29 Ocak 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8

—4—VAKIM 29 Kânunsani 1931 —— . — < Poüste : B. 2 Gazi Hz. İzmirde Çok Mihim Bir Nutuk Söylediler üye aral pe si Us & i say —— k z rak Mer ka ve vilye arakanlar si gecede Göre dük | dağ bin tarafndan o zikrolunmatadır. £ Yak birden soydu Muhtelit müba« 7 4 niz bir köy bir kaza bir vilâyet mu- Evelki oakşam Büyükadada | Istanbul tâli komisyof”” rahhasları tarafından bu dertlerin sür şayanı hayret bir hırsızlık vaka- | azası Muvaffak sı olmuştur! B. Anadolu A- atle hallolumabileceği zihabı lur, Henüz ki Iduğ laşıla- | jansı umum mü- edebileceklerdir. Her vatandaşın . “bilir, orada bunu tesbit mümkündür. ii di 2) iz ari Bill dbrüğüme tayin zu ettiğini yapmağı düşünmek hayat- Bunlarla şahsan alâkadar olacağım, i 3 OR perestliktir. Yaprlabilecek olan şey,|heyeti âliyenize vadediyorum. (Şiddet | adada 223 nisan caddesinde 8 edilmiştir. zımdır ki bu noksanlar yarım (asırlık bir tekâsülün neticesi olsaydı belki © kadar düşünmeğe lüzum yoktu. Fa- kat bütün bu noksanlar asırların tera-! küm ettirdiği noksanlardır. Bu ne sil, hatta bundan sonraki nesiller, çok| İseneler çalışarak bu noksanları telâfi's mümkündür, hangileri tehir edile şahsan alâkadar olacağım. (Alkışlar) Bütün vilâyetlerin raporları tasnif o- lunabilir. Ayni cinsten meseleler var- dır. Umumi raporlarla umumi heyeti idareye bildirilir. Orada tasnif o olu. nur. Hangi işlerin derakap yapılma- hasıl o! UMUMİ VE MÜŞTEREK İHTİYAÇLAR Memleketin umumi vaziyetine göre ayni ihtiyaçların her kaza ve her vilâ. yette mevcut olduğu düşünülürse hep- sinin birden ve suhuletle tatmini müm. kün olamıyacağına kanaat etmek lâ Zumdır. Nazarı dikkati enlip bir nokta da şudur ki birbirini zıt iki arzu der. meyon olunuyor. Bir taraftan memle- ketin birçok ihtiyaçlarının süratle su- hulet ve tatmini istenilirken diğer ta- raftan bunlar için elzem olan vasıtai esasiyenin de tenkisi talep © olunuyor. Yani şu veya bu verginin tadil ve tah- fifi mevzubahis olunuyir. Şüphe yek Ki, mümkün olan bütün tadiller, tah- fifler yapılmalıdır. Bunun için ma- Kul ve mantıki usulleri bulmak daima elzemdir. ZAMAN VE VASITA Fakat zamanm ve vasıtanın çok mühim olduğunu hatırdan çıkarma- mak elzemdir. Meselâ hazı arkadaş. lar Küçük Menderes çayından bahse derek onun husule getirdiği | fecaati hepimizi mütehassis eden bir şekilde izah ettiler. Fakat memleketin diğer bütün aksamında bataklıklar ovücude getiren ve güzergâhindaki kıymetli â- raziyi istifadesiz bir hale koyan nehir- ler düşünülürse şüphesiz bunların yal nız küçük ve büyük Menderesten iba- ret olmadığı anlaşılır. Bütün bu ne hirler başka yerlerde servet membnla. rı iken bizim memleketimizde harabi membaıdır. Bunları bertaraf etmek lâzımdır. Ve behemehal bertaraf olu- nacaktır. Fakat takip edilen program heyeti umumiyeyi şamil olduğu için bittabi bir sıra takip ediliyor ve bu meyanda bazıları geri kalıyor. ,Haki- katen mahdut mıntakalardaki ihtiya. cat düşünüldüğü zaman bu mülâhaza- lar varittir, Fakat, düşünülmelidir ki ba ihtiyacı tevdi edeceğimiz hükümet! bütün memleket ihtiyaçlarile meşgül dür. Bütün memleket (ihtiyaçlarımı sıraya koymak ve programa raptetmek mecburiyetindedir. Şundan bu nokta- Yı tebarüz ettirmek istiyorum: FIRKANIN MAKSADI herkesin arzuları muhassalasımın va satisi olabilir. Arkadaşlar, cümleniz. ce malâmdur ki, Cümhuriyet H. Fır