31 Ekim 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

—— 6—VAKIT 31 Teşrinevel 1930 Ankarada cümhuriyet bayramı nasıl tesit edildi Ni ER Bayram geçit resminde izciler (Üst tarafı 1 inci sayıfamızdadır) İki mes'ut hadise Diğer taraftan an'anevi dos- tumuz Macaristann çok değerli başvekili M. Betlenin Ankaraya | gelişi hem Cümhuriyet bayramı- nın tes'idi, hem de Türk-Yunan dostluğunun akti merasimine tesadüf ettiği için her iki mes" ut hadisenin tarihi kıymetlerini bir kat daha arttırmıştır. Esasen birkaç gündenberi İs- tanbuldan, İzmirden, Bursadan, Konyadan ve diğer bazı vilâyet- | lerden merkezimize gelen genç — izcilerin hususi kıyafetlerile üç | kişilik gruplar halinde geğişleri Ankara sokaklarının mutat man- © zarasına bir bâşkalık veriyordu. | 29 Teşrinevvel Salı sababı her | - taraf bütün bütün fevkalâde bir — şekil almıştı. Büyük Millet Mec- lisi ile Ankarapalasa giden ge- niş caddeler milli bir manzarasını andırıyordu. Bütün yollar intizam temin için polis- » ler tarafından mezaret altına © alımımışlardı. z Reisicühur hazretleri tarafın © dan vuku bulacak resmikabul © saat 13 te başlıyacağı için me- - rasime iştirak edecek olan meb'- | o wslar ile diğer davetliler daha saat on ikide fıraklar ve resmi elbiseler ile Büyük Millet Mecli- sinde toplarmışlardı. Meciiste tebriklor Saat on üçe beş dakika ka- o larak Reisicühur hazretleri mec- lisi teşrif etmişlerdir. Doğruca — Riyaseticümhur salonuna çıkmış- lardır. Müteakiben tebrik mera- simi başlamıştır. © Her sene merasime iştirak © edenler iptida Reisicühur haz- >retlerini, sonra Büyük Millet » Meclisi reisi Kâzım paşa hazret- lerini, Başvekil paşa hazretlerini Erkânı harbiyei umumiye reisi Fevzi paşa hazretlerini tebrik ederlerdi. Başvekil İsmet paşa bazretleri tebrikâtı Meclis binası dahilindeki baş vekâlet daire- sinde kabul ederlerdi. Bu sene İsmet Pş. Hz. leri © makamlarına mahsus olan dai- © reyi omubterem misafirlerimiz © M. Venizels ile Kont (Betlen) e © tahsis etmiş oldukları için teb- — rikâtı büyük Millet Meclisi Re- oisi Kâzım Pş. Hz. lerinin yanmda kabul etmişlerdir. Misafirlerimizin tebrıkâtı © Muhterem misafir Baş vekiller “Reisi Cümhur bezretlerine Cüm- — huriyet bayramını tebrik arzusu- “nu ihzar etmek nezaket ve lü- i rlığında Oo bulunmuşlar ve geçit başlamazdan evel N Venizelos ile beraber Kont — Betlen hazretleri Ankara palas ötelinden çıkarak büyük Millet - Meclisi binasına gelmişler, Gazi “Hz.lerini tebrik etmişlerdir. düğün | Resmi geçit başlayor Bundan sonra resmi geçit başlamıştır. Saat tam ikide baş- layan resmi geçit saat üç bu- çukta bitmiştir. Resmi geçidi görmek için davetli zavata mah- sus olmak üzere her sene bü- | yük Millet Meclisi binası ve bahçesi ile Ankara Palas ara- sındaki caddenin iki tarafına yapılması mutat olan tiribün- lerde bu sene büyük bir ka- | labalık vardı. buralara devet- ilerden başka kimse kabul edil- mediği (halde teşrifata dahil olan zevatın bir kısmı bile tiri- bünleride oturacak yer bulama- mışlardır. Onun için bunların bir kısmı tiribünlerin önlerinde ve meclisin dış kapısı ile Ankara Palas otelinin önünde ayakta durmak mecburiyetinde kalmış- lardır. Hakimiyeti milliye mey- danından itibaren bütün istasyon caddesi seyirciler ile dolmuştu. Ceddelerdeki kalebel'k Belediye © babçesinde iğne atılatmyadesk“ “derecede halk ke- | safeti vardı Hatta etraf'a istas- | yon caddesine bakan büyük bü- | yük