17 Haziran 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5

Dünyada Mari Olan Dü tay n Rusyada muhtar Mari mmta.Jnı bütün mekteplerde okutturulmakta tecekti Uncu senei devriyesini tes'ti e-|ve resmi devirde de bu lisan kulla- T nılmaktadır. Mili lisanla kitap neşre. Muhtar Mari mmtakası Viatka, Ka|den üç büyük matbaa ve kütüphane Ve Nijni Novgorot vilâyetlerinin| tesis edilmiştir. Gelecek seneye, Mari gani ihtiva eder, 22,400 kilometre in i bir araziye sahiptir. Bu art- kg, > özde altmış altı kısmını orman- İŞgal eder. Harpten evvel büra k cahildi ve bunlara Çeremisler| dip Nu, titüsü açılacaktır. 10 uncu senei devriyesi münasebe- tile Rus merkezi hükümeti Mari muhta iyetine 100,000 ruble tahsisat vererek İ. Çeremisler, fin ve tatar karı|içtimal hastalıklarla mücadele yapa bir millettir. Buzün, bütün bu ha-lcak bir teşkilât vücude getirmiştir. İF Sanay; mıntakası olmuştur. O-)Trahom hastalığı çok olan bu arazide fake aç biçkr fabrikaları, sellüloz|trahomlular için bir hastane tesis edi el tikaları, elektrik istasyonları, bağ:|lecektir. a tün dı, “ayit ve inşaat tezgâhları var.) O Mari halkının ekseriyetini köylü. f ler teşkil eder. Köylüler eski usulü zi- baka raati bırakarak kooperatifçiliğe meylet at bir ,, vüstur. Okuma yazma bilmiyen *k kimse kalmamıştır. Evvelce mektedirler. Bugüne kadar ziraatle meşgul olanlardan yüzde otuz beş kol- Nü ' i Ray nin ne olduğunu bilmiyen bü Ada, şimdi merkezde 3 yevmi ga Yektifleştirilmiştir. taz, Tilâyet gazetesi ve dört resimli İskeçe Besredilmektedir. Fin ve tatar lerinden yapılmış olan Mari lisa mmol nel Şeker mülâkatında Bernar Şov İman başvekilj ile hariciye nazı- w, , Londrada başvekil Makdonald Yeni dşları ile müzakerelrde bulu- en meşhur edip Bernar Şovun da, mülâkatlara iştirak ettiği şayi © Bir rivayete göre Bernar Şovun “Ştimalardan birine iştiraki, isine Ülabehetinden ileri gelmiştir. $vekiller ve hariciye nazırları â tamirat ve terki teslihat mese İ Körüşüyorlardı. Bu içtimaa İn * bahriye nazırı ve harbiye nazı- İştiraki de lâzım gelmişti. | hun için Mster Makdonalt Har-| * Nazırı Mister (Şov) un içtimada SE bulunması için talimat vermiş ve ilimat ile Mister (Tom Şov) un €sini istemişti. Mister Makdonaldın talimatını 2- ZA, (Şov) ismini duyar duymaz een (Bernar Şov) u hatırlamış. ve) İsim müşabeheti yüzünden harbiye da MI Yerine meşhur edip çağrılmış ol kıp gelmiş! Riya rivayetin şekli ( tekzip edil Say kikate alman nazırları Bernar Me, £örmeden memleketlerine dön:| ete şa denir, AKİ muhtariyetinde, sanayiden Maarif işlerinde de büyük inki-| (Tasa) Rusyada mahpuslar nasıl yaşarlar ? Rusya hasisanelerinde mahpuslara Ri Beynelmilel tayyare fede yonu ikinci reisi Her Fon Hüp- ner dün Romanya vapurile şeh- rimize gelmiştr. Ayni zamanda Almanya tay- yareciler birliği umumi kâtbi ölün'”Hâer”Föh “Hüpnâri *Gölata rıhtımında tayyare cemiyeti ni mma İstanbul şubesi ikinci