14 Ekim 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

t o — 4 — VAKIA Teşüünevel 1930 — — Yeni “Eoşo,lar mı? S. C. F., namzetlerini halka tak- “dim ettiği gündenberi, memleketin havasında bir tehlike bulutunun gittikçe esmerleşen, gittikçe alça- “lan ağırlığını duymamak kabil de- © Gildir. Bu güzel, bu beyaz başlangı- “ca keşke şu yabancı ve herkesi tik- — sindiren, endişeye düşüren karan-, > ık katılmasaydı. ... Yeni bir fırka- “nım doğuşuna en çok sevinenlerden biri de benim. Memlekette rejimin istediği siyasi taazziler yer aldıkça “zaten sevinçten başka ne duyulur? - Fakat iş bununla kalmadı. fn Ben Lozan muahedesinden, a- © kalliyet, cemaat (meselelerinden - bahsederek bu satırlarda allâmelik taslamıyacağım. Serbesçilerin Rum Ermeni, Yahudi namzet gösterme- “lerini yeni bir siyasi bidata gidiş te saymıyorum. Çünkü hiç kabul et- memek te edenlerin hareketlerine! “verilen manaya gelebilir. © Hayır bu yolların hiçbirine sap- - mıyacağım. Hiç bir tarafa eğilmi- yen bir surette düşündüklerimi söy- İiyeceğim: Fethi Bey, yabancı unsurlara > « çünkü onlar, Rumca yazıp, Erme- > nice okudukça, Yahudice düşünüp! - Filistin ve Arzı mev'ut rüyaları » gördükçe yabancıdırlar - bu hakkı vermekle kıyamete kadar kurtuldu- oğumuza inandığımız bir endişeyi > tekrar içimizde diriltmiş oldu. Me- “sele dinişideğil, kanişi, dilişi, hars ve mefküre işidir. Rumlar, « Rumcayı unutup tarihlerini bizim harsımız içinde eritecekleri güne “kadar, onlara teslim olmamak ih- © tiyatı hem boynumuzun hem akir- ç muzin borcudur. Bu çok açık dava için edebiyat yapmıya lüzum yek. Meşrutiyet © inkilâbından sonraki Osmanlı tari- hinin © faciaları unutuldu mu ? Yunan parlâmentosundaki “Boşo,, bir yiye de diye besi # "uş maaşı alıyordu. iç ob krokilerini Kostantin erkânı harbiyesine satan bu haine verdiği- © iniz reyler kendi kantinrela “kızar. madı mı? Artık bizden olmıyanla-; ra ne makâm, ne şifre, ne sancak, hudut emanet edebiliriz. pen mütareke devresi gibi uğursuz bir “imtihan geçirdikten sonra, aslâ... . © Sünepe, miskin Azaryanmn âyân © müzakere salonunun pencerelerin- den İngiliz donanmasına nasıl aslan kesildiği hâlâ gözümün önünde, yal e iftira kusan çat- lak sesi lağımdadır. Yeni! “çeri ocakları bile, kendi ortaların-! da büyütüp yetiştirmeden bunlara belbağlamazlardı. Bu kadar asır ve ca acı tecrübeden sonra, varı- iman neticesi bu mudur? Ha- .yır, nesiller değişmeden, diller bir- eden, hulyalar sönmeden, bu prakların düşmanları önünde on- ların kanları da aşkla akmadan, “bir kelime ile Türk harsı içinde eri- 'yip Türkleşmeden onlara teslim olamayız. © Eğer bu tedbirin Avrupada mü- sait bir cereyan uyandırmak gibi > bir gayesi varsa, bu yalnız hâlâ boş “yollar peşinde koaşn kısa görüşlü iyasilerimizin vücudundan başka bir şey ifade etmez. © Hem benim söylememe ne lüzum yar, efendim Rumca gazetelerin dili âz mr uzun, hele az mı mana- “lıdır. Muhalefet iyi doğdu. Ebeleri- in ihtimamını dadı kayıtsızlıkla- rı feda ettirmeden temiz, güzel ve gürbüz büyütsünler. Yeni “Bo- “$o,, lara dini siyaset bayrağı yapan- Türk tarihinde artık yer kak — mamıştar. t Seyyah “miz neticeyi alamadık. 200 Met- iri Yunanlı Frangudi 22, 4-5 saniye ile birinci geldi, Semih üçüncü, Mehmet Ali dördüncü oldular. 