17 Haziran 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

— 4 — VAKIT 17 Haziran 1931 GÜNÜN TAŞAN Ziya Gökalp ve Ap- tullah Cevdet B. Talât Paşa Ziya Gökalp için U- beydullah Efendiye: *— O birdeli idi demiş! Ubeydul- lah Efendi hazretleri de bir başkasına nakletmiş. Oda hakimi zufünun Ab- dullah Cevdet Beyfendiye söylemiş, Abdullah Cevdet Beyfendi de bir ede- biyat anketi vesilesile Ziya Gökalpten! böyle bahsödiyor. Talât paşa Ziya| Bey için deli diyebilir mitekim Pazar ola Hasan Bey için Aynştayn bir de- lidir. Talât paşanın ilimle olan müna- sebeti Pazar ola Masan Deyin Aynş- taynla olan münasebetinden daha ileri değildir. Fakat Abdullah Cevdet Bey gibi hem Hekim, hes bakim bir zatın bu mebdeden başlıyarak Ziya Göhalpı tw marhanelik bir mahlak sddetmesi, ve Ziya Gökalpın bayrak haline getirdiği bir cereyanı, tımarhanelik bir mevzu! addetmesi dikkate lâyıktır. Herkes bilir ki Abdullah Cevdet Bey Ziya Gökalpın düşmanıdır. Çün- kü Ziya Gökalp her şeyden evvel ide- alisttir. İmparatorluğun İnkırazı dev. rinde kendini fikirlerine ve prensiple rine bir Promete gibi zincirliyen ye- gâne adam günleri, fikirleri, prensip- leri, aklı, zekâyı şiş göbekli, yağlı en. seli istirahat sarayıma çabuk götüren bir otomobil farzeden inkıraz nesille. Ti arasında şaşılacak, hayret edilecek! bir insandı, Büyük harpte vesika ekmeği yiyen, genelerce evine şeker girmiyen bir met kezi umumi azasının ne demek olduğu İ mu harp senelerinj tanıyanlar çok iyi bilirler... İdenlist Ziya Gökalp, inkıraz nes- linin kararsız, kopyacı, ve dönek insan! ların içinde İlim namusile yükselen ye| gâne şahsiyetti. — İlim telâkkileri acaip bir metafi. zik havası içinde çalkanırken ona müs pet çeşniyi veren adam sokak âlimleri- nin bir gecede bir kitaptan derlenmiş, | toplanmış düşüncelerine bağlanamaz .dr. Her seyden evel Ziya Gökalp bir yarlatan. değildi. Şarlatanlığın bir meziyet, bir akat gibi gelir getiren (bir meslek haline geldiği demlerde bu orijinal adamı geldiği demlerde bu orijinal adamı *| leladeler şüphesiz ki anlıyamiyacak- lardır. Aptullah Cevdet Bey Ziya Gökal. pın sistemlerinden dolayı da düşman- dır çünkü Türkiyede “Güstav lö bon,. acentası Abdullah Cevdet — Bey fikir işlerini Fransız rejisi gibi inhisar altına almak isterdi. Daha lersine gidersek Güstav Lö- .bonla Dürkhaym ihtilâfını görürüz. Bir ilim adamile âlim tavırlı adamın gürültülerini... Aptullah Cevdet Bey Ziya Gök AL mın sistemine değil, fikirlerine de dâ: mandır. Çünkü Ziya Gökalp reel, .let) ten bahseder. İdeali odur. Halbu- ki Abdullah Cevdet Rey bir ütobsittir ve bir yarı müstemleke münevverinin | bütün vasıflarını haizdir. Ziya Gökalp ın nazariyeleri bugün ihtiyarlamıştırı. Hayat daha sola geçmiştir. o Ziyanın nazariyeleri tarihe mal olmuştur. Fa- kat e daha genç iken bile Abdullah Cevdet Beyin asırlık (fikirlerinden merhale, merhale ilerde idi. Şimdi bile he geri, ilerinin düşmanıdır. Ah.! dullah Cevdet Bey yarı müstemleke kültürü taşıyan münevverler gibi Ziya yı