3 Mayıs 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 9
a — VAKIT 3 MAYIS 1931 —— Çanakkale darbesini unutamıyorlar ! İtilâf orduları tarafından harbi umumi içinde yapılan hata- ların en büyüğü Çanakkale mağlübiyeti ile neticelenen boğaza hücum hareketi midir ? Dünyada Olan Biten Meraklı Şeyler | insanların Tekâmülü Tarihi Kaç Asırlıktır ? Nevyorkun meşbur paleontoloji| nin aşınması miktarmı ve bu dişler)zünde izlerini takip ederek onlarla hassıslarından Doktor Hanri üzerinde husule'gelen küfekileri tettemasta bulundukları malümdur. Ozborn ahiren Amerilin | kik etmiştir. Doktor Ozbornun keşfi bu suretle », emiyetinde verdiği bir kon| £ İki âlim fillerin diş sırları üzetinlinsanın kablettarih o ecdadınm zu- hi, 2 insanların tekâmül devre-|deki bu çıkıntıların milyonlarca se-huru zamanını tesbit ettirecek ma- ; ,Yüddetini P için yaptığı nelik bir müddette müntazaman te- hiyettedir. Alimin iddiasınca ecda-| eyy esfi izah etmiştir. Doktor zayüt ettiğini müşahede . etmişler dımız arzın son bir milyon senelik bı yapmak için fil dişleri-'dir. Bu çıkıntıların uzunluğundaki! hayatında maymundan ziyade in- pelarını tetkik etmiştir. her tadilât fillerin dünya yüzünde- san şeklinde imiş. Doktor sistemi sa. oktor tarihi tabii müzesi mü-|ki mevcudiyetinden bir devre ifa-|yesinde Cavadaki Pite Kantropüs- ar ister Edvin ile beraber kab'de ediyor. Diğer taraftan ilk insan ün bundan beş yüz bin sene evvel illerin dişleri-!| leri ayl k ve dü dığ tmişti Yeni bir moda daha Bir deli gilizler tenezzüh tayyarelerine| , Bent. — Kumutan kayık bağlıyorlar bir gezintiden evlerine dönerler- ken bir Hintlinin taarruzuna uğ- ramışlardır. Hintli tuğla ile ma- | damın başına vurmuş ve başı Türk orduları için büyük bir za-İne müessir bunlardı, mermilerini miğlrler son zamanlarda tay-Jrın arasına küçük bir kayık bağlan yeni bir şekil vermeğe başlmakta, tayyare bir sahilde denize in Bu yeni şekil bilhassalindiği zaman yolcular ve pilotlar tayyarelerinde tercih e-İbu kayığa atlayıp hariçten hirbir | ağ Son gelen İngiliz mec| yardıma ihtiyaç kalmadan sahile te a çıkmakta veya gezmektedirler. i görüp okuduğumuza e z tayyarelerinde; ta; Bu yeni şekil amatörler arasın- İ la-'da çabucak taammüm etmi Korsanlık | * Iki kabile ede bir Fransız! Vahşiyane bir mu- inlsini soydular | harebe oldu ? ç Skong, Buraya | Taipeh ( Formoz adasında) — Bar ğiliz torpito o mubribinin iki düşman kabile arasında vuku | kanlar içinde kalan kadın yolun kenarındaki dikenli tel örgüsü üzerine o yuvarlanmıştır. Dikenli teller madamın kollarını ve göğ- sünü yırtmıştır. Kızı istimdada başlamış, köpeğide mütearrıza bücum ederek bacağından ısır- mış ve polisler gelinciye kadar onu bırakmamıştır. Yerlinin deli olduğu zannediliyor. Erkeğe benziyen bir vahşi kadın A GAŞEŞT Ç li ş X â fer, itilâf kuvvetleri için bilâkis en|kâmilen sarfetmişlerdi. Hamidiye