e pg e iii liği ğe Şem — 2 -—VAKIT 2 MAYIS 1932 Hitler Vilhelmshaten'de yapılan ma» nevralarda hazir bulundu Hamborg, 23 (A, A.) — Bahriye erkânı, Hitler'i Wilhelmshafen lima nında hususi merasimle istikbal et - mişlerdir. Koelen krüvazörü kumandanı kap - tan Sehroeder, Hitler'e gemisini gez - dirmiş ve merasim elbiselerini giy - mesini emretmiş olduğu mürettebatı - na manevralar yaptırmıştır. M. Brüning'in vaziyeti Berlin, 28 (A. A.) — İyi malümat| almakta olan mahafilde deveran eden şaylalara nazaran, M. Brüning Je - netal Groener'i dahiliye nezaretine getirmek için Hindenburg nezdinde büyük bir gayret sarfetmiye karar, vermiştir. Bu şayialar, Mareşal Hindenbur - gun, Jeneral Üroener'in kâbineden çekilmesini istemekte o olduğuna dair olan haberleri teyit etmektedir, Mareşal Hindenburg, bu tayini ka - bulden imtina ettiği takdirde M, Brü - ning için buna rıza göstermekten baş - ka çare yoktur. İşte o zaman bir dahiliye nazırı bulmak zarureti, hiikümet reisini yeni ve ciddi bir müşkül karşısında bulun - duracaktır. Zira soğ cenahım itima - dıma mazhar bir şahsiyetten gayri kimseyi Mareşalin kabul ve tasvibine arzedemiyecektir. Bu takdirdeyse kendisine müznhe - ret eden parlâmento ekseriyetinin ve bilhassa sosyal — demokratların bir aksülümeli karşısında bulunacaktır. Ferit Bey, Londradan| hâreket etti Türkiyenin Varşova sefirliğine ta - yin edilen Londra sefiri Ferit Bey, Londradan hareket etmiştir. Evvelâ Ankaraya gelecek, sonra Varşovaya giderek yeni vazifesine başlıyacak - | tir. Ferit Beyin böyanali Varşova, 28 (A. A.) — Türkiye'nin yeni Varşova büyük elçisi Ferit Bey, Iwndra'dan hareket ederken, “Pat, ajansı muhabirine şu beyanatta bu- lunmaştur; — Tükiye'nin gayet mühim saydı - 41 bir makamı işgal etmek Üzere bu - Iunuyorüm, Türkiye ve Lehistan a » rasındaki ananavi dostluğu idame ve| tevsi hususunda bana düşen vazifeyi takdir etmekteyim. Lehista'nın bey » nelmilel sahası günden güne artan i - tibar ve nüfuzu itibariyle o büyük bir siyasi ehemmiyeti haiz olan vazife ve memüriyetimin bu ehemmiyetini ta - maâmiyle müdrik bulunuyorum. Fasta Fransızlara karşı kıyam! Raba T, 25 (A, A.) — Fransız kı - taat: Tanout Bounhour vadisini işgal etmiştir. Kıyamcılariz hafif bir müsademe olmuştur. Fransız'lardan iki zabitle bir asker hafifçe yaralanmıştır. Yerli askerlerden ikisi ölmüş, diğer dördü de yaralanmışlardır. Vadiülhabip mıntakasında yapılan askeri harekât neticesinde işgal sa - hası genişlemiştir. Darısı başımıza Bükreş 28 (Hususi) — Hazira. nın birinden itibaren elektrik fiatlarında büyük tenzilât yapı- lacak, beher kilovat 10 Ley (12 kuruş) olacaktır. rettin Celâl Bey idare edecek» tir, Bu yoklamalara on üç bin ilkmektep talebesi iştirâk ede- cektir. Çocukların doldurdukları kâğıtlar o toplandıktan © sonra maarif müdürlüğünde müfettiş ve mualiimlerden mürekkep bir heyetin yapacağı içtimada tetkik edilecek, ilkmekteplerdeki ted- risattah alınan randman büsuret- le belli olacaktır. Gelecek sene, bu vaziyete göre icap eden tedbirler alına- caktır. Dahili ğ ve Harici Sovyetler ve Uzak şarktaki vaziyet Moskova, 28 (A. A.) — Tas ajansı bildiriyor: | Gazeteler, Alman matbuatında Sövyetlerle Japonya harp vukuu tehlikesi hakkında bir ta - kım endişeyi mucip haberlerin inti »; garı üzerine Almanyadaki Japon şir - keti mümessilinin Jaâponyanın Berlin sefiri M. Obata ile yapmış olduğu mülâkat hakkında Berlinden gönde - rilen haberi neşrediyor. Sefir, M. Obata, şu