25 Ağustos 1942 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

SALI 25 ULUS BasımEvi Çankırı Caddesi. Amkara, Telgraf :J L U Ş Ankara AĞUSTOS CEefoa) ' Başyazarlık ., ,.... 1871 19 4 2 Yazı İşleri Müdürü, , , 1061 azı ...r.. SKURUŞ İdare a."........ıoea | Anadolu sigorta şirketi Yangın - Hayat - Nakliyat, Yangından mütevellit kira zararları Hususi ve taksi otomobilleri Sigortalarını temin eder X Tall Acenta Nihat Rutkay'a müracaat Telefon 2687 - Koçak Han ı Yurt içinde seyahatlerine devam eden muşlandır. Burayı teftişi müteakip, muazzam insan kalabalığının semtlerini, Kızılınmak köprüsünü, Kereste Fabrikası ve Hükümet konağını gezmişler ve sokakları “yaşa, varol İnönü!” leri arasında orta okul binasına gelmişlerdir. Milli Şef, öğle yemeırındm sonra, orta okul salonund.ı halkla bir Milli Şef dün de fetkiklerde bulundular CUMHURREİSİMİZ halkla hasbihalde bulundular ve bölgede yapılacak işlere dair ilgililere direktif verdiler Bafra, 24 a.a. — Bugün saat 11,30 da Milli Şef İs- met İnönü Bafra'ya şertef vermişler ve meydanı dol - duran binlerce bafralının coşkun ve içten tezahürleri ve sürekli alkışları arasında Halkevini teşrif buyuür - hanmuşlardıt. şehrin — muhtelif dolduran ses- n Vali ve dır. e lardır. Bu gü Bafra'da Parti, Halkevi ve muhtelif meslek mensupları hazır bu- Cumhurreisimiz, seyrisefere müsait bir hale konması, Bafra ovasının ka- nallarla sulanması ve mevcut göllerin ıslahı hazırlanmış olan projeyi halkın muvacehesinde derin bir alâka ile tetkik buyurmuşlardır. Millt Şef ilgililere direktifler vermişler ve saat 15.20 de heyecan ve sev- Bi duygulariyle bekliyen bafralıların sürekli alkışları arasında Samsun'a müteveccihen hareket buyucmuşlar- Kızılırmak — yatağının | Salomon adalarında Falih Rıfkı ATAY Salomon adalarında neler geçiyor? İlk günleri japonlar, amerikan - ingiliz donanmalarına ağır kayıplar verdirdik - lerini biraz telâşli tebliğlerle yaymıya çalıştılar. Halbuki haberler devam etti. Topyeküncuların havadis sızdırmamak, gazeteci boşboğazlığını cepheden — uzak tutmak usulünü pekiyi kavrıyan amerika- hlar, Mercan denizi ve Midway muhare- belerinde olduğu gibi, Salomon adaları etrafındaki hareketlerini de gizli tuttu - lar; “düşmana faydalı malümat verme - ek” usulüne bağlı kaldılar, Şurası anlaşiliyor ki — amerikalılar bazı adalara asker çıkarmışlar ve bu adalarda kalmışlardır. Japon donanması, bir iki defa, çıkan kıtalarla döğüşen ja- pan müdafaacılarına yardım etmek iste- mişse de, bu hücumlar kolaylıkla püs - kürtülmüştür. İngiliz gazetelerinin birkaç gün ön- «eki tefsirlerine göre, “bu taarruz h: keti muvaffak bile olmasa, Amerika'nın Uzak- Şırlı ta müdalandan — taarruza geç- tiğini" gösterdiği için ehemmiyetli ve mânalıdır. Yeni-Gine'ye kadar, denizde ve karada hiç bir mukavemet yokmuşca- sına, işgalden işgale koşan japonlar, ilk defa burada durakladılar. Halbuki japon başvekilinin büyük bir gururla ilân ct - tiğine göre, eğer Ayvusturalya heme teslim olmazsa, günleri sayılı idi. B le olmamıştır: japonlar Yeni-Gine işga- Tlini tamamlamak ve Ayvusturalya'da bir köprübaşı kurmak için kaç hamle yaptı- larsa geri atıldılar. İlk defa olarak biri Mercan denizinde, Ööteki Midwaytda, iki deniz muharebesi kaybettiler. İngilizlere karşı ise, ileri hareket, Birmanya işgaline kadar kolayca gelişti: Seylân'a karşı ta- arruzları püskürtüldükten sonra, Hin - distan istikametinde de taarruzlarını bı- rakmak