anlamaz, anlamak istemez, inkâr & der. Abdullah Cevdet Bey, Ziyaya si- yasi kanaatleri itibarile de düşmandır. Çünkü Ziya fikirlerinin, prensiplerinin! ifadesi olan müstakil bir millet dev. leti kurmak istiyen adamdı. Bütün si-' yasi faaliyeti bu sahada geçti. Abdullah Cevdet Bey, sistemi, fi- kirleri itibarile mütareke günlerini fi- kir lerinin tahakkuku için bir vesile addetmişti. (Çünkü yarı müstemleke münevverinin hakiki cephesini alması için Galtrobun İstanbula girişi bir bay ramdı, Halbuki ayni gün Ziya Gökalp için ve müstakil devletçiler için bir ölüm günüydü. Ziya ile Aptullah Cevdet Beyin si- » yasi kanaatleri siyahla beyaz arasında kl farktan daha başka farktı, ölü »i Amerikan Kız Lisesinde Yeni mezunların diplomaları merasimle lisesinde dün diploma dağıtılması merasimi ya- pılmıştır. Merasime mektebin piyano hocası madam Flak tarafından çalıman istik- lâl marşile başlanmış, o müteakiben mezunlardan Alis hanım ingilizce ola rak misafirlere “Hoş geldiniz!,, de- miştir, Mezunlardan Varsenik Fam- liakçiyan hanım, (“Türkiyede yeni. lik,, unvanile hazırladığı etüdü türkçe olarak okumuştur. Türkiyenin yeni-| leşmesi tarihini üçüncü Selim zama- nmdan bügüne kadar kısaca anlatan genç lise mezunu bilhassa (odüşünüş sahasındaki inkılâhi ve memleketimiz deki hayırlı yeniliklerin tecelli tarz larımı izah etmiştir. Mezunlardan Nihal (Naci hanım; “Türkiyede spor,, mevzuu üzerinde na! zırladığı etüdü ingilizce olarak oku- muştur, Mezunlardan Lidya hanım da “İş hayatında çocuk,, mevzuu üzerindeki tetkikini okumuştur. Bütün bu etüt ler genç hanım kızların fikri inkişaf ve kabiliyetlerinin kıymetli birer idi. Arada talebe korosu tarafın- sisesessememanaz. Yunanist dağıt Üsküdar Amerikan kız ıldı dan tatlı muvaffakıyetli ve müessir mu siki parçaları teganni olunmuştur. Mektep idaresi tarafından bir musahabede bulunmak “üzere davet edilmiş olan muallim ve muharrir Hilmi Ziya bey terakki, medeniyet ve hayat mefhumları üzerinde kıymetli bir hasbıhalde bulunmuş, yeni mezun ların muvaffakıyetini temenni etmiş tir. Müteakiben mektebin müdürü Mis Harley mezunlara (birer birer diple- malarını tevzi etmiş, beyaz elbiseler giymiş genç mezunlar bir bir şahadet- nâmelerini alip müdür tarafından el. leri sıkılarak tebrik edildikçe şiddetle alkışlanmıştır. Müteakiben Amerika sefiri Mister Gruv bir hitabe irat ederek gençleri tebrik etmiş ve muvaffakiyetlerini dile miştir, bunlardan sonra koro, yeni mezunlar, davetliler arasmda bulunan genç. ih-| tiyar eski mezunlar hep birden mezun! lar şarkısını söylemişler, alkışlanmış» lardır. Genç lise mezunlarını tebrik, hep- sinin memlekete faydalı. birer unsur olmalarını temenni ederiz. OMAAKAKKASEA anda neler oluyor ? Muhalif fırkalar müttehit bir cephe teşkil derek parlamentoya Atina, 16 (Apo) — Yunan Meclisi meb'usanında, Matbuat kanunu müzakeresinde Başvekil M. Venizelos ile M. Kafandaris arasında vukubulan hadiseden | sonraHürriyetperver ahrar fırkası, | kendisine mensup meb'uslar ile âyanın