2 Eylül 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

6— Taksimde Kalmis apartımanı Evvelki akşam Yalovaya giden Serbest Cümhuriyet fırkası umu- mi kâtibi Nuri ve Ağaoğlu Ab- met Beyler dün sabah 'liderleri Fethi Beyle birlikte şehrimize dönmüşlerdir. Fethi Beyin nutkunda ne var! Lider bu nutka cevabını şim- diden hazırlamakta olup dün nutuk hakkındaki ibtisasını şu #üretle anlatmıştır: — Muhterem başvekil paşanın nutkunu beliğ, siyasi edebiyat noktasından zengin ve dikkatle hazırlanmış bulduğumu itiraf ede- © rim, Ancak derhal şunuda ilâve yim ki, İsmet paşa iyi bir çap ir sıfatile Kendisine gayet kuvvetli bir mevki intihap etmiş, bana da zayıf ve müdafaası güç bir yer tahsis etmiş. Paşa Hazretleri bu tabiyeyi yaptıktan sonrada benim bulunduğumu zannettiği zayıf mevkie bütün bataryaları çevirmiş, ve karadan havadan yeraltından tahrip için hiçbir vasıtayı ihmal etmiyerek nihayetsiz bir ateş açmıştır. Ancak şurasını haber vereyim ki ben muhterem Başvekilin bana tahsis etmek istediği mevkide hiç bir zaman yerleşmemişim, Binaenaleyh İsmet paşa Hz. yan- ış yere cephane israf etmiştir. Başvekilimizin pek uzun nutuk- larına fıkra fıkra cevap vermeğe şimdi vaktin müsait değildir. Arcak şunu söyliyeyim ki bu ce- vabı efkârı umumiyeye arzetmek çok gecikmiyecektir. Ben, bu nutkun bazı yerlerini sadetten, bazı yerlerini de, ne saklıyayım, ciddiyetten uzak bul- Tum. İsmet Pş. Hz.nin üzerime yağ- dırdığı yıldırımlardan bazılarının kendileri de farkına varmadan kendi üzerlerine yağdığını gör- memek kabil midir?!.. Buna misal isterseniz işte Çes- ter projesi hakkındaki bayanatı. Bu proje müzakere edildiği zaman benim Dabiliye vekili olduğumu umutmuşlar. Bu projenin bir an evel meclise sevkedilip kanuni- yet kesbetmesi için başmurah- bas sıfatile kendilerinin Lozan- dan heyeti vekileyi müteaddit telgraflarla tazyik ettiklerini ben unutmadım. Lozan sulhünü teh- lkeye koyan böyle bir âmilin vücut bulmasında benim dablim ne derece olabileceğini artık ef- kârı umumiye takdir etsin, Halbuki sulh tehlikeye girme- VAKIT .2 Eylal 1930 miş ve bozulmamıştır. Maamafih bu eski hesapları karıştırmağa ne lüzum var ? Bugün önümüzde halli lâzımgelen bir iktisadi buh- ran mevcuttur. Bu buhran başka memleketlerde mevcut olan buh- ranlardan büsbütün başka mahi- yette ve çok dikkati calip bir şekildedir. Bu buranın halli için mhterem Başvekilin ne düşündüklerini bir çok aradım; fakat nutuklarında buna dair bir fıkraya tesadüf edemedim. Yalnız hayat pahalılığı hakkın- da İsmet paşanın bizden tedbirler sorduğunu anlıyorum. Demek oluyor ki, Ismet paşa bunun için bize bir vazife tavsiye buyuru- yorlar, teşekkür ederim, Fakat bu tedbirleri düşünmek ve tat- bik etmek bizim değil, heyeti vekilenin vazifesidir. Bizim vazifemiz bunları kont- rol etmektir, Fethi B. — Beyefendi, Yarın gazetesi- nin fırkanızın naşiri efkârı, oldu. ğu rivayet ediliyor. Bu doğru mu? sualine obilâtereddüt şu cevabı vermistir : — Hayır.. Yarın gazetesi fır- kamızın hiçbir vakit organı de- fırkamızın eseri telkini olduğu hakkındaki rivayetleri sureti kat'- iyede tekzip edebilirsiniz... Fethi B. yarın gidiyor Dünkü akşam gazetelerinden biri Fethi beyin İzmir seyahatini bir müddet tehir