bayanatta bu - tunmuştur: — #apon hükümeti, Sovyetlerin #imali Mangüriğeki meşru menfantlarma harfiyen riayet edilmesi için dalma dikkat etmektedir. Japon hükü meti, şinsali Miancurideki Japon askerlerinin — harakâtında o yerine hedefin mahallinde bulunan Japof teb'asının muha - arasında birl Telgrai Haberleri | Filiyattadır : Japonya, arada harbe sebep olacak bir şey görmüyor ! Japonyanın Berlin sefiri M. Obata, bu husustaki şaylaları, bulanık suda balık avlamak şeklinde tefsir etmiştir faza ve müdafaası olduğunu ve bu harekâtın başka hiş bir maksat takip etmemekte bu - tunduğunu, Sovyet hlikümetine katl surette | beyan etmiştir. İ Sovyet hükümetinin, Japon hükümetinin hakiki niyetlerini anlamış olduğumu ve bu hususta hiç bir itimatsızlık hissi besleme» mekte bulunduğumu teyit edeceğine kunliz, Maamafih, Japonya ile Sovyetler arasında bir harp tehlikesi mevcut balünduğu bak - kında bazı mesabiden fikirleri teşviş e - debilecrk yayinlar çıkardmaktadır. Bu neşriyatın hakiki hedefleri ya böyle bir müsadermeden istifade etmek ve bulanık sada avlanmak gibi fena bir niyet ve arza - dan ve yakut münyyen ve mevcut bazı © » rarm tahakicuku imkinmı temin edebilmek maksatlarından ileri gelmektedir. Yeni kabine hakkında Londra, 28 (A. A.) — “Times, ga -, zetesi yaziyor: İ olmuş olan bu rejimi yeniden kabul Amiral Saito'nun obaşvekli tayin edilmesi, Japonyayı çekmekte oldu - Zu siyasi rahatsızlıktan şifayap ede » rek 1918 senesine kadar muvaffaki - yetle kullanılmış olan usullere rücu - unu temin etmek için yapılmış bir te » şebbüs gibi görünmektedir. Prens İto ile önün zâmanındaki başvekillerin diyetle pek az münase - betleri vardı. Onlar bilhassa impa - ratorun başvekilleriydiler ve yaptık - Tarı mülki ve askeri icraat ümumi bir hürmet telkin ediyorlardı, Amiral Saito'nun Japonya'nm bü - yük devlet haline gelmesine - medar| etmek iztirarında kalması muhte - meldir, Başvekilimizin Romadaki ziyaretleri Başvekilimiz kışlaları ve Ziraatenistitüsünü ziyaret etti ve öğle yemeğini Rus sefaretinde yedi Roma, 28 (A. A.) — İsmet Paşa Hazretleri refakatlerinde Italya ha - riciye nezareti müsteşarı ve şefir Ba -| ron Alolzi ve maiyetleri erkânı bu - Tunduğu halde Roma'nın bazı kış- İnlarımı gezmişlerdir. Müşarünileyh Hazretleri harbiye nazırı Jeneral Gazzera, yüksek rüt - beli kumandanlar tarafından istik - bal edilmiş ve süvari, topçu, Ber - saglieri ve Grenadier'lerin talimle - rinde hazır bulunarak beyanı tak - dirat etmişlerdir. İsmet Paşa bundan sonra Grena - dier'lerin tarihi müzelerini ve Cara » binierilerin kışlası ziyaret eylemiş » lerdir, Roma, 25 (A, A.) — ismet Pasa| Hazretleriyle Tevfik Rüştü Beyefendi refakatlerinde bulunan İtalya harici - ye nezareti müsteşarı M, Fani Aloisi ile birlikte Roma'daki beynelmilel zi - raat enstitüsünü ziyaret etmişlerdir. fından hoşamedi beyan edilerek istik - bal olunmuşlardır. İsmet Paşa Hazretleri Türkiye'nin | esasen teşriki mesai etmekte olduğu! enstitü hakkındaki muhabbetini izhar ve iblâğ eylemiştir, ismet Rus sefarothanesinde Roma, 23 (Baş muharririmizden) — İsmet Paşa öğle yemeğini Rus se - farethanesinde yemiştir. Sonra M. Mussolini, mebusları kabul etmiştir. her meselede faşizm fikrini, siyasetini izah ve Türk dostluğunu çok samimi ifadelerle teyit etmiştir. İsmet Paşa Akşam yemeğinde Zi - raat enstitüsünde, mebuslar Faşizm fırkasında bulunacaklardır. Tayyare manavraları Roma, 28 (A. A.) — Kanat günü merasimi Littorio