kası ve ona mensup olan arkadaşların kâffesi hiç bir zaman yapmadıkları ve yapamıyacakları şeyler hakkında efkâ- ri umumiyeye karşı iğfalkâr bir vait- te bulunmamağı bir prensip (olarak kabul etmişlerdir. Bugüne kadar ol duğu gibi bundan sonra da böyle iğ- falkâr bir siyaset takip edebileceğimi- zi kimse zannelmesin. Bunun için memleketi imar edeceğiz dediğimiz za- man yalniz yapabileceğimiz şeyleri ya- ASIRLARCA İHMAL EDİLEN MEMLEKET Yoksa bütün asırların ihmal ettiği memleketi birkaç senede cennete çevir- mek hayalini takip etmeyiz. Memleke ti imar edeceğiz derken vatandaşları en hafif mükellefiyetler altında bıra- kacak değiliz, Bilâkis, bütün vatan- daşlar icabında ağır mükellefiyetlere ve her türlü fedakârlığa tahammül e deceklerdir. Yapılması Jâzim gelen şeyleri filân veya falan yapacak değil. dir. Hep beraber yapacağız. Vatan daşların şunu isterim bunu isterim de- mesi, şunu bunu yapmağa mecburum demektir. Bu yapılması lâzım gelen işeyler için vatandaş maddi, mali ve ma nevi mevcudiyetini müheyya tutarsa ancak 6 zaman mefküreye muvasalat mümkün olar. DEMOKRAT VE DEYLETÇİYİZ Fırkamızın takip ettiği program bir istikametten o famamile Odemokratik, halkçı bir program olmakla beraber, iktısadi noktai nazardan o devletçidir. Bu itibarla fırkamıza müstenit olan hükümeti cümhuriyenin her noktai na- zardan vatandaşların (hayatile, istik- balile, refahile alâkadar o olması ta- biidir. Halkımız tab'an devletçidir ki her türlü ihtiyacı devletten talep et- İmek için kendisinde bir hak “ görüyor. 'Bu itibarla, milletimizin o tabayli ile li alkışlar) (Yalnız, söylediğim bir noktaya avdet ederek arkadaşlardan rica edeceğim ki vatandaşlara, efkârı umumiyeye daima hakikati söylemek vazifemiz olsun herkese arzularının ta- mamen kabili is'af olduğuna dair fi kir vermek bizim için fayda (vermez. Fırkamızın maksadı böyle gün kazan. mak değildir. Bütün hayatımızı haki- Kt hedeflere sevketmek ve en nihayet millete bir gün elile tutacağı hakiki ve maddi eserler vermektir. Fırkamt- zın sözleri, herkesin hoşuna gidecek sözler değil, fakat milleti yükseltecek hakikatler olacaktır. (Alkışlar) Eğer, C. H. Fırkasınm heyeti âliyenizi teşkil eden münevver azası, bu noktadan mil leti her gün İrşat etmeği vazife bilir ve nihayet kendisi için külfet addet- mezlerse hasıl olacak efkârı umumiye şayanı itimat olabilir, EFKÂRI UMUMİYE VARDIR Çünkü, arkadaşlar efkârı umumiye her içtimai heyette daima ve daima miyesi hariçten kimsenin tesiri olmak- sızın tabii olarak mevcut olan efkâr ve hissiyatın yine tabii olarak yarattığı bir havadır. Halbuki beşer daima te sir altında kalır. Yalnız yeter ki bu tesir, içtimai heyeti vücude £ getiren insanların hakikaten onları o düşünen ve bütün varlığını onlara hasrü tahsis edenleri tarafından yaratılsın, Bu su- retle yaratılacak olan efkâri umumi. ye bu memleketin istikbalini temin e debilir, Yoksa her hangi esen bir ha- ya ile tebeddül edebilecek bir efkârı! umumiye içinde yaşarsak yarına iti mat mümkün olmaz. Türk milletinin sağlam bir fikre malikiyetini temin et mek gayemizdir. Yürüdüğümüz hakikati yolunun milleti saadete isal &den ye güne yol olduğunu anlatmak lâzımdır. Her şeyin husulüne çalışırken bütün mesainin bütün teşebbüslerin — fevkin- de türk efkânı umumiyesini. hakikati idrak ve imtisasa alıştırmak, bu hali numaralı omanifaturacı Hayık, saatçı Falost, tütüncü Yani ve