17 Haziran 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

— 2 VAKII 17 Haziran 1931 Kan, Bİ Şşş © ula seyle SeN PER b EZE Bütçe Encümeni Reisinin mühim beyanatı “Maksadımız, sene içinde açık vermiyecek bir bütçe tanzimidir.Takaüt maaşlarından tenzilât düşü nülmemiştir,, Hükümet, bütçeyi varidata “göre masraf tertibini nazarı dikkate slarak tanzim etmiştir. 182 milyon liralık bütçe, böyle bir tetkik ve mütaleanın mahsulüdür Ankara, 16 (Telefon) — Bütçe en gümeni reisi Hasan Fehmi Beyle gü rüştüm. Bana dedi ki; — Bütçe encümeni, bir taraftan va Vidat kanunlarile, bir taraftan da va ridat ve masraf o cetvellerinim tetkik ile iştigal etmektedir. Senenin hususiyeti ve umumi kıri- zin Türkiyeye tahmil ettiği vaziyet, en cümence mütalea olunarak sene için- de açık vermiyecek bir bütçe tanzimi lüzumu kanaatindeyiz. İşte bundan dolayıdır ki hükümet son teklifi ile 930 senesinin munzam ve mütehavvil tahsisatr da dahil olmak üzere 290 milyon liralık masraf bütçesine muka bil 31 — 32 senesi için 182 milyon lira lik bir bütçe veriyor. Aradaki farkın, masraf bütçelerinden tenzili suretile temini azmini de gösteriyor ki müte. vazin bütçe esasında hükümet ve en- cümen müttefiktir. Tekaüt kanununun tayin ettiği mas) aşlardan bir şey tenzili düşünülmemiş, tir... Böyle teklifler olmadığı gibi ensi cümende de böyle bir temayül yoktur. Bütçe kanun lâyihasınm müzakere si takdir olunur ki, masraf bütçeleri. nin tetkikatı bittikten sonra başlar. Varidat kanunları üzerinde yapılan tadilât iki maksadı istihdaf eder: Biri tarh ve tevzi usullerinin ısla- hi, vergi mükelleflerine (Odaha emin müracnat ve İtiraz hakları tanıyarak tevzlatta adaletin temini, İçtimai ve Iktisadi vuziyetlerine göre istisnaların tevzii, Diğeri de nisbetler üzerinde muhte 1if vesilelerle söylenmiş olan tenzili İm icrası, Bu tenzilâtın muhtelif zamanlarda söylenilen hudut dairesini tecavüz & demiyeceği tabiidir. Bu maksatla tanzim edilen varidat kanunlarının mali neticeleri ve sene nin bhususiyetlerinden mütevellit bil- vasıta tekâlif ve rüsumdaki bazı eksik likler nazarı dikkate almarak tetkikat neticesinde takriben 152 milyon liralık) Bu tah! ka varidat tahmin edilmektedir. mini nazarı dikkate (alan ve esasen varidata göre masraf tertibin; seneler VAKIT ın Tefrikası : 5 YAZAN REŞAT NURİ Yorganlı ümitsiz bir tavırla o- muzlarmı silkti: — Hiç... Bakalım Allah nereye kısmet ederse... Benim fikrim Göz- tepedeki hemşeriden beş on kuruş borç alıp yine Balyaya gitmek.. Belki inşallah bir iş buluruz. — çocuklar seni rahatsız etmiyecek mi? — Eder etmez... Ne yapalım.. Sokağa atacak halimiz yok ya. Ben tok onlar da tok, ben aç onlar memleketin | |denberi prensip ittihaz eden hükümet masraf bütçelerini oObir daha müta- lea ederek bütçeyi 182 milyon lira ola»! rak teklif etmiştir. ğa İrtişa meselesi Ankara, 15 — irtişa mesele- sinde Ankara müddelumumiliği ile müstantiklik arasında çıkan noktai nazar ihtilâfı üzerine An- kara müddeiumumiliğinin ceza riya- setinden istediği mütaleaya cevap gelmiştir. Fevkalâde