29 Ocak 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

PFNF N Bnşmulıarrinl VîJI>JlJS ÎDAREHANE.Jİ: )u|HJ>mffironıije karşısında dairei mahsmc Telgraf: tstanbul Cnmhuriyet Posta k n t u s u : N° 2 4 6 Başmuharrlr ; 2368 Tahrir müdürü . 3238 jnüdürü 2365, Kitap kısmı; 473 mhurı Gazi Hz. çok mühim bir nutuk irat ettiler PERSEMBE 2 9 KANU^USAN! ABON£ ŞERAİTİ HODDET: İTÜRKİYE I Ç İ N | HARİÇ İÇİM iği İ 1400 Kr. ! 2700 Kr. f i \6 Aylığı İ 750 Kr. j 1450 Kr. jj^J^İ^^.y .;..L.?.?.?,, 5' Nüshası her yerde ı K uyuk uazı nın Buyuk Sozlerı Ankara'nın Nümune Kooperatifleri Gazi Hz. nin seyahatlerînden çı kan neticelerinden biri de kooperatif teşkilâtının büyiik ehemmiyeti etra • fında toplanacağa benziyor. Anka ra'da teskilini iltizam buyurdukları biri Çankaya havalisinde istihlâk ve diğeri Ahimes'ut köyünde istihsal îçin nümune kooperatiflerinin bize ifade ettiği mana budur. Müşarünileyh Hz. istihsal ve îstihlâkin bazı yeni terti bat ile tanzimi lüzumuna kani olmuşlardır. Her hangi bir müstehlik satın altnağa mecbur olduğu eşyayı daha ucuz satın alamaz mı? Her hangi bir müstahsil meydana çıkardığı mahsu lünden daha fazla, mümkün olanın azamîsi derecesihde istifade edemez mi? Sonra teşkilâta raptedilmiş ol mak sayesinde istihsal ve istihlâke dahil esyanın cinsçe daha ziyade iyiliğini ve sevkü tevzi itibarile de daha fazla intizam ve mükemmeliyetini temine imkân yok mudur? Bu sualler şunun icin scrulur ki filiyatta yer yer onla rın akislerine tesadüf olunmaktadır Müstehlik kendisine lâzım eşyayı hem zor tedarik eder, hem pahalıya male der. Müstahsil malını binnisbe çok ucuz olarak elinden çıkarır. Her iki muamelenin fert hesabına olarak ta, yekun itiharile de ziyanları pek bü yüktür. Bunun önüne geçmek, umumun refahına hizmet etmek demektir tşte kooperatif fikri bu müşahededen kuvvet alıyor. Hayatta her adam ayni zamanda hem müstahsil, hem müstehliktir. der ve bedelini alır. Ihtiyacı olan eşyayı da bedeli mukabilinde mubayaa eder. İstenen şudur: Bu adam uğu • runda ömür sarfederek elde ettiği mahsulü değer pahasına satabilsin, ve kendisine lâzım olan eşyayı da en ucuz ve en kolay surette tedarik etmiş olsun. Her iki muamelenin bu şekil • Ierde eskiye nisbetle vereceği netice ler cok büyüktür. = 5 Kuruştur = = = Hedefe yurııyeceğaz. lcap ederse ve kamınlarımız kâfi gelmezse bu yoMa her şeyin f evkine çıkacağız,, Her şey yapılacak diye halkı aldatmaktan ve onları sahtekâr, iğfalkâr telâkkilerden korumak lâzımdır Izmir 28 (A.A.) Reisicumhur Hz. dün gece saat 21 de C. H. Fırkası vflâyet kongresinin Türk Ocağındaki içtimaını teşrif etmişlerdir. Kongreye riyaset eden Izmir meb'usu Vasıf B., celseyi açıktan sonra kongre namma Reisicnmhur Hz.ni selâmlamış, Fırkanın banisine ve memleketin halâskârına yüksek huzurlarile içtimaa verdikleri şereften dolayı konçre azasırun minnet ve tazimlerinl arzetmiştir. Celsede, Bergama, Kemalpaşa, Tire, Bayındır kaza kongTelerinin raporları okunuyor ve murahhaslar tarafından uzerlerinde mülâhazalar dermeyan olunuyordn. Reisicumhur Hazretleri, saat bir buçuğa kadar bu müzakeratı büyük bir a'âka ile dinlemişler ve atideki nutku irat buynrmuşlardır: Güzellik Kraliçesi bugfin hareket ediyor Naşide H. Sirkeciden saat üçte kalkan Semplon Ekspresle gidiyor 1931 Güzellik Kralİ çesi Naşide Saffet Hanım, ko, rılan bütün gürültülere rağmen, bugün Paris'e mütevecci hen şehrimizden hareket ediyor. Kraliçeye hemşiresi hanım ile eniştesi refakat etmektedir. KraIiçe, başta, Calibe Ha nım olmak üzere, şeh rimizin en güzide ter zilerinin diktiği