kunduracı İstiratinin dükkânla- rma ayni gece zarfında girmiş, her birinden muhtelif şeyler ça- larak kaçmıştır. Zabıta hırsızı aramaktadır. Pasaportsuz bir alman yakalandı Kayıkla devri âlem seyahati- ne çıkan Volf isminde bir Al- man Kilyos sahillerinde karaya çıktığı ve üstünde pasaportu ol- madığı için jandarmalar tarafın- dan yakalanarak şehrimize ge- tirilmiştir. Volf adliyeye verile- cektir, Vilâyette Idarei hususıyeler mevcuttur; Fakat halkın efkârı umu. 1928 senesinden evelki hale irca edilecekir Yazıldığına göre şimdiye ka- dar bir çok tetkik ve münakaşa meyzuu olan idarei hususiyerler meselesi Meclisin bu içtimaında kat'i bir şekilde halledilerek hu- susi idareler 1926 senesinden evelki vaziyetine irca edilecektir. Malâüm olduğu üzere 1926 se- nesinden evvel şimdiki tahsisi varidat usulü yoktu. Eski şeklin iadesile (o vilâyetler bütçelerine hakim olacaklar ve bir fasıl va- ridatından lüzum görürlerse di- .ğer bir fasla sarfiyat yapabile- ceklerdir. Eski şer'in iadesi alâkadarlar tarafından oşayanı memnuniyet görülmektedir. | ETA E 1868626200 0010308001090 BAA8ARN A Muvaffak Bey g Pazar günü bu- z radan Ankaraya giderek vazifesine başlıyacak” gur” Kıymetli hariciye gi wızdan olan Muvaffa ye Anadolu Ajansı ti vere bir faaliyet ve hayati Kik bu yeni vazifesinde d€ olacağına eminiz. >, Ticaret âleminde * Almanyada afyo” | —— ven Hükümet yen, bır Ks Almanya bükümeti morfin imalatının tabi şeraite dair yeni bir zim etmektedir. Afyon ve morfinin olan bu kanundan sonr$ yada afyon ve morfin pın azalacağı ve bu sureti pe riçten daha az mübayast” lunacağı için afyon | düçeceği muhtemel görüle ki dir. Fındık piyesesi yük elif, Memleketimizde bu se yağ dık stokunun pek faz i hakkında yunanli tacirle! gö fından yapılan propâf rine fındık piyasası düşe Hususi maksatlarla işgal 4 len bu haberlerin asli ; Türkiyeye fındık a ki miktarını gösteren Türk matbuatında 1 lr İ ecnebi piyasalarında a! C. H. Fırkasmın maksadı. içinde bulunduğu muhitin arzularını imtisas etmek ve bunları kabiliyeti tatbikiyeleri derecesinde tat- bik edilmek üzere icra (o makamlarına bildirmektir. Heyeti âliyenizin kıy- metli azası gibi fırka azasmın kendile bittabi| fırkamızın programında tamamile bir her türlglmütabakat vadır. Bu istikametten yürüyeceğiz. Ve muvaffak olacağımıza! Şüphe yoktur. Mütaleatınız içinde ik- tusadi sahada çok pratik noktalara te- mas ettiniz Meselâ, kooperatifler. Şurada burada halk veya münevverle- rini bununla mükellef O addetmeleri rin teşebbüsü ile fiil sahasına geçen lâzımdır. Bu slâkayı ayni şekilde ida. kiymetli hasılalar görülmektedir. Hü- me etmelidir. Yalnız bu temenniler kümetimizin de bu teşebbüsleri takvi icra kuvvetlerine isal edildikten sonra|ye etmesi lâzımdır. Hükümeti cümhu- hepsi tatbik olunmazsa bundan müte.|riye bu lüzumu tabii idrak etmektedir. essif olmamak lâzm geldiğini bil) | ZİRAAT BANKASINA DAİR mek ve bunu bütün erbabı müraacate| (Fakat, daima bu möyanda üzerine Şehrimizde * tifo e eder, Bütün bu ra-İçok yüklenilen bir mülessesel maliye ye teveyatı, yapılabilecek o da ziraat bankasıdır. Ban- bi bir zihap hasıl olur ia pa ağ leri faiz alıyor deniliyor. Müte-den ibaret bir fırka (olabilir. Böyle parmaklarını koymuşlardır. Bunu gör- p men yaptırılmazsa umumi bir mevmidi|hassıs olmadığım İçin bu mevzu Üze-)mahdut bir fırka olabilir halbuki bilmek benim için manevi bir mazhari.