ettiğini haber veriyordu. Halbuki dün lider bu- nu tekzip etmiş ve yarın muhak- kak İzmire gideceğini söylemiş- tir. Fethi bey Izmirde on beş gün kalacak ve İsmet paşanın Sivas nutkuna burada cevap verecektir. Fethi B. buradan Balıkesire geçecektir. Dünkü içtima Bundan sonra fırka umumi beyeti dün akşam Fethi Beyin riyasetinde toplanmış ve İstanbul vilâyeti merkez ocağı idare heye- tini seçmiştir. Merkez ocağında kimler var? Aldığımız. malümata © göre dünkü - içtimada merkez ocağı idare heyetine dokuz Zat seçil- miş ve sabık Darülfünun emini Ismail Hakkı, avukat Sadi Riza sabık İstanbul icra reisi Refik, esbak Istanbul jandarma kuman- danı Naki, sabık Antalya meb'u- su kereste tüccarlarından Murat, doktor Selâhattin, avukat Or- han Mitat, sabık cemiyeti umu- miyei belediye azasından avukat Necati B. ler. ittifakla intihap edilmişlerdir. Vilâyet merkez acağı yarın- dan itibaren Taksimde Kal- mis apartımanında yeni kira- lanan dairede faaliyete başla: yacaktır. Tanin binası da kiralandı Diğer taraftan Istanbul şube- si için de (Nuruosmaniyede eski Tanin matbaası kiralanmış olup yarından itibaren burada teşkilâta başlanacaktır. Kestamonn teşki âtı S. C. Fırkasının Kastamonu teşki- Mühim bir nutuk irat etti Münasebetimizden ve yeni fırkadan bahsediyor Atina, 1. ÇAnek) — Yunan Hariciye nazın M. Mihalakopulos Patras'ta irat ettiği nurukma Yunan harici siyasetinden bahsedereken Türk-Yunan münasebatın- den da bahsetmiş ve demiştir ki: — Türkiye ile itilaf ve teşriki me- sal umum! telâkkiye muvâhktır. Zira Yunan efkârı umümiyesinde Türkiye ile samimi münssebat idâmesi fikri kemale ermiştir. Bu münasebâtın başlangıcını İri- ralanan itilâfneme teşkil eder. Ba itildlin imzalanması yegâne basi:etkârane siyase- ti teşkil eder. Zira bu itilâfname maziye bir - taraftan nihayet Vermekle beraber diğer itilâfnameler ve başlıyan meveddet- kârane münasebac için de bir methale teşkil eti. Mütebiki mukevelelerin de aktine bir emri vali mazatile bakılabilir. Atina, 1. (Anek) — Venizelos Ban- yol kaplıcalarında Yunan muhabirlerine vukubalan beyansunda Kilkaş zırkılısını tamir ve tecdit oetüreceği rivayetletini tekzip etmiş, Yunanistanın tedafül bir si- yaset takip ettiğini ve yalnız. hafif do- nanmasını takviye etmek gayesini istih- daf ettiğini kaydetmiş ve Türkiyede gö- rülen siyasi faaliyete naklikelâm ederek Türkiyenin siyaseti hariciyesinin İyete- gayyer kalacağına emin bulunduğunu ve çünkü bu faaliyetin Türkiyenin iktısa- di itilâsına matuf bulonduğunu söyle miştir. Almanyada İntihabat müoadelesi münase- betile söylenen nutuklar —.— Silâhların tezyidi isteniyor Berlin, 1, (A.A) — Treves'te bir nu- tuk söylemiş olan Başvekil M Broning, Almanyanın harici siyasetinin prensip iibarlle şimdiye kadar takip edil, olan delile Diy eml mi etmesi lâzımgeldiğini fakat, bu siyasete daha azimkir bir'mahiyer vermek ve gerek memleketin » gerek; haricin Icimadı- nt takviye etmek icap eylediğini beyan etmiştir. Berlin, 1. (A.A) — Dorumundda bir nutuk söylemiş olan Jeneral Vonssekt Almanya için silâhları tezyit etmek hak- kını talep etmiştir. Berlin, 1. (A.A) Frankforta bir nu- tuk söylemiş olan ML Treviranus cephe mubariplerinin artık iaanmamakta olduk» larl