zorunda kaldılar. Çin'deki mu - harebelerin, eski — sürünceme — halinden cıkmış olduğunu gösteren esaslı muvaf - a yle denebili ki ilk japon kazançlarının sebebi, Japon- ya'nın tesiri uzun müddet sürecek bir ha- zırlık üstünlüğünden fazla, baskınların- da ve Anglo-Sakson hazırlıksızlığında - dır. Avrupa'daki alman kazançlarının se- bebi bu değildir: üst üste bir sürü mu- harebeler kazanan Almanya, henüz kuv- vetçe, hazıtlıkça ve teşebbüsçe üstünlü- ğünü elde tutuyor. Hem de Almanya, Ja- ponya gibi, sömürgelerdeki bir takım işgal müfrezelerini yenmiş değildir: yük askeri devletlerle çarpışmış, enaşağı bü- . Japuonya kadar kuvvetli Fransa'yı yen - dikten sonra, en aşağı Japonya'dan kuv- vetli Rusya'ya karşı, ikinci taarruz yılın- da dahi, zaferler kazanmakta bulunmuş- tur. Topyeküncu devletler için, harbi kaybetmek, mukavemete geçmekle baş - lar. Hiç olmazsa bu devletler, mukave - mete geçmeden önce, düşmanlarının elinden bütün taarruz sahalarını almalı- dırlar. Bu sahalar Japonya için, Hindis- tan ve Avusturalya'dan Anglo-Saksonla- rı kovmakla elde edilmiş olacaktı. Al - manya için de Rusya'yı tamamiyle devir- mek, Anglo-Saksonları Orta ve Yakın - Şark'tan kovmak, Karadeniz ve Akdenizi serbest denizler olarak hâkimiyeti altın- da tutmak, ve Avrupa kitasına kendi nü fuzumu büsbütün tanıtmak lâzımdır. Al- manlar bu yolda durmaksızın, gevşemek- sizin yürümekte devam ediyorlar. Gerçi plânlarınt getçeleştirmeleri için önlerin- de daha uzun mesafeler ve ağır güçlük- ler var, Fakat duraklamadıkları için mu- vaffak olup olmuyacakları ancak müna- kaşa olunabilir. Harp, bu — muvaffakı- yetlerden sonra da belki senelerce süre- cektir: ancak harbi senelerce sürdüre - bilmek, Almanya için, müdafaa ve mu- kavemet muharebesinin emniyet saha sını ve şartlarını kazanmıya bağlıdır. Anglo-Sakson hazırlığı hele — japon hazırlığından çok ehemmiyetli olduğu - na göre, bir mukavemet harbinin buh - ranları, Almanya'dan iki yıl sonra har - Daoğu cephesinde bir köye giren alman askerleri BERLİN'E GÖRE MOSKOVA'YA GÖRE Stalingrat'ın şimal batısında almanlar Don nehrini büyük Don dirseğini de geçtiler Berlin, 24 a.a. — Alman orduları başkumandanlığının tebliği: Kafkasya'da alman - ve müttefik kıtaların hücumu çetin dağ muhare- beleri vermek suretiyle devam et - mektedir, $ ngrad'ın şimal batısında hava kuvvetleri tarafından eşsiz bir su> rette desteklenen alman piyade tü- Menleriyle hücum kıtaları Don neh- i geçmişler ve doğuya doğru hü- 1 sırasında kuvvetle tahkim olan düşman mevzilerini yar- ışlardır. Don cephesinin diğer kısımlarında düşmanın mevzil taarruzları italyan kıtalarının mukavemeti karşısında akim kalmıştır. Alman hava kuvvetleri düşman (€ Sonu 3 üncü sayfada ) Cephede şiddetli savaşlar olurken bir italyan tümeninin yarısı Kletskaya yakınında yokedildi Moskova, 24 a.a. — Gece yarısı neşredilen sovvet tebliğine ektir. Kletskaya çevresinde — hareketler devam ediyor. Sovyet kıtaları mev- zilerini iyileştirmişler ve birçok mes- kün yer ele geçirmişlerdir. Kletskayanm cenup — doğusunda nehrin geçit noktaları için çetin mu- harebeler cereyan etmektedir. Al - man tank ve vivadelerinin nehri geç merö*e muvaffak olduğu bir kesimde soövvet kıraları düsmana karşı şiddet li müharebeler vermektedir. Yine Kletskayanın cenup doğusunda, baş- k. bir kesimde « “t kıtaları ile bir italyan tümeni arasında cok kanlı bir muharebe olmuş ve italyan tü- meninin