25 Kasım 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8

o di Büyük yıldızların yan Stacpoole pan Maranon nehrinin coşkun coş- kun akarken Amazon sularının parlak ve kurak aynasına kavuş tuğu yerde iki büyük malikâne vardır. Bunlardan birinde genç bi İneiliz olan Esdel kaynatası Ju. — 86 — VAKIT. — 25 Teşrinisani 1929 an Da Silvanın hesabına çalışırdı. | Öbür malikâne de Esdelin eski bir arkadaşı, Pereraya aitti, Ne. hir kenarında olan evleri biri birine pek uzak değildi. Esdel Perera ile beraber oksford da pülfünununda okumuşlardı.. O zamandan beri sıkı fıkı dost ol muşlardı. Yalnız biribirlerine hiç benzemezlerdi. Esdel, sarışın. çakır gözlü, uzun boylu ve ten bel olduğu halde Perera kars yağız, kısa boylu, çahşkan ve ttizdi; buna rağmen pek İyi dı. Felek çok iyi bir romancıdır, bu iki arkadaşı hikâyesinin kah- | ramanları olarak seçti, ve felek | bu arkadaşlara maceralar hazır ladı. Bakınız bu nasıl başlamış İhtiyar Juan Da Silva kızı Junna ile beraber seyahat için Londraya gittiler, çok muhteşem bir ötele yerleştiler, Bir gün öğle vakti ihtiyar Da Silva İspanyol sigaraları tütü rerek koltuğuna uzanmış oturu. yordu. Birdenbire hatırına bir gey geldi, çok samimi komşusu Don Emanuelin oğlu Perera İn: ! reç tabailde bulunuyordu. Ökslerd da talebeydi. Sevgili dostunun bu yabancı mem'eket. teki oğlunu bir mektupla davet etmek, onunla görüşmek iyi ol maz mıydı ? Hususi kâtibine hemen bir mek'up yazdırtarak gönderdi. Perera o gün geldi Arkadaşı Esdeli de beraber getirmişti. Esdel sonsuz zenginliği ve böy. ven misafirperverliği ilk görüyordu. Otelin çok süslü hizmetçileri gümüş tabakalar sicak memle ket meyvaları, tadi damağında kalan şaraplar Onun zerinde bin bir gece masallarının tesirini yaptı. Da Silvanın sakin, solgun yüzlü, kara parlak gözlü ve izbe bir ormanın * gecesi kadar kara saçlı kızı ona bu kadar tesir etmemişti, Esdel onun tahıştığı ilk zaman e erer Belki de bu se en görür görmez onu pek beğenmiş, sevmişti. Esdel, kizin hoşuna gittiğini anlamıştı. Bunun Gzerine, hiç çekinmedi Kızdan ne nefret ediyor nede onunla alâkadar o'uyordu. Fakat bu kız Da Silve nin biricik kızı ve mirasçısiydı.. Gece ziyafet için tekrar gel mek üzere ayrıldılar, Gece siya. tetten sonra tiyatroya | gittiler. Da Sıva, ısmarladığı bir nehir gemisinde üç gün beraber eğ. İenmek üzere onları davet edi. yordu. Kabul ettiler. Nihayet üç gün geçmemişti ki Esdel ve Ju ana nişanlandılar. Bu inanılmaz bir şey. Fakat Cenubi Amerika hlar bu gibi işleri, Amazon kıyı: larında, balpul ağaçlarımn bir gecede çiçek açtığı diyarda deh: pek çabuk yaparlar. Juana, bu uzun boylu altın Z.3 dığı yer Çeviren: Muslih Ferit saçlı gençle evleneceğini söyle diği zaman ihtiyar Da Silva el lerini sallıyarak bağırdı. Kız eğer onunla evlenmezse kendisini inel gerdanlığile boğacağından bah- setmiş, babasını Okorkutmuştu. Adamcağız onun işine karışmanımn iyi olmıyacağını anladı. Bu sinirli | ihtiyar ilk teessürünü çabuk ya- tıştırdı. Ve gençlerin istikbali hakkında Odüşünüp (o taşınmıya başladı. Esdel fakirdi, asil fakat sefi! düşmüş bir ailenin çocuğuydu Da Silvaya tesadül ettiği zaman | i Fransada bir mülkiye memuriyelinde bu- Tunuyordu. İhtiyar Da Silva Juanayı ev- tendirdikten sonra Peraya dön mek istiyordu. Peru hududunda bulunan malikânesine gidecek ve orada ticaret işlerine baka: caktı. Büyük kaucuk (O malikânesi mun biricik servetiydi. Burada speyce kâr getiren bir altın ma- deni vardı. Bakır madeninden de oldukça istifade ediliyordu. Nehir üzerinde 'âstık nakliyatı yapan yarım dözine kada: da gemisi bulunuyordu Bütün bu işler tak p edilmiye, o bakılmıya oimuhtaçtı. Da Silva, Esdeli de işlere alıştı racaktı. İhtiyar: “Ben öldüğüm zaman, diyordu, nem var nem yok hepsi oğlumla luzım arasında taksim edilecek; siz çok #engin olacak. siniz, fakat size söyliyeyim ki | servet de canlı bir mahlâktur; o da canlı bir mahlük gibi ba kılmak ve beslenmek ister. Se - vetin de tedaviye muhtaç hasta likları vardır, itina etmezseniz servetinizin ölümüyle neticelenir. Bön «ise öğreteceğim. Ve «iz ömrünü kauçuk ağaçlarının ye tiştiği yerde geçirmiş bir adam dan her şeyi öğreneceksiniz., İlk memuriyetsizlikten sonra bu mesele onu den ye sevindirmişti, adla asil Mazi lizdi ve doğru bir insandı. İhti- yar önün doğruluğunu adeta sevki tabii ile anlamıştı. Bulup tuklarından alti ay. sonra iki genç evlendiler, düğünden bir ay sonra AÂmâzona gitmek üzere yola çıkular. 2 Amazon nehıine girdiler, Bre- ! zilya hududuna kadar denizden iki bin mil mesafe katetmek lâzım gelir ki ilerledikçe bu bü- yük nehrin yüzlerce ayak halin. de parçalandığını daraldığını görürsünüz. i Büyük vapurdan ayrıldılar. Da Silvanın onları karşılayan nehir gemilerinden birine bindiler, iki gün sonra akşama doğru Mara. non nehri kenarında Da Silvanın kendilerine bıraktığı evi gördü. ler. Esdelin ilk gözüne çarpan şey evin iskele üzerine kurulmuş ol- masıydı. Maranon kıyısındaki evler hep böyle idi, çünkü yağmurlu mev simlerde Perudan ge'en çamurlu sular her tarafı sardığı ve alçak ormanlar göle döndüğü vakit evler böyle yapılmamış olsa su- ler altında kalırdı. Karaya çıktılar, eve gittiler, 6000 muharrir Dode nin avdetini istiyor İlki seneden beri Fransanın maruf omubharrirlerinden Leon Dode, Fransa haricinde ve Brük- selde yaşamaktadır. Dode, oğlu- nun bir otomobilde ölü bulunması dolayısile büyük bir mücadele açmış, bu mücadele yüzünden iki sene hapse mahköm olmuştu. O zaman Dode evinde birkaç gün muhasara edilmiş, ondan sonra, hapisaneye naklolunmuştu. Dodenin bapisanede geçirdiği günler uzamadı. Çünkü, birkaç gün sonra onun taraftarları bir hile ile Dodenin tahliyesini temin ! etmişler. oda Belçikaya kaçarak oradan gazetesine yazı yazmakta devam etmiştir. — Geçen #enenin mebadisinde Dode nin davasile alâkadar ola- rak Fransa relsicümhuruna müra- caat etmiş ve Dodenin Fransaya avdeti için müsaade İstemişti. Reisicümhur cemiyetin kendisine takdim ettiği istidayı hükümete havale etmiş, hükümet te bir cevap vermemişti. Cemiyetin iddi. atına göre Dodenin oğlu için vuku bulan mücadeleleri yuzün- den mahküm olması adaletle ka- bili telif değildir. Fransa müellifleri, yeniden bir harekete karar vererek 6000 tauellifin o İmtaâsnı hamil yeni bir istida hazırlamış ve hükümet aleyhindeki