23 Şubat 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
Kontenjan Usulünden Kâr mi ettik Zarar mı? Başmakalemizden mabaat | (Lozan) sulhünden sonra yapı Tan ameli tecrübelere göre mili parârmz her sene vasati olarak (96 10) nisbe'inde kıymetini kay- bediyordu. Konsorsiyom teşekkül edip bu vasitayla tetkikat yapıl dıktan sonra paramızın kıymetini tesbit etmek için bevnelmilel ti- cari müamel'ât tamamyle eski vsu'de devam ettiği takdirde ber sene hazinece (3: milyon İn- giliz lirası kiymetinde bir feda- kârlik yapmık lâzımçeldiği an- laşıldı. O vakit (3) milyon lagi- Jiz lirasıysa (30) milyon Türk İi- rası demekti. Binaenaleyh para- mızın piyasada kiymetini sabit bir halde tutabilmek için ber sene bütçeden umumi hiztnetler haricinde (30) milyon liralık bir para sırfetmek lâzımgeliyordu Buna ise maddeten imkân yoktu Onun için kontenjan teşekkül ettikden sonra bükümet bir taraftan O spekölasyonu, diğer taraftan bharice lüzumsuz dövz ihracını menelmek maksadiyle bir takım mali tedbirler aldı. Fakat bir buçuk sene tecrübe: den sonra görüldü ki buda kâfi gelmiyecekti. Devlet varidatında görülen tenakus umumi bizmet- lerde tasarruf yapmak, bir ta- kım zaruri İmar işerini kesmek hatta muvazeneyi bu'a bilmek için fevkalâde mahiyette buhran vetğisi almak, umumi ve hususi maaşlardan tenzilat yapmak gibi zaruretler karşısında paramızın kıymetini mubafaza elmek'için de © fevkalâde bazı tedbirere müra- wi) en : İhtiyaç kalmamaktadır. Geni etmek 'urumu tahakkuk iyordu. İşte bundan dolayı ir ki fevkaiâde (iktisadi bir “tedbir o'arak diğer mem'eketle- ine etmiye başladıkları tenjan usulü bizdede kab edildi. : n - Bu tedbir sayesindedir ki iki buçuk aydan beri milli paramı beynelmilel kıymetini muha- aza edebilmek için devlet hazi- eşinden hiç bir fedakâr'ığa Bu kıy» met ithalâtla ihracatın tevazünü eticesi olarak kendi Kendine mubafaza o unmaktladır. © Sonra itba'âtla ihracat arasın- da şimdiye kadar mevcut olan müy ikenesizlikten do'ayı harice emadiyen borçianmakta ol- muz, bu borç'arı da altın nde eşya ile ödemekte andugumuz ma'ümdur. Bu ii nazardan ge en seneler- i ithalat ve ibracat vazıyeti K > dikkate ahharak yapılan i plara göre geçen iki buçuk (385,090 ) lira - mühim faydalar tı i olduğunu gös! a Kontenjan “iie i aylık müddet içinde tam (16) © milyon Türk lirası açık verecek. tik. Halbuki Kânunusani nihaye. tinde yapılan ticaret muvâzenesi ile lehimize neticelenmiştir. Bu netice, kon- tenjan usulünün tatbil İeketçe zarar degi, yapılan tah- didata gelince, bu bilhassa lüks yen memlekette yapılmakta tgya Üzerine - konmuştur. evaddı iptidaiye, faz'asiyle ser- © best birakılmıştır. Umuru nafia- da kullanılacak vesait, makine- i ler, fabrikalara lâzim olan her ir& araz, kara ve deniz ve- salli vesaire tainamen tahdidat- tan beriç tutu'muştur. Bu iler. umumi bayat v aç üze İzmir rıhtım şirketi yapacaktır. mektedir. Kendisi serbesttir. Cümhuriyet Ankara, 22 (Vakıt) — Banka müdürlerinden mürekkep heyet suistimali tetkik edecek İzmir, 2 2(Vakıt) — Rıhtım şirketi sui istimalleri hakkında tetkikat ta bulunmak üzere Osmanlı, Doyçe Oryent ve Ahalibankaları müdür-| lerinden mürekkep ehli vukuf heyeti adliyece