Bir tasarruf Tedbiri | | Buşmakalemizden mabaat | imiş, meselenin halli meclis müzakere- İsine bırakılmış idi Acaba vergi kanunlarınm tadilinden mütevellit ne- tice karşısında - heyeti vekilece “İtti- haz edilen o yeni karar ile hükümetin noktai (omazarmda bir tebeddül vuku bulmuş mudur? Şüphesizdir ki cümhuiryet Türkiye si İstiklâl mücadelesinden doğmuş bir devlettir. Türkiyenin siyasi istiklâli için ol duğu gibi mali istiklâlini omuhafaza için de cümhuriyet evlâtlarınca göze alınmıyacak fedakârlık yoktur. Bu nok tai nazardan İsmet Paşa hükümetinin ittihaz ettiği kararın ehemmiyeti açık- tr. o Ancak bu kararın millet mecli- since kabul edilip edilmiyeceğinj e ve umumi tasarruf tedbirleri üzerindeki tesirinin derecesini anlamak jçin büt- çe eneğmeninde yapılan tetkikatın ne- ticesini beklemek lâzımdır. Mehmet Asım | Vakıt — Bu makale dizil- dikten sonra gece geç vakit An- karadan aldığımız muhabirimizin telgrafı hükümet tarafından ve- rilen tasarruf kararının reddedil. diğini bildirmiştir. Bu haber fır- grupunun, hükümetin noktai DazARıA yitirniz etmediğini gös” termebtedir isi gidince dadısı olursun.. Çeyizle-)rak ağır bir sesle: rini elimle hazırlarım, seni elimle maz mı? diye almıyorlar, gülümsüyorlardı. Büyük hanım devam etti: geldi. Hüda bilir kendi evlâtla- rımdan ayırt etmedim. Onlara ona da eğlence... Evimizde e| dülillâh her şey bol.. Biz öyle yeni- leni içileni aramayız... Her ayrı hizmetçilerimiz de var.. Buna kalan iş yeyip içip gezmek, birde ara sira şöyle ortada döneliver- mek... Gel gelelim soysuz çıktı. Yalancılık bunda, fitnelik bunda, hırsızlık, pislik, terbiyesizlik hasılı da aç... Onu demeyi unuttum.. İki her kötülük bunda... Sonra biraz AFveTELEFON - SHABERLERİ — Besbelli bu ay Piçti gelin ederim.. Bana dua edersin a dedi, südü Boru bise ona da elbise.. Onlara “ee şah da adam etsen bene) Hususi idare bütçesinde tasarruf Ankara, 16 (Telefon) — Haber al- dığıma göre Dahiliye Vekâleti, husu- si idareler bütçesinde de tasarruf si rafında düşünmektedir. Bunun için Vekâlet, iş'arı ahire ka dar münhallâta memur tayin edilme. mesini vilâyetlere bildirmiştir. Hususi idareler bütçesinde yapıl. ması muhtemel (tasarrufun yüzde 20 raddesinde olacağı tahmin edilmekte dir. Buna nazaran 10 — 12 milyon lira kadar bir tasarruf yapılacak demek- tir, Yeni yollar kanunu Ankara, 16 (Telefon) — Nafıa Ve Vergilerde tadilât Memurlardan alınacak kazanç nis Arazi,kazanç, muamâle vergilörinin son aldıkları Ankaradan gelen haberlere (göre vergiler üzerinde yapılacak tadilât ta-| mamlanmış gibidir. (İktısat encümeni kazanç vergisi tetkikatını bitirmiş es- babı mucibe Jâyihasını (o hüzırlamıya başlamıştır. Encilmen milkellefler lehine ehem- miyetli tadilât yapmıştır. Nisbet de recelerine göre 75 kuruş yevmiye (ve 20 lira maaş alanlardan vergi alınmı- yacaktır. 