en A7 yarısı yokedilmiştir. (Sonu 3 üncü sayfada) b | < Brezilya'da mihver aleyhinde yapılan bir nümayişten görünüş Brezilya'nın — | | Mihvere harp ilânına | karar vermesi üzerine | öteki devletlerin durumu Panamerikan müdafaa komisyonu bugün bir foplanlı yapacak Buenos-Aires, 24 aa, — Cumhur- reisi Mr. Çastillo Arjantin kabinesi- mi bugün toplanmmıya dâvet etmiştir. Bu toplantıda, Brezilya'nın Almanya ile İtalya'ya harp ilân —etmesinden sonra hasıl olan durum gözden geçi- tilecektir. Doğru haber aslan mahfil'erin ka- maatine göre bu toplantıda geçen do- kuz ilkkânunda verilmiş olan karara benzer bir karar verilecektir. Aynı mahfiller bu kararda Amerika kıta- sındaki dayanışmanın daha kati bir ifade ile belirtileceği fikrindedir. Bütün gazeteler, Brezilya'nın ver- diği karardan sonra Arjantin'e dü - şen mükellefiyetleri hatırlatıyorlar, (Sonu 3 üncü sayfada) Maarif Vekilimizin İstanbul'daki temasları İstanbul, 24 (Telefonla) — Bugün öğleden sonra Maarif Müdürlüğüne gelen Maarif Vekili Hasan - Âli Yücel müfettişlerle — konuştuktan sonra bir toplantıya riyaset etmiş- tir. Bu toplantıda Beden Terbiyesi Umum Müdürü, Üniversite Rektörü ve vilâyet Seferberlik Müdürü de bulunmuş, —Üniversite — talebesinin askerlik kampları ve daimi kamp yeri etrafında görüşülmüştür. Veri- len kararlara göre Ayazpaşa'daki Binicilik Okulu binası ünüversite ta- lim taburuna ve kamp talebesine tahsisi muvafık görülmüştür. Önümüzdeki ders yılı yatılı kamp- larının burada yapılacağı — anlaşıl- maktadır. Nuri Demirağ tayyare fabıikası geçen pazar günü Yeşilköy'deki h a v a alanında | kendi uçaklariyle hava şenlikleri yapmıştır. Resmimiz uçuş halindeki tayyareleri ve şenlikleri seyreden halkı gösteriyor. * * w* General Sr Wilson Henry General H. Wilson İran ve Irak komutanlığına fayin olundu Londra, 24 aa. — Harbiye nazır- lığının bildirdiğine göre İran - İrak komutanlığı adı ile bir mMüstakil or- du komutanlığı kurulması takarrur etmiştir. İran - İrak ordusu başko- mutanlığına general Sir Henry Vil- son tayin olunmuştur. General Wilson bu yıl başında Bingaziye doğru ingiliz seri ilerle- mesi esnasında ingiliz kuvyetlerine kumanda etmiş ve evvelce Yuna - nistandaki harekâtı da idare eyle - miştir. Mr. Çörçil, General Wilson hakkında “en iyi tâbiyecilerimizden birisidir,, tabirini kullanmıştır. Royterin askeri muhabiri: bu ka- rar ve bu tayin hakkında diyor ki İran ve İrak, almanların bugün | uçakla İran hududuna bir saatlik meafede bulunması yüzünden gittik- çe daha büyük ehemmiyet kesbet - mektedir. Bu değişiklik, Ortaşarkta alâkalı yeni tayinlerle ilgili gözük - mektedir. Geçen sonkânuna kadar İran ve İrak, general Wavell'in Hin distan komutanlığına tâbi bulunu - yordu. Sonkânunda ise Ortaşark baş komutanlığına raptedilmişti. İngilizlerin şimdi şarkta Üç cep- hesi vardır. Birisi Himdistanın do- gğusunda Japonyaya karşı, diğeri Or taşarkın batısında Mısır'da almanla.