8 Aralık 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

—4-VAKIT 8 Kânunuevvel 1931 m Top ve kâğıt ne vakit icadedildi? Sürpagop mezarlığı davâsında ileriye sürülen iki nokta! Onay evvel, belediye tarafın- dan vaz'ıyet edilmiş olan Sürpa- gop mezarlığından dolayı Ermeni patrikhanesile belediye arasında açılan dava bâlâ bitmemiştir. Patrikhane buranm metruk me- zarlık olmadığım, binaenaleyh belediyece vaziyet edilmesinin kanunsuz olduğunu iddia etmişti. Belediye de buranın Bâyezidi Veli vakfından olup metrük bir mezarlık olduğunda ısrar etmiş- ti, nihayet mahkeme iki tarafın iddiasından hangisinin doğru ol- duğunun vesaike o wüsteniden tesbiti için bir ehli vukuf teşkil etmişti. Ehli vukuf yerinde tet- kikatını bitirmiş ve ondan sonra iki tarafı dinlemiştir. Ermeniler vakfiyede bir tarafı | Tophane ve bir tarafı Kâğıthane yanı olduğunu, balbuki Bayezidi Veli zamanında kâğıdın olmadı- ğını, topun bulunmadığını bina- enaleyh Kâğıthane ve Tophane mevkilerinin gösterilmiş olmasına “nazaran bu vakfiyenin yanlış ol- duğunu iddia etmişlerdir. Belediye de hâzinei evraktaki vesaiki çıkarlarak bunlardan lü- zumlu olanlarının birer suretini dan icat edildiği cihetle Topha- nenin eski bir yer olduğunu, Kâğıdın da ilk defa Çinliler ta- rafından icadından sonra tarafı- binaenaleyh Kâğıthane ve Top- ! hane mevkilerinin Bayezidi Veli i devrinde bulunabileceğini söyle- miş ve bunu da ayrıca vesika larla ispat etmiştir. Ehli vukuf kat'i raporunu tan- zime başlamıştır. Nütus kanunu tadil edilecek Halikanlı aşireti beş vilâyete yerleştirildi Umum nüfus müdüriyetinin verdiği malümat Halikanlı aşiretini Trakya ve bavalisine yerleştirmekle meşgul olan ve bir #aç gündür şehri- mizde bulunan wmümi iskân ve nüfus müdürü Akif bey dün vi âyete gelerek vali muavini Faz- b beyle görüşmüştür. Akif bey, nüfuz ve iskân işle- ri hakkında bir mubarririmize şu sözleri söylemiştir: “— Halikanlı eşiretini beş vi- âyete taksim ( ettik. Şu anda bepsde sıcak yuvalarına kavuş- muş bulunmaktadırlar, gittikleri köylerde kendilerine ayrılan ara» zi sürülmüş ve tohumları dahi ekilmiştir. Evleri de hazır ularak iskânlarına tabsis edilmiş, aşiret tin tahsil çağında ulunan ço- cukları peyderpey köy mektep- lerine yerleştirilmektedirler.,, “Bu senelerde umumi bir nü- fus tabriri yapılamıyacaktır. 927 venesinde yapılan tahrir isla'is tik tahriridir. Evlilerin, bekârla- | np, okur yazarların, erkeklerin, kadınların ve sair yekünunu bize verilmiştir. Halbu ki kanuni nok- tadan sicillere müessir bir tabrir yapmak lâzımdır. - Asıl istenilen ferdin hüviyetini tespit ve ika- | metgâhında tescil etmektir. Kanunu medeninin talep etti- ği bir noksanımız da < şahsi hal sicilâtına ait yakında yapılacak, nüfuz kanu- nu da buna göre tadil edilecektir. Yalnız, bu iki kanunu memur- larımıza belletmek için zamana ihtiyaç vardır. Bütün nüfus me- murları kurslarda harırlandırıl- dıktan sonradır ki yeni umumi sicille müessir bir tahrirle meriyete girecektir.,, Tasfiye kanununun meriyete girdiği tarihten bu güne kadar 40 bin kadar temlik