13 Kasım 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5

Günün Siyaseti Yahudilik ve siyonistlik Birkaç haftadan beri yahudilerin ya şadıkları her muhitten, İngilterenin Fi| listinde takip ettiği siyaset aleyhinde! protestolar yağıyor. Bunlarm protesto ettikleri şey, Filistine yahudi muhace- retini tahdit ve Filistinin asıl sahibi o- lan arapların bir parça nefes almaları- nı temin eden bazı tedbirlerdir. Bu tedbirleri protesto edenlerin kim olduklarmı anlamak oldukça mühim bir meseledir. Bunu yahudiler mi yek- sa siyonistler mi yapıyor? Bunu tetkike lüzum vardır. Çünkü yahudi ile siyo- nist arasında fark vardır. Yahadilerin ekserisi siyonist değildirler. Belki Âv- rupa ve Amerikadaki yahudilerin ekse- risi siyonistliğin aleyhindedirler. Siyo- nistlik siyasi bir teşekküldür. Bunun hedefi, bir yahudi yurdu tesis etmek, Filistin” * bir yahudi devleti vücude getirmektir. Bu itibarla yahudilik ile sİyonistlik arcsındaki ilk fark, yahudi. liğin dinl, siyonistliğin siyasi bir teşek- kül olmasıdır. Bu teşekkül arasnda bir nevi zıddiye* bile vardır. Sebebi, siyonistle- rin bütün yahudileri dini bir cemaat halinden çıkararak siyasi bir cemaati haline getirmeğe çalışmalarıdır. . Yahudilerin ekserisi ise siyasi bir ce maat haline gelmekten ondşle ediyor lar. Çünkü bunlar böyle siyasi bir ve- ziyet a!.ıkları tal, © de her memleket te din hürriyetinden istifade ederek sa- ir va'ondaşlarla hukuk ve milkellefi- yetlerde müsavi olmaktan çikarak hs- riçte hir takım emeller takip eden, 0 « mel: re hizmet eden, uni Filistindeki yahudi yurdu he A yaşıyan siyasf ekalliyetler telâkki edileceklerdir.Bu gi bi siyasi ekalliyetler, her yerde şüphe uyandır. .;lar, ve için#” yaşadıkları memleket için atılması icap eden bir yük sayılmışlardır. Esasen yahudiler aleyhinde, hissolu Mân esrarengiz şüphelerin henüz yatış- madığı bir zamanda yeni şüpheler w Yandırılması umum yahudiler tarafın. lan tasvip edilmiyor. Bunun içim, dini vir cemaat halinde yaşamağı tercih e len yahudiler, Filistinde bir (o yahudi vardunun tesisini vadeden Balfor be Tânnamesinden memnun olmamışl tatta Filistine hicret etmek istememi; *r ve tavattun ettikleri yerlerde kak mağı tercih etmişlerdi. : Buna rağmen siyonistler yahudile İn İyi şerait altında yaşamadıkları ve vini içtimai haklardan mahrum edil- İlleri muhitlerde buldukları dindaşla “m muhacerete sevkederek dünyanın İngiliz Darülfünun hocaları kadın düşmanı Darülfünunlara devam eden kadınla: için neler söylemiyorlar İçlerinde, Belçikalı profesörü bırakarak “rezalet,, dıye bağıranlar var Kadınların Darülfünunlarda köca a-|Stevart Or şu şekilde söz söylemiştir: ramakla meşgul olduklarını söyliyen| “Bizim Darülfünumuz yavaş yâvaş| tak. Son posta ile gelen Londra gazete-İfünun sosiyetimiz, kadınlar üyerinde lâka uyandırdığını göstermektedir. Pro|keklerden ve ayni şeyi erkekler üzerin- fesörler ile talebeler bu meseleye dairlde deneyen kadınlardan müteşekkil- fikirlerini söylemişlerdir. Doktor: Jonjdir”.. Kerşo bu münasebetle şa beyanatta bu-| Mançester Darlilfünunu namms M. lunmuştur: Tomas Keili gu beyanatta bulunuyor: “Kadmların Londra Darülfünun ha-İ “Mançesterde erkekler ve kadınlar yatında bir mevkileri yoktur. Erkekleritam bir müsavat içinde yaşıyorlar. onlara fasla ehemmiyet vermiyor, fü-İkat onların hakkındaki fikirler son de-| kat ara sıra seviştikleri oluyor. Kadın) rece zıttır. Bazıları lehinde oldukları İları istihkâr etmek âdet ise de, bizde halde diğerlerinin söyledikleri kaleme İonları istikkar eden yoktür. Onlara te-İalnır gibi değildir. Bununla beraber İ- hammül ediyoruz. Çünkü içlerinde te-İki cins arasmdaki münasebetler ürumi hammüle değer bir ikisi yardır.” İyetle iyidir”, Edinberg Darülünun namma M.