17 Ekim 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

—o —VAKIT 17 Tüşinwel 1930 M. Meclisindeki Hararetli Müna- kaşalar Nasıl Geçmişti ? Serbest Fırka Liderinin adil, meli ve iktısedi cephelerdeki tenk tlerine karşı Vekiller tarafından verilen cevapısr vezıh ve kuvvetlidir — a — (#ovelki günkü rüshamızdan mabat)|lursa memleketimizden tevehhüş et. Böyle kanunları memleket göstere-|mezler mi? Valhasıl bu söz yani idare bilir mi? Hele memlekette tecrübe İle)siyaseti olarak halkı hepsederek vergi zaman zaman yergi kanunlarının tadili|toplamak marifet midir, sözü memle- ihtiyacı hissolunur. Müsnadenizle bir/ketimizin menafine muvafık bir söz de- daha tekrar edeyim ki bugünkü iktrsa-|ğildir, Maruzatım bunada ibarettir. di buhrana sebep vergilerinve hüküme Besim Atalay B. (Aksaray) — Ha- tin vergisiyaseti değildir. Bu vesileile|ni arkadaşlar, dağın birisi şişer şişer, hükümetin vergi siyasetini mevzubahis|kabarır kabarır sonunda doğura doğu- edeyim. Hükümetin bu memlekette nelra bir fare doğurur (handeler) derler, esaslı bir vergi siyaseti takip ettiğin.letrafında gürültüler koparılan yayga- anlamak için bilhassa âşarın ilgasını ve|ralar, buhranı iktısadi varmış, vergiler geçen sene meclisten arazinin tahririlağırmış, beyler,bunun (aksini iddia e- tecrübeleri kanununu nâzarıdikkate aliden yok sebeplerini araştıran, bir kere mak lâzımdır. Âşarın köylünün başmalinsan beklerdi ki bu kadar gürültüden musallat olmus ve köylünün bir türlü'sonra iktidar mevkiindeki hükümetin belini düzeltmesine imkân bırakmıyan) memleketimizin harici siyasetinde ya» ne büyük bir belâ olduğunu biz bu ver-İhut dahili büyük farklar var, hatalar giyi ilk hamlede kaldırmakla Cümhu-|yar, sul kastler var. Böyle zannederim riyet Halk fırkası memlekette yapıl acaba hakikaten memlekelin mesnet- ması lâzım gelen mali ıslâhatın en €-Jerinde fesatkârlıkta mı bulundu. A- saslısını ve en tehir kabul etmezini VÜ-İcaba hükümet memleketin iktrsadiya- cuda getirmiştir. Bu suretle memleke-|tını altüst eden bir muahedei tüccariye| te büyük bir fayda temin etmiş ve me$-İmi akdetti, acaba ne yaptı? Gürültü kür bir himzetle bulunmustur. (Kdfilpek büyük, uzaktan sesi çok hoş geli- kâfi sesleri) (Niçin kâfi diyorsunuz) yor, Acaba hükümet millete vadettiği efendim bendeniz söylemek istiyorum) seylerde yapmadığı işler mi vardır, Ko- hakkı istimal etmek te serbest değil mi|parılan gürültüler bunları ima ettirir. yim?) İBöyle bir şey var olduğunu İnsana iha» Bu suretle C. H, F. hükümeti mem-/4a ettirir. Mektep mi açmadı, yol mu lekette narı! esaslı bir vergi siyaseti yapmadı, memleket fikirlerini örüm- takip etmek istediğini göstermiştir. — (ceklerle maziye mi bağlamak istedi... ” Sonra, efendiler yeni vergiler dola-| Siyah bayrak altında mı toplamak iste yısile bir noktaya daha temas edece ğim. Fethi Beyefendi fırkalarını teşkil! ettikten sonra İstanbulda bazı gazete lere, gazetecilere halkı hapsederek ver- £i toplamak marifet midir? demişler. dir. Gazetelerde