13 Haziran 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

A, e — YY yi Eski Türkiyeden yeni Türkiyeye Büyük Millet Meclisi yeni bir kan- un lâyihası ile karşılaşıyor. Yakında intaç edecektir. Pariste açılan müstemlekât sergi- — Dünyada Olan biten meraklı Şeyler Paris Sergisinde Müstemleke Hikâyeleri Sierra Leonede, İngilizlerin hâkim EY Me — Ben mi, dedi, ben de efendinin İktrsat encümeninin) gi münasebetile müstemleke fıkraları)olduğu zamanda İngiliz Kız mekte-| gözleri okuya okuya yorulmasın diye tetkik ettiği bu kanım ecnebilerin Tür- ismi altında Leon Trelh şu hikâyeleri|binde bir senej devtiye tes'idi için ha-) gözlüklerini saklardım. kiyede yapamıyacakları etmektedir. yede kimyagerlik, baytarlık, güm. işleri tesbit| anlatıyor: zırlıklar yapılıyor, kızlara kırmızı kur- Kont dö Janze zenci ruhunun saf-İdelâlar dağıtılıyordu. Kanun lâyihası ecnebilerin Türki-|fetini gösteren şu hikâyeyi anlatıyor. Bir sabah, hizmetçisi üçük zenci,lmah, mektebi ziyarete gelmişti. Bu ha-İdört Oranm hülcümdarı zenci kıral Bur- rük komisyonculuğu, arabacılık, bor. gömleğini yıkamak üzere kendisinden)zırlıkları görünce sordu: sa mübayaacılığı, şoförlük, umumi nakil vasıtaları işletmek, su, tenvi- Tat ve muhaberat İşlerinde daimi veya muvakat işçilik, ayak satıcılığı, ser- gicilik, garsonluk, fırıncılık, kumpan yalarda bekçilik, kayıkçılık, odaemk, seyyah tercümanlığı ve rehberliği, a- vukatlık, eczacılık, doktorluk. ebe.) güzete mes'ul bep İçin sabahleyin de izin lik, deniz ameleliği, müdürlüğü etmelerini menediyor. Bu lâyiha Yeni Türkiyenin iktisadi kurtuluş hedeflerinden birini ne kadar kuvvetlendiriyorsa, beri : taraftan da yarım sanat müsânde ister. Kont: | —Git yıka, — Ne var? Mektep müdiresi izah etti: — Etendim İngiltere kıralının se- *. Sahrada küçük bir karargâhta bu. Tunuyoruz. Karargâh kumandanının! tuvuğu car, Fakat bir) tavuklardan biri kayboldu, Ker mandanın emirberi olan biri bir aske) Gine gün, , dedi, tavuklardan der. Ayni akşam, çocuk yine gelirjnei devriyesini tes'it için hazırlık Yyapı-İbirisi ne oldu? ve: — Efendim, der, gömleğimi yıkıyu- cağım, müsaade eder misiniz? Kont, müsaade eder, fakat ayni se-| hatırlıyarak: — Sabahleyin niçin yıkamadın? Diye sorar, şu cevabı alır: yoruz. Zenci kıral gıpta ile kırmızı kurde| lâlara baktı ve: — Niçin benim senei devriyemi tesi verdiğinilit etmiyorsunuz, diye sordu. Müdire şaşırdı, fakat hemen kendini toplıyarak: — Emredersiniz, dedi, yalnız han- — Yıkadım efendim, fakat şaşkın-İgi gün doğduğunuzu söyleyiniz sizin Yeni Türkiyenin eski Türkiyeden ayrı. lrkla yanlış tarafı yıkamışım, Tışını ve yeni Türkiyenin eski Türiye ye nazaran ne kadar ilerlemiş olduğu. nu gösteriyor. Eski Türkiye, medeni (bilgiler ve teknik . itibarile (o sıfırdı. Onun için Avrupalınm gözünü kapayarak yaptı. gt en basit işte mühim bir esrar sezer gezerken, bir köpek, her halde uşağın)şehrini onu bir Avrupalı adamın eline bırakır renginden ürkmüş olsa gerek, üstüne| gitmişlerdi. dr. Çünkü eski Türkiye simyayı me netmişti fakat kimyayı öğrenmemişti. gilir, yerden bir taş alıp atmak ister.