| Bermingham Darllfünunu namma e maa Bavyeranın Lokresya Borciyası Anasını, babasını zehir- liyen kadın i Adalet huzurunda yüzünü örterek bulundu. Bu meraklı muhakeme devam ediyor Almanyanm Aosburg mahkemesinde çok merakk bir dava görülmektedir. Davaam kahramanı Frgü Anna Lutzen berger, Bouyeranın, Lokresyâ Borerya sı diye şöhret bulmuştur. Bu kadın ana ve babasını zehirlemek, çocuklarını ve dört kişiyi zehirlemeğe teşebbüs etmek- le maznundur. "İ Kadın, mahkemede başmı eğerek © turmiş ve dört çocuğunun kin ile par- İlyan gözlerinden, onu boşayan kocası- nın gayizle tavırlarından, halkm müt- İhiş bakışlarmdan sakınmak için yüzü. ne bir mendil bağlamıştır. Kadın ifadesinde şu sözleri söylemliş- tir: — “Annemle geçinemiyordum. - Her 2 hayli geride / : Stanley Best, şu sözleri söylemiştir: “Bermingham da kadınların mühim lanlar da vardır. Fakat buwlar da Da-| ni oluyorlar”, #lasgo Darülfünunu namına Robert Muray şa sözleri söyliyor: *“Glasgoda kadınlar erkeklerin yarısı kadardır. Fakat mühim bir rolleri yok- > Aberdin Darülfünunu nâmma Alma Mater gaxetesi başmuharriri şu sözleri söyliyor: “ Kadmlar ders esnasında fena tesir. ler yapıyorlar. Onların yüzünden bir takım kıskançlık iskandelleri oluyor. Bunlar içlerinde Dartilfünunu erkek av Tanmak için bir saha telâkki edenler yardır, ve bunlar artmaktadirler.” Mısır Başvekiline Suikast Kabireden Teymis gazetesine bildirildiğine göre Mısır Büşve- kili Sıtkı paşaya bir suikast yapmak teşebbüsünde bulunul- muştur. Başvekilin Islkenderiye- den Kahireye gitmek Üzere bin- diği tren Tanta ile İskenderiye arasında hattın bir yerinin s5- külmüş olmasından dolayı bir saat beklemeye mecbur olmuş- tur. Katar nihayet diğer bir batta sevk olunmuş ve yoluna devam edebilmiştir. Havas Ajansı bu haberi teyit etmekte “ve zabıtanın *Berketüs- saha'da hattı sökmek için kul- lanılan iki büyük anahtar bulun: duğunu bildirmektedir. Kendile- rinden şüphe edilen iki şahıs taharri olunmakta imiş. Bu sui- kast teşebbüsünden başka Em- babe'de dahi telgraf telleri ke- silmiştir. —— JAN JAK RUSSONUN SANDALYESİ On sekizinci asrın büyük simaların dan Russonun hayatında kullandığı eş- | 5 — VAKIT 13Teşrinsani 1903 —— Avrupa bize emniyet etmiyormuş | Kale Ziya Molla! Ey talibi ilmü marifet, Malüm ola ki ergiler çoktur.Memurların maaşı had- len efzundur. İşler kötüdür. Sermaye dar Avrupa bize itimat etmiyor. Sizin anlıyacağınız Ziya Molla meş hur muhalefetin nptes şartları gibi beş Belçikalı bir profesörün sözlerini kayd-İKadınların eline geçiyor. Kadınlar er-İbir mevki yoktur. Onların imtihanlar-| şartını anlatıyor. Bu şartlardan dör etmiş bu münasebetle bizim profesörle-İkeklerin seciyesi üzerinde tereddi amiz| da daha çök muvaffak oldukları doğru- dal rimwizin de ne düşündüklerini anlatmış-İbir tesir icra etmişlerdir. Bizim Darül|dur. Kadınlar içinde kelebek huylu ©- dışındaki şarta, de biri dışındadır. Biz gelelim şu Sermayedar Avrupa bize emniyet ete leri bu meselenin orada da derin bir a-İiğfalkâr bir tesir lera etmek istiyen er-|fülfünün hayatının yeknesaklığına ma- yiyormuş, biz