muamelesi tapuva sevkedilmiştir. Rekabetin faydası! Yedikule yolcuları rahat rahat gitmiye başladılar.. Sirkeci ile bakirköy arasında son zamanlarde işlemiye başlı- yan otöbüslerler Şark Şimendi- fer idaresini olduğu kadar Tram- vay şirketinide şiddetle alakadar ettiği görülmektedir. Otöbüsler Bakırköye giderken oYedikule cihetinden geçtiğinden osemte işliyen Tramvayların yolcuları | nda almıya başlamıştır. Bu vaziyet karşısında tramvay şirketi Sirkeci — Samatya arasın- da yeni bol arabalı bir hat tesis etmiştir. Bu hatta Yedikule-Sir- keci arabaları gibi beyez tabe- lah tramvaylar işlemektedir. Yeni hattın tesisinden sonra yolcular daha fazla arabalara taksim edildiği için Yedikule Sirkeci arasında işliyen tramvay- lar tenhadır. Halk gayet rahat seyahat gitmekte ve heman hiç kimse ayakta kalmamaktadır. Beyoğlu cihetine işliyen tram- vaylarm da böyle rabat bir hale gelmesi için ku tarafada orobüs işlemesini temenni edelim. EdmondRostand'ın şaheseri Napoleonun Oğlu (UAIGLON) Raşit Rıza ve arkadaşları İ 8-1 inci Künun Salı günü akşamı 21.90'da Aktör Kin | Piyes 4 perde 1 tablo; 9-1 inci Kânun çarşamba akşamı: KUDRET HELVASI Fiatlar 40-75. 100. 150, (localar İ 400- 500, Kolnuk talebeve tahsis edilmiş ir. 40 kuruştur Marcel Pagnolun şaheseri Sinemanın en büyük muvaflakıyeti DENiZ ve KADIN (MARIUS) ehli vukufa vermiş ve ayrıca da | topun Fatih devrinde tarafımız- | mızdan kullanılmıya başlandığını, | kanundur. Ve | bu kanunlar ' Cilt hastalıkları ce- miyetinde faaliyet Cilt ve zubrevi hastalıklar ce- miyeti yeni sene faaliyetine de- vam etmektedir. Dün akşam ge- ne toplanılmış ve içtimaa profe- sör Telât B. riyaset etmiştir. Bu toplantı hakikaten ekseriyetin iştirakile büyük bir faaliyete sahne olmuştur. sup omutahassıslar (tarafından frengi ve cilt hastalıklarına ait olmak üzere çok nadir görülen ve enteresan 16 vaka taktim edilmiştir. Bu vakayiden bilhas- sa Telât B. tarafından gösteri- len bir vilâdi Sifilizle Rüştü ve Naci beylerin unku rahim üzerinde gösterdikleri Şankrı si- filitik vakası salâbiyettar zevat İ tarafından münakaşalar yapılmak i suretile çok istifadeli geçmiştir. i Keza Cerfahpaşa hastanesi cilt | ve zübrevi hastalıklar şefi Ha- i zım B. tarafından gösterilen üç vak'a ve bu meyanda bilhassa ben Xeroderma Pigmentosum vakası ehemmiyetli suretle umu- mi slâkayı celbetmiştir. Vak'a taktiminden sonra yeni intihap vesilesile Dr. Cevat Ke- rim B. tarafından umumi kâtip- lik bürosunun geçen senenin mesai ve hatıratını tebarüz etti- ren bir rapor hülâsası okunmuş bundan sonrada intihabata ge- çilmiş ve yeni riyasele geçen senenin kıymetli mesaisinin mih- rakını teşkil etmesi suretile umu- miyet tarafından izhar edilen yüksek hissiyat ve tezahurat karşısında riyasete müttefikan profesör Telat B. umumi kâtipliğe de Cevat Kerim B. intihap edil- miştir. İkinci reis Karakoç B. ol- muştur. Cemiyet bu seneki çay. ziya- fetini daha mükemmel ve bir çok davetlilerile bir arada yap- mıya karar vermiştir. Eundan başka birde kış balosu iç n şim- diden bir konite tavin etmiştir. m