müte addit zarif tuvaletleri de beraber götürmektedir. Naşide Hanım, saat üçte, Sirkeci istasyo • nundan hareket eden Semplon Ekspresle gidecektir. Bir çok kim • seler, bugün Sirkeci' de Kraliçeye imzalatıp bir hatıra olarak sak lamak üzere Foto Sü reyya'dan resimlerini tedarik etmilerdir Gazi Hz. nin nufukları <Umumî reisi olmakla mübahi bulunduğum C. H. Fırkasınm İzmir vilâyeti ve kazalarının murahhasları hnzurunda bulunmaktan fevkalâde memnun ve mütehassisim. Huzuru âlinize çıktığım zaman namınıza ve bittabl temsil ettiğiniz halk namma; reis beyefendi, hak»'•mrtaki hissiya*ınızı ifade ettf. Bo BISsiyattan dolayı sureti mahsusada te şekkür ederim. Burada okunan raporları ve söylenen sözleri fevkalâde alâka ile dinledim. Fev kalâde istifadeli bnldum. Görülüyor ki halkuı her türlü dertlerini düşünen ve tedbirler arıyan kıymetli azaya malikiz. Her şeyden bahsettiniz. Ziraatten, san'atten, ticaretten, maariften bahsettiniz. Gazi Hz. nin bundan evvelki îzmir seyahatleri esnasında alınmış bir fotoğrafileri hangi bir kazanm ihtiyacatı izale olu sule getirdiği fecaati heplnlzl mütehasnurken diğer kaza murahhasları gör ^ sis eden bir şekilde izah etüler. fakat düler ki serdolunan talenler yalnız kendi memleketin difer bütün aksammda bakazalarına ait değfldir. Bu ihtiyaçlar bir taklıklar vücude getiren ve güzergâhmbirine müşabih ve mümasil olarak her daki kıymetli araziyi istifadesiz bir hale kaza ve her vilâyet murahhasları tara koyan nehirler düşünülürse şüphesiz fından zikrolunmaktadır. Memleketin bunların yalnız küçük ve büyük Menumumî vaziyetine göre, ayni ihtiyaçla deres'ten ibaret olmadıgı anlaşılır. Bürın her kaza ve her vilâyette mevcut tün bu nehirler başka yerlerde servet olduğu düşünülürse hepsinin birden ve menbalan iken bizim memleketimizde suhuletle tatmini mümkün olamıyaca harabî menbaıdır. Bunlan bertaraf etğına kanaat etmek lâzımdır. mek lâzımdır. Ve behemehal bertaraf oArzular mutezat olmamalıdır Iunacaktır. Nazari dikkati calip bir nokta da şuFakat takip edilen program heyeti udur ki birbirine zıt iki arzu dermeyan mumiyeyi şamil olduğu için bittabi bir olnnuyor, bir taraftan memleketin bir çok sıra takip ediliyor. Ve bu meyanda baihtiyaçlannm sür'atle, suhuletle tatmi zıları geri kalıyor. Hakikaten mahdut ni istenirken diğer taraftan bunlar için mıntakalardaki ihtiyacat düşünüldüğü elzem olan vasıtai esasiyenin de tenkisi zaman bn mülâhazalar varittir. Fakat, talep olunuyor; yani şu veya bu vergi düşünüJmelidir ki bu ihtiyacı tevdi enin tadili ve tahfifi mevzuu bahsoluyor. deceğüniz hükumet bütün memleket ihŞüphe yok ki, mümkün olan bütün tadil tiyaçlarile meşguldür. Bütün memleket ler, tahfifler yapılmalıdır. Bunun için ihtiyaçlarmı sıraya koymak ve programakul ve mantıkî usulleri bulmak dai ma raptetmek mecburiyetindedir. ma elzemdir. Fakat zamanın ve vasıtanın çok mühim olduğunu hatırdan çıkar Ftrkanm ve azalarm mükellefiyeti Şundan bu noktayi tebarüz ettirmek mamak şarttır. istiyorum: C. H. Fırkasının maksadı, Meselâ bazı arkadaşlar, Küçük Men( Mabadi 3 üncü sahifede ) deres çayından bahsederken onun hu Fransız güzeli intihap edildi Fransa'da, Le Jour nal gazetesi tarafın 1931 Güzellik Kraliçesi Naşide Saffet Han dan tertip edilen gü • zellik müsabakası ge • ımın imzalt bir resmi çen cumartesi günü Journal gazetesi idarehanesinde icra edilmiştir. Mü sabakaya üç yüz genç kız iştirak et miş, birinciliği Matmazel Jan Jüilla kazanmıştır. Fransa'nın 1931 Güzellik Kraliçesi siyah kıvırcık saçlı, yeşil gözlü orta boyludur ve yirmi