- ra karşı,, üçüncüsü de İran'da ve İrakta Kafkasyaya karşıdır. Seyyal mahiyeti dolayısiyle ingi- (Sonu 3 üncü sayfada) Ticaret Vekilimiz Ankara'ya döndü İstanbul'da tetkiklerde bulunan Ticaret Vekili Dr. Behçet Uz dün sabahki Ekspresle Ankara'ya av - det etmiştir. (aa.) Ordu malüller birliği günü Ordu malüller birliği büyük ta - arruzun başladığı 26 ağustos tarihi- ni, kendisi için hususi bir gün kabı.l etmiştir. Bu münasebetle Ankara'da bulunan birlik mensupları yarın öğ - leden sonra saat 16.30 da Ulus mey « danına gelerek zafer âbidesine bir | çelenk koyacaklardır. Saat 17.80 da da Örduevinde An - kara Garnizon Komutanlığı tarafın - dan malüller ve emekliler şerefine hir cay ziyafeti tertibedilmiştir, | sabakalarının . M. Hull'e göre Brezilya hükümetinin harp ilân etmesiyle Mihvere bir darbe indirilmiş Vaşingfon, Londra ve Moskova verilen kararı ittifakla fasvibediyor Londra, 24 aa. — Brezilya'nın Londra büyük elcisi, memleketinin harbe girmesi hakkında Royter'e yap tığı demeçte demiştir ki: Bugün de, faaliyete gecen umumi harpte alman tecavüz siyasetinin bi- zi içine-soktuğu ayni vaziyette bulu- , huyoruz, Yeniden milletlerin hürri- ! yeti mukaddes prensiplerini yıkan ve korumakla mükellef bulunduğu- muz medeniyeti ortadan kaldırmak istiyen devletlere karşı mücadele eden bütün milletlerle — müttefikiz. Brezilya halkı, alınan kârarları müt- tefik surette tasvip etmektedir. Alı- nan bu karar, bu sağlam müzaharet- yayı zafere götürecektir. Ve bu za- ferin sonunda da muhakkak gurette sulh, adalet ve hürriyetin —hüklim süreceti yeni dÜnya kurulacaktır. Mihvere indirilen darbe Vaşington, 24 a.a. — Hariciye na- zırı M. Cordell Hul, Brezilyanın fi- len harbe girmesi hakkında tefsirler. (€ Sonu 3 üncü sayfada ) le ve ordumuzun yardımı ile, Brezil- | " Alman adliye nazırlığına M. Thieratk fayin edildi M. Hitler yeni nazıra geniş selâhiyet verdi Berlin, 24 aa. — Adliyenin harptes ki hususi ehemmiyetine binaen M. Hit- ler, Dr. Gürtner'in ölümündenberi mün- hal bulunan Adliye Nazırlığına asaleten | birini tayin etmeyi kararlaştırmış ve bu makama halk mahkemesi reisi Dr, Thi- erack'ı tayin eylemiştir (Sonu 4 üncü sayfada) Mısır'da çarpışmalar başlıyor mu? Londra, 24 a.a. — Royter ajansının askeri muharriri yazıyor: Mısır'da iki taraflı hava faaliyeti- nin artması yeni bir muharebenin başa ltyacağını güstermektedir. Son hafta- lardaki nisbi sükünet devresinde Rotn- mel'in pek büyük takviyeler aldığına şüphe yoktur. Bir düşman nakliye u« cağının ingiliz hava kuvvetleri taras fından tahribedilmiş. olması, Rom- mel'in denizden olduğu gibi havadan da insan ve malzeme takviyeleri aldır #ımı isbat eder. İngilir. kumandanlığı — düşmanın merkerz iaşe üslerini gözönünde tüta maktadır. Diğer taraftan Rommel, meydanlarına karş$ı yaptığı muvaffa- kiyetriz akmlarla araziyi — yoklamale istem's'ir. Hava şartları kara hareketleri için gitgide daha elverisli olmaktadır ve ı"kı taraftan hiç biri huzünkü mevzi « lerinâe daha uzun müddet kalamaz, M. Çörçil Londra'ya döndü Londra, 24 aa. Rusya ile Orta- şark'a yaptığı seyahaltan İngiltere'ye dönen Başvekil M. Çörçil bugün Lon- dra'ya varmıştır. Amerikan kıfaları hadisesizce Atlanlik'i geçiyor Londra: 24 a.a. — Amerikanın dö- &u sahilinden şimdiye kadar gelebi- len gemi kafilesinin hepsinden insanı ve malzemece büyük olan bir gemi kafilesi, Atlantik denizini hâdisesiz geçerek şimal İrlandada bir limana bugünlerde varmısuır. Taşınan kıta- lar arasında bilhassa avcı pilotlarile hususi suürerte talim terbiye gören kıtalar vardır. Zonguldak'ta pazar günü atletizm seçme mü- neticelerini dünkü sayımızda vermiştik. Resimlerimiz bu müsabaka- larda seyircileri ve atlama yapan atletlerle, disk atan bir atleti gösteriyor. Türkiye atletizm birinci - likleri hakkındaki tahmin - | leri ihtiva eden bir yazıyı o- kuyucularımız 5 inci sayfa - da bulacaklardır. yAap x ğ Zonguldak atletizm seçmelerinde ;