reisi Salâhattin B. ve cemiyet erkâ- nile bazı sivil tayyarecilerimiz karşılamışlardır. Her Fon Hüp- ner bir mubarririmize demiştir ki: — Türkiye önümüzdeki sene içinde hafif turizm tayyarelerile yapılacak olan cevelânda, tay- yarelerin Türkiyeden de geçme- leri imkânı olup olmadığını an- lamak ve bu hususta tetkikat yapmak maksadile malüm oldu- ğu üzre bu cevelân beynelmilel tayyare turizm federasyonu ta- rafından tertip edilmektedir. Ve ber istiyen iştirak edebilir. Federasyon turne tayyarelerin uğrayacakları mem- esans ler, ter, Sun ha A Map ge ememişler ve onun için Mister| iy, Jonalt tarafından verilen bir ziya- “İyük edip de davet edilmişti. (yy zeleciler hakikati anlamak için Rap, ST Şov) a müracaat ettikleri za! Vepa östehzi edip onlara şu cevabi işti; izin tereddüdünüze hayret ediyo Bay, ünyada herkes bilir ki Alman ta rla, Finn bu memlekele gelmeklen edefleri beni görmekti. | nsan kerde teslihat vetamirat hakkım-| pılmaştı © Lİ kaç Kapıyı vurdum fröylayn.. Fa) O Bu usulden kaçınmak istermiş &i- tiz, €ncere açıktı.. Dışarı eğilmişti-/bi hareket ederek hata yaptığımı hisset Yurduğumu duymadınız?,. tim. Sözde oda hizmetçisi bana garip İç N€ İstiyorsunuz? Ben sizi ça.'hir tavırla bakıyordu. Sırtlan bakışın. ezdim.. da tehditkâr bir hal vardı. Omuzları dey 177 Hâyır matmazel... Fakat usul|mı silktim. Ve biraz evvelki hiddetimi Yapg, AN muayenenin icrası için size)izah için dedim ki? MA geldim, — Madem adetiniz böyle imiş ol- Ve müsaademi istihsal etmeksizin |sun,. Muamafih bizim temleketlerde Yassı bavulu mütehakkim bir tavır- böyle usullere alışmamışız da tuhafı. ma gidiyor. Fakat rica ederim bir şe yi buruşturmamağa dikkat ediniz. Bavulumu birer birer ve yavaş ya” kaç Benim hücümumdan kaçınarak fa-)vaş boşalttı. Elbiselerimi konsolun kayı elinden bavulu bırakmıyarak bir) gözlerine yerleştiriyordu. Her bir par ti UN arkasına siper aldı, Kül ren- çayı eviriyor, çeviriyor. silkiyor ve son Sözleri “parlıyordu: derece dikkatle büküyordu. Hepsi bi: ni, © Matmazel... Eğer gizli bir şevi-tince beni selâmladı ve başka bir şey ii, “Sa ne korkuyorsunuz?.. Mahal. söylemeksizin çıkıp gitti. ta, Mürinin emri öyledir. Herkes bu Düşündüm: * mltayaat mecburiyetindedir. — Ne meş'um kadın! Bu kadından li h bağ 0* #ldı. Üzerine doğru atılarak Yâren; > Şunu bırakınız bakayım? biten meraklı muhtariyetinin onuncu devri senesi Köylülerden bir tek ümmi kalmamıştır hükümeti dahilinde bir pedagoji ©ns| MA Tayyare cevelânları Beynelmilel federasyon ikinci reisi dün şehrimize geldi Maksadı federafyonun tertip ettiği turnede uğranılacak memleketleri tesbit etmektir esnasında | Şeyler tatbik edilen usul onları işe alıştırmak| ve cezayı kaldırmaktır. Rus hapisanele rinde ayrı ayrı hücreler, kilitli kapılar, İparmaklıklara tesadüf edilmez. Hapi-! İsane bir istihsalât müessesesine ben- zer, ve bütün mahpuslar çalışırlar. Mahkümları (o oturdukları duvarsız, kilitsizdir, mahpuslar grup-| jlar ve mahalleler teşkil edip otururlar.