tayyare limanında tayyarelerin iştirakiyle, mükemmel manevralar ve harp talimleriyle! yapılmıştır . Merasimde, Kral, Prens de Pimont, Dük d' Aste, Kont de Turin, M. Mus - solini, Ceneral Balbo ve Atlâs Ok - yanosu tayyarecileri bulunmuştur. Başvekil İşmet Paşa Hazretleriyle hariciye vekili Tevfik Rüştü Bey, bu merasimi Kral Hazretlerinin tribün - lerinden seyretmişlerdir. M. Musolini m ar verilecek yafet Roma, 28 (A .A.) — Başvekil İsmet Paşa Hazretleri dün akşam Türkiye büyük elçiliğinde M. Mussolini şere - fine bir ziyafet vermişlerdir. Ziyaletten sonra parlak bir kabul resmi yapılmıştır. Havas ajansına göre... | Paris, 28 (A. A.) — Havas ajansı bildiriyor: Saint Brice, İsmet Paşa Hazretleriyle Tevfik Rüştü Beyin se « yahati hakkında “Le Jowrnal,, gaze - tesinde yazdığı makalede diyor ki “1928 de imza edilerek dün tecdit edi - len dostluk muahedesi belki haşka bir isimle tevsime lâyıktır. Almanlar, Ruslar, Türkler ve İtalyanlar terki teslihat konferansında hemen daima sıkı bir blok teşkil etmektedirler. Bun dan başka, Cemiyeti Akvam mükem - mel bir müânevra sahası arzetmekle - dir., Dün Büyük Millet Meclisinde Barut, Tuz, Müskirat inhisarları bütceleri kabul edildi Barut inhisarı bütçesinin müzakeresi hayli heyecanlı oldu Ankara 28 (Vakıt) — Barut inbisarı budcesinin müzakeresi baraaetli oldu. Söz alanlardan Mazhar Müfit bey dedi ki: — Barut şirketinden hazinenin 700 bin lira zararı vardır. Burada kazananlar kazanmıştır. | Gaip edenler şirketle hükümettir. Şir- ketinhisse senetlerini alan Fransız mali grupu şirkete elli paradan aldığı fişengi üç kuruşa, uluza alığı barut altmış kuruşa satmış, üstelik komisyon almıştır. Artık bu buhranlı zamanlarda zar ız yeter. İnbisarı hükümet işletsin, şirkete vermesin; Hükü- met. yalnız fışenk işinde memur kullanmıyarak 300 bin lira kaza- nır, Bizde mesuliyet, tecziye yok. Bu vaziyetlere Jâkayıt kalanlar kimlerse taeziye edilmelidirler. Emin Bey (Eskişehir) — Bu şirket hesapla gelmiş, hesapla gitmiştir. Hükümet borca karşı fabrikaları aliyor. Kuru fabrika- lar beş para etmez. Başka ala- cak şeyler varsa onları alnlım. Mes'ul aramıyacak mıyız? Rasih B. ( Antalya) — Mem- lekette buhran vardır, diyorlar. Elbette olur, Buhranın müsebbi- bi Maliye vekâletidir. Neden ar- kasını aramadı? Serveti milliye- miz barut yüzünden harice git- miş, üstelik hazine de zarar et- miştir. Bunun sonun ne olacak- tır? Mes'ul aramıyacak mıyız? Hüsnü Bey (Izmir), Varidatın yüzde “otuzunu müsraf olarak alan böyle bir müessesenin lâğ- vile barut fabrikalarının cibeti askeriyeye devrini teklif etti, Barut irtişası İşi Hamdi B. ( Ordu) — Adliye vekilinden sormak istiyorum. Bir | kaç sene evvel bir barut irtişası dayası vardı. Bunu gazetelerde uzun boylu okuduk. Hâlâ -gaze- teler mubtasaran o bahsederek müstadtiklikte olduğunu yazıyor- lar. Bu mesele ne oldu? Böyle bir davanın uzayıp gitmesine efkârı umumiyenin tahammülü yoktur. Sandık içinde meclise gelen evrak Buna Meclis Reisi Kâzım Pş. şu mukabelede bulundu : | — Bu evrak bir sandık içinde Meclise gelmiş ve muhtelit en- cümene tevdi edilmiştir. İş, bir meb'usla alâkadardır. Bunu müteakip, adliye, maliye ve inbisar vekilleri sorulan busu- sat hakkında izahat verdiler. Tuz bütçesinin müzakeresi Tuz bütçesinin müzakeresinde Vâsıf Bey (Istanbul) söz aldı : — Sanayide müstamel tuzun resimden muaf tutulmasını, Sırrı B. (izmit) Emin B. (Eskişehir) köylerde tuz resminin tenzilini, Refik B. istihsalâtın