1 Ekim 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ânsiklopedisi înci cüz'ü çıktî 17 umhuriy NO. 3019 ™ * r a f v e m e W u P a d « s l : Crahurlyet İstanbul Postakutusu: lstanbul, No 246 ClimarfPSSİ 1 TpsrİnİPUVPİ 9 1 2 Telefon: Başmuharrlr: 22366, Tahrip mfidurü: 23236, İdare müdürü: 22365. Matbaa: 20472 b U l f i a n e 5 1 ' ' 9Ş™WTIW M* ••ıııııınıımnffiıu Hayat Ânsiklopedisi Mektebe başlarken alacağınız en mühim ve en faydalı kitaptır llllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllnın " : "" T" "" " " Kurultay Bugün Dördüncü İçtimaını Yapacak 1 1 ım m ı • ıııiLlllllluıu " • m ııııııı nı mmnn 1 " . " m • "•" • » '••»"» ,,,. , ..„,„,„ Bır su şehri Nümunesi: Vişi Vişî: 27 eylul (Paşmuharririmizden) Vişi, FraAsa'nın ortasında 2324 bin nüfuslu küçücük, fakat çok mamur ve tabiahn pek çok feyizleri içinde adeta m^stii mahmur bir kasabacıktır. Nüf*su çok değil, bu kadarını da yapan Vişi'nin her sene buraya 100 binden fazla însan toplıyan sularıdır. furizm, Vişi sularının oynadığı v s oynamakta devam ettiği < mühim <re müessir role nisbetle daha çok yeii bir san'attır. Vişi, kendi sinesı'ne dünyamn dört tarafından insan çekmekte turizme çoktan ta katfdüm etmişti. Şimdi su şehri tu rizm ile de elele vermiş, daha büyük muvaffakiyetler toplamak için var kuvvetile çahşmakta devam ediyor. Vişi suları hakikaten müessir mi, ve neye müessir? Bu sularm bilhassa kara ciğer hastahklarile, mide ve bağırsak rahatsızlıklanndan kat'iyyen müteessir olduğu üzerine yerli yabancı bütün kelimelerin it tifakı *ar. Soğuk ve sıcak memba lardan doktorlann tavsiyesi muci bince muayyen gramlarda su içilirken insanın üzerinde o kadar methü sena ile ısrar olunan faziletlere pek inanmıyacağı gelir. Fakat bu kadar ilim adamınm batıl üzerinde ısrar etmesi imkânı olmıyacağı cihetle her halde Vişi sularımn az çok kerametli sular olduğunu kabul etmek zarurî oluyor. Hususile Visi sularmdan istifade eden bir çok hastalann bizzat geçirilmiş tecrübeler üzerine hep müsbet ve mujur olan kanaaatleri de bunu tev't etmekten hali değildir. Ancak Vişi'yi Visi yapan yalnız suları olmayıp bu suların kerametine istinat ederek vücude getirilen tesisat ve tertibatm mebzuliyeti ve mükem» m»liyetf He bu bahiste pek büyük bir rol oynamaktadır. Dikkat olunsa Avrupa'nm bütün su şehirlerinde ayni dikkat ve itinamn parlak neticeleri görülür. Almanya'da böyle, Avus turya'da böyle, ttalya'da böyle ve Fransa'mn daha küçük diğer su şehirlerinde de hep böledir. Gerek tedavi, gerek istirahat maksadile böyle şehirlere gelecek insanların huzur • lannı, rahatlarım ve memnuniyet lerini temin edecek esbabı imkânın azamî haddinde ihzar etmek: tşte bir su şehrinin belki binnef is sudan daha mühim olan muvaffakiyet sartı buradadır. Maarif Vekilimizin beganatı IIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIİIIinilllllllllllllllllllllll llllllllMIIIIIMlllllllllllllllinilllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIMMIIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMMIIIIMIIIIIIIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUI1IIIIIİIIIIIIIIII " Kısa zamanda şaşılacak neticelereşahitolacağız,, Maarif Vekili Reşit Galip Bey Kurultay bitince Darülfünunu ziyaret edecek Büyük Dil Kurultayı, bugün öğleden sonra çakşmasına devam edecektir. Kurultayın bugünkü toplamşında programın ikinci maddesi hakkuıda riyasetten söz istemiş