okuduğum aynen büy. ledir. Bu sözün manası nedir efendi- ler? Bu sözde memleketimizde vergi tahsildarını köylünün yakasına sarılr di. Ne yaptı acaba? Suçu ne idi? İn- san beklerdi ki böyle bir suç tekrar €- dilsin, böyle bir suç yok, İlk söz olarak Fethi Beyefendi kürsüye çıkınca yan- lışlığı tashih etmeğe başladı. Ümit e derim ki sonuna kadar böyle devam eder. Beyefendi siz cümhuriyetçi idi- niz, siz lâyiktiniz madem, siz bir çok sahalarda Demiryolu yapmak, inhisar. larda ve sairede bizimle beraberdiniz! mıyor mu: Bu hakikat lah? Du ha-lacubâ niçin aykıldırız? Niçin bu kadar kikat midir? Bu,hakikaten doğru ifade|dedikoduya yol verdiniz? Niçin meni- edilmiş bir şekil midir? Adliye Vekililleketin iş zamanında iken bu kadar Beyefendinin de bahsettikleri gibi or.|çalkandırdınız, bolbol muhalif geçinen tadabir tahsiliemvalikanunu vadrır.Bu| gazetelere sövdürmek için mi? İnsaf kanun mucibince vergisini vermiyenledin. Bu gazetelerin ve bu fırkanın herhangi bir mükellefin evvelemirde! teşkilinden evvelki lisanına, birde şim- haczi eniz olabilecek emvali menkulesi-diki lisanma bakınız, bu mudur hürri- ne müracaat olunur. Bunlardan yoksa yet dediğiniz? (Sol taraftan tekâmül. emvali gayri menkulesine müracaat wİdür sesleri) Bu tekâmül değil, beyefen- Yanur, Bu da yoksa kendinin vermesi|diler tedennidir, dejeneredir, bu düş lâzım gelen vergiyi vermeğe kudreti mektir, sukuttur, Siyasette &. mem- maliyesinin müsait olmadığını heyeti|lekette buhranı iktısadi varmış bu yal- ihtiyariye tasdik ettiği takdirde en biklniz bizim memlekete has bir şey de yük mal memurunun Kararile bir aylgil ki, beşeriyet büyük bir muharebe hapis cezası tatbik ! olunur. Bu sözün) geçirdi; en müstahsil kollarını orada gerek memlekette ve gereki. hariçte te- kaybetti, İstatistikler harap oldu. Va sir uyandırmaması kabil değildir. tandaşın yarası kurşun yediği zaman Denilebilir ki memlekette bir çok)/belli olmaz onun acısı günler geçtikten vatandaşların hakikatin böyle olmadı-|sonra belli olur. Harbi ümuminin açtı- yor ya hapis ya vergi diyor manası çık- Belediyede Dünkü içtima Belediye meclisi bazı mükâ- fatlar kabul ederek mesaisi- ne niheyet verdi Umumi Belediye meclisi dün 2 de toplanmış, Turing kulüp otomobillerinden oktrova alınma- masını, Kelender yurduna 400, itfaiye çavuşu Seyfi ve beledi- ye zabıtasından merhum İbra- him efendilerin ailelerine ikişer yüz lira verilmesini kabul etmiş” tir. İ Beşiktaş belediyesi için istanbullular bu dairenin tesisi leh ve aley- hinde rey vermeğe başladılar Bir asker kaçağı yakalandı Dün akşam Bayazıttan geçer bir asker kaçağı polislerin (dur) emrini dinlememiş, polisler ha- vaya ateş ederek firariyi yaka- lamışlardır. rare anmaya nn saban va emare va Halk fırkasını taşlatmak cür'etini gösterenlere gidin iki zeytin ağacı, üc İncir ağncı dikin diye tavsiye etsinler. Ancak bu suretle memleket kurtulabi- lir. Ve vazifesini ancak bu şekilde ya- pardı. Arkadaşlar vergilerin ıslâh me-| selesi kendi fırkalarıma