Faziletli bir vatandaşımızın yaptığı bir teberru Himâyel etfal cemiyetinden: Geçenlerde vefat eden, Anka- i rada erzurum mahallesinde sarı kadı sokağında #3 numarada tü- rkmen Yusuf ağa Himyei etfal cemiyetine 400 lira teberrü etmiş. i ve keyfiyeti noter delâletile vere- sesi tarafından Himayi etfal ce- miyetine bildirilmiştir. Faziletli Türkün yetimler hak- kında hayatının son dakikasında hissettiği bu değerli alâkayı taktir eder ve merhuma mağferetler temenni ederir. — a Ilâhiyat fakültesinde serbest dersler Perşembe günü, Ilâhiyat Fa- kültesi tarafından serbez dersle- rin yedincisi Köprülü zade Fuat bey tarafından Selçuk ve Osman- lı devirlerinde Anadoluda dini hareketler.. mevzuu altında ve- rilecektir. Darülbedayi Terasilleri Yarın İSTANBUL Bts Şarlatan #AAMKKK (Doktor Knok) Komedi 3 perde ere i ın i J. Romains Tercüme eden: ne TN Talebe gecesi. Yakında: MAYA Oyundan sonra hususi tramvay. Cumartesi ve pazar günleri ten- zilâtlı halk gecesi. Muhtelif müesseselerimize men- ! yen ve ölen, yani bütün ömrünü Millet projesini i Üst tarafı T inci sayıfamızda Amelenin işsiz kalmasına mani olacak ahkâm konur. Bu suretle iş kanunu, emekçiler dediğimiz bir zümrenin hayatı üzerinde | refaha doğru müessir olan ahkâ- | mı kanuniyeyi müeyyideler da- | hilinde vazeder. Diğer taraftan | gene hepimizin bildiğimiz veçhile ! ferdi menfeatler, iradenin muh- | tariyeti dediğimiz bir prensibin | hükmüne tabidir. i Ferdi menfaatler itibarile in- | i sanlar karşı karşıya geldiklerin- de ihtiyaçlarından, vaziyetlerin- den ilham alarak şartlarını ko- yarlar. Ve bu şartları karşılıklı pazarlığa tabi tutarak bir nokta- sında ittifak ederler. Hususi hayatta, bugünkü iktisadi cemi- yette hâkim olan prensip, bir iradenin mubhtariyeti prensipidir. İradenin muhtariyeti, rekabetin pürüssüz surette tatbik olunma- sını istilzam eder. Mustafa Şeref Bey, bu pren- sibin tatbik sahası bulunduğu devirlerden ve bunun neticesi olurak sanayide görülen inkişaf- tan bahsderek demiştirki; ; “ Sanayi, büyük istihsalde; ti- caret, büyük magazalar ve bü- yük bankalarda çok mahdut kimseler elinde setveti tekâsüf ettirdi. İradenin mubtariyeti ve bunun neticesi olarak kredi, men-! faatler itibarile münasebetlerde | deletin müdahale etmemesi, içti- ! mai hayalta tesanüt'yerine cidali esas olarak ikame etti. ( Bravo sesleri ) İrade muhtariyeti, üç nevi ci- dal meydana çıkardı: Birisi, sa- nayicilerin dahili pazarları ken- dilerine hasretmeleri, harici pa- zarlarda mahsulâtın sürülmesi noktai nazarında memleketler arasında doğan cidal; ikincisi, memleket dahilinde büyük sa- nayiin küçük sanayii ezmesi nok- tasından çıkan cidal; üçüncüsü, ber türlü esbabı refah - ve kud- reti elde tutan iş yapan sermaye sahiplerile iş arıyanlar arasında çıkan cidal, Bu cidal, iş sahiple- ri üzerindeki tesir itibarile çok iyi neticelere vardı, Bunun hu- dutsuz tatbiki neticesi olarak maden ocaklarında doğan, büyü- maden ocaklarında geçiren, dün- yasini maden ocağından ibaret | tanıyan ekmekçiler zümresi gö; | rüldü. Binnisbe ucuz olduğu için erkek