50 liraya kadar maaşın yalnız otuz lirasından vergi cibayet o oluna- caktır. Memur ve müstahdemin ka zanç vergisi yüzde beş, yüksek maaş» lardan yüzde 7 alınacaktır. İtiraz komisyonlarına; (ekseriyeti kâleti, şose ve köprüler kanununu tâ ticaret odaları azaları teşkil etmek ü- dil ile yeni yollar ve vergiler kanunu yapmaktadır. zere meslek (oerbabınım (menfaatleri temin edilecek bir şekil verilmiş o ay- Bu kanuna nazaran bedeli mükel:| , kazanç hesapların (tahakkuk lefiyet nakden olacak, sekiz liradan) yemurlarına tasdika hacet £ birâkma- altı liraya indirilecektir. Keşifleri yapılan yeni yollar dan cüz”i bir sidatla bu işi Oyap- mak üzere eksperler usulü ihdas e- Ankara, 16 (Telefon) ;—- Nafra Ve olunmuştur. kâleti keşifleri yapılan yolların inşâ-| o Diş tabipleri, dava (vekilleri yalı sından sarfı nazar edecektir. Gazi Hz. nin İzmirde rekzedi- İden vergi vereceklerdir. lecek heykelleri izmir 16 ( A.A) — izmirde İeümen hükümetin teklifini kabul birinci kordonda orekzedilmek üzere M.Kanonika tarafındanRo- mada yapılmakta olan Gazi Hz.- nin heykelini tetkik için teşek- kül eden heyet cumartesi günü italyaya gidecektir. Perşembe günü İstanbuldan gelecek olan heykeltraşlarımızdan ihsan B. de bu heyete itihak edecektir. Muhafız gücü bisikletçileri Ardahanda Ardahan, 16 (A.A) — Muha- fız Gücü bisikletçileri dün saat 18,15 te Ardahana muvasalat ettiler, Bisikletçiler Kars - Arda- ban arasında son ve en uzun merhaleyi yağmur, kar ve tipi olmasına rağmen katederek programlarını ikmal etmişlerdir. Sporcular, vaktin geç ve hava- na kapalı olmasına rağmen hükümet erkânı ile hudut taburu kumandanı ve zabitanı ve bir halk kitlesi tarafından karşılan- mıştır. Hükümet merkezinin spor» cularının gösterdikleri alâka ve samimeyet pek yüksektir. Sporcular yarın Erzurum tari- kile avdet edeceklerdir. kteplerde imtihan izmir. IG A.A) — ilk mek- iş ciddileşiyordu. — Benim Zübeyde diye bir ev- yor, babasmın da, anasının da çok lâtlığım vardı. Beş yaşında elime şi > Bi yordu. Sözlerini şöyle bitirdi: nız müâyenehane ve yazıhanelerin- Doktorlar, avukatlar hakkında en- e mekle iktifa etmiş, yalnız bu kabil meslek erbabından alınmakta olan maktu kâzanç vergisi kaldırılmıştır. Arazi vergisi Bu vergiye alt lâyihanın o son şek“ Mne göre arazinin kıymeti (üzerinden vergiye tâbi (tutulması istenmekfe- dir. Yalnız kazanç O maksadile değil umuma hizmet noktasından (vücuda getirilen fidanlık, spor sahası, mülk hak ve hususi bütçelerle idare edilen ziraati ıslah mahalleri, parklar, ço- mühendisler, cuk bahçeleri, yollar, köylerin ma- nevi şahsiyetine nit harman yerlerin. den vergi alınmıyacaktır. Hususi ka nun ve arsalardan vergi muafiyeti kas bul edilenlerle tasarrufu fedilir. o Vergi iratlı seen tinin binde onu iratsızla! p beşi nispetinde almır. Bu yergi v7 taksitte ödenir. o Arazide tadili gi nispetini değiştirir. Tahrir meselesine gelince: arasi? 1340 senesinden itibaren yeri umumi tahrirleri yapılmıyan ” yeniden umumi tahrir yapılı dar (931) de tayin edilen kıy" edi (6) misli vergi matrahı ittihas teri 331 den sonraki senelerde gi ipotek ve vadeli satışlar vesil tırılmış olan arazi kıyemtleri deki kıymetlerine irca edilir. 