Lokamo zihniyetine aldanmamakta ve ona İstinaden evham ve hayalâla ka- kapılmamakta oduklarmı söylemiştir. Mamafih, muharipler barp yapmak fik- rinde de değillerdir. Varşuva, 1. (A.A) — Alisan nazırı M. Triveranusun incihsbat münasebeğle vukubulan beyanatına karşı proteito ma- kamında olmak üzete bin kişi nümayiş yapmışler ve bir karar Sureti kabul et- mişlerdir. Bu karar suretinde vaktle Le- histandan koparılıp alınmış olan arazinin tekrar Lebistana iadesi hususunu beynel- imilel bir adalet eseri olduğu beyan edil- mektedir. m lâtını yapmiya Kastamoni avukatla” rında İzzet B, memur edilmiştir. Idare heyeti âzalıklarına Açıksöz gazetesi sahibi Hüsnü, Ballıkzade Muhsin, Hacı Ismail zade Meh- met, yancı zade Tevfik beyler seçilmişlerdir. Fırkaya girmemiş Aldığımız mektaplur: Gazetenizde benim S.C, fır- kası teşkilatına memur edildi- ğim münderiç olduğunu arka- daşlarım söylediler. Ben genç bir mefküre adamıyım. Hacıyı, hafızı, merini, imamı, itlihatçı ve itilâfçıyı bilâtabkik ve bilâ- tefrik kadrosu içine alan bir fırka ile alâkam olmaz. Keyfiye- tin matbuat kanununun maddei mahsusası mucibince ayni sütun- larda tasbihini rica ederim, Hür- metler eylerim efendim. B.M M. eski encümen kâtiplerinden Yazı makinesi tüccarı Esat Merkez ocağı heyeti (Mihalakopulos Tayyareci Kostl “140000 lira Dün karşı fırkada seçildi Fethi B. Ismet Pş. Hz.ne cevap veriyor Atlas denizini aşmağa teşebbüs ediyor Nüngeser ve Kolinin Beyaz kuşları Babrı muhit dalgaları arasında kayboldu olalı üç se- nelik bir müddet geçti. Bu müd- det zarfında Atlas denizi hava- sının bekâreti kaç kere hetke- dildi. Lindbergin tek başına se- feri ve bunu takip eden üç dört tayyareci seferinden başka Graf Zepelin müteaddit kereler Al- ile Amerika arasında gidip geldi. Ancak (OoParisten (kalkarak Nevyorka gitmesi heniz hiç kim- seye nasip olmadı. Nüngeserin kaybolduğu bu seyahate meş- hur tağyareci Kostun teşebbiis ettiğini haber alıyoruz. “Kost, şimdiye kadar bütün cihan rö- korlarım (okırmağa (muvaffak olmuştu. Bu seferde muvaf- fak olup Oolamıyacağı (o alâ- ka ve adeta endişe ile soruştu- rulmaktatır. lilk gelen telgraflar dır. Le Burje, 1 (A.A.) — Bütün gece (Obava limanında büyük bir faaliyet vardı. Saat beşte Nevyorka müteveccihen hareket decek olaa tayyareci Costes ile Bellontun hareketlerine ait hazırlıklar görülmekte idi. Gece birdenbire hava bozulmuş ve Fransanın şimal sahillerini bir sis kaplamıştır. Tayyareler, bir ara- lık hava açılır diye intizar et- tikten sonra azimetlerini tehir etmiştir. Paris, 1 (A.A.) — Tayyareci Costes ile Bellont saat 10,45 te hareket etmişlerdir. Paris, 1 (A.A.) — Tayyareci Costos saat 11, 40 ta Le Crot- oy (Somm) üzerinden geçmiş ve denize doğru açılmıştır. İpli Çocuklara ilâhi öğreten kadın İzmir, 1 — (Yakıt) — Küçük çocuk. Tara eski harfleri okutan ve ilâhi öğre- ten Külsüm ve Hasene isminde iki ka- dın yakalandı, sikma Bir satış teklifi Ankara, 1 (telefon) — Ziraat aletleri satın alınması hakkında meclisten çıkmış olan pulluk ka- nununa müsteniden Ruslar hükü mete bir satış teklifi yapmışlardır. Adiiyedet Üvey oğlunu ze- hirliyen imam Dün ağır ceza kaleminde a üvey oğlu Beh- cet efendişi zehirli badem ez- mesi yedirerek öldürmekle