olanlar tezlerjni izah edeceklerdir. Dil Kurultayınm özlü mesaisi, bütün memlekette yüksek bir heyecan ve alâka uyandırmıştır. Dün, Dolmabahçe sarayındaki ça lışma odasında kendisini ziyaret etti ğimiz, Maarif Vekili Resit Gah'p Beyefendi de bize bugün için memleketşü • mul en büyük maarif işmi Dil Kurul tayının mesaisi teşkil etmekte olduğunu söylemiştir. Reşit Galio Bey, bu özlü çahşmanm müstakbel irfan hayahmızın mkişafı noktasından temin edeceği faydalardan bahsettikten sonra, beyanahna şöylece devam etmiştir: « Türk Dili Tetkik Cemiyetinin, Kurultay hakkında şimdiye kadar üç bine yakın tebrik ve muvaffakiyet te mennisi telgrafı almış olması, bu işîn bütün memlekette ne kadar derin bir alâka ile takip edildiği, duyulan umumî bir ihtiyacı ne kadar karşıladığı hakkında çok açık bir fikir verebilir. Başladıgı gündenberi memleketin en münevver ve giizide sınıfmın, toplanışlara, şimdiye kadar böyle manzaralar görmeğe ahşmamış koca salonlan kapılanna kadar dolduracak bir kesafetle iştiraki de Türk dilini kurtarma hareketinin tatbikatta ne kuvvetli bir yardımcı ordusu bulacağını gösterir. Bu işin, büyük Reisin bütün teşeb • büsleri gibi umulmıyacak kadar kısa zamanda şaşılacak muvaffakiyet neticelerine varacağına şüphe yoktur.» Gazi Hz. Reisicumhur Hz. dün aksam refakatlerinde mutat zevat bulunduğu halde Sakarya motörile Boğaziçi'nde ve Ha liç'te bir gezinti yaparak saat yediye doğru Dolmabahçe sarayuıa avdet buyurmuşlardır. Borçlar itilâfnamesi Şükrü ve Nurullah Beyler nihaî mü zakerat için yarın Paris'e gidiyorlar Paris'te cereyan etmekte olan borçlar müzakera tında hüku metimizi tem«il edecek o lan murah haslarımız Saraçoğlu Şükrü ve Nurullah Esat Beyler yann akşamSaJaçoölu Ştikrü B ^ j e Mes'ut bir izdivaç Ordu nriifettişlerimizden Fahret» tin Paşanın kızı ile kıymetli doktorlanmızdan Fahri Beyin evlenme mt rasimleri evvel ki gece Dolmabhaçe saraymda icra edümiştir. 1 Bu mes'ut merasimde Reisicumhnt j Hz. ile Maarif Vekili Reşit Galip Bey, Yakup Şevki, Nazım ve Cevat Paşalarla bir çok meb'uslar ve erkâm askeriye bulunmuşlardır. Uzun za manı'anb'eri devam etmek te olan bu müzakerat nihayet memlekegünkü iktisadî tahammülüne uygun bir şekiMe hailec<ilmiş tir. Paris mü/akeratında Nurullah Esat B. tımi7in bu • Hariciye Veldlimiz T. Rüştü Bey Cenevre'de M. Herriot ile görü^tü Cenevre 30 (A. A.) M. Herriot, M. Yev Maarif VeJcilimte Reşit Gaüp Bey tich'i ve müte akıben Türkiye Maarif Vekili Darülfünun'u Hariciye Veki ziyaret edecek li Tevfik Rüştü DU Kurultayı, bugünkü toplanışın • Beyefendiyi kadan sonra, yarın da içtima edecektir. bul etmiş ve Kurultay müzakeratının pazartesîden müşarünileyh evvel bitmesi muhtemel görülmemekle Bağdat şi Fransız Başvefcüı tedir. mendiferleri M. Herriot Maarif Vekili Reşit Galip Bey, Ku mes'elesi hakkında görüşmüstür. rultay bittikten sonra, Darülfunun'u Eandan «onra M. Herriot, Romanya ziyaret edecektir. ile Sovyetler arasnda akti mutasavProfesör Orlof, Reşit Galip Beyle ver ademitecavüz misakı dolayısile mülâkatta bulandu mevcut olan müşkülâtı halletmeğe Memleketimizde tetkikatla meşgul çalışmıştır. olan Rus sanayi heyeti reisi profesör Fransız Başvekili bu husus hakmOrlof'la, Rus sefareti maslahatgüzan dün öğleden sonra, Dolmabahçe sa da birbirini müteakıp M. Magdearu rayında, Maarif Vekili Reşit Galip Beyi ve M. Litvinof nezdinde ısrarlarda ziyaret ederek mülâkatta