25 Kasım 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

— e VAR, — 25 Teşrinisan! 1929 Bütün beşeriyet Fikri bir inkılâp içinde... Dimağları her kayitten kurtaran bu inkılâp gelecek neslin himmetile gayesine varacaktır Bugün bütün beşeriyetin bü- yük bir inkılâp içinde yaşadığını içimizde farketmiyen yok gibidir. Şimdiye kadar hiç bir inkılâp in- sanlığın dimağı üzerinde bukadar tesir etmemiştir. Çünkü her şey- den fazla insanların bizzat kafası hapisten kurtuluyor. Umumi harpten evel insanların ekserisi dar bir daire içinde yaşı- yanlardı. Beynelmilel münasebet- ler casusların raporlarına, müfsit- lerin intirikalarına, koridorlardaki fısıltılara, ziyafetlerdeki şakalara istinat ediyordu, Milletlerin mü- nasebetleri arasinda açık konuş- malar,her gün artan temaslar yok- tu.Beynelmilel siyaset, herbirinin hedefi kozlarını göstermek olan Hariciye nazırlarının resmi nota- ları üzerine kurulmuştu. Bu siyasetlör ve bu münâsebet- ler yüzünden icabında canını tehilkeye atan milletler, hudutları- nın ötesinde neler (cereyan ettiğinden haberleri yoktur.Demir- beraber cihan panoramasını te- maşagerlerin önüne sermesi, ec nebi şehirleri göstermesi, hadisa- satı takip etmesi sözlü sinemala- rın €n meşhur şahsiyetlerin sesini dinletmesi, — başkalarının içtimal âdetlerini, umumi hayatlarını birer birer göstermesi yeni zihniyeti takviye ediyor. Yeni zihniyetin okumak vadi- sinde tesiri de şayanı hayrettir, Eskiden yalnız roman okuyanlar bugün fen, felsefe, tarih ile her mevzu hakkında yazılan eserlere rağbet cösteriyor, Hayatın sırrını anlamak, hakikati veciz ve vazıh görmek, başka milletlerin nasıl yaşadığım anlamak istiyor. Bugün medeni âlemde okunan ro manlar eski tertip aşk romanları değil, insanların hayatı üzerine müessir me yollarının temdidi insanların kafa- Acaba yeni inkılabın ve onun ya: sıni biraz harekete getirdi, fakat | ratbğı yeni neticesi ne olacak? Bunu demiryolunu bilmiyen ve tarla- | tahmin etmek çok güçtür. Bunun insan Sının ötesinde veya dükkânının öbir | lar aranda muhakkak daha fazla tarafındâ ne oldüğunu bilmiyenler | muhabbet vücuda getireceğine ve be pek çoktu. Umumi barp, milyonlarca in- sanları birbirine saldırtmakla be- raber onlara bir çok şeyler öğ- retti. Şarktan garba, garptan şar- ka gelen insanlar, bu müthiş mü- cadele içinde gözlerini açtılar ve d u a ri baml anlamıya baş» Bu dünya mefhumunun her sınıfa mensup insan tarafından anlaşılması, içtimai ve siyasi bir inkilâp değildi, zihni bir inkılâp- tı. İnsanların beynini hapseden kapıları açan, insanların zihniye- tini değiştiren bir inkılâptı. Bundan sonra zihni inkılâbı ilerleten bareketler temadi etti. | maktadırlar. indbergin, Atlantik okyanosunu Onlanın zirüzeber (o edemiyecekleri tayyaresile geçmesi,Graf Zeplinin | bir an'ane, onların düşünmekten ve seyahatlerini muvaffakiyetle yap- | iade etmekten korkacakları bir fikir , ması, insanın kafasındaki zaman | yoktur. Gençler maddiyeci değildirler, ve mekân mefhumlarını değiştirdi. Bu yeni inkılâp insanların | di fanl yoktur. madde ile ruh, kudre- kafaları arasındaki rabıtaları tak- | tin tezahürleridir. Gençler bu ba viye ediyor ve eskiden harici | yatın tblkeleri ve maceralari ile dö- âlemle temastan mahrum olan | vüşerek ilerliyeceklerdir. dimağlara yeni ihtizazlar getiriyor. | ( Gelecek nesil, hayatın seri adımlar. Bunu temin eden vasıtalardan!