apartımanların ve ev'erin damlarına çıkanlar görülüyordu. Reisicümhur hazretleri ile M. Venizelos ve Kont Betlen Hz. ve diğer misafirler kendilerine trhsis edilen mahallere geldik- ten sonra resmi geçit başladı. Geçit resminde orcu Gazi tebrikât kabul ettikten sonra meclisin önünde Riyaset cümhur için ihzar edilmiş olan tribünü teşrif buyurmuşlardır. ismet Pş. Hz, büyük Erkânı harbiye reisi, M. Meclisi reisi paşalarda refakatlerinde bulunu- yordu. Tribünlerde ehazı mevki ettikten sonra 4 üncü kolorduya mensup 8 inci fırka kumandanı Sıtkı paşa olduğu halde geçit İ resmine başlamıştır. Sıtkı paşa İ Reisi cümhur Hz. nin tribünü önünde resmi tazimi ifa ettikten sonra orada ahazı mevki etmiş ve fırkası ve karargâh heyeti onu takiben alayları yürüyüşe devam etmişlerdir. Bu resmigeçide se- kizinci fırka bütün techizatile iştirak etmiş bulunuyorlardı. Evvelâ piyade livası zabitanı büyük oniformayı lâbis ve efra- | dının başında miğferleri olduğu balde sekizer kişilik diziler ha- linde geçmişlerdir. Her kıt'a ken- dine mahsus bando tarafından geçit bavası çalınırken resmita- zimi ifa ediyordu. Ağır makinalı töfenk bölük- İ leri de piyade taburlarını taki- ben ağırlıklarile geçit resmine iştirak etmişlerdir. Piyade liva- sını takiben sekizinci fırkaya mensup iki topçu alayı geçmeye Yedibuçuk santimetrelik sah- ra topları ve 10 buçuk santi- metrelik obuslar mükemmel bir intizam dabilinde resmı tazimi ifa etmişlerdir. Bu sırada tayyareler çok aşa- ğıdan uçuş yapıyorlardı. O ka- darki iki tayyarenin Ankara pa- lasın damına sürtünürcesine uç- masından hazırundan bazıları te- lâşa düşmüşlerdir. Sekiz nci fırka süvari kıtaatıda büyük bir takdiri celbeden bir intizam ile geçmişlerdir, bunu fırkaya mensup diğer kıtalar takip etmiştir. Daha sonra riyaseti cümhur muhafaz alayı kumandanları Ismail Hakkı beyin emir ve ku: mandasında geçmeye başlamış- lardır. Kumandan İsmail Hakkı Bey Reis'cümhur Hazretleri huzurun- da kalmış ve kıt'ası yürüyüşüne i devam etmiştir, Bundan sonra bir Bahriye müf- rezesi büyük bir takdiri mücip olan bir intizamla geçmişlerdir. Sonra Ankara merkez jandarma taburu geçmiştir. geçit retmnde izöiler Askeri resmi geçidi takiben izciler geçmiye başlamışlardır. Bu sene Ankara Cümhuriyet bayramına 1032 izci iştirak et- miştir. Geçen sene iştirak eden izcilerin miktarı 800 u bulu- buldan, 136 sı Ankaradan ve mütebakisi muhtelif vilâyetierden idi, Muhtelif renklerde çorapları, Hz. B. M. Meclisinde | Başvekil | fularları ve diğer techizatlarile çok sevimli bir tesir ifade bu mektepli gençlerin reisi cümhür hazretleri tribününün önünden geçerken yürüyüşlerindeki sert ciddiyet itminan ve iftihar his- leri uyandırıyordu. İzciler geçit resmine iştirak etmek üzere Ankara erkek lisesinde tecemmü etmişlerdi. sütün oymaklar kendi bayrak- | larını taşıyorlardı. İzmir oymağı- İ nın bayrağını bir şeref hatırası- Bı İaiz ederek derhatır ediyo- ruz. Bu bayrak İzmirin işgali esnasında lise izci ocağına giril diği sirada bir arslan izci tara- fından kaçırılmak istenmiş fakat bu delikanlı şehit düşmüş, onun yerine bayrak yere düşmeden bir diğeri bayrağı yakalamış ki © zamanlarda İzmir izcilerinin oymak beyi olan lise baş mua- vini Nuri beye teslim etmişti. İşte bu gazi bayrak da dünkü geçit resminde şerefle dalgala- niyordu. Izcilerin mensup olduğu mek- tepler şunlardı: Istanbuldan, Istanbul Erkek, Kabataş, Galatasarap, Feyziye, Feyziati, Hayriye, Istiklâl