parlementosu mesaisine iştirak etmemeğe ve Venizelos kabinesi aleyhine mücadelesini şiddetlendirmeğe karar vermiştir. (Zaviçanos ) fırkası da aktettiği içtimada Hürriyetperver birliğine mensup meb'usların da parlemanto mesaisine (o iştirak (etmemesini karar altına almıştır. Belediyede : Daimi encümen azası Çatalcada Daimi Encümen o azasından Nakiye H., Avni B. Belediye fen heyeti müdürü Ziya ve Ma- arif müdür Haydar B.ler dün otomobille Çatalcaya gitmişlerdir. Heyet Çatalcada yapılan ilk mektep inşaalını tetkik edecektir. Mezarlıklar meselesi Mezarlıklar O nizamnamesinin Ankaradan gelmeesi hararetle beklenmektedir. Nizamnamenin bir maddesine göre bütün met- ruk akalliyet mezarlıkları ile Evkafın idaresindeki mezarlıklar derhal belediyeye devredilecektir. Belediye mezarlıklar (şubesi bu maddeye istindaden Evkaftan bütün metruk mezarlıkları ala- cağı gibi Surp Ayop ve Kadr köy Rum mezarlıkları davalarının da suketunu istiyecektir. Etfaiye için getirtilecek mü- tehassıs hikâyesi bitti Belediye ile Almanyadeki iki itfaiye mötehassısı (arasındaki muhabere öylece kalmıştır. Bn- na da sebep, belediyenin bütçe- sinde mütehassıs tahsisatı bulun- mamasıdır. Bu hale göre bu sene mütehassıs getirilmiyecektir. diri farkı idi. e l ... Aptullah Cevdet Bey Ziya Gök Alp intihar etti. Delidir, diyor. Keşki mürekkep yalamış, hekim l hakim sıfatile kart bastırmış münevver lerin mütareke günlerinde vatandaşla rını Maltaya sürdürmek için ellerinde jurnal yazan kalemler bir tabanca ol sa onların beyinlerinde patlasaydı da karakterlerini, münevverlik şereflerini kurtarsaydı. SADRİ ETEM Alman takımı Ro- manyaya gitti Şehrimizde iki maç yaparak iştirak etmiyecekler Cümbüriyet birliği namile yad edilen Mösyö Papa Anastasyo Fırkası da diğer iki muhalif fırkanın bir hareketine iştirak edip etmemek hususunda henüz i bir karar vermemiştir. Mamafih mezkür fırkada hattı hareketini tesbit için aktedeceği içtimada diğer o iki muhalif OFırkanın parlemantoya ve kabineye karşı ilân ettiği (obstrüksiyon) a iştirak etmesi ve bu süretle bütün muhalif fırkaların müttehit bir cephe teşkil eylemeleri ihtimali kuvvetlidir. ber ikisindede mağlup olan Ayntraht. isimli Alman takımı dün Jimanımızdan hareket eden Daçya vapurile. Köstenceye ha- reket etmiştir. ğ Takım Bükreşte Yoventosla bir maç yaptıktan sonra eğer yol üzerinde başka. uğrıyarak maç yapacağı şehir bulamazsa doğruca Laypçiğa dönecektir; Beylerbeyi klübünun tenezzühü Beylerbeyi terbiyei : bedeniye klübü 19 Haziran Cuma günü bir Yalova tenezzühü hazırla- Ofis istihbar teşkilâtını busene kuvvetlen- direcek Kuş yemi, aiyon ve tiftik rekolteleri taspit edildi Ihracat ofisi idare (Komitesi dün toplanarak geç vakite kadar müzake. ratta bulunmuştur. İçtimada men'i tağşiş nizamnamesi le Mısırla yapılacak ticaret muahede. si ve Avrupaya yapılacak seyahat mr- seleleri tetkik edilmiştir. Haber aldığımıza göre ofis ha-iç teki istihbar teşkilâtını kuvvetlendir- meğe karar vermiştir. e Ofis yeni kad rosunu buna göre