Jeayik bir mağlübiyet teşkil eden |kalesinde (17) Kilitbahirde de sa- Çanakkale muharebeleri hakkında'de (10) mermi kalmıştı. İstanbul- birçok askeri tetkikler yapılmıştır.'da panik vardı. Eğer (ORobeck 19 Hâlâ da yapılmaktadır. Bunların'mart sabahı tekrar hücum etse, sonuncusu Edmon dDelage tara-torpilleri mütemadiyen taratsa idi, are yazılan kitaptır ki ahiren|boğazı zorlıyabilir ve karşısında fransız muharrirlerinden Stephane Çanakkale tarafında 1878 modeli iLâuganne (Çanakkale faciası) 1- ve ihtiraklı mermi kullanmıyan bir mi ile neşredilen bu kitap hakkında kaç batarya ile Nara (burnunda Matin gazetesine bir başmakale!1835 modeli iki bataryadan başka yazmıştır. bir şeyle karşılaşamazdı. Türkler için bilhassa şayanı! (Bundan başka Çanakkalenin her dikkat olan bu makaleyi aynenhangi bir tarafında da hiçbir mu- tercüme ediyoruz. kavemet görmeksizin asker ihraç Bahsettiğimiz bu makale şudur:|edilebilirdi. Sahili muhafaza eden Tarihin kanlı ve feci sahifelerin| zaif bir jandarma kuvvetinden baş- de tesadüf edilen: şiddetli o alâka,|ka bir şey yoktu. 23 veya 24 mart- onlardan çıkarılan felsefi derslerdelta da, itilâf donanması haliçte de- mündemiçtir: İnsan istikbali oku-İmirliyebilir, İstanbul sukut eder, yamasa bile, maziyi okuyabilir kilharbin umumi istikameti 1915 ilk- muvaffakıyet veya mağlübyetin,| baharından itibaren değişir ve.. de şeref veya hüsran büyük sırrı ek-| zişirdi... seriya bu shaifelerdedir. Mösyö Fakat Robeck ısrar etmedi. O Edmond Delage'ın büyük bir dik-İzaman İstanbulda, 19 mart sabahı katle yazdığı (Çanakkale faciası) |he rşeyi kaybolmuş zanneden Li- isimli kuvvetli bir kitap, (o dününİman Fon Sanders, bir şey çıkmadı- bugüne verebileceği en büyük ve a- ğını görünce, son bir gayretle bir cı bir derstir. cephe teşkil etti, bir haftada bir or itilâf devletlerine bu facianınldu yaptı, kaleleri tıklım tıklım as- ne kadar kan dökülmesine malol-İker doldurdu, sahili tel örgülerile duğu malümdur. Bir seneden az|kapattı, yarrmadayı tabyalarla dol ibir zamanda itilâfçılardan 80,000 İdurdu. kişi, bu mel'un yarımadada kaldı") O Enver Paşa söyle diyor: İlar. (*) Fransız kuvvetleri ki hiçbir) o “Eğer İngilizler Çanakkaleye da- İzaman 42,000 kişiyi geçmemişti, İstan- altında bir çatana tara- | * Pay $ekilen iskelet halinde N 4 Z gemisi getirilmiştir. Si, ig olan bu gemi İl “$ dünde başka bir ge- & içiş Piğtıktan sonra batma- ' Hainan koyunda baş- Mit » etmiştir. Vapur bu va- Ekler bir gece vapurdaki- My, “ları sağır eden bir ateş ittiler. Etrafa bakınca | ti , *endal gördüler, Bup- yakın Çin korsanı &3 by e Kisilik mürettebatın bu kiz y usu ile başa çıkmasına Mh“ Küpeşteye kanca- haydutlar canbaz Röğerteye çıkmışlar Dın tehdidi altında kaç aplyarak dümen ne- İN vi ber kesi sımsıkı bir kamaraya tıktılar Poray bi, Bağa koyuldular. m; AÇ öz ton ağırlı- dop telif *$ya, 500 den