bulunmuş • bulunmutur. lardır. Akşam olduğu halde henüz bir itilâf hâsıl olmamış idi. Milletler Cemiyeti büyük meclîsi içtimaını yarına tehir etmistir. Avmpa birliği komisyonu yann toplanacak ve Stresa konferansma ait raporu dinliyecektir. M. Herriot'un bu komisyon riyasetinde müteveffa M. Briand'a halef olacağı söylenmektedir. kspresle Avrupa'yn hareket edecekler dir. Borçlar itilâfının iki aya kadar ikmal ve alâkadarlar tarafından imza edileceği ümit edilmektedîr. Horcun tamamen itfasından baaka "erilecek faiz miktarı da memleketimiz için makul ödenebilir bir hadde indirilmiç lunmaktadır. Saat bozulma mevsimi! mı ı» • Eylul ve teşrinievvel aylarında saat tamiratı yüzde yirmi artıyor Adanadan gelen üç Türk ((Oz türkçe kullanmıyanlara tahammülümüz yok!» diyorlar Üç dört sene evvel Almanya'nın Kisingen su şehrine gitmiştik. Bir ay zarfında bu küçük kasabanın etra fmdaki ormanlann gezmesini btterememiştik. O küçücük kasabada büyük küçük oteller konforun en yüksek derecelerini temin ediyor, tedavi işine kanştınlan fennî vesait ise en yüksek mükenuneliyet derecelerini haiz bulunuyordu. Vişi, nisanın on beşinden eylul nihayetine kadar yalnız beş aylık bir mevsimde faaliyet sahnesidir. Kışın da bir iki otel açık tutularak îsti • j yenlerin kış mevsiminde de ikamet J ve tedaviye devam 1 an müemmen bulunuyorsa da bunu hesaba katmağa mahal yoktur. Vişi'yi doldurup taşıran 100 binden fazla insan bilhassa bu beş aylık mevsimde buradan gelip geçerler. Demek ki Vişi'de hergün kendi nüfusundan başka üstüste bir o kadar daha, hatta bazan daha fazla hariçten Fransa'dan ve ecnebi memJeketlerinden gelme insan bu!unur. Hergün, Vişi halkmdan başka olan bu 2530 bin kişi nerede oturup " kalkarlar, nerelerde barmırlar, ne Adana*h Rasan EU rAhmet çavüs ve Yiğit Ağa Ve müfettiş Ali Rxza Bey yiyip içerler? Her şeyden evvel bu tay muzakerelerini takip etmek, icap Dil Kurultayı için Adana Türkmen 2530 bin kişiye, 2530 bin yatak lâederse anl Türk düini, Tnrk şhre ve aşiretlerinden üç kişinin İstanhul'a gezundır. Hem olur olmaz yatak değil, iehçesini tanıtmak üzere buraya gel > tirildiğini yazmısbk. Bu üç vatandaş, temiz ve rahat yatak. diklerini söylediler. Ahmet Çavuş bu kendilerinin genrümesine delâlet eden Vişi'de bu vardır. Bizim Perapalas Adana ük tedrisat müfettişlerinden Ali millî davayı müdafaa için Kurultayda ve Tokathyan'dan çok yüksek lüks Rıza Beyle birlikte matbaamıza gel • söz söylemeyi tasarhyor, hatta ve birinci sınıf otellerin adedi burada diler. Bunlar Kilis'ten Hasan Efendi, « Bu memlekette öz türkçe kullabelki 50 ye baliğdir. Içlerinde bizim Şam Bayati aşiretinden Ahmet Çavuş nılacak, bunu istemiyenlere tahammü > Perapalas'ın sekiz on misli büyüklü ve Farsak aşiretinden Yiğit Ağadır. lümüz yok, içimizden çıkıp gitsmler!» ğünde olanları vardır. Ikmci ve ü Üçü de tam Türk tipini yaşatan mütedemeği bile göze ahyor. çüncü sınıf otellerin miktan ise büvazı, sıcak kanlı adamlar... Bize Bü • Bunlar arasında Hasan Efendi okur yük otellerin belki üç dört mislidir. yük Gazi'nin Türk dilini yabancı dil • yazardır, düzgünce söz söyler, bize deOndan sonra da evlerin pek çoğu lerin tasallutundan kurtarmağa savaş • di ki: pansiyon tertibatile mevsimlik aile hğını ve bunun için de bir kurultay top« Efendim, gazete, kitap basılı • otelleri şekline konulmuştur. Böylelandığmı işîterek sevindiklerini, Kurul' (Mabadi 5 inci