İbir memurun yânında çalıştık. Kimyageri Kumaş gibi Avrupadan ge tirirdi, Eski memlekete banka gibi ithalât emtiası olarak soktu ve ilk mes'ul müdür bir firenkti. Du işin bir farafı: bir ta raftan da eski Türkiye, Avrupa ser- mayesinin har vurup harman savurdü Zu, istediği gibi çalıştığı bir yerdi. Parası emniyette idi. (Bankı Os. mani) gibi bir kalesi vardı. Türk hü. kümeti onun kapısında sadete bir jan- darma idi, Mallarını ucuzca ve rekabetten «e min sarfederdi. Çünkü (gümrükler Türk memuru elinde yerli san'atların başmı koparan birer kiyotin idi. Memleketinde iş hulamıyan yahan- cr için Türkiye (açık kapı id. Vergi vermez, İstediği gibi kazanır, kapitü. » s Misyonerlerden biri, Afrikadaki sadık hizmetçilerinden bir zenciyi be raberinde Fransaya getirmişti, O sene.İra her salı de senel devriyenizi tes'it edelim efen-| dim. Kıral, haşmetle şu cevabı verdi: — Sal: giinü doğdum. Bundan son- günü merasim yapacak- müthiş bir kış olmuş her taraf don-İsiniz!. muştu. Bir gün, misyoner, zenci uşağı İle saldırır. Zenci köpeği defetmek için i- Fakat her taraf buz tutmuş olduğu Türkiye, gazeteyi bile,için yere yapışan taşi kaldıramaz ve! hiddetle: k — Ne tuhaf memleket, der, taşları) rurdum, bağlıyorlar da köpekleri koyveriyor- lar. adasını Büyük Biritanya adasında uzun müd dettenberi vukuu görülmemiş olan bir hâdise halkta korku ve endişe uyandır dı. Bundan üç dört gün mukaddem Iki küçük arap yavrusu, Brazzâvil de bir Yazıhaneye İş aramağa — Biz, diyorlardı, evvelce de büyük — Ne iş yapıyordunuz? Birinci çocuk cevap verdi: — Efendinin gözlüklerini arar du- Yazıhane sahib; ötekine döndü: — Ya sen. sarsıyor çester, Lids ve suir cihetlerden gelen haberlerde hareketi arzın oralarda da şiddetini gösterdiğini haber vermekte- dir. ingilterede görülmemiş bir hadise Şedit hareketi arzlar Britanya büyük! Alinin gözlerinde kurnaz bir pırıltı oldu: — Belki dir, Kumandan Fakat ciddiyetini ve hiddetle: — Ya, dedi, £ firaridir ha, Öyle ise seni kışlaya göndereyim de, bun- dan sonra orada kalasın. Serbest alışmış birinin icin kışla hayatı bir cehennemdi, Ali ren gi attı, çekildi. Akşam üstü, kuman- dan kümese gidip baktığı zaman bu sefer hayretten dona kaldı. Çünkü kümeste şimdi beş tavuk vardı. Kumandan Aliyi çağırttı ve sor. iu: — Bu ne hal, firari geldi demek.. Ali gülerek tasdik etti: — Gidip köyde yakaladım. — Peki amma yalnız yakalamam:ş sın, —Evet, tavuk o firarımdan dolayı çekeceği cezayı odüşündü.de döner. ken yanında bir de gönüllü getirdi. nas sessse Esrarengiz bir cinayet işin içinde bir kadın parmağı varmış Fransada Moböj kasaba civarında son günlerde'dsrarengiz bir tinayet Yu kua gelmiştir. M. Pojan isminde bir komisyoncu zevcesi İle Moböje yakım bir sayfiyede oturuyordu. Kadın genç ve güzeldi. Bir çok kimselerin güzel kadınla