liseleri ve İstanbu erkek Muallim mek- | tebi, Bursa, Izmir, Konya, Ada- na, Kayseri, liseleri ve Kayseri köy muallim ve İzmir ve Konya muallim mektepleri. Bursa lisesi alâmet farıka o- larak şapkalarının kenarına birer çift ipek kozası, Adanalılarda birer tutam pamuk iliştirmişlerdi. Geçit resmiede tayyereciler Geçit resmi başladıktan sonra Cebeci istikametinden © beşer tayyareden müteşekkil Oölmak üzere 3 4 askeri tayyaremiz evvelâ Ankara muhitinde ceve- lân etmişler ve sonra gittikçe alçalarak ve uçuş sahalarını is- İrit) adası üzerinde lafzi bir hâkimiyet-! İten başka hiç bir alâkası kalmamıştı. i Buna rağmen Türkiye, adanin hiç bir jzaman Yunanistana iltihak etmemesi- İliye müracaat ettik, Anlaşmak istedim. ,mentosuna gönder /tanı da aralarma almak yordu. Bunlarm 600 küsuru Istan- | siniz? Mealinde bir sual tevecih etmiş: ti. Gazeteciler bilâhare musafirimiz- den bu zemin üzerinde izahat ricr et- mişler. M. Venizelos şunları söylemiş- tir: İLK MUHAREBE 1893 senesindenberi Türkiyenin (Gi- ini istiyordu, 1910 senesindeydik. Ba Cevap alamadık. Halbuki Giritliler meb'us intihap etmişler, Yunan parla rdi, Een bu meb'usları kabul etmiyordum, muta vassıt bir tarzı tesviye bulmak istiyor. Harpten kaçmak için her çareye dum, fakat Babrâli aldırmıyordu. O si- rada Sırbistan ile Bulgaristan Türkiye aleyhinde ittifak etmişlerdi. Yunanis. istiyorlardı. iKabvi ettim. İlk harp böyle çıktı. Balkan muharebesi esnasında Adala-| rı işgal etmiştik. Bu Adaların mukad. deratını Londrada süfera konferansı ta! yin edecekti. Müzükereye başlandı ve! beş tanesinin Yunanistanda kalmasına) karar verdi. Türkiye hu kararı kabul Sizin gurup galip gelirse Türkiye A- daları, Bulgaristan da Makedonyayı a- lacaktı, Harbe girmemiz lâzımdı. Fakat ural razı olmadı kildim. Fakat ki- rala bu ihtimalin önüne geçmeyi tenh- büt etmesi için Alman hükümdarına müracaat etmesini tavsiye ettim, Al man hükümdarından cevap çıkmadı. Tekrar iktidar mevkiine geldiğim 7x Kö ndarından cevap çikmadı. bulunuyordu. Sabistan ile mevcut muahedemiz mu /eibinece muharebeye atıldık. Memleketimizin menafii bunu icap sitiriyordu. Neticede kaybettim. O baş- ka.. Bunun münakaşasına pirişmiyece- iğim. Bittabi sebep ve amilleri var. bj vurdum. Adalar işini halletmiye çalıştım. Hattâ ahali mübadelesi esasına yanaş- tım. 1914 te Brüksele giderken bunu bir prensip olarak kabul etmiştim. Bu izahatım size gösterir ki bugün takip et- tiğim siyasetle tezat teşkil etmez. Her iki siyaset memleketimin menafiini te- min gayesine matuftur. Bu da .benim sadece vazifemdir. İstmedi. Muharebeye hazırlandı, İngil- İtereye iki zırhlı ısmarladı. Bu gemiler gelince mücadeleye atılacaktı. Adalar- denizi kenarında oturan Rumları teh- cire hazırlanıyordu. Sait Halim Paşa ile benim müşterek dostumuz olan M. Dilon'u tavassuta memur ettim, Sadar-| zam ile konuşmak istiyordum. Brüksel- de buluşacaktık. Yola çıktım, Giderken; Münihte Avusturyanın Sırbistana ülti- İmatom verdiğini işittim, Büyük muha- rebe çıkmak üzere idi. Mülâkat geri kaldı. | sammaransesa tasyonla Geçit resmi sahası aro- sna hasrederek mütemadi ve mahirane uçuşmuşlar ve hava- dan renka renk göâğitlar da serpmişlerdir. Bu sene geçit resmi birbuçuk saat devam elmişlir. Her sene askeri ve izcileri takiben esnaf cemiyetleride geçit resmine işti- rak ettikleri halde busene bun- ların iştirakine lüzum