1 Eylül 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
Sayfa 2. Ottava Konferansının Neticesi (Başmakalemizden devam) smda yapılan tecrübe bu fikrin ameli sahada tahaakkukunun mümkün olmadığını göstermiştir. Ba imkânsızlığın sebebi İngil- tere ile dominyonlarından her bi- rinin satmak istedikleri mallar ile almak istedikleri mallar arasm- da muvazene bulunmaması idi. Bir taraftan dominyonların yetiş tirdikleri mevadı iptidaiye ile zi- rai mahsulâtı ihraç etmeğe ihti- yaçları vardı. Fakat İngilterenin bu mallara kendi Ogümrüklerini serbestçe açabilmesi ancak diğer ecnebi memleketlerin zararına o- labiliyordu. Bu ecnebi memleket- lerin sühim bir kısmı ise İngiliz sanayiinin müşterek oldukları * i- çin bunların ihracatına gümrükle- rini kapatmak suretile kendileri- ni darıltmak İngilterenin işine gelmiyordu. Kezalik “ ayni vazi- yet müstemlekeler ile ecnebi mem leketler arasında da vardı. Hülâsa * İngilterenin dominyonları Britan- yaya umum İstihsalâtlarının yal - nız yüzde yirmi beşini ithal edi- yor, İngiltere ise dominyonlara kendi mahsullerinin yalnız yüzde otuz beşini sevediyordu. Bu iti- barla ns Britanya adası, ne de müstemiekeler imparatorluk hari- cinde bulunan ecnebi memleketler ile iktisadi alâkalarmı kesmeğe imkân görmüyorlardı . Bunun için İngiltere ile domin- yonları birbirlerine karşı ellerin- den geldiği kadar konferansta müsaadat ve muafiyat göstereme- ğe çalıştılar. Fakat imparatorluk haricindeki âlem ile aralarmda aşılmaz gümrük setleri kurmanın bizzat kendi menfaatleri için teh- Bkeli olacağını anladılar. Bu yol da daha ileri gitmekten çekindi- ler. Bu esas dairesinde kendi ara- larmda mukaveleler imza ettiler. Ottavada aktedilen muahede- lerin adedi on ikidir.Fakat yalnız bunlardan bir tanesi (İngiltere ile Kanada arasındaki) üç ciltlik bir eser teşkil etmektedir. Ba iti- barla mevzuu bahs mukavelelerin teferrüatımdan bahsetmek kabil değildir, Diğer taraftan bu mu- kaveleler alâkadar memleketle » rin parlâmentoları OUtarafından tasdik edilmedikçe mer'iyete geç- miyeceği için neşredilmemiştir. Bununla beraber umumi hatla- rı noktasmdan mukavelelerin e- sasi şu suretle hülâsa edilebilir; Bir kere İngiltere dominyonlarını bugün ecnebi memleketler ithalâ- tma tatbik edilen (95 10) güm- rük resminden muaf tutmuştur. Bu muafiyet beş sene için akte- dilen ve inkrzasından altı ay ev- vel feshedilmediği takdirde bir o kadar müddet için kendi kendine yenileşmesi mukarrer (bulunan mukaveleler devam ettikçe bumu- afiyet baki kalacaktır. Diğer ta- raftan dominyonlardan İngiltreye gelecek mallar serbestçe girme sine mukabil şimdiye kadar ithali serbest olan veyahut pek az bir gümrüğe (tâbi bulunan ecnebi memleketler mevadı iptidaiyesine ve zirai mahsulâtına yeni bazı it- halât resimleri konacaktır. Ez- cümle bu suretle yeni resimlere tâbi tutulacak mevat arasında şun lar vardır: Demir, kurşun, bakır, tütün, teksi£ edilmiş süt, yağ, pey- nir, yumurta, meyva, bilhassa buğday... Fakat bunlara mukabil tabif dominyolarda İngiltere sa- nayil için hususi bazı menfaatler temin