ona emniyet veremiyor O muşuz. Hükümete, inkılâp fırkasına her şeys © den dolayı kızılır, denebilir ki, “— Bire efendiler beni neden meb'us İyapmadımız?. “— Neden bir camiler inhisarı yapıp ta beni meclisi idare reisi naspetmedis niz? “— Neye şehir meclisinde olsun bir azalık vermediniz. “— Camilerde neye kandil yerine & lektrik yakıyorsunuz. “— (sani Azbülleyanı arabiyi neden lisanı resmi diye kabul etmiyorsunuz. “— Neden mekteplerde mecelle, marğ- “| mühal okutulmuyor. eden darülhıffaz açılmıyor. “— Neden kadınlar saçalarını kesip © erkek işlerine karışıyor diye sorulabik lir. Fakat Avrupa bize itimat etmiyor. Eabahat hükümetindir demek ispagicik Kabahat hükümetindir demek isagoci- ceği işler değildir. Avrupadaki sermayedar insanlar bi- 26 itimat etmiyorlarsa hükümete bir de fa daha itimat reyi vermeliyiz. Çünkü doğru yolda yürüyor demektir. Avrupa kimi sever, Avrupa kimden hoş lanır. Bunlar, mecellede, mızraklı ilmü- Ne Karabaş tecvidinde mestur de ğildir. Sermayedar Avrupanm kimi sevdiği malâmdur; Hindistanm haraca veren * Ağahana sermayedar Avrupanm en büyük başi ingiliz kıralı “dayi” der sermayedar Mısırda kıralı sever, Türkiyede Vahded dini, Kâmil Paşayı, Hoca Sabri Efem- diyi, Sait Mollayı, Iranda Ahundu, Af“ ganistanda Bece Sakiyi, Çinde mürteci Şin - Kai - Şeki sever ve onlara itimat eder. Çünkü onlar sermayedarları memnun etmesini bilirler. Sermayedar Avrupayı memnun etmek ne demektir? Bunu tanzimat ricali bilir, İttihat ve Terakki ricali bilir. Avrupa sermayedarını memnün et “engin ve nüfuzlu yahudilerinden; bil! , *a&sa İngilteredeki yahudi lortlardan! gün kavga ediyorduk. Yemek “yüzün »İrdoklarmın yardımını temine muvaf. den, içmek yüzünden, her şey yürün- fak olmuşlar ve o çstinde arapların den mütemadiyen kavga ediyorduk, Bevcudiyetini tehdit edecek bir vaziyet Annem yemekleri o kadar fena pişiri- *lmuşlardır. İyordu ki, onu yedikçe hastalanıyor- Fakat yukarda söylediğimiz gibi bu'dum. Sonra büyük annemden bana ka- yalar Avrupanm birçok müzelerinde hıfzedilir. mek için tanzimatçı gibi gümrükleri aç » Bazıları da büyük senginler| ,,ı. imtiyazlar dağıtmak, kapitilâeyol tarafından tesis edilen hususi müzeler- ları ihya etmek, yemeyip, içmeyip de saklanmaktadır. Bu kabilden olmak haraç vermek, İttihat ve Terakki gibi üzere Krakovi şehrindeki Çartarisko müzesinde tunçtan mamul ağır bir gan yemleketi yarı müstemleke haline koy imak ve müstemleke olmak için muhare- vâziyet asıl yahudi .ütlelerini memnun “ . ir, > Bunu neticesi larak İngilterenin "ilistin siyacetini tadil etmesi üzerine kaya son de... stlendikleri) de asri yahudiler nistlerin mağ. lübiyete ..alarından hoşnut oldu- Siyonieri sr, ortaİı velveleye vermiş Baal 'ArInR Oorağmen asıl yahudiler de *rini duyurmağa ve bu hakikatleri! w meğe başladılar. iy wilş olduğudur. akkak ki bunlarm biri ötekini ola, ,— cektir. Havzisinin muvaffak kağmr takip etmek her halde mersi değer, Ö.R. mm BİR İZAH Ay Matbaası T. L. $. nden: manm sabik sermuharrirle- Mile, sredileceği anlaşılıyor. Şirketi. bu neşriyatla alâkadar olmadı. tar, sim İtibasına mahal kalmamak ü- v “R e ammeye arzediyoruz. Te biz, , AY Mecmuası hariç olmak üze- deva küle neşriyat ve muamelâtma kubuy, #deceğinden müessesemizle vu- Fatma kâffel muamelât ve muhabe- Limit, “Resimli Ay Matbaası Türk 2S her; miyetle rica olunur. lan bir yüz isterlin vard. Bunları bw na vermek istemiyordü. Bilhassa