800 de iyi koşamadık. > Bulgar: Pentan 2,2 dakika ile — Birinci Bayrak yarışını © Yunan takımı kazandı. Yukarıda — söylediğim gibi her zaman ken- di o memleketimizde kolaylıkla yaptığımız dereceleri o burada olecrübe azlığından yaşamıyoruz. a Yugoslav ve Bulgar atletleri | |, ömer Besim NN ai Sb ai İM İneeeimmmemeezedeiikn cal nin balkan oyunlarının hitamında Jşaretler: Program A dostlar aldanmış! Birde onların programı vok” diyorduk. Var, hem de ne program. Liderin üstü apah (11) maddesinden daha ssrih, daha vazıh olan bir program sandık başında dilden dile dolaşıyor. Gerçi matbu değil fakat ro'atillerden bin. kere çok basan işsiz çene bunu her tarafla dağıuyor. Bazan bir sandık başında, bezan bir köşe başında, bazan bir pevke başında işitiyoruz, kasketini yan tarafa getirmiş bir adam bazan şöyle söylüyor. «— Elkamdülillâh hep “müslümanız din diyanet elden gitti, onun için reyi- mizi Serbest fırkaya vereceğiz. Baran zayıf sırım; gibi bir insanın sesi muhtelif semtlerde çınlıyor: «— Pey baba bizde yiyeceğiz«. Otün için reyimizi Serbest fırkaya veriyoruz. Yeşil bayrak, ister spor kulübünün filâması” olsun, ister bii masa örtüsü. ihtiyar soltanın elinde bir-sancağıserif tesiri yapıyor. Şer'i şerif yeşil başını san- dık başında * kaldırıyor. Kim bilir, belki de bir spor Kulübünün bayrağı, owlann elinde, Hamdullah Suphinin bir makalesi gibi propaganda vasıtası olmuştur. Bun- dan ne çıkar, Siz maksada bakin. Fes sh fcs.. Biraz deha gayret. Bundan 'dâha vazıh bir program İs- terşeniz cın sağlığı... Arlıyan için sivri “sinek: vizildıyor. | Propagandacılar — sandık başında ezen okuyorlar. Bunun kabahati Lâyik muhslefet fr- kasındadır. Çünkü fersiz bir mubelefeti İ vüzuhsuz, müphem bir hürriyet havas” içinde geliverdi. Ve kimi buldu ise, ki- min yüzü gülmüyorsa, kimin derdi varsa ona elini uzam Halbuki, tarihin seyrini değiştiren bir Ankalap öyle şartıyla kesmişti Ai onlerin Gertleri, bügün deği, yüz sene sonrada “ayni şekilde sizhyacık, yüz 8eh€ Sosrs da onlar muztarip olacaklar, onlar metr- leket gül gülistan olsa dn, vollar alanla döşense, kaldırım kayalar pırlantadan yapılsa da onlar gene eski ağızlarmın tadını bulamıyacakler. Fikirlerinin, dü- şüncelerinin, kânaatlerinin başkaları tars- fından kabul edilmemesi onların ıztrap çekmeleri için en basit bir sebep olacsk- tr, Dünyanın her tarafında mürteci böyle olur. O, mustariplerin istırabını istismar eder, Açlıktan, sefaletten, şundan burdan bahseder. Fakul onun asıl hiddetlendiği şey bakimiyetini ve itiyatlarını kaybetmiş olmasıdır. Batan bir fikrin kuyruğunu yapışanlar herşeyi kendilerini ikbal mev» kiine götüren 'bir güheylân farzederier. Hürriyet onların elinde, tekrar mev- kie gelmenin mukaddimesidir. Hürriyet onlara nszaran barap olan menafatların iadesidir, Amma. bu adamlır, batan, tufeyli bir sınıfın insanları İmiş, ne çıkar? Yeter ki onlar, bir defa işe el uzat mek fırsatını bulsutlar, Benun için hürriyet bir can kurtâran simididir. Fransada engizisyon mahkemesi ku- ranlar Katolik Jâyikliğe karşı hürriyet, siperinde yaşıyor. Üç renkli bayrağı ka- bal etmiyen kıralık “Hürriyet, ten ken- disine zırh yapıyor. Herkesin bildiği çarlık bugün dünyada “büzriyet, hürriyet, diye mevkii iktidara pusu kurmya çı- işiyor. Bizde de müphem sözlerin, müphem ifadelerinden © kuvvet alarak © has ret çekenlerin hareketlerini hiç te giyn wbil bulmsmalıdır. «| ! Istanbulu ziyaretleri ve ayrı ayrı müsabaka teklifleri var. Mevsi- min hayli ilerlemiş olması bü müsabakaların icrasma imkân vermiyeceği pek tabiidir. Bulgar- | lar çok fazla ısrar ediyorlar. Evelee atletizmde Bulgar milli takımını yenmiştik. Bu defa av- dette bunun revanşını yapalım lar, Keyliyeti Istanbul mın- İ ra verirer, çocukları nönaürüner, za- Kızmış!ar? Derisi meb'usu Haydar Rüştü © C.F.na en münasip isim Aposlollar fırkası! demiş! Buna kızmışlar, lider bile kızmış: meb'usları söylüyorda etralı sü- küt ediyormuş! Ne söylesinler? Apostolun Ze- keriyadan farkı olmadığını . ken- dileri iddia etmiyorler mi? Bunda kızacak ne var? Riyazive dersleri bakkında yazılan bir fıkrava cevap Dün şöyle bir wrktuv aldık: Lâsenin - birinde. viyazive «dersinden dönen bir talebenin intihar etmesi bir fıke, muharririne şu cümleleri yazdırmız “GOatataşarav Ls sude ' heh.