maz- nun İmam Tevfik efendinin mu- hakemesine Eylülün dördüncü günü öğleden sonra İstanbul ağır ceza mahkemesinde başla” nacaktır. Imam, dün tevkifaneden ağır ceza kalemine getirilmiş, usulen muhakemeden evvel isticvap olun- muştur. Tahkikata göre, Imam, üvey oğlumu bankadaki 150 lirasına konmak maksadile zehirlemiştir. Badem ezmesine karıştırdığı arse- niki bir tanzifat amelesinden, “köpek zehirliyeceğim!,, diye almıştır. Behcet efendi, onsekiz yaşında bir gençmiş, Imam, cürmünü inkâr etmek- tedir. it mübade Nasıl, ne zaman fevzi edilecek ? Mübadele komisyonu Apkars mukavelesinin tatbikatına deva etmektedir. Bu mukavele musi” bince Yunanlıların mubtelit ke” misyon emrine verecekleri 440 bin İngiliz lirasının ilk taksiti olan 62500 liranın tediye emrini verildiğini evvelce yazmıştık. alınacak olan 440 bin Biran 159 bini Garbi (o Trakyadaki müslüman etablilere, diğer 150 bini Anadoluda bıraktıkları em” lâke mukabil Istanbuldaki etabli Rumlara verilecek diğer 225 bini de gayri mübadillere tevfi edilmek üzere (ohükümetimiz€ verilecektir. Etabli Rumlara tevzi edilecek olan 250 bin lira geldiği zaman tevziatın kolaylıkla yapılabilmesi için muhtelit komisyon hazırlık” lara başlamışlır. Alikadarlar evrakı müsbitele” rile birlikte 10 Eylülden itibaren komisyona müracaat edecekler ve birer tazminat talepnamesi alacaklardır. Bu talepnamelef doldurulmuş olarak komisyona verilecek ve istihkakları tebey“ yün edenlere 150 binlira Yunan lardan alınır alınmaz tevziât yapılacaktır. Dün bu hususta mubtelit ko” misyon umumi kâtipliğinden ş9 tebliğ gönderilmiştir: Istanbul, 31 (A.A) — Muhte- lit mübadele komisyon kâtibi umumiliğinden tebliğ olunmuştur. 10 haziran 1930 taribli Anka“ ra mukavelenamesinin o 20 inci maddesinin (A) fıkası ahkâm! mucibince İstanbulda bulunan Türk tebaasından etabli Rum larla marüzzikir mukavelename- nin 1(0uncu maddesi ahkâmr” na tevfikan avdet hakkından müstefit olacak olan eşhasa İs“ tanbul © mıntakası haricindeki emlâkleri için muhtelit mübadele komisyonu marifetile tazminat verilecektir. Bu maksadı teminen balâda mezkür sınıflara dahil olan eşhasın 10 eylülden itiba ren tazminat talepnamelerini ak mak üzere İstanbul tali komi syonu börolarına müracaat et- meleri icap eder. Bu talepname- ler hini tevdide verilecek olan izahnamede omünderiç talimat dairesinde imlâ edilecektir. Ba tazminat talepleri 10 eylülden itibaren 2 ay zarfında muhtelif mübadele (komisyonuna tevdi edilmek icap eder. M. Pançodorofun Baş” vekilimize bir telgrafı Sivas istasyonunun küşadı mü“ nasebetile Başvekilimizin vatanın her köşesinden sayısız tebrik tel" graf ve mektupları aldığı yazık mıştı. Bu arada sabık Osmanl meb'uslarından Bulgar tetkikat çısı M. Pançodorof ta Başvekili” mize şu telgrafı göndermiştir. Sivasta Başvekil Ismet Paşa Hz ne Gelecek Türk nesillerinin hür, müstakıl, rahat yaşamaları içit babası olan bugünkü neslin fe dakârlıklara ve zahmetlere kat” lanması tabii, zaruri ve iktisadi olmakla Türk millet ve devleti nin, Gazi Paşa Hz.nin riyaseti ve sizin vekâletiniz altında siya” set ve muvaffakiyatı milliyelerin” den samimi tebrikler ve ihtiram” larımın kabulü EF, Hazinel evrakta çalışın sabık Osmanlı meb'uslarından Pançoiorof