atmislerdir. Meselâ İnciliz VAKTT eee merrere esere ensererrrenrarae serer eemeyveraasmEe esasen se 0me 2000 AN BKANMENN 11 mmm mamanın yenme ve ke Rayişta Fakat galiba kapanacak İlk içtimaa ihtiyar kadın me'bus riyaset etti ve bu komünist kadın titrek sesile bir nutuk söyledi Almânya ne istiyor? Berlin, 31 (A.A) — Alman milli müdafaa nazırı ceneral Fon Sehleiher, Resto del Berlino Ital- yan gazetesinin Berlindeki mu- habirine vaki olan beyanatında Almanyanın terki teslihat mese- lesindeki prensibine ait talep ve arzularınm şunlar olduğunu söy- lemiştir : 1 — Milletler cemiyetinin esas vazifesi olarak 1919 senesinde ilân edilen şekilde kat'i ve seri umumi bir terki teslihat yapıl- ması, 2 — Almanya, ameli bir sulh için mutlak surette lüzumlu ye- gâne şart olan hukukta müsavat prensibinin tasdik edilmesini da“ | ba şiddetle talep eyliyecektir. Berlin, 31 (A.A) — Reicbtag, saat 15'te büyük bir sükün içinde (omesaisine (başlamıştır. Müzakerat salonu ve tribünler, tamamile dolmuş idi. Sağ cenah müntehasında üni- | formalarını giymiş olan Naziler, | Siyah gümlekli hücum kıtaatı bulunuyordu.. Bunların kolların- da kamalı salipli birer pazubent, ayaklarında açık veya koyu si- yah pantalonlar ve süvarı çiz- meleri vardı. Bunlar, reisleri bulunan Frick, Strasser, Goebbels ve yüzbaşı Roehn'in “arkasında” siralanmış: lardı. Hücum kıtatıma erkânı harbiye reisi olan yüzbaşı, Fransız piya- de avcı kıtaatı erkârının elbise- lerine pek çok benzeyen koyu renk bir üniforma giymiş idi. Clara Zetkin, iki kadın komlü- | nist meb'usun yardımile riyaset | kürsüsünü işgal etti ve şerefine, komünistler tarafından 3 defa | demir mamulâtı ile mensucatmın rüchanlı tarifeye tâbi tutulması kabul eylemişlerdir. Görülüyor ki Ottava konfe- ransının neticesi ne tamamile ser- bestii ticaret taraftarı olan İngiliz leri, ne de İngiliz imparatorluğu nu tam bir iktisadi vahdet haline getirmek istiyen himaye taraftar- larını menun etmemiştir. Fakat konferansta nazariyattan ziyade fili ihtiyaçlar ile imkânların telifi yollar; aranmıştır. Bu sayede kon- ferans neticesinde & imparatorlu- ğun dağılacağını iddia edenlerin tahmin ettikleri bir tehlikenin vukuu şöyle dursun, bilâkis impa- ratorluk eczası arasındaki rabıta» lar yeni iktisadi tedbirler ile kuv- vet bulmuştur. Ottava konferansının neticesi memleketimizin İngiltere ile olan münasebatı nol:tasından şüphesiz şayanı dikkattir, Şimdiki o halde bizim için mühim olan cihet Tür- kiyeden İngiltereye sevkedilecek meyvalar ile tütün mahsulünden ve halıdan alınması muhtemel gümrük resmi meselesidir. İngil- tere hükümeti Ottava konferan sında verilen kararlara göre her memlket ile şimdi yeni ticaret muahhedeleri aktedileceği için bizim de yeni yapılacak ticaret muahhedelerinde bu ciheti nazarı dikkate almamız lâzım gelmekte- dir, MAL meme Telgrai Haberler g meclisi Fesholunursa Berlin, 31 (A.A) — Reyiştag feshedildiği takdirde Alman hükümetinin, kanunu esasi ah- kâmına tevfikan iki aylık bir mühlet zarfında icrası icap eden intihabatı talik eylemek- ten sarfınazar edileceğine ih- timal