görülme- miştir, M. Venizelos Türk ocağında Ankara, 29. — (A.A) — (geçikmiş- tir). Bu sabah Yunan Başvekili M, Ves e desa sane ane ere vatla Türk Ocakları merkezini ziyaret jetmiş ve merkez heyeti reisi Hamdullah Suphi Bey tarafından karşılanmıştır. | Misafir Başvekil, Ocakların tarihi ve mesaisi hakkında izahat almış, memlekket arasında fikri takarrüp iti- barile yapilacak işler konuşulmuştur. Suphi Bey Perşembe günü 16,5 ta ken. disine indei ziyaret edecektir. Bütün memleket sevinç içinde Ankara, 29. — (A.A.) — Mülhakattan aldığımız o telgraflarda oCümhuriyet Bayramının yedinci yıldönümünün bü de tes'it edildiği bildirilmektedir. Vilâ- yet dairelerinde resmi kabuller yapıl- mış, kıtaat ve mektepler parlak geçit resimleri icra etmişlerdir. Şehir ve ka- İsabalar bayraklarla donatılmıştır. Res- mi binalar ve belediyeler aydınlık için. dedir. Bir çok yerlerde balolar verilmiş Anadolu Ajansı Cümhuriyetimizin daşları tebrik eder. Ankarapalasta resmi ziyatct Ankara, 29. — (A.A.) — (geçikmiş tir). Ba akşam Ankara Palas otelinde Reisicümhur Hazretlerinin riyaset bu- yurdukları büyük bir resmi ziyafet ve rilmiştir. Bu ziyafette, B, M. M. Reisi Kâzım ve Başveki! İsmet, Büyük erkâ »ı harbiye reisi Fevzi Paşalar hazeratı,| heyeti vekile azaları, misafirlerimiz Yu nan başvekili M. Venizelos, Macar baş- vekili kont Betfhlen ve Yunan hariciyejl nazırı M. Mihalakopulos cenapları, he- yeti süfera ve B. M. M. hariciye encü- meni relş ve azaları hazır bulunmuş lardır, nizelos, refikaları ve maiyyetindeki ze-'İ iki! tün memlekette büyük bir sevinç için-| İ İve eğlenceler tertip edilmiştir. Bayram || şerefine gazeteler yarın çıkmıyacaktır. (| yedinci yıldönümü münasebetle vatan. | Bana Türk düşmanı diyenler var. !Ben Türk düşmanı değilim, Türk düş- manı olmadım. Memleketinizde epey Giritli vardır. Onlara sorunuz. Giritte çalışırken Türk elemanma karşı nasil bir hareket takip ettiğimi söylesinler, Yunan hariciye vekili M, Mihalake- pulos Ankarada guzetecilere ihtisasla” rini şu suretle hülâsa etti: —Bugün ilk nazarı dikkatimi celbe- den şey ordunuzun kuvvet nizam ve inlizamı oldu. Talebenizin izci teşhilâti çok mükemmel, Bu gençler fevkalâde bir sıhhate maliktirler. Nizam ettikleri | tesir hakikaten şayanı takdirdir. Genç» liğinizi çok beğendim. Türkiye ile Yunanistan arasında bundan böyle yeni bir devir açılmış bulunmaktadır. Bu yeni aulh ve kuvvet |, devresi hiç şüphesiz iki memleket için / hayırlı olacaktır. Resmi merasimle çok İmeşgul olduğumdan halkınızla temas edemedim, yollarınızda. istediğim gibi gezemedim. Fakat her nerede halkâ tesadüf ettimse hakkımızda pek büyük hürmet ve rlayet gördüm, bundan de ziyadesile mutahassisim. : 31 Teşrinevel Cuma 930 Dahilde “aylığı Kuraş 150 - — 400 80» e ei 145 1400 2704 Hariçre Cemaziyelâhir | 1349 Bu gecek: Ay i Güneşin aoğuşu » 0.29 — bahyı İğ) Ayn doğuşu 14,490 — batıp Namaz vakitleri “ahah Cğte ilini o Ahşam Vw 508 1158 Map 1708 17240 Pava —— j Dün 1 hararet 2öderece olmut vr , Bugün mütaves y esecek. baya açık olacaktr Radvo : Bu akşam Istanbulda Saat Sekizden ona kadar alaturkf | fasıl Sin emalar ı Alkazar — Fa'c A'emdar — (or kazakları N Asri — Milyonlar yarışı İİ Ekler — Kibar hırsızlar İİ Elbamra — Caz kızları Opera - M'nüelâ Beşiktaş Hilâl — Tarzan Etuval — Korsan Fransız — Namus kurböm Majik — ilacı Murat Melek — Müwehem kalkınZ Şık .— Uçan donanma Süreyya Kadıköy « Venüs sküdar Tarzan yeri) f i