| Dün bu busus'a meydana gelir. Bu raporları mercileİrinde çok fazla söylemiyeceğim. Fa-)zim fırkamız böyle mahdut bir nazar)Yettir. Bu mazhariyeti bana ihsas et! | rine isale dalâlet edenlere karşı birlkat, diğer ecnebi bankalarının aldr)takip eden bir teşekkül değildir. Bil tiklerinden dolayı ayrıca teşekkür e- gi itimatsızlık uyanır. Her temenninin|ğı faizler mukayese edilirse ancak olâkis her sınıf halkın menfaatlerini mür|derim. — Tito da grip gibi izan kabili tatbik olup almadığını o düşün-zaman nisbet meydana çıkar. Herkes,|tesavi bir surette, biri diğerini müta.| & Arkadaşlar, eğer bugüne kadar ik mek lüzumunu bütün vatandaşlara an-| kendisine yardım düşündüğü ( zaman)|zarrır etmeden temin etmeği istihdaf)tısadi sahada arzu ettiğiniz derecede Tatmalıdır. Arzu. ettiği kadar yardım görememek'|eden bir teşekküldür. Bunu, tavru ha:|büyük büyük muvaffakıyetler görüle) MESİ ex lâl ZAMAN TELAKKİSİ tedir. Bazı yerlerde yaptığım hesap-İreketimiz ispat (etmektedir. Bundan|miyorsa bunu tabi bulmak Kizımdır.! ettiğine delâlet edem Md Arkadaşlar, zaman telâkkisi çokllara göre, bütün bu temenniler tama-|sonra, böyle olacaktır. Diğer memle-|Bu demek değildir ki, türk milleti ; mühim bir meseledir. Yollardan bah-)men nazarı dikkate almırsa bü talep-(ketlerde bu teşekkülün bir müşahibinil iktısat sahasında kabiliyetsizdir. Bu S #olunuyor. Meselâ, Ödemiş kazasım.İlerin hatta yarısını tatmin edebilmeklaramağa lüzum yoktur. mu belki diyenler vardır. Fakat bun Cok'orların yarın iki i ifl dan Kasaba ovasına yol lâzımdır. Bu)için ziraat bankasının en aşağı yüz ek) OHADISAT Bizi ALDATMADI lar türk milletinin hakiki tarihini bil. Etibb, hadenet ce çö gok kiymetli bir yoldur. Kezalik kü-li milyon lira sermayeye malik olması) © Arkadaşlar, zaman, tarih, hâdisatİmiyenler ve önu hakiki kaymetile tan ibba mu e ayki Şük ve büyük Menderes vadilerini bir.|lâzımdır. Halbuki bugün ziraat ban-İtakip ettiğimiz istikamette bizi aldat-(mâmış olanlardır. Bütün beşeriyete Yarın sabah 10'da 72 birine rapteden yol da çok kıymetli) kasmım sermayesi ancak 25 — 30 milİmamiştir. Bu yol zerinde her irün)Zirâatı, san'atı jik öğreten türk mille.) ini yapacaktır. Öğle dir. En nihayet, bütün © memleketi|yon lira kadardır. Bunun için mut|daha çok tenevvür ederek hedefe yü.|tidir.. Türk milletinin dünyaya mü Darülfünun konferan ona hali tabil yapmak, Şuradan ve bü-İreddüt etmeyiz. Rir tarihte İzmirde radan gelecek günlük fikirlere, sahte-İiktısat kongresi oldu. Orada bütün ar| kür ve iğfalkâr tehlikelere asla ehem:|kadaşlarla beraber ben de bazı sözler miyet vermiyecek bir olgunlukta yapİsöylemiştim. Türk milleti, bütün ta) maktır. rihinde harp meydanlarında — birçok HALK FIRKASININ HUSUSİYETİ)zafer taçları giymiştir. Bununla müf- heyeti o âliyenize|tehirdir. Müftehir olacaktır. Ancak, e be iayeagi vazifedir. Birkan bü mefharet taçını daha çok tezyin e- mız diğer memleketlerde olduğu gihilderek milletin başında tutabilmek için her hangi bir politika unsuru gibi te- diğer bir sahada behemahal muvaffak lâkki edilmemelidir. Malümu ölüniz.Jolması lizimdir. O da, iktasat sahası dir ki siyasi fırkalar, muayyen, mah.|dir. Demiştim. Bu dakikada iftihar. dut maksatlarla teşekkül ederler. Me.