| la yürüdüğünü görecekler, onlar için biri radyodur. Tabit ilimlerin | zaman ve mekân mefbumleri başka diğer keşifleri insanların maddi | bir kıymeti haiz olacaktır. hayatını “değiştirmiş, fakat Radyo | £ Aceba bu hareketin sonunda beşe- eyer sökiln arasında bir vahdet riyet daha mes'ut olacak mı? Belki bildiğinden insanların doğrudan doğruya dimağı üzerinde Almanyada tesir etmiştir. tarlasile m. MM gul klan ve er Bizi Zina işliyenlere ceza yaşıyan bir adam, hakikatte mün- ferid değildir. Çünkü Radyo, be şeri dimağın ihtizazlarını onun kulağına isal eder, * Bu kıymetli keşif yüksek zekâ- | cürmüne ceza tayin edip etmemek lar tarofından idare edildidiği | meselesini müzakere etmiş, neticede zaman, insan kafasının en güzel | bu cürmü cezalandırmakin derama ve en asil mahsulleri her ferdin | karar vermiştir. önüne gelecektir. Hali hazırda Avrupada zinayi ceza- Yeni inkılâbın tesirlerini siya. | landuan ancak bir kaç devlet vardır. set âleminde de takip etmek Almanya adliye nazırı Von Gerard mümkündür. Tahkim ve telifi | Rayıştağın ediyo encümenine vuku beyn muahedeleri, Kellog misak- | bulan. beyanatında şu sözleri söyle ları bunun eserlerindendir. miştir: Seri vapurlar otomobiller, $#i- “ Zevce birliği, devletin istinat nemalar, bunların hepsi yeni zib- | ettiği direklerden biridir. Bu müeseseyi niyetin inkişafına hizmet ediyor. | tehlikeye (düşürecek het O hareket, Sinemaların, bir çok kusurarile İ devlet tarafından cezalandırılmalıdır. , Küçük haberler | Esrar İzmire gelen İngiliz bandıralı Rodi vapurunda mühim bir kaçak- çılık meydana çıkarılmıştır. Gümrük memurleri vapur ambar kapaklarını muayene ederlerken şüp- he üzerine vapurdaki amele kama- sralarını kontrol etmişlerdir. Giritli İsmallin kamurasında dört küçük paket içinde bir okka toz esrar zubur etmiştir. Esrar torbaları ma- kinist İsmeilin yatağı alanda bulun- muştur. (2) Ankara Gazi muallim mek- tebi dahilinde bir terbiye enstitüsü yapılacaktır. — Terbiye (enstitüsü müdürlüğüne odarülfünun terbiye müderrisi İsmail Hakkı Beyin tayin edil- diği söylenmektedir. İsmail Hakkı B. ayni zamanda Gazi muallim mektebi o müdürlüğünü de kabnl edecektir. LE) Ticaret odasile rüsumat Ida- resi arasında vapurcuların lehinde olmak üzere bazı esaslar kararlaş turılmıştır. Bu kararlar mucibince tamir edilecek vapur sahibi uzun uzadıya müameleye tabi tutulmı- yacaktır. GC) Rami köyünün elekirikle tenyiri için Kâğıthane sırtından ha» val hat ile yapılan tesisat ikmal edilmiş ve geçen günden itibaren köyün elektrikleri yanmıya başla- mıştır. Posta ve telgraf müfettiş Uiğince görülen lüzum üzerine Pen- dik postanesi memurlarından birine işten el çektirilmiştir. (G) Tahiisiye müdürü Ankaraya gitmiştir. İdareye ait bazı işleri wkip edecektir. Gİ) Seyriselsin kışlık tarifesini bazırlamışur. Yeni tarife çok farklı değildir. Kalamış batına vapur tahrikine devam