| İMahalleler, bizzat mahpuslar tarafın. dan idare ve muhafaza edilir. Çarlar zamanından kalma yüzden fazla hapis, hane kaldırılmış ve geri kalanın yüzde! ellisi imalâthaneye tahvil edilmiştir. | Mahpuslar aynen amele gibi faali- yette bulunmaktadırlar, Sosyalist ha- reketlere iştirak ederler, duvar gaze-| teleri basarlar ve asarlar, klüpler teş kil ederler, dersler verir ve alırlar. Ha| pisanelerde ihtisas dersleri verildiği pri bi teknik malümat da verilir. Oraya| cahil olarak giren birçokları elektrik. çi, tornacı, rençper olarak (o çıkmışlar. dır. yerler texetleri tesbit etmeğe şimdiden başlamıştır. Bu arada türnenin Türkiyeden de geçmesi ve Türk tayyare heveskârlarının da işti- raki çok şayanı arzu olduğundan federasyon burada tetkikata beni memur "elti. Bu maksatla" alâka- dar makamatla görüştükten ve tasavvurumuzu o tatbika imkân olup olmadığını anladıktan sonra sür'atle Berline dönecek ve eğer teşebbüslerim müspet bir netice vermişse birkaç ay sonra tekrar buraya gelerek icapeden hazır- lıklarla meşgul olacağım. Beynelmilel tayyare federas- yonu tarafından tertip edilen bu gibi tayyare cevelânları halk | ve bilhassa gençlik üzerinde tayyareye karşı emniyet hisleri- nin kuvvet bulmasında, gençler de tayyareciliğe heves uyanma- sında mühim bir âmil teşkil edeceği için çok faidelidir. Bu- | nun için defederasyonun bu te- | şebbüsü şimdiye kadar müracaat ettiğimiz bükümetlerden müza- beret vaitlerile karşılanmıştır. Türkiyede l H.F. grupu İzümlerin harice jtu kerestesinin imali henüz tekemm'il çe tevazünü kabil olmıyacağını jetmediğinden korktuğunu ve bunun «d İve makam tahsisatlarının y İ maktadır, ve 5 — VAKIT 17 Haziran 1931 — lü * ; “ bir içti t © KREMA A; ES LAS 7 (Üs tarafı 1 inci sayılada ) Jicap ettirdiği tenzilât hesap (edildiği manyadan (getirildiğini. incir ve ü- halde tevazün için (7 buçuk milyon sevkedildiklerinden'kadar bir açık olduğundan, Maliye ve- anbalaj için lâzım gelen tahtanın ihza/kili heyeti (o vekileyi haberdar etti rı memleketimiz istihsalâtı ile telâfi Bunun üzerine heyeti vekile vaziyeti edilemediğini ve memleketimizde ku-mütalea eyledi. o Hükümet emin bi yeni» den tesbit etmiştir. Hükümet alelü. mum maaşlardan kesilecek yüzde beş cımı bozacağını ve geçen sene memle- Kk, ketimize Romanyadan © (5000) metre) ,,, önhe lk telli mikâbı kutu kerestesi geldiğini, bu maktan içtinap etmek lâzım geldiği ka sene ise gelen miktarın (16000) metre), asindedir. Zen ER ii ia k€l O Hükümet teşekkül ederken vergiler restenin kâfi bulunduğunu söyledi. ve bazılarında makul teh- ll zilât pmak taahhüdüne (girmiştir. malla mel menin e öne ba Genk dü vecil etmeğe da. ım Yarıya İNĞİ-İki temayül edemez. Bu ahval içinde rilmesi hakkındaki Vekiller heyeti ka- tasarruf hariçteki incir ve üzüm satışının rev azanç vergisinden başka bir sebepl2 