|la görüyorum ki kıymetli azanız söz selâ, İzmir tüccarları Yalnız kendi men|söylerken benim o zaman © mütehassis faatlerini temin edebilecek < bir frrka'olduğumdan daha yüksek bir tehassüs yapabilirler. Yahut yalnız — çiftçiler.ile ikktısat sahasında her noktaya tır. Alaman gazetelerini! « gazelelerinden naklen haki ziyeti bildirmeleri P© yi fistler derhal yükselme > dığın 80 kilosunda bir içinde 3 şilinlik bir tezafi dedilmistir. , pd Sıhtived- Tifo faz'a m? eberi İZ vE —— Sıhhiye müdir: n edildiğ girin alar” çoğaldığı bazı gazeteler # di arılmıştı. ii “Dür kendisilt rüşen bir mubharririm müdürü Ali Rıza Bey: liyor. Bir kaç tifo müssbi tebii mesi memleketi tifopu of len tedbir alınmıştır, yoktur, demiştir. SERT Ça KE AŞ di. Halbuki dünyanın mahiyeti mey-İnokta olur. Bu takdirde, (o bankanın!ye bunun muteriz olması bizi asla mü.|vol göstermek ve yardım etmektir, Biz dana çıktıktan sonra dünya beş altı)vaziyeti hakikisine gelmesini talep et-| teessir etmez. Belki tembih eder daha|bünu bir vicdan borcu bir insanlık bor. bin senede değil ancak © milyonlarcalmek halkım bilhassa çiftçilerin sarihİçok dikkatli yapar. Yalnız bizi grtiyelcu biliriz. Borcumuza sadıkız, daima! seneler zarfında meydana gelebilmişİbir hakkıdır. götürecek olanlarm takip ( edecekleri|sadık olacağız. (Şiddetli alkışlar.) tir. RAPORLARA EHEMMİYET İistikamete asla müsait davranamayız.| OGaziliz, muvasalatlarında olduğu! MÜKEMMEL BİR ESER YÜCUDE VERMELİ Kanunlarmız müsait değilse o kanun:|gibi ocaktan ayrilirken de murahhas, GETİRMEK İÇİN Arkadaşlar, bu raporlar ve bu ra-İları tadil ederiz, yeni kanun yaparız.İve sâmilerin hararetli alkış ve muhah | Mükemmel bir eserin ani bir teşebİporlar üzerinde söylenen sözler behe|En nihayet lüzum ve mecburiyet gü|bet tezahürleri ile karşılanmışlardır. | büsle vülcude gelmesi o kadar kolay de-|mehal nazarr dikkate > alımmalıdir.irürsek bu yolda her şeyin fevkine çi| İzmir, SS (A.A) — Reisietimhur Hz gildir. Ayni zamanda düşünmek lâ-|Ben de umumi relsiniz olmak itibarile|karak hedefimize yürümekte asla te|bugün dairelerinden çıkmamışlardır. mütalea ettiğimiz zaman ne kadar çok|veneti ancak bu kadar ( yapabiliyor.) rüyeceğiz. Bizimle beraber yürümek rebbilik etmiş olduğuna artık hakiki Btibba odası altı aylık i kilometre yola ithiyaermız yardır. Bun-| Daha fazlasını beklemek hayal olür.|istemiyenlere bir şey diyemiyeceğiz. On (âlimlerin şüphesi kalmamıştır. Türk Gnl laktöie eli p. lar hep Yapılacaklır. Fakat zaman) Yalnız, muhtelif mıntakaların da fiv|lar da istedikleri gibi hareket ederler) milletinin bundan sonra da Lâyik ol) “çekin eaann k ef mefhumunu idrak etmek (lâzımdır. tiyaçlarının nisbetini nazarı dikkatelhizim hedefimize doğru yürürken isa-|duğu derecede iktısadiyat söhasında| ibba odasını! er, e Dünyayı dümdüz zannettikleri zamanlalmıyorsa ve parasını müstehak olan-| betli olduğumuza ve en nihayet muvaf.|Yükseleceğine kimsenin şüphesi olma. hararetli müzakereler © bu telâkkide olanlar onun beş altı binlardan ziyade olmıyanlara veriyorsa) fakıyetle hedefe vasıl olacağımıza iti:|malıdır. Pirkamızn vazifesi bu hede. edecektir. senede vücude geldiğini zannetmişler.|o zaman bu itiraz ve tenkit edilecek bir madımız o kadar kuvvetlidir ki şunun)|/e bir an evel erişebilmek için millete! Senjorj hastanesi ri ki tahkikat | Sıhhiye müdüriyeti Senjorj hastahanesi yaptırılmakta olan sn 9 poru dün müdüriyete : Vekâlete gönderilmiştir” Hastabanede oksijeni? olduğu gibi ihtiyat d8 | sulduğu raporda tesbit e iL) betin İni Al abm lin