sahifede) likle Vişi'ye geleceklerin yersiz kal iMiııııııınııııııııııııııııııııııııııııııınııııııııııııııııııııııııınıııııııınnıınııııııııııııiMiiMiıııııııııııııııııııııııııııııııııılııııııııııiıııııııııını ııııııııııı mamları esbabı tamamen temin o tiyatrosile ve oyun salonlarile büve ihtiyaçlarına göre banyolarını mı lunmuş gibidir. Buna rağmen bu sene ahrlar? Bu pek tabiî bir şeyse de yük gazinosu vardır. Sinemaları ve ağustos ortalannda Vişi'de bin kadar Vişi'de insanları tutan sebepler davaryeteleri hergün faaliyettedîr. Bü' însan yer bulamıyarak otomobillerde ha başkadır ve daha kuvvetlidir. Bir tün mevsimin devammca gazinonun gecelemeğe mecbur olmuşlardır. Paris'teki bellibaşlı tiyatrolardan kere sehir çok mamurdur, eski ve " YUNUS NADİ 100 binden fazla insan Vişi'ye geyeni parkları hakikaten cenneti adi 2 inci sahifede). lip ne yaparlar, yalnız suları içerler gölgede bırakaçak şeylerdir. Sonra Bulgar Sefiri M. Pavlof başka bir vazifeye tayin edildi Bulgar Hari crye Nezareti Umuru Siyasi ye Umum Mü dürlüğüne tayın edilen Bulga rista'm sab'ık Türkiye Sefirî M. Pavlav ev velkl gün Maç ka'dakî evinde bir veda resmi kabulü tertip etmistir. Bu resmi ka bulde Mısır Se firi Ab'dülmelik Hamza Bey Ce M, Pavlov naplarile Mısır Başkonsolosu, Ital yan, Fraılsız, Felemenk sefaretha neleri maslâhatgüzarlan, ttalya ataşemiliter ve navalı, Fransız ataşenavalı, Bulgar konsolosu ve se farethanelere mensup bir çok zevat bulunmuş tur. M. Pavlov tahsilim Istahb'ul'da yapmış ve tstanbul Darülfünunu Hukuk Fakültesinden mezun olmuştur. Türkçeyi bizim kadar iyi bilen ve seven M. Pavlov kndisini bütün diplomasi mehafiline de çok sev dirmiştir. Bu münasebetle memle ketimizden aynhşı büyük bir teessür uyandırmıştır. M. Pavlov'a yeni vazifesinde muvaffakiyet temenni ederiz. Tam k'ırk senefilc saatçi Ali Rîza Efendi gözünden çıkarırken: Benim dededen kalma bir saatim Zaten mevsimidir! dedi. vardır. Ihtiyarlığından mı, ne, mü . Neyin mevsimi? bareğe son günlerde bir hal oldu. Saat zembereklerinin kırılma Bir kaç gün gayrimuntazam işledikten sonra birden duruverdi. mevsimi. Dün Cağaloğlu'ndan geçiyordum. Allah allah, bunun da mevsimi «Saatçi ve fennî aletler tamircUi Ali mi olur? Rıza» diye bir tabelâ gördüm. Sa. Evet bunun da mevsimi olur. atim aklıma geldi. Girdim. Eylul ve teşrinievvel aylarında ta . Bir iki saniyelik bir tetkik, illeti mire gelen saatler yüzde yirmi niameydana çıkardı. Zembereği kırıF. betmd'e artar. Sebep? mış. IMabadi 4 üncü sahTfede) Saatçi muayenesini bitirdi. Lür Istajnbııbpor Türkiye şampiyonasına hazırlanıyor ekzersiz yapan İstaribulspor takvmı Futbol mevsimi başlıyalı bir hayli ziyade egzersiz için yapılmaktadır. Dün ilk müsabaka Fenerbahçe'nin vakit oldu. Fakat resmî lik maçlan henüz başlamadı. tstanbul mmtakası genç takımile B takımı arasında yakongresi hâlâ toplanamadığı için lik pılmıştır. Fenerbahçe'nin genç oyuncuları, güzel, teknik bir oyun gös maçlarının ne vakit başlıyacağı da termişlerdir. tki takım da ikişer sayı malum değildir. Maamafih futbol yaparak berabere kalmışlardır. mevsiminin gelmesi, kulüpleri hareöğleden sonra tstanbul spor'la Pekete getirmiştir. Dün Fenerbahçe stadyomunda müteaddit futbol mü ra takımı arasında bir müsabaka yapılmıştır. Türkiye birincilik müsa sabakaları yapılmıştır. Bu müsaba ( Mabadi 6 mcı sahifede ) kalar, hususî mahiyettedir ve daha Dün Pera takımı ile bir