ardı, Buz birkaç yüz ko- Sr e bunlar vinçle vi, ehdigi irildi. Korsanlar i bakanı kasayı açtırarak in aşı N birkaç yüz bin n ihtiy alar, Yalnız 15 bin le v eden diğer bir kasa andız Kçeleri .. İ a T nasılsa gö- Yün Alap Zötürüleri ue iç im eti 200 bin do- | are par bi, ıktan sonra mü- sandala bindirdiler bulan vabşiyane bir çarpışma neticesinde bu kabilelerden biri mağlüp olmuş ve adeta imba edilmiştir... Japon jandarmaları vak'a mahalline geldikleri zaman yerde 184 kesik baş ve o kadar başsız ceset, İ3 ağır varalı ile intibar ettikleri anlaşılan üç ölü | bulmuşlardır. Kabilenin 104 mü- tebaki efradı meydanda yoktur. Bunların köle olarak satılmak veya işkence ile öldürülmek üzere galip kabile tarafından adanın dağlık ve sarp kısmına götürüldükleri anno'unuyor. Kaybolan âlimi aramak için hazırlık yapılıyor Londra, 27 — Kanadaya uçan tayyareler için Şimali kutup üze- rinden yeni bir yol bu mak mak- sadile geçen kışı Grönlandın müntehayı şimal'sinde bulunan Boz burunda geçiren ve kendi- sinden aylardanberi hiçbir haber alınmadığı için bakkında büyük endişeler o duyulan oCourtau'dı bulup - getirmek üzere teşkil olunan heyet azasından yüzbaşı Raynor kızaklarla mücehbez iki tayyare bulmak maksadile Nor- veçe “gitmiştir. Diğer taraftan ingiltere baya nezareti ve Kanada sivil tayyare teşkilâ- tından tabharriyata iştiraklerini rica etmiştir. ——— ——— — — —— ve müleakiben vapuu ateşledi- ler. Yangın: 10 gün sürmüştür. Vapurun iskelet haline geimesinin sebebi budur, kasında çocuğunu Bu resim bir ingiliz gâzetesinin| hemen hemen tazelendi ve, 4,000 fotoğrafçısı tarafından . alınmıştır. ölü, 17,000 yaralı verdik. İngiliz- ,Resimde görülen siyah tip Afrika-|lerin zayiatı daah çoktu: 28,000 ö- bilelerden birine mensuptur ve ar-İbilâhare ölen 100,000 hasta. Müt- taşımaktadır.|hiş bir bilânço. Ve bütün bu ölüle- Dikkat edilirse görülür ki bu siyah!re, bu knaa, bu ıstırap ile berbaer tip tıpkı bir erkeğe > benzemekte-İtam bir muvaffakıyetsizlik ve mağ- dir. Halbuki bu kabile mensubu bi lâbiyet... lâkis bir kadındır. Maamafih muvaffakiyete ra- ha çok gemi sevketselerdi, bulu zaptedebilirlerdi. Fakat geç kalmaları, yarımadayı tahkim için bize vakit kazandırdı. 6 haftada İda İngiliz Kongosunda yaşıyan ka-İlü, 78,000 yaralı, ve birçok kısmı|200 iskoda topundan fazla yerleş» tirebildik.,, Altı hafta, 18 martı, nisan s0 Bu ile ayıran müddete müsavidir. Ve 25 nisanda itilâf kuvvetleri en iyi kuvvetlerinden 80,000 kişiyi Çanakkale kayalıklarının hücumu- Norveç | Isveçin büyük bir şairi öldü Geçen hafta isveçin en meş- hur şairlerinden Erik Aksel kar- felt öldü. Kendisi her sene No- bel mükâfatını dağıtan isveç akademisinin daimi kâtibi idi. isveç akademisinin beş büyük azasından biride kendisi idi ve onun reyleri büyük bir kıymeti haizdi. isveç akademisi 1917 senesin- de Nobel mükâfatını ona ver- ji mek istemiş. Fakat