2 Aralık 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8

NIN Güne Bakan *(3üne Bakan , Hamdullah Suphi beyin yeni bir ese ridir. Kıymetli Türk hatibi şim diye kadar muhtelif yerlerde neşredilmiş olan edebi yazılarını top amak swetiyle yeni bir cilt vücuda getirmiş birinci cildi teş ki! eden “Dağ yolu, ndan sonra bu nada "Güne Bakan, ismini ver miştir. “Güne Pakan, bahçe erin, bostanların üstünde uzun bir sa pın üzerinde yoka'ıya kalkan. doğu ufuklarının üstünde gün ağar — VAKIT 2 Kânüunevvel 1929 lığının hukuk ve O beysiyetini müdafaa için yanimış olan ma kaleleri okurken insan bu #ikirlerin büyük türk inkılâb; savesindeki müzaferiyetini düşünüyor ve bun- dan dolayı gür'de idenl adamını sakdir. etmekten kendini ala miyor, Mehmet Asım “Günün siyaseti Rahştağ meclisinde. Dün ajans telgraflan geldiği sıra. da vaziyeti hazıra! siyasiye ile alâ. kadar Olanların ilk göz atuklan nokta Berlinden Rayhştağ müzuke. ratına dair gelen telgraf oldu Ve mağa başladığı dakikadan, batı vfuklarının arkasında kaybo'un- cuya kadar güneşi takip eden, bunun icin Türk dilinde * Güne Bakan , ismi verilen güneş şek- ilinde bir çiçeğin ismidir. Hamdu'lah Suphi bey uzakta ve yakında ayni ışığa gözünü döndü müş o'an, doğru'uğun, gü ze'liğin ve iyiliğin güneşine ba- kan fikir ve bis kardeşlerine kiymetli bir hediye o'mak üzere | yeni kitabına “Güne Bakan, | denmiştir. Harf inkılâbı yapıla bir sene oldu Bu müddet içinde görüen işler az değil, bilâkis pek çoktur Fakat gene önümüz. de iktiham edilecek büyük müş kü'ât vardır. Bilhassa yeni hart lere yetişecek olan geleck nesil | leri yükseltmek için bir nkılâp kütüphanesi lâzımdır. Bu roktaf nazardan Hamdullah Su, hi beş iptida “Dağ yolu,nu şimdi de “Güne Pakan,ı neşret mekle ink''âp kütürhanemizin temeline iki kiymetli taş koymuş o'uyor, Ham *ullah Suphi beyin son eserinde, yazıp neşredileli yi mi seneyi geçmiş olen bazı parçalar var; fakat aradan bu kadar zaman geçmiş olmasına rağmen wuhterem edip ve hatibin yazı ları sanki hemen buşün yazılmış gibidir; çünkü öslüp itbarile o kadar açık, o kadar #ade ve temizdir, Fikir ve döşünüş roktai | At&arından ise ayni kıymet ve kuvveti batıdir. Bil'arz yirmi, i yirmi bir sene evel türk kalın Yanm asr evvelki VAKIT İ Künunevve! 1879 Paşabahçesinde bir Rum kızımın Beykoz kayma kamlığında müs'ahdem bir kâfipile alâka edip şereyi İslâm ile müşerref olduğu ve mumatleyh ile fezevvüç edeceği La Türki gazetesinde mervidir, . Ferikanı kiamdan mer- ! desi ahkâmına serluru *Yung * plânı aleyhindeki | lüyiha reddolundu kel melerini her oku. yan rahat bir nefes aldı. Filhakika Raylıştağın beşte dördünü bulan bir ekseriyetle Jâyihayı reddetmesi Av. rupada sulhü müselemetin istükra. nna haheşger olan bürün münev. verleri memnun edecek bir key. fiyettir. Esasen Alman sağ cenah fırkala rının Yung plânı ve Berlin bükü. metinin Siyaşeti bazırası aleyhinde ki teşebbüsleri hiç bir mantık! mevzvaya İsnat etmemekle bers. | ber Alman hissi millişini okşıya- cak bir mugaletali tarzda terip edilmiş olduğundan, bu mugalataya kapılarak teşebbüsü vakıa taraftar tık edenlerin ekseriyeti / teşkil mesi tehlikesi mevcuttu. Arayı umumiye teklifinde Hügen bergin yüzde 10,2 den fezla rey toplryamsması ve Ruyhştağın, plânın reddine dafr olan teklifi 319 reyle reddetmesi tehlikenin atiatılmış Ol duğu kanaatini veriyor . Alman matbuatı ne kadar itiraz öderse etsin” Yünig plâm, tamirat mestle: balli için uzun e'den düşünülmüş yegâne kabili tatbik üsuldür. Bu plânm adem! kebuli Almanyanın tamirattan dolayı tedi- yatta bulunmak isteraemesi demek olur ki, Vetsay mushedesi #hkâmı nn reddi mahiyetinde olen böyle bir hareketin ihüyarı kadar hali hazır Almanyasını et hareket tasavvur edilemez Alman o muhafazaktrları tamiratı ve gerekse “Versay, mu ahedesinin Üzerlerine yükletdgi di- ger