halen z de isli Bundan sonra vekâletlere ait ma kam otomobillerinin hükümet mübayaattan, inşaattan mü- ve mukaveleye merbut taah- konular tahsisat müs. rarı Vi un mevzuu olan 6 8 bunun mev tevellit meselesi görüşüldü. Mazhar Müfit, Ziya) dat v Rasih (Antal|tesma olmak üzere alelâmum masraf den tenz »mr$ı büyük teklif etmeğe karar vermiş- Bu hususta Gevher, Yusuf Akçora, ya) Beylerle Ismet Paşa söz söyledi-|"U ler. m Bu mesele etrafında Yusuf Akço- ra ve Rasih (Antalya) Beyler arasın da şiddetli münakaşalar olmuştur. Fırka grubunda, otomobillerin kal dırılması ve makam tahsisatlarının tenzili etrafında Vekiller heyetinin gös terdiği şahsi feragat iyi bir tesir br rakmıştır. Tahsisat ve otomobillerin hizmete aidiyeti esası kabul edilerek Vekiller Heyeti kararının reddi takarrür etti, Başvekâlet tezkeresi Meclise gelen ve bütçe encümenine havale edilen ve fırka grupunda mü- zakere edilen Başvekâlet tezkeresinin suretj aynen şudur: Bütçenin son vaziyetine göre ve lâ- yihaları o hazırlana rgi tadilâtının Tise tir, Bu stle 7 buçuk milyon açığın 6 on klsuru temin edilmiş olacak. tır. Mütebaki bir buçuk miloyn açığın ayni suretle mülhak bütçeler (o üzerin. de çalışılarak temini mümkün görül icektedir. o Şu halde gecen sene filen tatbik olunan 230 milyon liralık 959 bi hükümet 9S1 senesi için !82 milyon teklif etmiş oluyor. İcra vekilleri fevkalâde , tedbirleri arasında iktidarları dahilin. İde olan en ufak imkâzı da temin etmek arzusile Başvekilin ve vekillerin oto- mobillerinin hazfini, Başvekilin vekillerin vekâlet tahsisatlarını müte- saviyen 200 liraya tenzilini kararlaş- tırmıştır. 5 Vekiller haricinde olarak devletin mühim makamlarında vazife icabı b..- lunan otomobillerin ipka edilmeleri tâ- zım olduğu kanaatinde * olduğumuz” arzederim efendim. Başvekil İsmet tasarruf ve büyük bir rağbet başladığını gerek tanıdığım Türk tayyareci arkadaşlarımdan, gerek Almanya da tanıştığımız tayyare cemiye- tiniz reisi Muhittir Nami BF, den aldığım malümattan anlayorum. Geçenlerde tayyareciliğe karşı heves uyandırmak, sivil tayyare klüpleri teşkiline çalışmak her | balde çok faideli ve hatta lü- zumlu diyebileceğim bir iştir. Tayyare bilhassa umumi harp- tan sonra bir harp ve tahrip aleti olmaktan çıkmış, asri ve medeni bir nakil vasıtası ba'ine gelmiştir. Tayyare sıhhi işlerde, posta, eşya, yolcu nakliyatında | turizm ve tenezzüh için kullanıl- ehemmiyeti gün geçtikçe çoğalmaktadır. ,, Tayyare cemiyeti bu akşam Her Fon Hüfner şerefine bir ziyafet verecektir. Alman tayya- reçi yarın posta tayyaresile Ber- line d ! Deniz hamamları kâymakam- lar tarafından kiraya verilecek Belediye riyaseti deniz ha- mamlarının kiraya verilmesini I kaymakamlara bırakmıştır. Kay- makamlar kiraya verdikleri de- niz hamamlarını da daimi surette teftiş edecekler, her türlü kaza vukuunun önüne geçmek için tedbirler alacaklardır. Deniz hamamlarında tehlikeli yerlere