25 Ocak 1941 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

M 25/1/1941 . UL U s ' m—3— Loış POLİTİKA ) İtalya ve Fransa Harpten evelki yıllar içinde İtal- ya İngiltere'den ziyade Fransa ile rakip vaziyetinde idi. İngiltere'yi Fransa'dan ayırmıya çalıştı. Muvaf- _flk olamadı. Almanya ile giriştiği işbirliği Fransa'dan arazi kopar- mak maksadma matuftu. Nis, Sa- vua, Tunus, Korsika ve Cibuti dâ- vası, Fransa'yı istihdaf etmektedir. Almanya Fransa'yı yıkar yıkmaz, İtalya ötedenberi göz koyduğu memleketleri almak için derhal İl_arbe girdi. Fakat İngiltere'yi mağ- lüp etmeden Fransa'nın bu toprak- larmı almak mümkün değildir. Al- manya, ancak İngiltere ile girişti- 81 hı'yıı memat mücadelesinde İ - talya'nın kendisine yardımı pahası- na, İtalya'ya, mağlüp ettiği Fransa- an toprak vermeğe razıdır. Bina- enaleyh Fransa düşmüş, yerde se- :lm'# dürüyor. İtalya- elini uzatsa kerhılde Nis'i, Savua'yı ve Korsi « a yı alacaktır. Fakat bu kadar ya- ı:i olan ,bu gaye o akadar da u- ü tır. Çünkü İngiltere'nin hezime- 1 bir şarta bağlıdır. ya, İngiltere'nin mağlübiyeti- d temin için giriştiği iş ortaklığın- d'. Fransa'nın vaziyetine düşmekte- n“'- Kendisi ingiliz imparatorluğu - ün dı_rbeleri karşısında sarsılır- u“'ı diğer taraftan mağlüp Fransa Çai Manya arasında bir takım es- dquînz müzakereler yapılmakta- Pri talya biliyor ki Almanya ile tih arasında bir anlaşmayı is- 5 quf €den bu müzakerelerin mu - d' f_lklyeti için Almanya bazı fe- d ârlıkta bulunmak mecburiyetin- edir. Ve Almanya bu fedakârlığı '!le,,l_( talya nam ve hesabına ya- Pabilir. Bu sebepledir ki Almanya bı!ı Fransa arasındaki görüşmeleri di:uk kıskançlıkla takip etmekte- I';lı_!l. Almanya'ya, Vişi hükü- d tini, general Weygand'ı general t _Ggulle'ü ve şu ve bu hareketi, mağlübiyetin âkıbetinden — kurtul- !.lk için fransızlar tarafından ter- İP edilen birer manevra gibi gös- b"mgk__islemek!edir'. Evelki gün U görüş, italyan resmi tebliği için- ki' bile yer bulmuştur. Malümdur Tobruk'a karşı hücum eden kı- lar arasmda bir hür Fransa müf- Tezesi de vardır. Hür Fransa ajan- :':m bildirdiğine göre, hu müfma- ö muürarekeden evel Kıbrıs adası- m müdafaası için fransız hüküme- tarafımdan ingilizlere verilmiş. e_lmftarekı imzalandıktan sonra, & riye'den gelen bazı askerler tara- mdan takviye edilerek Libya cep- esine gönderilmiştir. Tobruk kar- Bisında fransız bayrağınım da sal- "“_İlgını gören italyanlar, Alman - Ya ile Vişi hükümeti arasın: i gö- Tüşmeleri hatırlıyarak, hislerine hâ- im olamamışlar ve evelki gün neş- Tettikleri tebliğe Fransa'yı Alman- Ya'ya jurnal eden bir iki söz sıkış- tırmışlardır. Tebliğde Tobruk önün- eki fransız kıtasının “sözde mua- Tiz” fransızlara ait olduğu bildiril- Hekle, bu kıtanım Tobruk önünde Oğüşmesinde — Vişi hükümetinin Zimni muvafakati olduğunu iddia *tmek istiyor. Vişi h Yunanistan'da sivil halka yapılan hava akınları Birçokîcıdın ve çocuklar öldü Atina; 24. a.a, — Atina ajansı bildiriyor: Gazeteler, ezcümle (Messager d'Athenes) ve (Estiya) gazeteleri pazartesi günü ital- yan tayyarecileri tarafından Pire, Eleusis ve Megara üzerine atılan bombaların eski hücumlar esnasında olduğu gibi sivil halka tevcih edildiğine işaret ediyorlar. Bundan evel yapılan bir akında italyan bombaları orta halli bir mahallenin pazarı- na düşmüş ve bombardıman tam ev kadın- larının alış veriş ettiği saate isabet etti - ğinden kadın ve rocukların ölümüne sebep olmuştur. Pazartesi günü muhacir mahallesinde ev- ler yıkılmış ve karşı tarafta teşrinisanide başka: bir hücuma uğrıyan yerde de bazı evler harap ol Bu parlak almak için italyanlar fasılasız iki şaat