hazırlamıştır. Tüccarlarımızın o ecnebi tüccarlari le temaslarını temin için Almanya, İ- talya ve Lehistana yapılacak olan s€- yahat hazırlıklarına da devam olum- maktadır. Almanyadan beklenen re vap geldikten sonra seyahatin günü ta yin edilecektir. Toplanan rekolteler Ihracat ofisi, ihracat mallarımız- dan bazılarının 1931 senesi rekoltesi ile mümasil malları yetiştiren mem!» ketlerin rekolteleri hakkında tetkikat- ta bulunmuştur. Bu sene memleketimizde kuş yemi rekoltesi iyidir. Geçen seneki 75 bin çuval istihsalâta mukabil 100 bin çu- val mal çıkacağı tahmin olunmakta. dır. Laplatada kuş yemi mahsulü iyi de ğildir. Geçen seneki 300 bin çuval is- tihsalâta mukabil bu seneki istihsalât 180 bin çuvalı geçmiyecektir. Faştaki kuş yemi rekoltesi iyidir. Fas kuş yeminin bu seneki ofazlalığı fiatleri de düşüreceği ihtimal dahilin- de görülmektedir. Yeni afyon mahsulü İzmir ve Bile cik mıntakalarında o toplanmağa baş lanmıştır. İstanbula birkaç sandk ye- ni mal gelmiştir. Geçen seneden kal ma İstanbulda 1750, İzmirde 600 ve dahilde 600 sandık afyon istokumuz mevcuttur. Bu seneki afyon mahsu- bimlz 4 bin sandık tatmin cedilmektes dir; “evet KİNE Makedonyanın ugoslavya kesmun- da bu senenin afyön rekoltesinin iyi olacağı ve istihsalâtın 1800 sandığı bu lacağı tahmin olunmaktadır. Bu mintakada 1925 senesinden 200, 1990 senesinden 1600 sandık istok mal vardır. Bu seneki tiftik rekoltemiz 40 — 45 balya olarak tahmin . olunmaktadır. Eski maldan İstanbulda ve dahilde 20 — 25 bin balya istok mal vardir. Bu sene tiftik piyasası marta ka- dar çok durgun geçmiş, mart ayında faaliyet başlamış ve nisan ayı zarlın- da da oldukça mühim satışlar olmuş tur. Merkez bankası mü- dürü borsada Şehrimizde bulunan Merkez Ban- kası müdürü Salâhattin Bey dün de saat on birde Borsa komiserliği daire sine gelmiş ve saat iki buçuğa kadar kalmıştır. Uzun süren bu görüşme es nasında Salâhattin Bey, Maliye tef- tiş heyeti reisi ve Borsa komiseri ve- mıştır. Her sene olduğu gibi bu İkili Adil Beyden piyasa hakkında mü- tenezzühün parlak geçmesi için |lâmat almışlır. Ayni zamanda devlet Yalovada yapılmak üzere kayık yüzme ve ördek yarışları. ve | muhtelif deniz eğlence'eri tertip edilmiştir. Vapür Cuma sabahı dokuzda köprüden hareket ede- cek, Boğaziçinde bir cevelândan sonra Yalovaya gidecektir. Ya- lovadan geç vakit yine Boğaza dönülerek gece on ikide köprü- ye çıkı'acaktır, Bu haftaki maçlar Istanbul futbol heyetinden; lecek lik maçları bankasının İstanbul şubesinin | İstan- bul cihetinde mi yoksa karşı tarafta mı açılması münasip olacağı ve bar»; kaya ait diğer bazı mesail görüşül| bu unmıyan Macit Beyin İ adil tayininden sonra pâjın müştür. iş şirketi şubeler aç- mıya karar verdi “İş Limitet, şirketi, Karadeniz sa- hillerindeki mühim kasabalarda şube ler açmağa karar vermiştir. Bu hu susta tetkikatta bulunmak ve teşkilât yapmâk üzere şirket reislerinden Mu- rat ve Süreyya Beyler Orduya gitmiş- 19-6-1931 Cuma günü Icra edi-|*Tdir. Murat ve Süreyya