münasebât tesisine çalıştıkları efendim. dedi, firari- gülmek muhafaza istiyordu. etti, Jâsyonlar onları oOkarun yapmak için halkedilmiş birer tılsimdi. Londrada ve adanın büyük bir kismın-' d | N Nitekim limanın en işlek zamanında! VE YA e z H Gelen malümata göre (hareketi arz Türk işçisi -l Yahır, 2 KEN se mezi nsfilleylden bir buçuk saat sonra her- ballı beni i — (Kes uykuda iken olmuştur. Sarsıntının sapsarı benizle her gün el tezgi-| siddetile uyanan halk kendisini sokak hını püzara çıkarıp sutarak kifafı mef| rivayet edilirdi. e Günün birisinde M. Pojan kayboldu. Kadın zevcinin gây- bubetinden kimseye behsetmeğe lüzum görmemiş. Fakat, bu civardakilerin nazarı dikkatini celbederek zabıtaya İngilterede vukua gelen bu şiddetli hareketi arzın tesiri Belçika ve Fransa da da duyulmuştur. Üçele Yasatanesi isahah saat biri yirmi altı geçe amadi şedit sarsıntılar kaydetmiştir. Hare- keti arz aşağıdan yukarı idi. Fransa- haber vermişler. Zabıta (o gaibi uzun! se çalışır ve orta halli aileler birer bal mumu gibi eriye eriye mahvoludu. Çünkü eski Türiye değil, ecnebilerin vatanı idi. Refahı. a atmış ve hareketi arzın mucip ol- duğu hasarat hakkında malümat al. mak için postaneler ve polis daireleri- vatandaşların! ne koşmuştur. Hareketi arz şedit olmakla beraber nı yabanckilara veren, vazifelerini va-İçok hasarı mucip olmamış ve kimse öl- tandaşlara yüklelen acayip imparator Yuk Osmanlı İmparatorluğundan baş ka bir şey olamaz. Yerli vatandaşı o askere gönderen, yerli vatandaşı yabancı o sermayenin müdafaası için hudutlarda © öldüren, vergileri vatandaşlara yükleten impa- memiştir. Hareketi arzın en ziyade şiddetle hissolunan mıntakalardan bi- ri Hul mıntakasıdır. Bu mmtakada bütün binalar devrilerek gibi sarsıl. mış ve halk yarı çiplak bir halde s0- kaklara fırlamıştır. Halk o kadar korkmuştu ki bir türlü binalara avdet ratorluğun macerası saymakla tüken-letmek istiyorlardı. birçok evlerde do mez, Lozan bu acayip vatandaş düşmanı siyasete nihayet verdi. Iktısat encümeninin tetkik ettiği ye ni lâyiha imparatorluğun katil müsa- mahularına tağmen yepyeni bir hayat ve iş kuvvetile çikan Yeni Türiyenin İş şuurudur. Yeni Türkiyede Türki- yelinin hakkını istemek Yeni Türkiye- nin şiarıdır. Sadri Etem Makidonya ihtilâl komitesi reisi Yuğoslavya gazetelerinde okun- Cuğuna göre, Makidonya ihtilâl komitesi Ayvan Mihailof Bulğatistandan italyaya gitmiş ailofun italyaya gidişinin para temin etmek ada müşterek hare- ket etmek üzere Arnavut komi- © telerile temas etmek noktalarına i maf ba sdlmelie laplar yerinden oynamış, bir kaç sa- niye müddetle uzun bir uğultu duyul. muştur. Posta idaresinde (ve itfaiye binasında bulunanlar altlarında ar- an çöktüğünü hisseder gibi olmuşlar dır. Syanse, Norfolk, Bitford ve B:. mingamda da sarsıntılar hissedilmiş. tir. Hareketi arzdan bir iki saat mukad dem tufanı andıran bir yağmur yağ: İmıştı. Semayı garip bir renk (Okapla. mıştı. İngilterenin