yaşındadır. Agen'l' olan Matmazel Jan Jüilla müsabakaya iştirak etmeden evvel bir gün is kambil kâğıdı ile fala bakan bir fal cıya gitmiş ve falına baktırmıştır. Falcı demiştir ki: «İki mühim hâdise sizin altı ay içinde meşhur bir kız olmanıza sebep lacaktır.» Bundan bir kaç gün sonra Gaskonya'da tertip edilen güzellik müsaba kasına iştirak etmiş ve birinciliği kazanmıştır. Fransız güzeli bundan sonra Paris'e gelmis ve orada da Fransa Güzellik Kraliçeliğini kazanmıştır. Falcı kadının hakkı varmış!. Fransız Güzeli Mlle Jeanne Jüilla IIMIIIIMIMIMIIMIMIIIIHiniMIIUUnilinillllllMlllllininiHIIIIHUIIIIIItlllllllllllllllllllMllllllllllllllllllllllllltltlllllllllllMlllllllltlllllllllllllllllMlllim. Mukarrerat infaz edilecektir Hepimiz her günlük ihtiyacımız içîn bir takım eşya satın alırız. Bu eş ya için ayda elli lira sarfettiğimizi farzedelim. Bu elli lira üzerinden mutavassıtlar hesabına hiç olmazsa on 1'=SIPI havava vermiş olduğumuzu VV.T Afm»irt<> ha»a v~Vt"r. Cok de ğil, 100 evli bir mahalle halkının ih tiyaçları olan bu esyanın alım ve satımını k<=ndi aralarmda yapmağa ka, , j*'i^:^; farzedelim. Bu »u thtiyaçlar umumidir retle bir kere her evin kullanacağ: Fakat bir nokta üzerinde umnmun esvanm «"'• r:n<', nefaset d° nazari dikkatini celbetmek isterim: Her malum olacaktır. Ondan sonra da her ev bu eşvaya mukabil ayda lâakal on lira eksik ödemiş olacaktır. Bu ehemmiyetsiz bir tasarruf değildir. Her evin ayda 10 liralık tasarrufu senede 120 lira eder. 100 evin yalnız bu yüzden senelik tasarrufu mecmuu ise 12,000 liraya baliğ olur. Meselâ îstanbul gibi büyük bir sehrin yer yer mahalle mahalle, semt semt yapacağı kooperatifler faraza 20 Ankara 28 (A.A.) Menemen kai ı III» ı bin evi kendi teskilâtı içine aldığını zasile Manisa ve Balıkesir merkezl sani tarihinde flân edilen idarei örj düşünsek senelik tasarruf neticesi kazalarında bir ay müddetle 1 kânu| 2 " 000X120=2,400,0001iradır. Yazı ile nusani tarihinde ilân edilen idarei* okuyalım: Tam iki milyon dört yüz örfiyenin bir ay daha temdidine dairi bin lira! Bunun az bir şey olmadığını tcıa Vekilleri heyetinin 281931 ^ teslim etmiyecek kimse bulunmaz. rihli kararı B. M. Meclisinin tasdikına j 100 evlik kooperatiflerin ilk ser arzedilmiştir. tnavesini kim verîr diye uzun düşün meğe hacet yoktur .Bu işîn sermayesi paradan ziyade teşkilâtın kuvvetin Menemen 28 (A.A.) Örfî Divani harp detle hareket eder ve sııçlan olanlar kadedir. îşi kavrıyarak ve onun men ofleden eveel toplanmıştır. Menemen îaci nunun pençesine çarpar. Bunlar cezalarıfaatine inanarak birleşmiş 100 evin bu asmı meydana getiren asilerie alâkadarla nı göreceklerdir. Hepinizin bu memleketc anlayışlarındaki kuvvet ve ciddiyet rı gorülerek tahtı zan ve mnhakemeye ah hayırlı olmanızı ve nur yolunu takip ebmetir ki kooneratifte asıl sermayeyi tes nan 122 kişiden 17 si hakkmda evrelce me nizi tavsiye ederim.» Beraet kazananlar reisin bu sözlerini ni muhakeme karan verilmiş ve *ahliye kil eder. İlk sermayeyi bulmakta bile olunmuşlardı. Mütebaki 105 kişinin alenî derin bir alâka ve sevinç ile dinledikten müşkülât çekilmez. Teşkilât üzerin olarak icra kılınan muhakemeleri netice sonra heyecan ve mesrretten adeta feryat den bir iki sene geçtikten sonra ise her sinde beraat kazanan 27 kişiden be<ş Ka edercesine, Cumhuriyet ve adalete karşı kooperatifin kuvveti kendi haline gö dın mubakemeyi müteakip tahliye edilmış minnet ve şükranlarmı arzetmişler ve «YaGediz nehrtnin taşmasındun erdi. Bugü naktolunan celsede bunlarîan şasın Cnmhuriyet, adalet ve memleket nire