bunun doğru olmadığı söyleniyor.. ve miras İ meselesinin daha evvel halledil- miş bulunduğu ilâve ediliyor. Eğer Sait Hikmet Beyin Avru- pa seyahati bir miras meselesi i- çin değilse, ne içindi?, Hastalığı» nı tedavi ettirmek, yahut sadece | Duhter Hanım namına Paris ban- kalarında bulunan paralara âit hesapları görmek için mi idi? Da paşanın yaveri olmamıştır. ayni tekkenin müritlerinden olan Duhter hanımla burada tanışmış» tır, Mahmut Muhtar paşa da ay- ni tekkenin müritlerinden bulunu yordu. Sık, sık tekkeye gider, şey İ hin elini öper, her hususta onun telkinatile hareket ederdi. Duhter hanım Sait beyle evlen dikten sonra bir müddet Ahmet Muhtar paşanın Fener yolundaki köşkünde oturmuş, fakat bu köşk sonra Muhtar paşaya intikal etti- ği için buradan çıkarak 928 se - nesinde Nişantaşında mabeyinci Mehmet paşanın köşkünü kira ile tutmuşlardı. Bu sıralarda Duhter hanımın genç oğlu Bedrettin bey Fransada ölmüş, kendilerine inti- kal eden paranın bir kısmile Ni- fakat bir ! Belgratta inmişti?.. ilâh.. Görülü- ha sonra Parise giderken niçin | şantaşında Bedrettin bey apartı - almışlardır. manımı salın nezareti Fransızlara azami taraf- tar olan alevilere bir milyon lira- lik tohum dağıtılmasına karar vermiştir. Fakat, bu tevziattan An takya havalisindeki Türkler isti - Feriköyde Bulgar mezarlığı ci- İ varında 20 yaşında tahmin edilen bir erkek cesedi bulunmuştur. Ce Hüviyetini tesbit edecek hiçbir kâğıt bulunmamıştır. Kim oldu - | ğu ve ne suretle öldüğü anlaşıla- yor ki, Sait Hikmet beyin gaybu- beti etrafında esrar onun ölümü ortadan ! kalkmış olmuyor. Hâlâ bir çok ka tanlık suâller önümüzde bir mu « Birtekkedetanıştılar! beyin vaktile Mahmut Muhtar paşanın yaverli- ğini yaptığı ve Duhter hanımla bu ! sırada tanıştıkları hakkındaki ha- | berlerin doğru olmadığı anlaşıl - | müşter, Sait Hikmet bey Muhtar Salkımsöğütte İzzet efendi ad kı bir zatın tekkesinc muntaza - man devam eden Sait Hikmet bey siye edilmektedir. Suriyede vatani fırkası lideri İ İbrahim Hanano Beyin istirahat maksadile İstanbula geleceği bil- dirilmektedir. sanarsın Almanya ve hukuk müsavatı Berlin, 30 (A, A.) — Harici- ye nazırı von Neuratlhı hukuk mü- Almanyanın muhtırasının in savatı meselesinde 29 ağustos tarihli | serdettiği noktai nazarınm a hiraf etmediğini ve yeni hiç bir teklifte bulunmıyacağını gazete lere söyledikten sonra (o demiştir ki: “Yeni teklifatta bulunmak şimdi artık diğer devletlere aittir. Almanya ancak hukuk: müsavatı nazariyesinin tahdidi teslihat kon feransınca bilâ kaydü şart kabu « lünden sonra yeniden konferansa iştirak edebiletektir.,, i Von Neurathın bu beyanatın » dan tahdidi teslihat çerçevesi da - hilinde Almanyanın askerlik nok tasından diğer devletlerle tama - men müsavi tutulmak istediği an - laşılmaktadır. Ingiliz kabinesi Londra, 30 (A.A) — M. Bak I dwin mübrühas lordu tayin edil- miştir. Mumaileyh bu vazife ile beraber şimdiki vazifesi olan başvekâlet lortluğunu da ifa €- decektir. Diğer layin olunanlar şunlardır: M. Horebelisha (milli liberal) hazine nezareti maliye müsteşarı, M. Burgin (milli liberal) ticaret nezareti parlamento müsteşarı, Lo:d. Piymouth (muhafazakâr) parlamento müstemlekât müste- şarı, M. Headlam (muhafazakâr) i münakalât nezareti parlamento müsteşarı, M. Butler (muhafaza kâr) parlamento Hindistan işleri müsteşarı. Bir kaza ig Dün gece Şişhane yokuşunda» ki Luna parktaki salıncaklarda dönenlerden birisi muvazenesini kaybederek aşağı düşmüş ve o 8 rada orada bulunan Mehmet is » minde birisini yaralamıştır.