ameleye tercih edilen ve 16 saat çalıştırılan kadın; çocuk emekçiler görüldü. Irkın âlisile hiç | alâkası olmıyan sermaye sahip- | leri, alabildiğine kendi beni ne- vilerini istismare sevke başladı- lar, Irkın âtisini muhafaza etmek ve prensip olarak kuvvetlilerle | zayıfları karşılaştıran cidale ni- hayet vermek için devletin mü- dabalesi zaruri görüldü. Bu müdahele neticesinde cidal yerine milli tesanüt ikame edil di. Ve iş kanunları da bu müda- hale esasından doğdu. Devletin müdahalesi iktısatta, arzettiğim gibi, cidal prensibi yerine tesa- nüt prensibini ikame etmek ga-" yesine matuf olduğu gibi hukuk- ia da mukaveleli hayat yerine | yasalı kanun ve nizamlı vaziyet- | ler, yani statükolu hayat ikame | olundu. | Bugün bu esas mucibince iş vermek istiyenle, iş almak istiyen kendi iradelerini serbest tutarak mukavele yapıp iş şeraitini. te- Meclisinde Iktısat vekili iş kanu” | tir. Bu yel riyet hükümetleri, iş : İ nin bu gayelerini benimseği bir gün evvel o yola ” i heyeti , | rirler.,, dediler. ) Bendeniz bunu çu i lâyıhamn bir suretini k e ! verdim. Onlar kısa bir “gri i mütaleamızı bildireceği? ı lardı. Öyle ümit ediy! ay zarfında noktai bildirdiler. Eğer heyeti ! meniz kış için bir tatil İğ fa yacak olursa 15 sonr? 1 di mabsülümüzü takdim “ | Kış tatili olacak olurs# , enternasyonal dö tana i alacacağımız maluma! min edemezler. İşe girme, çalış- izah etti mak için ücretin vaziyeti ların sureti takdir hir tamâmen kanunla te fertlerin maddi det itibarile müsavatınâ yeti götüren bir yoldur. nunları bu yol üzeri! tedbirleri ihtiva ederler. riyetin teessösünden beri, ül mddi defalar tedbiri Hatip, bundan sonra nunun en mükemmel bir çıkabilmesi için Meclis dan izhar edilen arzuya mubtelif encümenlerde, devlette uzun sa teşkil etmiş ve bun gecikmiş olduğunu söyler demiştir ki: “Bendeniz vekâlete zaman Şurayı devletten 85 maddelik lâyibavı ye Yüksek Meclisin bir £ ir sinde lâyihaların geniş kike istinat ettirilerek pi tevdi edilmek yolunda or? eden direktiften er iş kanunlarında bulun! mutat olan ahkâmı ko: lâyihanın ikmaline / Fevkalâde içtimamızı8 da yalnız kaza sigortaları"4 ahkâm müstesna olmak, diğer bir lâyihada topladı". Meclisi o âliye arzedilmek vekileye sevke Yalmz bu esnada lây kömülü için diğer bir "4 zuhur etti. Bendeniz nevrede bulunuyordum. Ori, 2 muza vakıf olunca; “busü sızcaya tercüme ettirerek 0 veriniz, bizim salâhiyett#” larımız onun her faslın! ederek size mütalealari”” | | lâyiha Şubat içinde ha” caktır. Takdim ederi” Bütün bu izahatı * is ten maksadım, büküi Kid onun istinat ettiği fırka m tenberi, cumhuriyetin d denberi iş kanununun y* te getireceği esaslı a0“ ir in la m mağ» al re H ima çalışmıştır. Dab3 N içindir ki bu güne p9 lunmadığına emin ae EZ (izmir), izahattan Ü gp ların hak ve menfas' etmiştir. Hükümetinizil “de susta hiçbir vakit bie derim,, , i “Sasi sahibi Mahmut sonra p” rak iş kanununun bir Hye çıkarılması bir kısım ilerisi hafaza edeceğini söyle” “Tavuk Şi vi | k Her ay çıkan bu d mecmuasının onuncu rek : münderecatla dolu © “tavsiye ederiz.