ıs dersındiın tir nümora «ksk oluğı içn intihar eden çotuğu pik çot dc dım. Zaten b r yazive dersleri çocuk” lar.n is'kbilmi mühvefm.ş'r. B rçok çalş'ın ve zek: bülebe varar ki, ber uwedense bütün gayrsilerine roğmen riyasıye dersleri bir türlü sökemez ler mivöz ve İötalırı ga el seri u sn k. mese halıtlıyornuş gbt ny 2İ bir kal'.çett kıl. kirk vürarat ntima- 7 Tevfik Kömil Bey Dün geldi ve İstanbuldaki Yunanlı ve etabli Rum emlâki hakkında mühim beyanatta bulundu Bir aydanberi. Ankaraca öviu- nan mubtelit mübadele komis- yonu Türk murahhas heyeti re- | isi Tevfik Kâmil B. dün şehri- mize dönmüştür. Ankarada komisyon işleri hak- kında alâkadar vekâletlerle “te- mas etmiş olan Tevfik Kâmil B. dün bir mubarririmize şu beya- natta bulunmuştur: — Ankaraya meclis içtimama iştirak için gittim. Meclisin ta- tlinden sonra da komisyonu alâ- kadar eden mubtelif işleri vekâ- letlerde takip ettim. OHalline Ankarada uğraştığım meseleler- | den biri Ankara » mukavelesi mucibirce (o sahiplerine ( iade edilecek : olan ve bir kıs- mı da sahipleri tarafından geri alınmış bulunan İstanbuldaki Yunan ve etabli Rum emlâkin- den mübadillere teffiz edilmiş veya satılmış kısmının ne suret- le sahiplerine iade edileeğidir. vatıların we tohslleri yarını kalır. Hâ atta :se mühenvisik gibi baz mesle ler müstesna, #ektepten çıkar çkmaz unüfulüp göten. ryaziyerı hiç bir lüzumu v> kiymet. yoktur ,, Bu. satırları. yazan muharririn genç ve müvevver olmasına rağmen lise tah- sili ve lise müfredat programinin hedefi | hakkında pek #2 Malümara sahip olduğu göze çarpıyor. Sorduğu süallere aldığı cevap üze“ rinde uzun müddet zihin“ yorarak, ve bu muharrir Beyin dediği gibi “kılı kırk yararak çalışır ve bu kadar gayretlen sonra! | riyazi bir katiyetle talebeye humera veren böyle tarize mi Jâyıkur? Riraziyenin: zihinleri. mahvetiğini eski bir medrese mea'limi gibi iddia eden bu Bey, buşını kaldırıp medeniyet semasına, medeniyer ufuklara balsa bu gsriz iddiasından utanırd. Bahrimu- hitleri hava sefineleri içinde aşan, kıla- ları biribirine bağlayıp mesafe ve zaman mefhutplarını değiştiren medeniyet kah- ramanları hep riyaziye derslerinde zihin. leri mabvolmuş kimselermidir ? Sonra, bin bir feragat İçerisinde va tan çocuklarin Okutan bir muallim zümresine bü şekilde ve amiyâne bir surette hücum etmek maarif makinesine bir darbe havale etmekten başka bir şey değildir. Vise tahsili medeni dünyanın her ta- rafında böyledir; madâi ve müspet ilim- ler, maddi Ve müspet medeniyete temel olür. © Bunu böyle ( telâkki etmiyen ve memleketin maarif . sistetbini bilmi- yen bir muhamitin. vazifesini bihakkin yapan muallimlere olu dizgin hücum etmesi, bilhassa Gümhuriyet devrinde hazin oluyor. Idarei maslahat İçin numara verecek hocaları fes, cüppe ve sarık gidi mazi“ | ye tevdi ettik. Riyaziye derslerine yapı- tan bu hücum ise ancak “Cahilânc,, fav alabilir. r Bir muallim Bir hayduttuk Kadıköyünde uzun sokakta oturan Hazım Ef. gece evine dönerken iki şahsın tecavüzüne uğramış ve bıçakla ağır surette yaralanmıştır, Yapılan tahkikatta mütecavizlerin Kirkor ve Yorgi isminde iki kişi olduğu anlaşıl- mıştır. öy m, Kives Iki ay mezuniyetle memleke- tine gitmiş olan mübadele ko- misyonu