tezyidini, Sırrı B, (Yozgat) sayım koçan- ları esas tutularak hayvan tuz- larının yarı fiatle satılmasını, Kü- tahya meb'usu Mehmet B. köy lüye istasyon memurları vasıta- sile tuz satılmasını teklif etti. Bütçe 318 bin lira masraf 829 | bin lira varidat olarak aynen kabul edildi. ispirto inhisarı bülçesinin müzakeresi ispirto bütçesinin o müzakere- sinde Konya meb'usu Refik bey şunları söyledi: — Perşembeden beri tütün ve | barut dumanlarile meşbu olan meclisi, şimdi müskirat bütçesinin müzakeresile neş'elenecek görü- yorum, Sırrı B. ( Kocaeli) Satış ma- ğazalarının aleyhinde bulundu. Inşaat tahsisatı, imbik tahsisatı, Diyarbekir müskürat fabrikası hakkında; Cemal B. (Afyon) mü- Sulhperverliği Sözde değil İBaşmakalemizden mabaatl Lozan sulh müzakereleri nında konferans muhitinde müş, aralarında şahsan hik hasıl olmuş, samimi bir luk bile teessüs etmiştir. taraftan İtalya - hariciye M. Grandiyi de Ankara #i! esnasında görmüş, vukua gelmiştir. Türkiye hükümet reisi ile Jtai nın harici ve umumi siya doğrudan doğruya idare bu zevat birbirlerinin: fikirle! maksatlarını ve mesleklerini P yakından anlamış, takdir e" Vaziyette bulunmaktadır. Her iki hükümet ricalinin * birlerini böylece pek yakanif görüp anlamış, birbirlerinin. ve maksatlarım takdir etmi malarından dolayı on beri iki memleket de pek istifade etmiştir. Türk - It münasebatındaki (dostluk geçtikçe artmış, arada m olan ibtilâfların hepsi bu sa; doğrudan doğruya müzake ile hallolunmuştur. Hatta en hayet Anadolu sahiliyle Kast lorizo adası arasındaki adacık”! ve kayalıkların aidiyeti mese Lâhey hakem mahkemesine y vale edilmiş olduğu halde di rudan doğruya müzakere 0 dostluk icabatma daha ziy muvafık görüldüğü için bu İş o suretle hal ve tesviye muştur. Ismet Paşa “Hz. mülâkatısf Türkiye ocümhuriyetinin o haf siyasetine ait en mühim bir # esaslı hattı tesbit ederek ki: “Türkiyenin beynelmilel siy?i her şeyden evvel kendi kömşuld'ii iyi geçinmek esasına istinat eder” | zün siyasetimiz bu cihetle eski i manlardan farklıdır. Çünkü es Türkiyeyle komşuları arasında cut ihtildfları doğrudan doğ halletmek ve — aralarında” dol rabılası tesis eylemekten ziyade ka memleketlerden yardım aröi Halbuki biz, devamlı bir gayret mesai sayesinde bütün komşu muzla aramızdaki her türlü ihtili bugün halletmiş bulunuyoruz. hel gösterir ki, Türkiye cümhü tinin sulhperverliği söz de değik liyattadır. fi Gene bunun içindir ki, Tür her hangi bir devletle bir kere etmiş olduğu dostluğun kt takdir ederek; onu muhafaza tir. Bu noklai nazardan “li aramızda mevcut olan ve on 86! beri gittikçe kuvvetini artıran luk, Türkiyeyle başka men arasındaki dostlukların hiç 5 muariz vaziyette değildir., Zannediyoruz ki İsmet ps Hz. nin bu kıymetli sözleri dibi” efkâri umumiyesi için tardi) olacaktır. Çünkü hakikatın rl tün. çıplaklığına ve Türkiye yp Italya o arasında mevcut 94 dostlağun bütün kuvvetine öl samimiyetine rağmen hariçt& memleket münasebatinı bulanık © göstermek istiyedl, varsa gayretlerinin beyhud€ duğunu anlıyacaklardır. e i barla mubterem hükümet del mizin Roma seyahati be lel siyaset ufuklarının da di ziyade açılmasına. hizmet cektir. v Mehmet As dürlerin fazlalığından, ka çokluğundan bahsetti, Vekil Bey Tekirdağında 7 şarap fabrikasının orada cülüğü, İstanbul “likör ari” mn İstanbuldaki yemişçiliği 4 kişaf ettirmek maksadi edildiğini söyledi. Müs çesi. bir milyon 700 masraf; 7 milyon lira olarak kabul edildi. le b sn