raahhlidatı kabul etmezken ileri sürdükleri iriraz hakikaten gariptir. Mubafozakârlir Yung plânının Âlman yaya fazla yük tahmil etmesinden şikâyet etmiyorlar; Versay mushe- edilirse Al. manyanın umumi harpten mes'ul olduğunun bizzat Almanlara tasdik edilmiş bulunacağını ileri sürüyor. lar. Harb umuminin müsebbibi kim olursa olsun ortada reddü inkâr edilem'yecek bir hakikat vardır ki | İ oda Almanyanın harpten maeğlöp Birsenaleyh hal) | İ bazır Almanyası büyük harpten is çıkmış olmasıdır ter mes'ul olsun İster olmasın, Ver- say muahedesinde kabul ve İmza eylediği taahhüdatı ifa etmiye mec burdur. Şu halde-on küsur senedenberi yüzlerce mücihfin bilâ mübalâğa hum Ria Paşa zede Ib- rahim Paşa bir müddet en beru Trabzonda namizaç olduğu halde bu deta ir- tihali dar: beka eylemiştir. Rahmetullahi aleyh. Merhumun eylâdü evali Trabzonda bnlanduğun- dan bir memuru mahsusi8 Deriseadete gönderilmesi içün emri malhsws yeri diği mesmudnur. bini mütecaviz eser tedvin etmesini, tcail siyasiyenin bol bol telâketini tecrübe etmesini, İcap ettiren şu “harp mesuliyeti, o münakaşasının artık bertaraf edilmesi, ve vazıyeti bazıranın tslâhı için muahedat esa- sana riayet edilmekle beraber. âr- 2u olunan tedilâtn mütekabil mu bedenet hissiyan o tesisi o vasitesile elde edilmesi acaba daha taydal olmaz mı? Vitreveffa Ştrezman bu noktayı ızrar edecek bir | gerek | * . İngiliz amelesi vatanperver Beşeriyetin mukadderatına lâkayt değiliz fakat en çok alâkadar olnu- ğumuz yer İngilteredir İngiltere de amele fırkasının İngiltereden fazla başka memle- ketleri düşündüklerine dair söy- lenen sözlere mukabil bali ha- zda İngiltere maliye nazırı M. Suovden, şereline veri'en bir 2i- yafette wat ettiği bir nutukta şu sözleri söylemiştir. “ Alâkadar olduğum firkanın kendi mem'eketinden ziysde başka memleketlere dost olduğu söy- leniyor. Bu tamamile esassiz bir sözdür. OZEL Allah rahmet eyliye! Çğrzetzlerde bazan yazılar ka- rışır ve bir makalenin bir satırı bir polis vakasının altına bir ilânden bir kaç kelime bir beyanatın İçine geçer. Geçenlerde bir o refikımızda bir sinema haberinin sonuna, bir vefat flânmn sap cüm'esi karış miştı, Sinema yozmnda, aşağı, yu karı, şöyle bir cümle vadı: “Bu film, kabraman'anma ölüm getiren !eci bb vakadır. , Bu cüm- lenin atına bir cenaze haberinin şu satı karışmış; “Allah rahmet eyliye!, Toplu İğne Bafıra gelenler Yanlışmuhakeme Tarihe ismi geçen kadınlar arasında “ Fransa kralı Oon üçüncü Lulnin yeğeni Matma- zel dö Monpansiye mühim bir mevki tutar. Bu kadın isyan lar çıkarmış ve idare etmiş hayasızlığı, pervasızlığı erkek gibi hareketile şöhret kazan muşta. Bir gün araba ile Paris'in bir sokagından geçerken arabası izdihamdan tevakkuf etti, O sırada kör bir dilenci Matma- zel dö Monpansiyenin arabasına yaklaşarak dedi ki — Ah büyük prens! Bana aciya rak bir sadaka lütfedin. Dün. yanın bütün zevklerinden” mehrum bir adamım! Matmazel dö Monpansiye büyük bir teessür göstererek yanındakilere sordu: — Vah zavallı! Bakınız ne diyor! Yoksa hadım mı? Yanındakiler cevap verdiler: — Hayır efendim. gözleri görmüyor! O vakit Monpansiye omuz- larını sikerek ; — Ya! Farkında değildim.. Dedi ve lâkayıt bir tavırla başını başka tarafa çevirdi. ihata ederek Fransa ile revabıt te. sisi yolunu tutmuştur. Höslefi Fon Kürtyüs aynı yolu takip edeceğini temin eti Şimdi iş Alman milleti ne kalmış oluyor. Arâsını İzhar ederken hükümeti. nin takıp ettiği mutedil ve müsale- met perver siyaseti tasvip eylediği- ni İspat ermek. ve o hükümete Za hir olmak ona terettüp eden bir vaziledic. M Gayur İ len malümat, orun İ parça edilmiş. arkadaşlarının. ceset- da memleketin papatyalı çemen- leri o üzerinde o koşan hür dalgaların kazalarla çevrilmiş sa- hillerimizle (o çarpıştığını gören bir insanın bu toprağı en derin ve en kuvvetli aşk