sü- ren iki hücum yapmışlardır. İtalyanlar yer- leri bilmediklerini iddia edemezler. Çünkü İtalya ile Rados arasında işliyen tayyare hattında çalışan pilotlar 17 sene içinde Yu- ceyi nanistan'a tecavüz etmek için Luralarda staj görmüşlerdir. Halkın mâneviyatı bo- 'madı Harbin başındanberi Yunan şebır ve köy- lerinin bombardımanı için italyarlar tara- fından kullanılan tâbiye değişmemiştir. İ- talyanlar müsbet neticeler elde etmek için değil fakat tahrip etmek zevklerini tatmin etmek için saldırıyorlar, Halbuki italyanlar bu suretle tethiş yap- mak ve sinir harbinde galip gelmek isti - yorlarsa, çok aldanıyorlar. Cephe gerisi, Korfu, Patras ve Yanya'da olduğu gibi hai- nane bir tarzda kana boyandığı zaman bile serfürü etmemiştir. Cephe gerisi Pire'de ve Atina'da da serfürü etmiyecektir. Sivil halkı katletmek için bu tayyareleri gönde- renler, pazartesi günü Atinalıların ve Pi- relilerin hava muharebesini nasıl seyret - tiklerini görseydiler, Yunan milletinin mâ- neviyatını bu gibi vasıtalarla bozmağı ü- mit #tmenin ae İsadaı gülünç olduğunu an- larlardı, Pire'de muhacir mahallesi bombardıman edildi Atina; 24. a.a. — Atina ajansı bildiriyor: Geçen pazartesi günü italyan tayyareleri Pire muhacir mahallesini bombardıman et. tiği zaman yalnız kıtaat ve hava tehlike - sine karşı müdafaa teşkilâtı değil —milli gençler birliğinin Pire şubesi âzaları da şayanı hayret bir cesaret ve fedakârlık gös- termişlerdir. Birliğe mensup üç genç, sivil halktan ya- 1 klederken ölmüşlerdir. Ayni birliğin g00 âzası polise yardım için muha- cir mahallesinde yıkılan evleri beklemekte- dir, Yunan gençliğinin bu vatanperverane faaliyeti her tarafta heyecan uyandırmak- tadır. Muhteşem Yunan muk a ai aK iş 'sözde söz| a sık, ini tebliğin satırları ar ştırmakla italyanların kastettik- L p : karşısında bir ttarlık nişânesi ıîondn: 24. a.a. — Avam Kamarasında Hliyor ki: “Filhakika burada an- ı:.ri mânayı anladığından derhal d::' tavzih neşretmişti Tavzihtı b d: 6 Bayan Cazalet, Y 'in üze karşı hi k k: 4 Arnavutluğun şimalinde İtalyanlar ağır zayiaf vererek rüçaf ediyorlar (Başı 1 inci sayteda) Katimerini gazetesi, italyanın mağlübi- yetine tahsis ettiği başmakalesinde diyor ki: İtalya üzerine ne iş aldı ve ne yaptı? Romanya'da Top ve mifralyözlerle resmi binaların üzerine afeş açan 600 âsi teslim oldu (Başı I. incı sayfada) leri, resmi makamlar, devlet ve ordu ve kral etrafında birleşmiye davet etmiştir. Hâdiseni: lleri araştırılıyor Cenubi Fransa'da hiç bir şey y ilk italyan kurşunu — sıkılmazdan evel Fransa yıkıldı. Akdeniz'de mutlak bir âciz içinde çır- pındı durdu. İngiliz gemi — kafilelerinin geçmesine mâni olamadı, hiç bir kontrol tesis edemedi. Afrika'da dayak üstüne dayak yedi ve dayak yemekte de devam ediyor. Yunanistan'da, şimdiye kadar general değiştirmekten başka bir şey yapmadı. Yardım değil, cesaret lâzım İşte şimdi de İtalya avcunu açmış müt- tefikinden sadaka istiyor. İtalya'nın adı artık İtalya değildir. Onun adı mihver olmuştur. Artık kendisinden bahsetmez olmuştur. Hep müttefikinden bahsediyor. Artık büyük sözlere elvedâ, O büyük mey- danlardaki nutuklara, balkonlardan yapı- lan o parlak hitabelere hep elvedâ... “Biz italyanlar,, sözü yerine “aman yardım,, sözü kaim oldu. Fakat ne yardımı? As&ker mi? İtaya'nın sekiz milyon askeri var- dır. Gemi mi? Lüzumundan fazla gemiye maliktir. Kâfi derecede tayyarem yok der- se İtalya yalan söylemiş olur. Her halde İtalya, yardım olarak kendi- sinde olmıyan cesareti müttefikinden is- tiyor. Bu istediği yardımın Akdeniz'deki vazi- yetini düzeltip düzeltmiyeceğini bilmiyo- ruz. Fakat zaman geçmeden' hâdiseye