İthamlarım yenile- işlerdir. Bu istidada ecümhur ryasetine verilmiştir. Deyli Telgraf gazetesi bu ma- matı verdikten sonra şayet bükümet bu ikinci istidaya da cevap vermiyedek olursa onun cevabını almak için başka ted- birlere Oo müracaat olunacağını ilâve ediyor. | m a m Esdelin gözüne çarpan başka bir şey de odaları dolduran se- falet ve yoksulluk haliydi ki pek garipti. Döşemeler kamıştan, is kemleler koltuklar hep kamıştan yapılmıştı. Bununla beraber, hepsine alıştı. Kahveye, kavrulmuş fasulyeye, siyah cıgaralara ve gazetesizliğe alıştı, Maymunların ulumasna kara papaganlarının çığlıklarına, içinde kauçuk yollarından başka, iz ve İşçilerin çergi'erinden baş ka ev bulunmuyan: ormanların geniş sessizliğine alıştı. İş onun hoşuna gitmişti. Tem- belliğini ve ağır tavrunu bıraktı, Kendisinin demek olan bütün bu büyük servet, onun tablatında icap eden şeyi bulmuştu. İdare etmesini öğretmek üzere verilen bu malların en küçük parçasını bile kendi hesabına kullanamı- yacağını şart koşmuşlardı, ama bunun hiç hükmü yoktu. Herşey onundu ye sonunda da onun olacaktı. Malikâneyi idare eden emek- tar bir adamcağız vardı. İlk gün lerde her şeye o karışıyor. Da Silvaya bile hâkim oluyordu . Esdel tabiatı iktizası buna ö- zülmedi. Bu adami kıskanmadı, Hır çıkarmaktansa rahat yaşa - mayı tercih etti. Böylelikle o adam en sonunda her şeyin Es. dele ait olduğunu anladı . Da Silva Avrupada rahatsızlanmıştı. Peruya döndükten altı ay sonra öldü. Esdel karısı ile çok iyi ge çiniyordu. Kauçuk ticareti de en mükemmel dereceyi bu muştu. İşte Perera babasına yardım Ameli hayat Abajur nasıl yapılır ? Evlerimizde mühtaç olduğumuz abajuru imal için atideki Neule lara müracaat etmelidir: 1 — Şekiller En müstamel olanı ampir denilen şekildir. 2 — Renk: Beyaz, sarı ve pembe ışığı kuvvetlendirir. Mavi ve yeşil azaltır. 3 — Model kesmek usulü Üç vus'atı nazarı dikkate alırız. Ev- vela abajur demirinin alt kısmı nın çevresi, bu çevrenin ölçüsü harıçtan alınır Saniyen üst kıs min çevresi; bu da hariçten alı nır. Salisen iki çevre arasındakı mesafe, Abajuran Üzerine yapılacak şahıs, ağaç, ev resimleri anil müellifler e cemiyeti | hutut ile yapılmalıdır. Bu,nakış- etmek üzere mem» leketine geldi. Da Silvaların evine yakın köşküne yerleşti. 3 Eski bir dostla beraber bulun- mak ne kadar tatlıdır. Esdel akşamları arkadaşının evine ge çerdi. Perera ile damın üzerin deki kameryede cıgara tüttürerek otururlar, Oksford da geçirdik - leri günleri konuşurlardı. Bâzen de Perera Esdellere gelir, kahve cıgara içerek kauçuk ticaretin- den bahsederlerken (o Juananın kurduğu gramolonu dinlerlerdi. Yerlilerin uzak kulubelerinden eski Peru şarkıları, ormanlardan küçük beyaz baykuşların hazin çığlıkları, av arıyan kaplanların uluyuşları gelirdi. Bir gün Perera evlendi, eve bir gelin geldi! Bu babasının be- ğendiği “bir kızdı, bu kızan-babası milyonerdi, Kız memleketinden bir kıraliçe ihtişamile geldi. Da Silvanın nehir gemilerile bir Bre zilya ganbotu alaya refakat ediyordu. Düğün üç gün sürdü ve bal ayını Matonun yatında geçirdiler. Sonra bu ihtişam depdepe sü könet buldu. Yatlar gemiler