onun pişirdiği yemekler berbâttı. Bir gün şüphelendim ve sordum; — Yemeğe bir şey katıştırıyor mu- sun? — Hayır, dedi. Frav Anna Lutzenberger olmasının çok muhtemel olduğunu ilâ ve etmiştir. Kadın bundan sonra hıçkıra, hıçkıra| Dâha sonra kadının aşiki tarafından ağlamağa başlamış, hâkim kadınm 2ilifade vererek: yaşımda olan en büyük oğlunu İsticva“| — Benim kansatına göre canl bu ka. ba mecbur kalmıştır, Kadının oğlu, onun annesini büyük|bu çocuk annesinin düşmasıdır, demiş- annesini ve büyük babasını zehirlediği: tir. ni söylemiş, ve bunu para için yapmışi Muhakeme devâm ediyor, Bir memleketin bütün vesaiti nakliyesi .Bir dakikada hep birden durdurulabilir mi ? Fizik müderrisi Salih Murat B. v6 » a . imkân vardır ,, diyor Geçenlerde bir ajans telgrafı, birjlunan bu haber Üzerine fen adamları lırkı ivardaki bütü törlerin dur- ağam ve Biri KAİ faimiğii da e yane işletilemediğini ancak manevralar hi tamında motörleri tekrar çalışmağa baş| ladığımı bildirmişti, Fizik müderrislerimizden Salih Mura dalye görülür. Bu sandalyenin üzerine (Jan Jak Russonun sandalyesidir) ke- limeleri yazılmıştır. Tunçtan sandalye nin üstü kaldırıldığı zaman altından eski samanı dökülmüş, köhne bir san- dalye çıkar işte Russonun sandalyesi budur, Çartoriska müzesibir prensesindir. Bu prenses Parise seyahat ettiği sırada Russonun sandalyesini bulmuş ve san- dalyenin filhakika Russo tarafından, tarı vesikalar topladıktan sonra #aw- dalyeyi satin almış ve müzesindeki kıymettar eşyaya ilâve etmiştir. tan şu izahatı almışlar: Kısa tuldeki elektromanyetik meveç- lerden kudret nakli hususunda son xa- manlarda türlü türlü istifade edilmek. tedir. Meselâ 5 - 30 metrelik mevceler! vücuttan geçtikleri zamanda derecei ha rareti 39, 40 dereceye çıkarırlar, Bir bakır çubuk vasıtasile, cereyan geçmemiş olan lâmbaları yakarlar ve bu mevce taze sütten geçirilerek bakte- riler kâmilen imha olunur. Bunun üze rine süt uzun müddet (30, 40) gün mu- hafaza edilebilir, Ajansların haber vermiş oldukları hadisede de bu nevi mevcelerin motör Ay Türk Limitet Şirketi,|alman şehrinde askeri manevralar yapı| mızdan bir zat ile konuşmuş ve gazete-|manyetolarını tevkif ettiği anlaşılıyor. Bu tecrübeler uzun zamandan beri makta idi. Manyetoları bakır veya al| minyom gibi madeni zarflar derunurda beye girmek demektir, Sermayedara başka nasıl hoş görü- nülebilir. Sermayedara emniyet vermek için memleketin kapılarma şu Jevhayı as- mak lâzımdır: Bu memleket müstemlekedir! O z&- mün rahat, rahat emniyet ederler... Fakat Ziya Molla rahat edebilir dım değil, onun büyük oğludur. Çünkü kullanılmış olduğunu dair lüzumu mik mi? İsterse bir mektupla senelerce, Av- rupa bize emniyet etmiyor, aman emanik yet etsin diye çırpınarak caddeyi boy layan öbür mollaya sorsun! S.E. MIRNA LOY Pek yakında $EHVET KADINI DG Şarkılı ve sözlü filimindi ES8826050068609 © 4 Piyadeler w © 1918 Şark cephesi ii Ernst Jobannson'un şi z tamamen Fransızca sözlü filim. | Majik sinemasında Pek yakında Rejisör: PABST > ejisör Dün de bir muharririmiz keşmetii ilim ve fen âleminde mevzuu bahis ol| GÖĞE FERAH SİNEMADA Bu akşam büyük gala gecesi, maaz Beye tesadüf ederek bu hâdise hakkın-| bulundurarak bu tesire karşı koymak zam program: Mehter takımı, Varyete, ) adresinin vazıhan gös) (Yeni bir keşfe işaret ettiği talımin olda ne düşündüğünü sormuş ve üstat-lihtimal dahilinde olsa gerektir. Tiyatro, Sinema v.s.