1991 de mukayyet kıymeti Di yan veya o sene de tarla olarak ve li iken bağ, meyvalık, fundit 5 ya orman haline gelmek için bire beple hal ve heyeti tebeddül edfiği hut bunlardan kütük ve ağaçls”" pg hangi bir sebeple sökülerek e volarak tarla halini almış Vi araziye (331) senesinden sonraki lerde tadilen takdir edilmiş “iyi cek olan kıymetler (6) misle 4 maksızın aynen vergiye matrah # edilir. Bu kanunun neşri ve ilânı akip iki ay zarfında umumi tahri” ren yerlerde muvakkat ikinci de hükümlerinin, bütün arasi lerinden ihtiyar heyetleri (tars bildirilmesi (o temi nedilecekti. $ Umum köylere bu kanundan nüsha verilmesi mecburidir. K Bu kanun ahkâmının tatbiki bir nizamname yapılacaktır. Muamele vergisi Bütçe enelimeni, Maliye ve encimenlerinin £ (15) beygirlik © törle çalışan müesseselerden Immaması esasını kabul et dir. g Encümen, beygir yer hükümetçe lacak ciro muamelesine esas menedilen yarlerden de vergi alınm: cağı mütaleasındadır. Encümef, yacaktır. hususta o kıymet esasına ehem” Yeni yapılacak bağlar 2, incirlik ve| şörmektedir. ya bahçeler (8) sene, aşılama zeytin Bunun için yarısı peşin, yari likler (10) sene," yenileri (15) sene, |sonunda olmak üzere verginin İKİ # aşiret ve muhacir iskân edilen yerle İsitte alınması muvafık görülüyor 4 ri (3) sene yeniden ziraate elverişli bin liraya kadar cirosu olan hale konan arazi (3), sene, yeni orman-| esseseler için vergiden istisnası lar (3) sene, odutluklar vergiden muhaf tutulacaktır. Bir mahallin mahsulü her hangi bir afet yüzünden mahvolursa vergisi ai- “Teplerin mezuniyet imtihanları ikmal edilmiştir. Orta mektep- lerde de mezuniyet imtihanlarına başlanmıştır. Bu imtihanlar 15 e ikmal edilecektir, — Üzülme çocuğum, dedi. sabah çocukların eskilerinden sa- Yorganlı)na da, kardeşine de elbise, çama-yor, bu nimetlerin böyle üst çocuğun soyunu sopunu methedi-|şir veririz. Güle güle gidersiniz...İnereden çeldiklerini keşf Uzun askerlik hayatında binjter gibi ikide bir gökyüzüne uslu insanlar olduğunu söylü- çeşit insan görmüş olan Yorganlı , bu muameledeki tatlılık ve kibarlı-dar bilet parasının çıkışm trenin gecikmesi, bu akşam — Keşki Gülsümü yanıma akİzı anlıyacak idrakte bir adamdı. fendi..İBir yandan hayran o hayran “Hey Biz) gelelim İsmaili ne yapacaktı? ha-İseni zorla alıkoyacak değiliz.. Ma-amafih binbaşı buna da bir çi birldem ki kardeşinden ayrılmak iste- Mi — insanı adam etmek için ne etsenimi .. amcanla gidersin. Al-/nüfuzlu bir al vasıtasi Yorganlı ile Gülsüm nedense) nafiledir... Bizim Gülsüm çök te |iee Einibirinieen sere ra|ne yetimhanesine göndertebi Nadide Hanımın bu sözlerini cid-)miz süt emmiş bir çocuktur... İlle kızımız edep, erkân görmemiş- yarabbi! Ne insanlar yaratırsm., (10) senelmeyil vardır. Yakmda lâyiha şekil alacaktır. Kayseride yağmur gi Kayseri, 15 (AA) — # nlerde yağan yağmur ve şen datalar, Selay e ve pilb sa Çorak mevkiinde buğdaf 5” arpa mahsulünde yüzde 5 betinde tahr hat olene buldu. Kaim validesi isterse | Yorganlı kulaklarına ii yordu. Demek ki Ha tarlada gecelemeleri Allahın hikmeti imiş! iş içiniz. yaramaz. apıyor, bir yandan: “Gözü döne.