verilmektedir. Bu itibarla müntehipler mun- tazaman rey vermiye davet edilecekler, fakat hali hazırda” ki intibabat rejimi de bir ka- rarname ile derin bir tarzda tadil olunacaktır. Nisbi temsil usulü, ihtimal verildiğine göre mahsüs dere- cede tahfif edilecektir. “Horra,, denildikten sonra küşat merasimine ait mutat sözleri söy- ledi. Mumaileyha, 4 reis muavinini yanı başında yer almağa davet ettikten sonra mutlak bir sükün içinde nutkunu okumağa başladı. Mumaileyha, titrek, çok zaif fakat vazib, bir sesle, kapitalist rejimin gerek Almanya'da ve gerek diğer memleketlerde bais olmuş olduğu felâketleri muaha- | ze ve ittiham eden nutkunu ©- kudü. Mamaileyha, “şimdiki Alman hükümetinin münhasıran büyük kapitalizm ile büyük çiftçilere mensup bir takım kuklalardan ibaret olduğunu söyledi. Mumaileyhanın < komünistler tarafından tasvip edilen bu söz- leri, mecliste bulunan diğer kim- seler üzerinde hiçbir aksülâmel husule getirmedi. Klara Zetkin, Sovyet Alman- yâ cümhuriyetinin birinci köngre- sine riyaset edebilmek için daha uzun müddet yaşıyacağını Ümit etmekte bulunduğunu söylediği zaman bu sözleri umumi bir te- bessümle karşılanmıştır. “Nasil, büyüle “bir süküt ve sökün muhafaza ediyorlar, Clara Zetkin, söz söylerken gazeteleri- açıldı | nin sahifelerini çeviriyorlar, elle- rindeki risalelerin mütaleasına dalmış bulunuyorlar veya arasıra birbirlerine aşinalık ediyorlardı. Salonun sağ cihetinin yarısı ellerinde askeri miğferletini tu- tan üniformalı insanlârla garip bir kamp manzarası arzediyordu. Clara Zetkin'in nutku hitam bulunca komünistler kendisini hararetle alkışlamışlar ve celse hemen tatil edilmiştir. Rayiştag, ikinci celsesini saat 16,30 da aktetmiştir. Reisin ta- yini için kürsüde tayini esami suretile intibabat icrasına teves- sül edildi. Naziler, namzet olarak Hitle- rin siyasi müşaviri olan yüzbaşı Goehringi, sosyalistler de sabık Rayiştag reisi M. Paul Loebei namzet gösterdiler. Komünistler, Goehringe rey verecek olan merkezcilerin bu battı hareketine karşı protesto makamında olmak üzere Loebe rey vereceklerini beyan ettiler. Kanlı arbedeler Sehvein, 31 (A.A) — Hitler lerle Cumhuriyetçiler arasında vukua gelen şiddetli arbedeler esnasında Schvein'deki Hitler | hücum kıtaatı şeflerile diğer bir Hitlerci ve cümburiyetçi şefler- den birisi ağır surette yaralan- mışlardır. itlercilerle Çelik cephe teş” kilâtı azası arasında daba vahim İ arbedeler vukua gelmiştir. : : . . . Rayiştag tehiredildi! Berlin, 31 (A.A) — Rayiştag, dün saat 20,30 da yeni davet vukuhna intizaren tatil etmiştir. Rayiştag, icabında davet et- mesi için reis Goebring'e vekâ- let vermiştir. Nasyonal Alman meb'uslardan Graef ikinçi xei v intihap odülmiştiP, Ardıgı reşlerin mikdarı 335 tir. M.Loe- | be, 139; M. Toergler, 78 rey al- mıştır. erkezci temayülleri izhar et- mekte olan Bavyera halkçıların- dan M. Rauch, 350 rey ile üçün. cü reis vekili olmuşturr. M. Loe- be, 124 ve Toergler 76 rey al- i mışlardır. zi Bir müsadem? LE ü 1 Eyler 19324 Bir vapur battı 17 kişi Hakodate “JaponyadBıi" (A.A) — Japon bandırak mie