bitaraf azasından M. Rivas ayın yirmi beşinde şehri- mize dönecektir; Beklenen ha- kem kararları bu tarihten ası atletizm he» tine bildirdik. kay sonra Türk ve Yunan murahhas- larına tebliğ edilecektir. ra Maliye vekâletile © yaptığım temaslar neticesinde bu emlâk- tan Ankara mukave esinin mev- kii meriyete girdiği yirmi dört temmuzdan sonra tefviz muame- leleri yapılrış olanların bu mu- ameleleri muteber tanınmıyacak kundan evvel yapılan teffiz işlerinde de tapu Senetleri ve- durdurulacaktır. Her muamelesi ikmal edile- rek satılmış vaya teffiz edilmiş emlâk hakkında takip edilecek “ battı harekette bü gibi emlâlin ne kadar olduğu (anlaşıldıktan “Yeni bir mesele Nizemi veziyewer n. keybeden federesyonler 7.1. C /. Istantul mntakası ri- ya” huna€n: “ Nizami vaz'iyetlerini kaybet- miş federasyonlar hakkında gö- rüşülmek Üzere (| mıntakamıza mensup müttefik klup murabbas- larının 17 Teşrinievvel 930 Cuma | günü sabah saat onda Cümhu- riyet Halk fırkası Beyoğlu mer- kezi salonunu teşrifleri ehemmi- yetle rica olunur, Kayseri - Ulu Kışla Hatta faaliyetin durduğu doğru değil Dünkü akşam refiklerimizden birisinde o Kayseri- Ulu Kışla arasındaki şömendifer irşastıme ayn on beş'nden itibaren tatil edileceği hakkında bir haber vardı, Bu haberi alâkadar müesseler- den birine sorduk. Bize inşaata devam olunduğu batta iki gün evel mühim mıktarda malzeme yolladıklarını kendilerine inşaatı durdurmak için bir emir veril- mediğini söylediler ve bu hat üzerinde tesviyei turabiye ikmal edilmemiş ancak 48-50 kilo- metrelik bir kısmı kaldığına göre böyle bir emrin verilme- sine ihtimal da yoktur. Cevabı verildi . Henüz hükümet menabiinden tahkik etmediğimiz bu haber muhtaci teyit bulunmaktadır. İtizar «Kızıl Gömlek» — tefrikamız mündericatımızın çokluğuna meb ni bugün dercedilemedi. Karileri- mizden özür dileriz. sonra tesbit edilecek, va (bu İ ewlâkin kıymetleri takdir edi- lerek eski osabiplerine malın bedeli verilecek, veya (alınan para geri verilecek ku. emlâk islirdat edilecek ve eski sahip- lerine iade. olunacaktır. Ankarada meşgul (o işlerden birisi de o firari Rum. emlâ kinin kira bedelleri. mesele- sidir. İstanbuldaki firari Rum emlâ- kinin kira bedelleri mal sahip- leri kaçlıklan sonra bu emlâk hazineye inlikal edinceye kadar geçen zaman içinde mal sahip- lerinin vekilleri tarafından tahsil edilmiş ve Yunanistana gönde- rilmişti. Hailuki bu kira kedellerinin hazineye ait olması lâzımgelmek» tedir. Alınan karara göre bu paralar ca mal sahipleri vekille- rinden tabsil edilecek ve hazi- neye varidat kaydedilmeden e- maneten hıfzedilecektir, Bu kira bedelleri bu hususla bir karar verildikten sonra ya idare edile- ! cek veya varidat faslına geçirile- rek hazineye irat kaydedilecektir. Ankarada hükümetimizin muh- telif komisyon masarifine iştirak hissesinin üçüncü taksiti olan İ altmış bin liranın bir an evvel rilmemiş olanların muameleleri | komisyona ( verilmesini temine çalıştım. Fu teksit salı. günü komisyon emrine bankaya yatır rılacaktır. , Yakında tekrar Ankaraya gi- “derek komisyon * işlerle mesewi olacağım. a Ii Teşrinievel 830 Borsalar Kanb ya Vingiliz lirası Kr. (1030 « TA. mukabi Dola ğ * Frank of Lir Felga »Drahm İs. Frank tarı Forn Kuron dv Lev Türk rası Dinar Çervoneç Kuru; Nukut Hleteriin © Öleyi'iz) iğ 0bolar TAmerika) Frank (#ransız oLiret flta'ya OErank Pelçika) 1 Sina Avosturya) 1 Pezeta (ispanya) İN 1 Rayşmari| Almanya 1Zioü Lehistan 1Pengö Macaristan OLey !Rormanya) 0 Dinar Yuzaslorya) 1Çevöneç Sevyet Ama Mecidiye Borsa harlet kadar Ti işi 7A Tel. “Beyoğlu | Kadıköy 49 d