tasdik edilmiştir. heyet aynı zamanda zabıtaca meydana çıkarılıp adliyeye verilen'sui| istimalle alâkadar cetvollerle şirketin esas defterleri üzerinde tetkikat / Heyetin tetkikatı on gün kadar sürecektir. hatgüzarı Galip beyin istintak hâ kimliğince isticyabına devam edil Bu Şirketin eski masla - Merkez bankasının 2 inci ve 3 üncü taksitleri Cümhuri yet merkez bankası hissdarları ta- rafından bu aym nihayetinde veril resi lâzım gelen ikinci taksit yüzde! otuzun bir haziranda ve üçüncü ta ksit olan mütebaki yüzde otuzun da harizanın ilk haftasmda istifası kabul edilmiştir. Şeker fiyatları Ankaradada yükse!di Ankara, 22 (Vakıt) — Şeker ihtikârı burada da başlamıştır. Ma-| iballe bakkalları yetmişe, memur kooperatifi de altmısa satıyor. Müdeiumumilik ve belediyecâ tedbir alınmıştır. İlitsat vekâleti şeker meselesiyle ehemmiyetle meş gul olmaktadır. Haber aldığıma! göre 1 ve 3 üncü kontenjan listesinden Ankaraya da şeker ayrılması için İktisat ve Gümrük vekâletine müracaat edilmiştir. Ayrıldığı tak dirde şeker fiatları üzerinde tesiri görüleceği ümit edilmektedir. Kaymakam'ar arasındaki nakil ve tavin'er Ankara, 22 (Vakıt) — Bandır-ma kaymakamlığına Esdek kayma" kamı Recep Raşıp, Erdek kaymakamlığına Dursun Bey kaymakamı! Mehmet Ali, Dursun Beye Kartal kaymakamı Kerim, artala Gem- lik kaymakamı Sabri Beyler »kil ve tayin edilmişlerdir. Inbisarın tütünlerimiz hakkında tedbir alması bek'eniyor Ankara, 22 (Vakıt) — İktmat vekâleti tütün kongresi kararlarını Gümrük vekkletine, vekâlet de tütün inhisarma bildirmişti. İnhisa- rın tütünlerimiz hakkında tedbir alması bekleniyor. Iktısat vekili Başvekilimizi ziyaret etti Ankara, 22 (Vakıt) İsmet Paşa hazretlerini ziyaret etmiştir. Izmir ve mülbakatindâ Menenjit İzmir, 22 (Vakrt) — Bu aym iptidasmdan şimdiye kadar burada dokuz Menenjit müsabı kaydedilmiştir. Mülhakatta da beş müsap vardır. Bu hususta sıhht tedbirler almmıştır. Iptidat mevaddan nispiresim alınacağı haberi doğru değildir Ankara, 22 (Vakıt) — Sanayi müesseselerin resimdem maaf olan iptidai mevadrdan nisbi resim alınacağına dair bir İstanbul gazete- sinde çıkan haber doğru değildir. Suriyeden geçen Şark vilâyetleri ahalisi gümrük muamelesine tabi tutulmıyacak Ankara, 22 (Vakıt) — Şark vilâyeilerimizden gelen Yolcuların bazıları Suriyeden geçtikleri cihetle ecnebi memleketlerden gelenler gibi gümrük muamelesine tibi tutuldukları anlaşılmış ve bu yolda muamele olunmaması tamim olunmuştur. sorana barun sürünen ones emsan NM same ses ENNE KENE ve YE EUN AAA Japon ordusu yeni kıla- larla kuvvetleniyor (Üst tarfı 1 inci enyfada | na da bir çok mermi düşmü:tür. Beynelmilel mıntaka bududum da şiddetli bir mitrelyöz ateşi başlamıştırr Japonların ileri ha- reketinin bütün noktalarda dur- durulduğu kuvvetle zannedi'mek» tedir. Kiangouan etrafındaki muharebeler Navvyork, (A.A) — Chang- hai'dan Associated Press'e bil- diri'diğine göre Japonlar bu kö- yün gatpı şmalsindeki Çin mev- zilerinde bir rahne vücuda getir- miş (o oldullarından Kisngovan köyünün sukutu muhakkaktır. Japonlar şımdi geniş bir ih-te rinde mübim bir tesrı görülre miştir. Yalnız şeker g:'bi bir iki kalem eşyanın fiatlarında biraz tereff8 vaki