Kar'felt aka- demideki vaziyetini nazarı itiba- ra alarak mükâfatı kabul etme- mişti. Karfeltin hayatında büyük bir şöhret kazanamamasının s€- bebi, onun ancak birkaç milyon insan tarafından konuşulan bir lisanla yazı yazmasıdır, sonra şiirlerinin tercüme edilemiyecek olmasıdır. Karfelt, ingilizce veya Fransızca ile yazmış olsaydı, yeni bir. lirik mektebin Jideri olurdu. Onun şiirlerinin berrakiyeti! ve toplanmamış ve reddi gayri ka- evsafı, lisan ve fikir bırakışı, ahenk kuvvetidir. Bundan do layıdır ki musikişinaslar onun şi- irlerini (o müsikiye (almışlardır. Karfeltin eserlerinde ber şeyden farla kuvvetli ve canlı bir gayat felsefesi teneffüs eder. mak kalmıştı. 18 mayıs (1918 de,'na sevkediyordu. Her kaya dibi fe- Jamiral Rebeck'in idaresindeki Fran|ci bir mezarlık halini aldılar. İsız İngiliz bahri kuvvetleri, duvar- Ve, 8 ay sonra, nihayet yarıma- lara gemilerle bücum gibi delicesi-| danın kayalık yaylâlarmda tutunu ine bir teşebbüse geçtikleri günün/labildiği zaman da, (1916 kânunu- akşamı, yarım bif felâketle ölüyot- sani) her şey terkedilip çekilini- du. İtilâf kuvvetleri 18 büyük ge- yordu. 30,000 ceset, şerefsiz olmı- miden 7 sini kaybediyorlar, bir a- yan fakat neticesiz bir harbin feca- teş ve demir kasırgasına rağmen atine şahittirler. Bütün harp hata- 176 türk bataryasından ancak €- Jarırdan en ağırı bu Çanakkale fe- Jkizini iskât edebiliyorlardı. Robeck lâketi olarak kalacaktır. Bunun bütün cesaretine rağmen erte- mes'uliyetini aramak neye yarar?. si gün teşebbüsüne devam etmedi Fakat facianın hissesi Çanakkale İve Londraya, Gelibolu yarımadası kayalıklarına silinmez, kandan nı karadan işgal etmedikçe Çanak harflerle yazılmıştır. kale boğazından geçmenin imkânı 18 marta rüc'at ettikten sonra olmadığını telgrafla bildirdi; işte rüc'atta devam gerekti. Sebat, zafe asıl beyhude korkunç, kanlı facia ; emin eder ve Allahın kızıdır. burada başlıyor, zira yarımada ka”) — #iarekete geçmeden düşünmek, ra kuvvetlerile işgal edilmedi, alın- düşündükten sonra devam etmek. İmadı. Bununla beraber eğer bahri İşte muvaffakıyetin büyük © kanu- (kuvvetler, 18 mart mağlübiyetine nu! Ve bu sadece feci harp yolün- İrağmen ısrar etselerdi 20 veya 2 da değil, sarp sulh yolunda da İmartta boğazdan içeriye girebilir- tatbik edilir. lerdi. İşte bunu Mösyö Edmond De lage şimdiye kadar neşredilmemiş Stephane Lauzanne (*) Stephane Lauzanne'ın itilâf dep İbil gözüken vesikalarla ispat edi-|letleri hesabına (mel'un) tabirile tav- İyor. sif ettiği bu yarımada bilâkis Türk i Şüphesiz, türk kalelerinin batar milleti için (mukardes) bir tabii ka- yaları mabvolmamışlardı, fakat 18 ledir. Çünkü Büyük Mustafa Kemal mart akşamı artık caphaneleri Türk ordusu ile birinci defa milletini kalmamış gibiydi. Hafif bataryalar bu mukaddes kaleye istinat ederek kur cephanelerinin yarısını kullanmış- tarmuştır. (VAKİT)