ile sevmeme sint anlıyamam. Ben, bir kü olan beşeriyetin mukadderatına lâkayt değilim, En çok alâkadar olduğumuz yer, bu memlekettir, Bununla beraber biz, dünya milletlerini ayıran şeylerm, onları bağlıyan halka'ara nisbetle çok ehemmivetsiz olduğuna kaniiz , Beçei Saka Nasıl idam edi'diğine dair ingiliz menbalarının veıdiğ, | tatsılât Efganistan tahunı birkaç ay İş gal ederek memleketine bir anarşi ve tethiş devri yasatan Beçel Seka unvanile maruf Habibullahın akibe- uv, Londra gazetelerinde, hâlâ derin bir alâka ile takip edilmektedir. Şu fark ile ki, şimdiye kadar veri- nasıl meğlüp edildiğini ve Nadir Şah kpvvetle- rinin nasl galip gelniğini ve Saka zadenin nasıl idam olunduğunu an- laroğı halde yeni malömat Beçei Sakanın akıbetini acı ve feci gös tererek onun İehinde bir teessür uyandırmayı istihdaf etmektedir. Bu yeni malâmata göre Beçel Saka, KAbilin tayyüse karargâhma saçından, sürüklenerek . göcürülmüş kendisile arkadaşları evvelâ asılmış- lar, ölecek hale geldikten sonra kurşuna dizilmişlerdir. Beçei Saka fle arkadaşları saçla nndan sürükleniyorken yolda te- vekkuf ettikçe sünkülerle dürtülü- yor, belk bunların. üzerine taş, çakıl ve salre atıyordı. Evvelâ Beçel Sakanın arkadaşları yalmz bunların ölmemeleri için ipler gevşek bırakılmış, sunra bon- lar der ağcında oldukları halde | kurşuna dizilmişlerdir. Sonra sıra Beçel Sakaya gelmiş o da ayni şekilde idam olunmuştur. Beçenin cesedi, daha sonra parçe leri kırlarda çakallara ve karlallara bırakılmıştır. Deyli Meyli grzetesi bu malâmatı verdikten sonra şu mütalcayı ilâve ediyor. Vahşi Efganisten İçinde bile, bu kadar korkunç bir idam şimdiye kadar vuku bulmamıştır. Deyli Meylin bu son müraleas, verilen malümatın, ne gibi desiseler ve inürikalar neticesi olarak iş ba gına geçtiği aşağı yukarı ma'üm olan Sakazadeye karşı bir teeseur ve belki yeni hükümete karşı bir fnflal uyan- dırmak için mübalâğalandınılmış gibi görülmektedir. İzmirde müze Yangın yerlerinden istifade edilecek İzmir. 1(A A) - Belediye yan gm yerlerinden İfraz edilen ar- saların birinde büyük bir müze | İnşasını teemmü! etmektedir. Bi hanın Gazi Hazretlerinin rekze dilecek heykeilerine civa onnası arzu edilmektedir. : Da SÜTUNLAR SEYAHA Mücrim kim? u haftanın gazete'erinde” rinde okudum. , olduğnu şimdi pek kesre”. rum, fakat dava, 897 adında değil meselenin “© | «inde olduğu için bu meha* mwlıyarak vak'anın kendisin? çiyorum. i İlk bakışta basit bir ii hikâyesi gibi görünnen bu " dikkatle tetkik edeliirse ©”. ve en çabuk ilâçlara © bir derdimizle bizi kar” Hadise şu: Bir kadın, mahkmeye ve bir adres vererek “bu © benim ev'âdımı öldürdüln © Gene gazetenin verdiği ta göre çocuk birdenbire lermiş, bir iki gün geç” beklenmiş, sonra merak doktora gölürülmüş. yavrunun bastalığına “k teşhisini koymuş, serum mış. Pek dikkatli bir muhtaç olan bu illeti, n€ ki kadın anlamamış ve ancak ferah'ayınca soka; kılmış Orada semtin ço oynamış, hastalığının en davrini, bütün o masum lara bulaştımaka mahal kaklarında geçirmiş, Bu dikkatsizlik, tabii ©4| kalmamış ve çocuk ikinci dan sonra ölmüş. Kadın mahkemede (dö ilham Eedeken kendi kerdi cürmünü sayıp döküfü Bu davayı baştan sonuf# okuduktan sonra dü,ündüM cahalet, fenni cinayetle kat lendirirken ortaya bab cinayet çıkıyor. Önümüzde”; rusunu gömmüş, kucağı bof j #me bir anne var. Bunun ©, matemi huzurunda sürmeli dik, Fakat bu matemin yeri asıl dertli annmiz, yer genç ve taze mezar ks v duyduğu ıstırabı içimizde © kuvvetle hissediyor. Hasta çocuğunu, doktori tar ve tavsiyelerine rağme” di müşahedesine uyarak > öteki sağlam çocukların Li” bıraktığı için o anneyi, gi huzurunda hesap verir an rim vaziyetinde görmek ii Hak ve doğru budur. K başlı başına bir kabahat halet bilmem ki nam bir gibi beri süsü'ebisir. Pazartesi Kânunevvel 1929 gi # Z İline 7