olmuşsa da bünun da alınacak yeni tedbirle ber- tara gemi süphes zdr. ii ira resmetmek yorstile İlerlemekte- dirler, Japon hücum tankları, çamura saplandı Lenrirs, 22 (A.A) — Daily Herald garetesi, Japon tustruru- nun evve ee tarrim edilmiş ©'an plâna nazaran 30 saat feahhur etmiş oldutonu (yazmaktadır. Bir çok Japon höcum tankları çarura saplanmıştır. Changhal şehri içinde muharaba Londra, 22 (A.A) — Chang- hai'dan Reater ujarsına bildiri- liyor: Tachang mıntakasından bara- ket etmekte olan Japon kuvvet. leri kes't bir çapraz ateşle hi- memmun paste | Maye Ounarak yavaş, yavaş Ki- angoau sabi'letin ilerle” lemektedirler. Jap imtiyaz mın'takasına yaklaşıyor'ar. OO Pu hareketle symi zamanda olarak Chapei'dde fashyet başlamıştır. Pu famiiyet bilhassa beyne'mi- Rakam — İktisat vekili Mustafa Şeref Bey Başvekil | Tardiyö kabinesi Bir Temer&üz bir! Kabinesidir Paris, 29 (A.A) — Kabine, gu söret le teşekkği etmiştin M. Tadica Beşvekfl ve hariciye na- ye nazın, M Fiandin Malive nazırı, M Pletri Milit müdefsa narın, M. Merto Ronstan Maarif nizin, M Champetler de Ribes Tekatt ve eva'ân müstehlâsa mazi, M Lava! Mesai nazırı, Mi. Bia'sot Sih ati ümümiye mam, M Gücenler Nafa nazın. M. Chawveau Ziraıt nizin, M. Röllin Ticaret ve posta telzaf ve telefon nazırı, M. de Cappede'a'ne Mile temlekat nazı Müsteşarları M, Usthala ve M Petsche Başvekâ let, M Foolkn Dahiliye, M. Pradier Maiye, M Fowld ve M. Riche Mit müdafa, VW, Pechin Naha ve mü naksltt, M Gason Gerard Turim., Yeni hükümetin erkam, eskisinden yedi kişi na :saedır. Kabinen'n bariz vas hi, iki meclis tarafındah sik mk izhar edilmekte olan arzuya tekabül eden bir temerküz gayredi gösterilmiş olmasıdır Binnetice bazı servisler. aym nazınn idaresi atına vetlim ştir. Mult mülafsn nezareti İhdas, ve bü tin tefüş heyetlerinin raporların hi mer ezde toolıvacık olsn umum! 'dare- ler. kontröllüğü vücuda geririlmesi gibi mühim ıslahat da yapt'mısr. M. Tardien, rifetasını sest 020 da M Dovmer'e tıkdım ermiştir. Kabine, meb'odan ve ayan meclisleri huzuruna salı günü çıkacaktır. M. Tardien, çusanba günü Cenev- reye girmek niyetindedir Adiiye intihap Encümeni Ankara, 22 (Vakıt) — Adliye intihap encümeni adliye tayinleri- nin İhzarma devam etmektedir. demiryolu mevk'i yakıninde daha farla müşahede e'unmaktadır. Buruda tabiye edilmiş o'an Çin topçuları, Sze Tetotan yolu üze. rındeki Jıpon mevzilerini şiddet- le topa tutmuş ve bu savah mahalli mezkördeki ecnebilere | ai bal din sit İ5 evin yanmasına sebep olmuşlardır. Çin nişaneıları mıntakanın ta- bii manalarından istifade etmek» te ve hasımlarım müşxölata döşürmetedir.er, Büyük çaptaki çin topları Şanghay, 22, (A.A) — Çinli lerin büyük çaptaki topları bu akşam saat 21,30da HorgKe oudaki Japon umumi karargâhi- yle Japon kenso'oshanesini bom- barcumana baş amışlardır. Londra,22 (A.A) — Daily Exp ress'in Changvai'dan istihbarına a er Uyeda, Tolio,dan 30, kişlik takviye kıtaatı gönderilmesini istemiştir. Bu gazetenin muhab'rine göre gö- ğüsgöğüse vukuu gelen muhare- belere reğ nen Japonlar ileri ha- reketlerinde terakki edememiş- m m anghay, bay” "daki si Ahiyettar Sadi beyan edildiğine göre Japonlar tsuviye kıtaatı