ait bir mu vafakiyet değildir. Zabıt — ceridelerine| bakın. Hatta geçen seneden evvelki z8- bıtları tetkik edin. Senelerdenberi dü-| şünülmüş olan çareler ve fikirlerden bir fırkanın muvaffakiyetini alarak kendini yaşatmak isterse bu gibi mev- hum fikirlerle fırkalar yaşıyamaz. Ar- kadaşlar hakikatler, şeniyetler üzerine istinat etmelidir. Halk fırkasının teş- kilâtına dokunuluyor. Hayır arkadaş-(& lar Halk fırkasının ne taşra teşkilâtı, ne merkez teşkilâtı diye bir teşkilâtı yoktur. Hepsi muhterem Gazinin çizdi- #i nurlu yol üzerinde muayyen hane- ler dahilinde yürüyen ve Fethi Beye- fendinin daima imale ettiği tekâmüle İdoğru koşan bir fırkadır. Bu fırka ci-' dal eden ve zulme karşı olan hareke. timizden isyanrmızdan doğmuştur. Bu fırka döğüşe döğüşe, didine didine, uğ- raşa uğraşa doğmuştur ve böyle yaşı- yacaktır. Yani didile didile, uğraşa uğ:! raşa yürüyecektir ve muvaffak olacak- tir arkadaşlar, Fethi Beyefendi icra ve iflâs kanununa itiraz ile acaba" borç mukabilinde hapsedilmesini mi istiyor- lar? Çok halkçı ve köylücü görünen, Reyler atılırken ... Belediye hudutlannın kaza teşkilâuna | edecek bu müddetin hltamında rey ver- göre tadili ve Beşiktaşta yeni bir bele- | mek bakkını haiz olanlardan bir fazla diye tesisi için dünden itibâren bütün | rey temin edilmesze müddet bir halta kaza mıniakalarında arayı uzatılacaktir. müraceyta başlamıştır. Arsyi umumiyeye müracaat dün bil Bunun için hazırlanan sandıklar her | bassa Beşiktaşta çok hararetli olmuş ve kazada büyük camilere konmuş ve si. | alışamı kadar Sinanpaşa camiinde 2000 bihtan iübaren balk buralara gelerek | den fazla rey atılmıştır. fikirlerine göre reylerini atmıştır. Teşki. Burada reylerin hemen hepsi beyaz İken tediline taraftar olmuyanlar kirmiz | Olmakta halk Beşiktaşız müstakil bir be- ve değişmesini ist yenler de beyaz rey | lediye tesisini müdafaa etmektedir. Şayanı dikkat olarak her iki fırka #müntâhipleri yâlnız burada birleşmekce ve hepsi beyaz rey vermektedir. umumiyeye kullanmışlar Dünden itibaren başlıyan âtayı umu- miyenin toplanması dört gün devam Istanbul Belediyesi ilânları Istanbul Belediyesinden: Sebze halinde kantar kulübesi pa- | zarlıkla kiraya verilecektir. Taliplerin 22 Teşrinevvel 930 Çar- şamba günü saat on beşe kadar levazım müdürlüğüne gelmeleri. Istanbul Belediyesinden: Cihangir yangın yerinde 55 inci ada“ da 183,13 murabbai arsa, Cihangir yangın yerinde Defterdar Ebülfadı! mahallesinin Tulumba sokağında 208,206,204-1 harita numaralı arsalar arasında 107,02 metro murabbaı arsanın bedel- leri sekiz sene ve sekiz müsavi taksitte ödenmek üzre pazarlık- la satılacaktır. Taliplerin 25 Teşrinevvel 930 Perşembe günü saat on beşe kodar levazım müdürlüğüne gelmeleri, Evkaf umum müdürlüğünden: Fethi Beyefendi acaba köylüyü borcu Evkaftan maaş alan ve yaşları yirmi beşi mütecaviz kızlarından için hapis mi etmek istiyorlar? Arka yoklamasını yaptıranların iki senelik maaşlarının tediyatına şehri daşlar bundan bu çıkar. Halk