Bre- zilyaya döndüler, Perera karın ile beraber evine geldi, ve hayat- ları da tabii şeklini aldı. Pereranım karısı, bal ayının ilk şaşaasından sonra, Esdelin karısı gibi kanaatkâr olamadı; bu hayattan hiç memnun değildi, Babasının memleketinde verilen balo'arın adı bile anılmiyordu. Burada Maranon kıyılarında may- munların uluyuşundan yerlilerin içli | şarkılarından başka musiki yoktu. Bir zaman sonra, büsbütün nefret hissetmiye başladı. Ancak masallarda bilinen fevkalâde bir servete malik oldukları halde böyle, kamış iskemleler hasırlar vardı. Burası çok yağmurlu bir memle- ket olduğu için buğday filân ye- tişmezdi, #iyah fasulya unundan başka birşey yoktu. En tatlı ye mek tuzlu balıktı. Lâkin şikâyet faydasızdı. Bu milyoner kızı taliine razı oldu. Çok güzeldi. Rişar dö Mato memleketinin en dilber kızı ola- rak tanınmıştı. Narin ve füsun- kârdı. İnce bir noktada diğer Brezilya kadınlarından ayrıbyor du. Her şeye rağmen talif pek te fena değildi; Perera en İyi bir kocaydı. Rıhtımda daima kendi sini bekliyen bir motorbot bulu- lar için de böyledir, i Vatman kâğıdı ile abajur” zerine ya sulu boya resim ır, yahut çıkartma kâğıdı leri tatbik olunur. l Kumaşları Kumaş olarak * Jar için, ince ve gelfaf lanılması icap eder, Garnitür: Abajurun ve aşağısı kordela, dantele, b kumaş veya fiyongo İle © Açık renk keten ab dantele ile işlenir. Garnili maş tatbik edilerek daha kolay temizlenir nurdu. Motorbota girer A kendini Da Silvalarda Orada onu çok samimi kar” lardı. Evin gerisinde nehir kenaff setli: bir bahçesi vardı, bu " bahçe Pereranın tabiiyat maf” ısı olan babası tarafından # tarılmıştı. © Bahçede yollar, ie sarıldığı kafesli kameryeleri M zon ikliminin hülyavi N renk alınış muhteşem havfi| vardı. Havuzların kelebek pervane akislerile titriyen sularına manolyalar praki sererlerdi. Ulu hurma ağaçalarının gi sinde çıngıran kuşları ötefii gın ağacı koruluklarında 5 papağanlar siyah papağani! kavga “ederlerdi. Bu güz Mb garabetle dolu bahçede elli #5 çivan çalışırdı. Bu muattar ölüm sahnelerile korkun Burada kuş yiyen örümetlü başında görebilirsiniz. Ya b” bir kırkayağın amazon yapraklar arasında boğuşt görebilirsiniz . Gözlerinizi rırsanız sarmaşıkların vpe benzer bir şeyin / farkedersiniz. Bu ip değil” siyah benekli bir yılandır. Esdel bir gün bu bahçeli reranın karısile bulüştu. e dair konuşmak üzre P gelmiş, onu bulamaymca di çığaaa içerek yarım saat o dolaştı . Sonra bir gi” geniş yapraklı bir ağacın ge altında oturarak işleme (9 gul olan Madam Pereray Genç kadın şapkasını pr Bahçedeki güzel kokuls” araya getirerek ilâhi bir wi demeti: yapan rüzgâr onuf siyah saçlarını okşuyord'k şe ( Devami gr Üsküder hukuk kekin?” g dia hanımın Üsküdarda İhst ta sokakta 63 No baned€ ş yp Efendi aleyhine ikame eyle yar şanma davasından dolayi m vd layhin ikametgâhı bazırını? gen liyeti hasebile istida S0 tebliğ edilmiş olduğu halde şi verilmemiş olduundan gi könünuevvel 929 tarihine "ev bazartesl günü saat İ$ ai # muhakeme olarak tayin ii f tastir kılınan davetiye ab ali vanhanesine talik kılınD olm dan tebliğ makamına Kel” yer üzere keyfiyet gezeteleri€ ölünür. #l