göndermektedirler, Bugün Şanghay'a gelmeleri bek- lenen bu takviye kıtsatınin iki fırka aş kerden (mürekkep o'duğu söylenmektedir. Bu fır- kasardan biri Çin toprağı dabinde bulunan (o Poutouog'ta karaya çıkacaktır. Tekio, 22 (A.A) — Resmi menabiden bildrildiğine göre Japonların Changhaideki hare- ellerinin hedeji 19'uscu ve 20' inci Çin ordularını beynelmilel mıntakanın 20kilpmetre ger sine a'maktır. Çinliler yanlışlıkin Amerikan askerleri Üzerine dari açtılar Peresu | İ İ lone civarmda Molins nr, M Reynand Adliye nazırı ve amt: | İ mi idare kontrolörü. M. Msh'ev Dahi! Gazi Hz. Re'si cümhur hazretleri dör Do'mabakıçe sarayındaki mesai dairelerinde meşgul olmuşlar, bir yeri teşrif buvurmamıslardır« İam çıplaklar Barcelone, 22 (A.A.) — Barc€* de — Rey kasabası yakınnda (o bir or" manda (Tam çıplaklar) dan mü“ * rekkep bir grup keşfedilmiştir. Bü grup erkek, kadın ve çocuklar“ dan mürekkepti. Palis kendilerini giyinmiye mecbur etmiş ve tekref ettikleri takdirde adabı umumiye" ye münafi harekette bulunmuş ol mak töhmetiyle kendilerini mah * kemeye sevkedeceği (o tehdidinde bulunmuştur, kerleri Sou Tehcou körfezi cira- nında bugün öğleden sonra oluf | birinei Amerikan piyade taburü üzerine yanlışlıkla ateş açınış'ar- dır. Nüfusça hiç bir zayat ol" mamıştır. Çin umum! karargâh nerdinde derhal protesteda. bü" lunulmuştar. Umumi karargâh oÇ'nliler'n Amerikan piyade askerlerini Ja“ pon bahriye silâhendarları 228” nettiklerini, çünkü Japon ve A» merikan s#scerlernin giydikleri koyu mavi elbiselerin biribirine çok benzediğini iddia etmiştir. Bir sene dayanacaklar Şanghay, 22 (A.A.) — Salâhi- yettar mahafilde beyan edildiğine göre milli Çin hükümeti J-. .nya* ya karşı bir sene harp için hazır” lıklar yapmakta, mühim miktar” da cephane ve birçok tayyare sa” İ tm almakta, siper kazmak için Almanyadan bir takım aletler mi N tirmektedir. Bu harp hazırlıklart, içlu küfiyeti miktarda" para rai sis edilmiştir. Çünkü hükümet” sonuna kadar mücadelede devari için sarfettiği gayretlere memle* ketin mukabele tarzından almaktadır. Hükümet Cin mille” tinin istikbalinin bu ihtilâfm neti“ cesine bağlı olduğuna kuvvetle k# Nankin hükümeti Mongolisten” la Mançurinin ferkini Nankin, 22 (A.A.) — Çin bö” kümeti hariciye nazrı, Mancuri v4 kayiine dair olarak, Çin milli bö” kümetinin ne 3 sark vilâyetini terkini, ve ne de kendi rizasiyl? yapılmıyan işbu 3 vilâyet teskilât idaresini tasdik eylemiyeceğini b? yan etmiştir. / tastik eylemiyecek Japonyada Intihabat Tokyo, 22 (A.A.) — eelerin bu gecedi olması mümkün olmamakla ber#” ber umumi intihabatta hülümeti erici bir muzafferiyet temin etrif olduğunu daha simdiden mubsk kak addedilebilir. iz Hükümet fırkası 300 revlik bir mutlek ekseriyet & kazanm# mümkündür. Meb'usan de 488 anlik verdim. Son dakika ) Çine sevkedilen Japon 1* keri arasında Japon komi |) fırkasının tahrikâtı meticesip” de bir isyan ge ve e hayda yüzlerce komün | pon askerinin tevkif “nl divanı barbe verilmek Ozer? | | Japonyaya gönderildiği yol0”” da haberler gelmiştir. | Ayni zamanda Çinde de | Ki Yang Si eyaletinde koi dığı ve © havalide gıüstaki! £ br kömünist hükümeti ettiği söylenilmektedir. nisl partısinin idareyi ele