firkası| halin yirminci pazartesi günü başlanacaktır. Yoklamasını yaptır- vazifesini yapmış ve bundan sonra da) mayanların tarihi mezkürden evvel idareye müracaatla matbu ilmü” yapacaktır. Halk fırkasındaki tahav.; haberlerini ve icap eden izahatı almaları, ını bilirler. Fakat bilmiyenler de çoklğı yaralar da böyledir. Bütün mem- vardır. Bunlar üzerinde fena tesir w-İleketler bundan muztarip idi. Beye yandırmış olabilir. Ya hariçte yapmış) fendiler memleketteki iktisadi buhra- vüller tekâmül ifadesidir. Arkadaşlar) N " Se Manisa vilayetinden; tekâmül kâinatın ifade ettiği ve bi dur. Ne şunun, ne bunun için değildir. Borlu-Demirci yolunun 6--008—8 4-438 inci kilometrolari ara" sında 18778 jira 44 kuruş asıl, ve 1877 lira 84 kuruş gayrı mek Tekâmlil şurada vardır, burada ileri! götürülemez. (o Denemez uzvun, olduğu tesire ne diyelim? Memleketi-İna çare arıyorlarsa karşılarma hamam |zamanın hayatın icap etirdiği her tür- mizde az ve ya çok sermayelerile gelip çarşafı ile geçen kadınlara evine gitllü kemale doğru koşmak şrarımızdır. çalışmak istiyen ecnebiler Türkiyede|bir sırım iplik eğirmekle, bir karış bez| Arkadaşlar bu muhalefetin bu kadar nasıl çalışılabilir, orada vergimizi ge|dokumakla kurtulabilirsin. Bu memle-İsade suya salmmış gıdat fikri ile i buz ki ceman 20656 lira 28 kuruş bedeli keşifli on adet betonar” İ me menfetler inşaatı 8 teşrinisani 930 cumartesi günü saat on İ bire kadar müddetle kapalı zarf usulile münakasaya çıkarılmış” İ tır. Fazla tafsilât almak istiyenlerin vilâyet nafia başmöhendisliğine eiktirecek olursuk tahsildar yakamıza|ketin bu yolda kurtulacağını söylemek:| besleneceğine hiç ihtimal vermiyoruz. (Devamı yapışacak ya vergi ya hapis diyecek o-İle bulırana bir çare bulunabilir, Artiköller adasına seyahat Yazan: Andre Moruva İm m ii e ettim. O bize kayığına gitmemizi söy-i ledi, fakat ben gemiyi terketmek iste miyordum. Anna da battaniyesinin nl tında çıplak o k beriflerle yalnız kalamazdı. Bizi yedeğe alarak Timana| çektiler. Annâ ile bunların hangi mem- lekete tâbi olduklarını tahmine çalışc)derdiler. yorduk. Kasketleri ne İngiliz, ne de! Burla Fransiz konsolosluğu olup! Amerikan bahriyelilerininkilerine ben-jolmadığını sordum. Zabit: riyordu. | — Hayır, dedi, Burada konsolos fi- — Avusturalyalı mı, acaba? ilân yoktur. Ada hususi bir milktir. — Zannetmem. | — Hususi mi? Kimin milki? Skifin arkasında garip bir bayrak, — Artiköllerin. vardı: beyaz zemin üstüne dokuz tane) — Pek âlâ ama, Artiköller kim olu; kadın yüzü.... yor? Bu sualime cevap vermedi. Timan küçük fakat mazbuttu. Skif| “Komisyon, dan bahse başladı. Hiç gibi mavi ve beyaz boyalı dalga kıranın| bir sey anlamıyorduk. Anna: üstündeki direkte de dokuz çehreli be-| — Siz hir Artiköl müsünüz? diye yaz bayrak dalgalanıyordu. sordu. Ben beraber alacağımız öteyi beriyi| Sanki kendisi için çok büyük bir şe bir torbaya tkarken Anna gemiyi refmis gibi, tevazula: l — Hayınır, dedi hayır, ben bir “Beo, ME İŞ tefrikası: 4 Çeviren: Memet Reha ya çıktık. Bizi kurtaran zabit tarafın», dan bir barakaya götürüldük. Zabit Komisyon gelip bizi görünciye kadar bir geye ihtiyacımız olup olmadığını! sordu. Anna bir elbise, ben de bir pan- tolon istedik. Derhal şehre aadm gön- yarın) müracaatları ilân olunur, ışı: Pembe, yeşil keykler, bü-iri geçmek teşebbüsümüzden bahsede yük bir erik pastsaı, ince, siyah ekmek güzeteleri okuyup okumadığınızı bile dilimleri ve tereyağ. Duvarlarda kitap-| yorum. Üç gün evvelki fırtına dolayıfi” la dolu raflar vardı. İskemleden ücünü'le gemimiz berbat oldu. İstediği işgal eden hâkimler girdiğimiz zaman) yalnız tamirat yapılıncıya kadar buff” Artiköllerin adasıdır. ayağa kalktılar. Sol taraftaki, Mujik'da kalmaktır. Ondan sonra tekrar Tam o esnada, şehre gitmiş olan tay-|tipinde ufak bir adamdı. Karısık bir yahatimze devam edeceğiz. Tamir fa koltuğunun altımda bir paketle av.'sakalı ve içerlek, nazik gözleri vardı. rafıng ödemek için gemide biraz par9' det etti ve selim verdikten sonra pa-| Ortadaki kabak kafa ve çok uzundu.'yar, Eğer bu kâfi gelmiyecek olur” keti bize uzattı, Japonlara benziyen tıraşlı yüzile, Zekil Xfadame dö Sovun Vestminister ba Anna, buttaniyesini atarak getirilenve insafsız bir adama benziyordu. Sağ“ sjle hesabı vardır ve telgrafla zannedi” elbiseyi giydi. e ince daki diğerlerinden cok farklı idi. Çok!lsim ki... mavi bir kumaştan yapılmıştı, Pakette daha gençti. Saçları sarı, kıvırcık; göz- bir de sarı kehribar, büyük bir gerdan-İleri mavi idi. Ortada oturanm bunlara ML A söner Irk vardı, Anna: riyaset “tiği aşikird. Ahenktar bir) v — Baksana, dedi. Ne ihtimam! ses ve çok güzel bir Fransızca ile söze! — Ne tuhaf! Pek iyi yerliler ne? — Burada yerli yoktur. — İyi ama, bu adanın ismi ne? — Eskiden Mayana denirdi; şimdi — Muhterem efendi, dedi, yy Bu para Jâfımı bir tarafa bırakın. vara meçhul ve esrar giz kimseler ne hoş|ba'ladı: İ 7 gi adamlar! — Size arkadaşlurımı takdim ede- saptarı burada MARY. ncaymş Isimleri hatırlamağa çalışıyorduk.|yim. Ruçko (domuz gibi kaba ve sert ye pim Şe ai memnuniyetle yapacaklardır, — Mv Mayana, Artiköller... IV Tahtadan, yağlı boyulı ufak bir ku- lübenin üstnüde bir levha asılı. Bun- da “Muvakkat muhaceret,, cümlesi ya- zılı... Alındığımız oda, Moris istili ve cilâlı bir masanin etrafına sıralanmış, açık renk, pamuk bir kumaşla döşeli iskemleleri olan güzel bir çalışma odu | saydı. Bir İngiliz köyü usulü çay — saçlısı) ve Sneyk (güzel ve genç olanı) benim ismim de Jermen Martendir. İsticvabınızda riyaset etmek şerefini Fransada doğmuş olmaklığıma medyu- num. Bununla beraber, size amızın resmi lisanının İngilizce olduğunu da söyliyeyim. Lütfen isimlerinizi | — Bir iki ay nı? Fakat... misiniz? | Marlen sözümü keserek: kat muhaceret komisyonu yalnıZ burada, o Artiköllerin imei si meselesile karşılasmaktadır. ai kalmanıza müsaade edilip ed buüşka şizi burada bir iki ay vip köynük <öyler Koymak Piyer Sambırlar, seyahat arkada) şım Madam dö Sov. Bahri muhiti kebi:| z di