|mün nüfus kâğıdı büyük tir. Ayı gibi dağlarda büyüdü. Si-| diye hanrmefendiye © kompliman|maamafih pazarlık bittikten, ? Nadide Hanım piri bu o kadar ehemmiyetli bir şey değildi. Kanm- da varsa insan sonradan da pek iyi terbiye edilebilirdi. Maamafih küçük kız işin ciddi- leşmeğe başladığını görünce telâş ay evvel çocukların anası da size büyüyünce de aşiftelik... Ama ben-| etmeğe başlamıştı. Biraz sonra am- ömür, öldü. Allahla benden sayri|de Allah korkusu var, küçüklükten! casının: kimseleri kalmadı... elime geldi diye bir | türlü atamr — Çocukların bari biri rahat Yorganlı Gülsüme dönerek gür) yordum... Nihayet on dördüne bas-|etsin.. Ben İsmailin bir çaresine ba- madan bir sütçü çırağı ile kaçtı. karım, dediğini işitince hırçmlaştı. — Ne edelim Gülsüm.. Cenabı Vallahi hazırladığım çeyizleri gö-| Kardeşini hemen kucağından ka- lümsedi: mevlâ kör kurdundan bile geçme- miş... Elbet bizim rızkımızı da gön- derir.. Büyük hanım kararını vermiş- ti, tatlı bir sesle: — Gülsüm sen bizde kal, de- yendim.. Seni kezdime evlât ede- yim, bağrıma basayım... bizim üç renler parmak ısırırlardı. pıyorlarmış gibi kollarında sıka- Yorganlı kaşlarını çatmıştılrak: Sevrek kara sakalları çekiştiri- yor, — Anal. Ben İsmailden ayrıl- bu kadar nankörlüğü bir tür.Jmam.. İstemem.. seninle gideceğim, çi yine Gülsüm bahsinde karar!na bakmazsınız, diyordu. Olm” Tü aklına sığdıramıyordu. Zübeyde|diye isyan etti. midir ne karın ağrısıdır bu kız bul nrmefendiden bu kadar iyilik Yorganlı çocuğun bu münase-|lık vermeğe Yorganlınm akli iyi- çocuktur. di, ben senin vefakârlığını çok be- ağzından bal akan melek gibi ha-|betsizliğine kızdı. Fakat büyük ha- den iyiye yatıyordu. Onun gidece-|tur gider.. görsİnim bundan da hoşlanmış göründü, |ğim demesinin ehemmiyeti yoktu.| yarın erkenden ona görü Yi i TI i Demi veri i ive|teslim edildikten sonra Y. si beni yerin ibine soktun..,, diye bir karla için için yüreğini kei kıza çıkışıyordu. Danla! m Söz değişti; Yorganlı başka meğe başladığını vi EA şeyler anlatmağa başladı. a Gerçi amman y Bütün gün çocukların peşinde her be e bir belâdan kufi koşmaktan turşusu çıkmık olan ihti Mali alen edeli yar İalanm karanlık bir köşede hor- larin ilin yaşamak fikrine gi ladığı işitiliyordu. Bu 868 yorgün|mıştr. Ne yorgunluk, ne de yol Gülsümü de uyumağa teşvik etti. Yun kaçıramadığı nöşesi yarat Vücudünde hâlâ trende imiş gibi) yaş sönüyordu. Garipsediğini w sarsıntılar, kulağında demir ve dü-| ymefendiye sezdirirse ayrp eli dük gürültüleri duyarak uyuştulk,, Zorla gülmeğe çalışarak: g kaldı. — Kardeşinden ayrıldığı 6 Söz dönmüş dolanmış. biraz'biraz gürültü ederse gayri İmıştı. Kızı banrmefendiye evlât- ağzına bir iki şamar wi » birkaç gün içinde pi Uykusu ağırcadır« Ti isün de sonra bu haltları yesin!|kızın terbiyesiz ve haşin tavrına Yedi yaşmdaki çocuk dünyanın İsmaili alıp giderim.. aylık bir bebeğimiz var... Süt nine- Zibninde başka bir izah bulamıya-| karşı tatlı bir sesle: Hanyasını Konyasmı ne bilir? Gel Cöitmedi.