de ayrıca işaretler kona- caktır. Milli Orta oyunu Anadoluhisarı Küçüksu mesi- resinde 20 Haziran cuma günü l Ve badehu her cuma günleri saat 4 te milli orta oyunu temsil (heyeti ebadan kaçar gibi k laka Alman casus teşki tur. Bu tahminim gâyet doğru idi. Eğer o dakikada kiminle karştlaştığımı bil. seydim, son derece ürkecektim, Sonra ları başima gelen bu sergüzeşti kay makam Ponderiye anlattım. Kayma kam, bu kadının müteliflerce gıyaben! idama mahküm edilmiş olduğunu, v birçok memurlarımızı teslim ederek İ dam ettirdiğini söyledi, dam ettirdiğini söyledi. Vendele i hak edemiyen betbahtlardan dördünün! ölümünden o mes'ul tutuluyordu. Ben de asla şüphelenecek bir şey bulma- miştı. Bunun sebebi mektubun yüzüğü mün taş yerinde bulunmasındandı. Maamafih kolay kolay alt edilemez bir rakip karşısında imiş gibi benden nefret ediyordu. O zaten memaliki ec-i nebiyeden ne gelirse hepsine karşı hu- sumet duyuyordu. Yabancı olmaklığım şüpheli addedilmeklizime kâfi idi. Bir denbire intikam almak arzusu içimde) uyandı. Zili âmirane çaldım. — Gelince) dedim — Rica ederim ayakkabılarımı te tına mensup- idam, O ise kim olduğunu sezdirmemek girdim, Bir garsona İşaret ederek otur- Şimdiye kadar hizmetçilik etmediği muhakkak olan bu kadını böylece ça- lıştırmakla zevk duyuyorum. Onu birçok hareketlerle tahkir ediyor. pirinç pasasr. Meyus bir tavırla gülümsedi ve de İdi ki: İ —im fersthe niht (anlamıyorum). İşte benim de ümit ettiğim şey bu idi. İstediklerimi bir defa daha tekrar ettim. Garson terliyordu: Yüzünde büyük bir endişe görülü. yordu. Efendisinden emir bekliyen bir köpeğin bakışı ile yüzüme bakıyor, ve derdimi anlamağa kafa patlatıyor. du. Bu sırada benim masamdan birkaç masa mesafede göreceğim adam işe müdahaleye hazırlanıyormuş. İlk sipa. de hafif hafif bir şarkı murıldanıyon. jr simdle okduğu valla PARAKİSEME dum. Dikkat!.. Şimdi komedya oyna,|»?'rmıştı. Sonra tekrar gazetesini oku- mak sirası gelmişti. — “> ni İkinci soruşumda Maamafih Manhaym hafifçe öksüirdü orada olduğunu anlat hafiyesi için öyle asude yaşanacak bir e) GL ie kımıldattı, ü. yer değildi. Herkes daha pek yakında) m 0 ezünca baktı: “Artık bir takım Fransızların kurşuna dizil,| karışmak lâzımzeldi!., gibilerde gülüm diklerini ve haşkalarının aramıldıkla, Sedi ve garsonu çağırdı: rını biliyordu... — Bu genç yabancı bir Amerikalı Garson elinde defter olacak... Kendisine söyleyiniz. Ameri. kalem ei mükemmelen bilirim. İsterse ve Amerikanca karıştırarak ine tercümanlık edeyim... n ağız açmıyordu. Nihayet (dersin kâfi olduğuna kanaat getirince kenâi- ni defettim. Birkaç dakika sonra temiz giyin- miş olduğum halde lokanta salonuna dum. Maddeten ve manen hâlim mü- kemmeldi. Oda hizmetçisi ile olan çar- pışmaklığım bana yeni kuvvet vermiş- » İlem yemek listesine bakıyor hem ve kurşun Alm; m; bekliyordu. anes ısmarla; |mizleyiniz... Sonra mantomu da süpü- dım; (Bitmedi;