Mara ile Raito Har ları arasında Holkaide açıklarında vuku bulan sademe neticesinde birler minin mürettebatından İ boğulmuştur. Kumie Haru vapuru zarfında batmıştır. Mi tan yalnız 7 kişi kurtarılmlf”” main Madamın tavsiyefi d Sidney, “Yeni İskoçY#" (A.A) — Madam Mollisosun “5 Ye, cine İngiltereye avdet yapmamasını tavsiye eyes iş Çünkü Mollison, son 7 larda yapmış olduğu hav# hatlerinden ve ler nan birçok içtimai vazi aleti dolayı sıhhati haleldar bir vaziyettedir. Diğer taraftan hava çeri de pek o kadar iyi olmuy* anlaşılmaktadır. tari Ispanyol kral tarlarının nefyi Madrit, 31 (A.A) — gas | nazırı, Espana ismindeki if gemisinin harekete amade ğunu beyan etmiştir. gi ii Bu gemi, 256 menfi bilir, fakat bu menfilerin e Yay, £ nı ve hareket tarihleri malüm değildir. Geminin inzibat işleri, na ve Â0 gemiciye ihale cektir. Kruvazör Canaleyâf yahati müddetince refakat edecektir. Gelecek Olimpisfi oyunları şüphel! Atina, 31 (Hususi mizden) — Teşrinievvelde! mukarrer olan Olimpiyat * larının. iczası, “göpkeli bir almıştır Bünun sebebi, yat oyunları komitesinin vesaitten mahrum bulun! Olimpiyat komitesi erkâni arif nazırile başvekili ederek hükümetin mus nakdiyesini rica edecekli kümet nakdi yardımını ise bu sene Olimpiyat 4 & Sİ AN A çi WE İ icra edilemiyecektir. Venizelos, sulh siyasetinden asla ayr” mıyacağını, bütün gayretlerini sulh işlerine hasrettiğini söylüy0” Atina, 31 (Hususi muhabiri- mizden) — Başvekil M. Venize- los, intihabat türnesine devam için Selânikten garbi Makedon- yaya hareket etmiş, ve istasyon- da hükümet, ahrar fırkası erkânı ve binlerce halk tarafından teşyi edilmiştir. M. Venizelos evvelâ Kozana şehrine gitmiş güzergâh- taki istasyonlarda da tevakkuf ederek çiftçilere hitaben hara- retli nutuklar irat etmiştir. Baş- vekil bu nutuklarında köylülere avamfiriplerin sözlerine ve vaat lanma aldanmamalarını. bedbin- liğe kapılmamalarını tavsiye et- miş ve demiştir ki: — Yunanistan muntazam bir sai ve gayretle mesaji sulhper- veranesine devam ediyo Bütün gayret ve himmetleri- mizi sulh işlerine hasr ve vakfet- tik. Benim riyaset ettiğim ahrar fırkası kabinesi hiç bir zaman bu sükünu bozmıyacak ve harp seri tlerine atılmıyacaktır. ekilin bu sözleri, sürekli alkışlarla karşılanmıştır. Venizelos zalf değil Atina, 31 (Hususi muhabiri- mizden) — Sabık diktatör cene- ral Pangalos, Atina kolordusu kumandanı oceneral OOtoneosa gönderdiği bir mektupta, Eylül- de yapılacak meb'us intihabatı neticesinde, Cümhuriyet şekli idaresi tehlikeye düşecek olur- | s3, kendisile fırkasının onu mü- dafaa ve muhafaza edecek olanlari teşriki mesai edeceğini i karşı müşterek bir Kıraliyetçi ahali farka yg M. Çaldaris'in, intihabsti* riyet kazandığı takdirde hükümeti tebdile ve * iadeye teşebbüs eti sarih bir surette mesi üzerine ilk liyet fırkasile mi yetçi fırkalar rüesasi yeni intihabatta teşrik hususunda görülen te şemiş ve bütün e V rının intihabatta M- cepb? ları ihtimali fevkalâde içi tır. Muhalif cümb yi i lar, kıraliyetçiler ile takdir © N RR > Ne saiden cümhuriyet için edecek tehlikeleri lard