edilecektir. GE) Borsada gizli ayin yapan Şeh Ahmet ile hac Hasan ve Kâmil derdest edilmişlerdir. (GG) Türk dainler (o vekilliğine Indhap edilen Zekâi Beyin yerine müskirat © inhisarı o müdürlüğüne defterdarlık o mubakemat Omüdürü Asım Bey tayin edilmiştir. (J Yunan sefiri M. Poliboron- yadis evvelki gün Haridye vekili Tevfik Rüştü Beyi Ziyaret etmiştir. GJ Bir ayda 150 hırsızlık vakası olmuştur. . Gi) Maliye vekâleti muhasebe umumiye müdürü Faik, nakit işleri müdürü Sırn beyler Ankaradan şebrimize gelmişlerdir. (2) Masrif müsteşarı Kemal Saim Beyin bir mebusluğa intihap, talim ve terbiye reisi Mehmet Emin Beyinde müsteşarlığa tayin edileceği söyleniyor. Telim ve terbiye reisliğine terbiye müderrisi o İsmali Hakkı © Beyin getirilmesi mevzuu bahsolmaktadır. Bu haberler şayia mahiyetinde olup ihtiyatla telekki edilmelidir EB) Şehremaned yoğurtcu mesi- re yerini satin almış, burasını park baline getirmeğe (teşebbüs etmişti, Park yakında bitecek ve ilk bahara doğru açılacakar. GC) Rüsumat idaresi gümrülerde kalan sahipsiz eşyayı kanun! müd: detlerini dolduktan sönra satmakta, fakat bulunan bedel, satılan malın gümrük resmini ödemiye kifayet etmezse, o satılmamakta ve birkaç memurun hüzürile denize avlmak- taydı. Alâkadarlar bu şeklin doğru olmadığını görmüşler ve kanunun tadili için bir Jâyıba hazırlamışlar-” dır. Bu lâyıha kabul edildiği tak- Gecesesesassasarssesssssssens000”* Havai müsahabe * .......... *.. .04.5500000090890000090989000008 ASMA KÖPRÜ Mış gecelerine sohper zemini - Birinin eskisi öbürür Barbar mühendis- Kumda oymyacağız- doldurduğu yerler Kışın wzün gecelerinde havat | lerini hazırlıyan mühendisin ri sohpetlerimize zemin olacak iyi | sormuşlar. O da asma köprüY” bir mesele çıku:; Yeni yapılacak | ra'tar değilmiş, hem de köprü, eskileri gibi duba üzerinde | için yapılacak bir asma yöprü mi olmalı, yoksa asma mı olmalı ? | imzasını koymıyacağım söy! İki tarafın arzularını biliyorsu- Bu havadisi veren gazete, Duz. Şehrin karalarına sahip olan | disin asma köprü penjedt Şehremaneti, haliçin sularına da koymaktan niçin istinkâf Amir olduğunu göstermek için, ye- yazmadığından, ben kendi ken ni köprüyü dubalar üzetinda yap tırtmak istiyor. Liman şirketi ise İstanbul denk zine yegâne hâkim olduğunu İyice göstermek için, hükmü yalnız top- raklara cari bulunan Şehremanetinin malı olacak bir köprünün deniz sularına temas edemiyeceğini ve an- cak havadan asma olarak geçebile- ceğini bildiriyor. İki taraftan her birinin arzusu- nu galebe ettirmek için serdettikleri deliller ştiphesiz çok makul Asma köprü, bir rivayete göre yüz milyon, bir rivayete göre de yüz altmış milyon liraya mal olur muş. Bu kadar parayı toplamak için kaç sene beklemek lâzım 9: O kadar uzun zamun beklemeğe kaç Şehreminin ömrü kifayet eder. Halbuki dubalar üzerinde köprü dört beş milyonu yapılabilirmiş ; bu kadar parayı biriktürmeğe bir şehremininin ömrü yetişmese bile, aramağa mecbur oldüm VE anlayışlı olmadığım için, hayli şündüm: Köprü mütehassıs bir mete asma köprü: projesi yapmak 5 e” kül olmasa gerektir, demek Yİ Binden değil.. Asma köprüsü vd pahalıya mal olacağından d4 # zannediyorum, çünkü parasi di vermiyecek O halde bu” | fin sebebi nedir? i Bulduğuma pek emin GE, de bana- öyle geliyor ki, köprü İstanbul tun. dillerde © olan, güzel manzarasını e dan korktuğu için müh fikre iştirak etmiyor. Bir n yalnız faideyi değil, gü düşünecek. tramvay şirketi meşhur Chi ysöes (Şanzelize) caddesine vay demirleri o döşetmek fakat oradan geçecek tram denin güzel manzarasını bo dan bu işi yapmağa razi bir mühendis. bulamamış, caddeyi ortasından keserek tramvayın omübendisine. di halkı barbar sıfatını vermiş. İstanbul da bizim gi güzelliğe halel getiren şeyl&& meğe zaten alışık olduğund köprüyü tavsiye eden lima tine öyle bir sılat vermiyef şüphesizdir. Bunun aksi Ol” sabibi sıfatmı da, zaten Ol den istediği yoktur. » Yeni köprünün asma mijiğf dubalar üzeride mi olacağı. elesi halledilinceye kadar b#X çare bulmak da mümkündüf” JA, otomobilleri ve tramvay gi vapuru ile bir yakadan öbüf? geçirmek... — İstanbuldan © bir köprü yapılıncıya kedif vol vazonlarıda öyle ge” değil mi ? Başka bir çerede, yakası srasında bir tünel mramvayları ve otomobili içinden geçirmekür. N böyle imiş, limanın bir © # öbür tarafina tünel içindi” lirmiş, gi şimdi belki ödünç verecek bir gurup bulunur, faizi de belki verilebilir. Bu hayat pahalılığı devrinde İs tabul halkına köprünün bile ucu- zünu Dülmağa çalişan şebremeneti- nin fikri elbette minnede kabul edilir. Sonra İstanbulda köprü bir değil ki; bir gün gelecek, yeni yapı- lacak köprüde eskiyecek; köprüle- rin bespsi dubalar üzerinde olursa, Karaköy köprüsünün eskisi Unka- panı köprüsüne uyduğu gibi, müs- stakbel yeni kökrünün eskiside belki Karaköy köprüsüne uyar Onun için Şebremanetinin fikrindeki durendişliği de takdir etmek lâzım- dır. Fakat, doğrusu, Liman şirketinin fikri de genç bir müesseseye” yakı- şacak parlak ve, göçliğin her hayali gib çok, hoşa gidiyor. Londranın meşhur asma köprüsünü çocuklu- gumuzdan beri duyarız. Onu göreme- diğimiz için asma köprünün nasıl şey olduğunu bize göstermek istiyen Liman şirketinin bu lütlüne de min nettarız. Köprü işlerinde ekseriya mühen- dislerin de fikirlerini anlamak Adet olduğundan, yeni köprünün “proje. dirde, bu kabil eşya açılacak eşya: yı ayniye mağazalarında — satılacak ve denize atılmıyacaktı. Bundan başka Yayalara gelince, uzun müddet gümrükte kaldı takdirde çürüye- Eyipten ve Kâğıthane dolaşabilirler. o Buda 2 i cek olan eşyanın bekletilme müd: | sürmiyecıkür, O çünkü W detleri de kısıltılacuk ve zarara | deresi (o haliçi (o doldur" meydan verilmiyecektir. GC) Ribüm şirketi, müvaredatının azalması üzerine fazla antrepoya ibüyaç kalmadığını ileri sürerek Rüsumat idaresine müracaat etmiş, Fenerdeki 2 numaralı ambar İle Ayvansaray ambarının da kapatla- rak buralardaki eşyanın Kasımpaşa- da Camialtı ambarına nakline mü- saade edilmesini rica etmiştir. Rü- sumat İdaresi henüz kararını ver- memiştir : vam . ettikçe, elbene gün - hem de asma mi d yi nakuşası o bitmezden ©“, gi cin üzerinde kumdan ” ve'o vakit berkes we Oynıya oynıya geçecei p O vakit bu işe en ziya gelecek, çünkü denizin © yerler Evkafa ait #0 N dan geçecek berkes Evk çıkacak, » p