âdeta tngiltere bankası gibi bir şey mütebaki 22 kişiye de beraet karan tefhim dalarile sevincten açlamışlardır. korkuluyor olur. Bu işte en büyük rolü oynıyacak edilerek tahliyelri icra kılmmıştır. Bundan sonra idarei örfiye mmtaka kuamil, para değil muameledir, ve bu Divani harp reisi Mustafa Pş beraet ka mandanı Fahrettin Pş. Hz. de beraet kazaİzmir 28 (Hu. Mu.) İzmir ve Manisa muameleyi yaptıran iman ve kanaat zananlara beraet kararmı tefhim ederken nanlara karşı şunları söylemiştir: havalisine pek fazla yağmur yağmıştır. Geçmiş olsun, adalet her zaman teg iir. Herkes böyle teşekküllerle yaşa • şu sözleri söylemiştir: Gediz nehrinin taşmasından korkul« Sizlerin diğer maznnnlarla birlikte zabür eder, suçları olanlar cezalannı çeke maktadır. Manisa civannda tren hattı manın çok faydalı bir yol olduğunu icra kılınan muhakemeniz neticesinde Me ceklerdir. Cezaları hitammda bittabi mütakdir edecek ve giderek bu anlayıs nemen vekayii faciasile ve gerek bu vekayîi tenebbih olacaklar ve memleketlerme sa ve Menemen ovası tamamen su altındaherkesin hayatında itiyat olacaktır. meydana getiren Nakşibendi tarikinc men dakatle çalışacaklardır. Allah taksiratlaruıı dır. Manisa dağı yağan karlarla tamasup bazı kimseler ile ve tarikatın inkişaf affetsin. Divani harbı örfî reisi paşanın mile örtülmüştür. fşte rsin büyük sırrı buradadır. eden irticaî tecelliyatile bir guna alâkanız söyledikleri gibi hepinizin memlekete ha İzmir civannda da dağlara kar yağtstihlâk kooperatifleri bu teşkilâ görülmediğinden Divani harp heyetince yırlı olmanızı isterim. Hepinize uğurlar mıştır. Fazla yağmurlardan İzmir'de tın en esaslı ve en kolay tarafmı teş beraetinize karar verilmiştir. Bu miınase olsun.» Şehitler mahallesinde bir ev çöktü. Albetle size beyan ederim ki: Bu muazzez vakil eder. Fakat istihsal kooperatifleri Beraet edenler tında Hatioe Hanım isminde bir kadın daha az enteresan değildir. Bu nevi tanın ve milletin refah ve saadtine ençel Beraet edenler şunlardır: Mehdl rüfe kalmışsa da agır yaralı olarak kuratrüolmak ve kendi aleyhinde ufak bir hareket göstermek istiyenlere karşı hükumet ^id( Mdbadi 4 üncü sahifede ) mıştır. ( Mabadi 4 üncü sahifede ) İktisadiyatın bütün şubeleri hakkında çok güzel mülâhazalara sâmi oldum. Ve bütün bunlar halkın efkâr ve hissiyatına yakından alâkadar olan, ona lâyık olduğu ehemmiyeti atfeden Hükumeti Cumhuriye tarafından tamamile nazari itibara alınacak ve icabatına tamamile tevessül olunacaktır. Şüphesiz hükumetin istinat ettifi fırkamızın müdürleri de bunların tahakkuku için her türlü takibat ve teşebbüsatta .bnlunacaklardır. Divani harpte "105,, kişîden "27,, kişi beraet kararı aldı Örfî idare Seyyahlar gelmeğe başladı Dün Britanik vapurüe bir çok Amerika ve İngiliz seyyahları geldi I Şubat sonuna kadar uzatıldı Beraet edenler arasmda Saf fet Hoca yaşasın Cumhuriyet, diye bağırdılar da vardı beraetten sonra maznunlar İzmir'de Yağmurlar tahribata başladı Şehrimize seyyah getiren îngiliz bandıralı Britanik vapuru Kış geldi, seyyah mevsimi de gel di. Her yıl olduğu gibi bu sene de Amerikan, tngiliz vapurları şehrimize ecnebi, bilhassa Amerikan ziyaretçisi getirmeğe başladılar. Bu defa ilk seyyah kafilesini tngiliz bandıralı Britanik vapuru getirmiştir. Britanikle gelen yüzlerce seyyah dün şehrimize çıkmışlar, camileri, müzleri şehrin görülecek yerlerini gezmişlerdir. Yolcular buradan Suriye'ye gidecekler dir. Seyyahları hamil olan Britanik vapuru yeni sistem ve muhteşem bir vapurdur. Zaten azamet ve ihtişamı da resimden anlaşılmaktadır.