Beyler, Ordu. Galatasaray - istanbulspor saat |dan sırasile Giresun, Trabzon ve di. 15,30 (Hakem Saim Turgut B.) Beşiktaş - Vefa saat 17 (Hakem Sait Salâhattin B.). Beraber kalan maçlar beher haftayim on beşer dakikadan ibaret olmak üzere yarım saat temdit edilecektir. #er kasabalara da giderek tetkikatla bulunacaklar ve teşkilât yapacaklar.) diyi katil kastile yara dır. Borsa idare heyetinde Ticaret ve zahire borsası idare he- yeti dün öğleden sonra mutat olan iç- timaını yapmıştır. Borsayı alâkadar eden bazı mesai) görüşülmüştür. İ Bir tenkit müm?” sebetile yor “Maarif müfettişlerinin bİT bizim memlekete geldi. Ak$! sayı kurdu eğlendi, dans etti. pr leyin kalktı, gitti Zir dahe göremedik. Ve bu bisi olan | miifetişler işle ed Bu sözleri evelki gün meclis & ında (Ayıntap meb'usu Reşit söylemiş, Bir millet vekili meclis den her türlü yolsuzluğu tenkit hakkını haizdir. Ve etmeliği”. Fakat bir cümhuriyet meb” di maarif o müfettişini o “masayi "eğ dans etti, gibi garip bir şekilde. tirmesi, sonra bir kişinin bir mış olduğu bir kabahati bütün tişlere (o teşmil eder Yollu sözler lemesi yakışık almıyor. Her halde Reşit B. bu baht tığına göre — maarif hayatım tanır ve o bu meslekte ne bi gagtlerle çalışan vatandaşlar gunu bilir, Otomobiller « Vekiller heyeti pek yerinde bir rarla, o vekillerin ve valilerin billerini kaldırıyor. Şu halde, © hak vekillere, valilere ve «nir kulum! Dedi diyebiliriz. g Bu resmi otomobillerin kaldı” st yahut kaldırılmaması bizde ©“ 4 beri hatıra gelen fakat her © tatbik edilemiyen icraattan sayılif, Hatta bir odefa, otomobili dırılmasını istemiyen bir âyan bu arabaları müdafaa için, bir düşünüp taşındıktan sonra: — Seri olmıyor! Demişti, Galiba o zâman, bu tek OK müdafaa, resmi otomobillerin © rılmamasına sebep olmuştu. v Şimdi ise artık sahiden kali Her halde, otobüs, otomebild ” 3 | ha ziyade bu asra (o ve bu gül e hiyöte uygun bir binektir. Toplu” Hi Adliye Haberleri || Plâj davasi Müddei umumilik, Mit Macit Beylerin tecziy: z istiyor istanbul ceza (Omahkem dün ikinci hukuk mabk emi “sabık 'azasından Mitat vr - keme baş kâtibi Macit Bey | muhakemesine devam etmiş, | Dünkü celsede müddeio”. milik, iddianamesini re Mitat ve o Macit Beylerin © kanunun iki yüz oluzuncu desine göre teeziyelerini iste! tir, Otuz haziranda şahsi ve müdafaa dinlenilecek, MW keme, kararımı verecektir. Fılorya plöjinm bir dava yedi adle tevdi sureti ve te, ni müteakip idöre tarzma li eden bu davada, Mithat B. rafından başkâtiplik vazifesi * işle muntazam ve deva rette meşgul olmasına mii Sİ 3 hi emirle başkasına icarı ve Ne cit Beyin devamlı surette buji" başında bulunmaması nokteli!' talebin istinat ettiği esası t! elmektedir. Mithat B., son tebeddöll taşraya tayin edildiğinden, ©. hakemesine kendisi hazır pul” mıyarak devam olunacaktır. Polisi yaralıyanlar Üsküdarda Polis Şükrü ff maznun arap Arifle Ömerin hakemeleri dün ağır ceza kemesinde rüyet edilmiştir. keme on sekiz şahidin ç & nk ması için muhakemeyi güne bi Kr.