en mühim rasatanele- rinden Bromviç rasatanesine göre vu-| mıştır. Muhakeme esnasında hali kun gelen hareketi arz şimdiye kadar)zırda intişar etmemekte olan be İngilterede hissedilmiş olan en şedit|pel ismindeki radikal gazete müdürü ta|Eunu beyan etmiştir. da Belçika hududu civarında ve Şer» burg civarında yarım dakika müddet le şedit bir sarsıntı duyulmuştur, Uy kuda olan halk fevkalâde (o korkarak sokağa fırlamıslardır. Eski bir dava canlanıyor ——— — Kraliyet taraftarı Dodenin oğlu. nasıl ölmüş, hâlâ anlaşılmadı Paris, 1i (A.A.) — Philippe Daudet meselesi, yine günün meselesi olmuş- tur. Hatırlardadır ki Poissy hapisa- nesinde bulunan mevkuflardan biri Leplaoutter namında bir o kütüpaneci müddet araştırdıktan sonra Meböj is tikâmlarından birinde memnu mınta- kaya ait bir mahzende komisyoncunun naşını bulmuştur. Zabıta katil olarak Şimen isminde birini tahtı zanna ula rak terkif etmiştir. Müamüfik Şime nin cesedi nasıl olupta memnu mıhta» kaya ithale muvaffak olduğu hakkında bir fikir peyda edilememiştir. Zabıta ayni zamanda madam Pojanın bu zimethal olduğu fikrine düşerek onu da isticrap etmiş ise de bundan da bir İp ucu elde edememiştir. Herhalde bu işte kadm parmağı olduğu muhakkak addediliyor. Esrarengiz kalan nekt-- Tarı hal için fevkalâde çalışılmaktadır. — —— e tarafımdan tutulmuş olan meşhur anar şist kütüpanesinin o mahzeninde kü- İçük Philippenin bir anarşist tarafın dan öldürüldüğünü görmüş olduğunu söylemiş idi. Dün 12 inci ceza mahkemesinde M. Dode tarafından içinde Filipin cesedi: nin bulunmuş olduğu taksinin şoförü Bajot aleyhine ikame edilmiş olan zem mü kadih davasının rüyetine başlan- dan kaçabilmesi mümkün değil idi. Şahit buna ilâveten Da Flauterin metresinin de faciada hazır bulunmuş ve fakat aşıkımın korkusundan şimdiye kadar hiç bir sey ifşa etmemiş oldağu- nu da öğrenmiş bulunduğunu söylemiş tir. Gazeteci şahit, hu kadinm bazı kimselere Filipenin korkan ve tehlike. li bir anarşist karşısında o bulunduğu ha,Jzannına kapılan bir şeriki cürmü tara. ndan öldürüldüğünü söylemiş oldu- M. Geldskiyom sarsıntıdır. Zelzele saat sahahın 1,25) rafından mesele hakkında detinden dejnetice olarak şöyle demiştir: inde başlamış, sarsıntılar beş ilâ vedilrine tahkikat icrasına memur edilmiş! dakika sürmüş ve aledderecat tevessülolan gazeteci M. Benim kanaatim, Filip Dodenin oğ Goldskiyom dinlen-|lu diye değil belki şayanı teessüf bir etmiştir. Zelzelenin merkezi ve tephe-|miştir. Şahit, anarşist O mehafilinde| Yanlışlık neticesi olarak katledilmiş ol si henüz tayin edilememiştir. tetkikatta bulunduğunu ve intihabat/duğu merkezindedir. Muhakeme hita- YU Transatlantik Ke. panyasının açığı, Paris, 11 (A.A) — Meb meclisi bahri ticaret ene” deniz servisleri imtiyazının olan transatlantik kumpan yeniden tensiki hakkınd hatını dinlemiştir, Kumpa”) açığının 3İS milyona beliğ , lunduğu söylenmektedir. moli panya ile yapılacak “yeni , velenin müddeti 16 sene © bır. Devlet, ilk 4 sene w 20 milyon nakti muavenetif ye lunacaktır. Şimdiki maki vet miktarı 4 milyondan ibi Kumpanyaya yardim mek üzere 1931-1932 bütçeli 85 milyon munzam kredi tasavvur edilmektedir. Meb meclisi, sosyalist grupu im) i şirketlere ihale edilmiş servislerle posta servisleri kında hükümetten istizahlâ lunmağa âzâsından birini # etmiştir. Amerika ve bo meselesi | Vaşington, İl (AA) — hümet, tamirat meselesind kütu idame etmekte ve bofi meselesinin kat'i o'arak k diği hakkımdaki noktai nazğ da muhafaza etmektedir, umumiye borçlar meselesi: niden ; tetkikine müsait oldi. gından bükümet, intihabat * fesinde böyle bir teşebbüğ çekiniyor . Binaenaleyh M. rahın müzaheret ettiği Amerikan gazetelerinin mü atı resmi muhafilin noktai rna tercüman olmamaktad Avrupa: milletleri borçlar £ selesini mevzuu bahsetme! “ şebbüsünde bulunurlarsa “* teslihak © meselesinin de' “© çıkması pek muhtemeldir. Roma Vat i ihtilafı Roma, 11 (A.A) — ite mehafilinin temin ettiğine 9£. ran dini alayların Papa ta dan menedilmesi yüzünden pbasso ve Katanzaro vilây€., rinde bazı hadiseler olm Piskoposların emirlerine raj bazı dini alaylar tertip olduğundan piskoposlar kliselere memnuiyet cezasi mişlerdir. Bu ceza mezkür | selerde ayinlerin ilgasını ve “| ! selerinde kapanmasını müs” zimdir. i Diğer taraltan Osserva" Romano gazetesi, bilhassa Fr” , sız sabık papas muhariplerin 2) San Frans'sko baş piskop€ dan, bazı Bavyera kliselet I ve Çekoslavak, Yugoslav İ sair memleketler darülfünütü nodan Papaya gelen sa | telgrafının neşrine devam “| ! mektedir. ! Bir gömisinin | yüzdürülmesi , Londra, 11 (A.A) — Flowde bililtizam batırılan Rezeut ismindeki Alman ? gemisinin yüzdürülmek ameö? »| bitmek üzeredir. Geminin P 2 vasi meydana çıkmış, kıç fmım da bugün meydana cağı ümit edilmektedir. " Fransız ukadömisinde 4 Paris, 11 (A.A) — Fran akademisi, < mareşal“ Jofr © münhal kalmış olan azalıği İ neral Weygand'ı intihap €t” tir, eli Bİ dil Sa, Bir küşat resmi Paris, 1i (A.A ) — Yedi Tüilöri salonunun küşat r€ bugün icra edilmiştir. v M. Melion, Avrupaya hareket Nevyork, Il (A.A) “yi Mellon, Avrupaya . mütevece”” Sondey Ekspreste haber verildiğineliddiasını kabul etmemek mümkün ol.|mmda M. Dode, harp esnasnıda gaze. göre hareketi arz Londrada başlamş-İmadığı kanaatine vasıl olduğunu be-|teci sıfatile kendisine sık sık hücum ets tır. Bir çok gece amelesi evvelâ hayaljyan etmiştir. Mumaileyh demiştir ki:lmiş olduğu şahide hararetle teşekkür gördüklerini zannetmişler, sonra mad- di tebeddülât karşısında hareketi arzinin etrafında kendisini Filhakika genç Dodenin kütüphane tarassut et; etmiştir. Daha bir fakım şahitlerin celbj için vukua geldiğini hissetmişlerdir. Man-jmekte olan on kadar polisin enzarın-jmahkemeye istida verilmistir. vapura binmiştir. "Yeni bir Disli azasi, Aris, IL(A.A)— Fr akademisi M, Benua “Pi Fransız şairlerinden O müteV” 4 Jeri dö Portorşini yerine * lığa intihap etmiştir. dü