bir tarih koyup tespit etmiş olmak için şunu kaydedelim ki, bugünden itibaren İtalya Almanya'dan yardım istiyor. İtalya kati ve mutlak olarak mağlüp olmuştur. Ege füfün piyasasında (Başı 1 ıncı sayfada) şüphe yok ki, tütün piyasasının açılışı ve yıllardanberi tütüncüleri azap içinde kıvran- dıran mühim bir dâvanın kökünden halle- dilmiş bizzat tara- fından görülmesidir. Dış piyasada yüzümüzü ağartan ve büt- çemizi kabartan tütün mahsulümüzün en çok yetiştiği Ege mıntakamızdan son gün- lerde aldığımız haberler bu seneki tütün alış verişinin çok müsait şartlar içinde ve tütüncülerin yüzünü güldürecek bir şekil- de hararetle devam ettiğini göstermektedir. Ege mıntakasını bilenler veya birkaç tü- tüncü iİle olanlar, Ege'nin tütün dâvasına yabancı değillerdir. Başta müşteri ve fiyat meseleleri ve bil- hassa mütavassıtlar çalışkan Ege tütüncü- lerinin belli başlı dertlerini teşkil ediyordu. Bu yıl büyük bir memnuniyetle görmekte- yiz ki bu dertlerin hepsine en cezri devalar bulunmuş ve müstahsil için artık hiç bir şikâyet mevzuu kalmamıştır. Birkaç gün evel de haber verdiğimiz gi- bi bu yılki tütün rekoltemiz 70 milyon ki- lodur. Buna geçen yıldan artan 20 milyon kiloyu da ilâve edecek olursak piyasanın 90 milyon kilo üzerinden açılmış olduğu anlaşılır, Bu yıl,, müstahsilimizi büyük bir. huzura kavuşturan sebep, Ticaret Vekâleti yoliyle devletin piyasada nâzım bir rol oynaması kî_*_îâmamiyle fransız hükü Eirolü haricinde cidden muarız h—iküller bahis mevzuu olabilir. vg_—nıız hükümeti, mütareke muka- kî_'î:'l!'ı.ıesi ahkâmmna daima riayet- dir. teş î.B'fllİır da Almanya'ya tevcih e- q"“l! sözlerdir. İtalya, Almanya- b lohnık önünde döğüşen fransız llzll arı “sözde muarız” olan fran- uığfa mensuptur. Hakikatte Vişi Fra etinin otoritesine tâbi olan da Dsızlardır, dediği gibi, Fransa- Fihen kıtalar “cidden muarız” te- “Sküllere mensuptur diyor. Bir lâ- diğ dev_ıe_!in diğerini jurnal etmesi, ıı.ı.'-â’ lâtin devletin de kendisini !"mâf“lYa koşması manzarası kar- ü a A.İmınyı'nm ne düşündüğü- Stün ı"İlll_ıym'ıız. Fakat İtalya'nın, da 8eçtikçe, Almanya'nın nazarın- .“mendı kıymetinin düştüğünü his- Visi ’k_fü__olduğu ve Almanya ile Leîî hükümeti arasmdaki münase- in erden de endişe içinde bulundu- Muhakkaktır. A. Ş. ESMER Hava akınları Londra'nın Maneviyatını bozmadı ı'-»;mdrı, 24 aa. — Londra belediye re- a ir Georges Wilkinson, dün akşam ce- 5 P Amerikasına hitaben radyoda söyle- (Bi bir nutukta nasıl Londra'nın ve diğer #ehirlerin alman hava bombardımanlarına TŞ1 koyduklarını anlatmıştır. Sir Geor- * 68 demiştir ki: « A size, hüikü: 3 bir harabeye döndüğünü maneviyatı Zülan, şaşkına dönen halkımızın kaçıştı- 'um Söylediler. Belediye relsi Bıfatiyle ae::ı katiyetle söylemeliyim ki bu doğru ğmılrlııt Evet, tarihi şehrimizin güzelli. Ka ıbtmın bazı kapanmış yara izleri, açık xuıân âr vardır. Fakat Londra'nın umumi Üşü hemen hemen değişmemiştir. O- vi Sanı ve faaliyeti olduğu gibi duru- * 4 bir nevi lık nişanesi olarak, harp sonunda, Atina'da Partenon'dan vaktiyle Lord Elgin tarafın- dan Londra'ya getirilmiş olan heykel ve mermerlerin Yunanistan'a iadesi için baş- vekilin bir kanun projesi tevdi edip etmi- yeceğini sormuştur, B. Attlce, verdiği tahrirf cevapta : “Hü- kümet bu hususta bir kanun projesi teklif etmek niyetinde değildir ,, demiştir. Gazete rivayetlerinin arkasında ( Başı 1 NCi sayfada V ziyeti İtalya aleyhine gittikçe daha fazla bozulmaktan — menedemez. Bizzat İtalya, hele bir mevsim da- ha geçtikten sonra, bar bar bağıran ihtiyaçları ile, kendi müttefiki için ağır bir yük olacaktır. Ne zafer, ne sulh, ne onun hayat sahası hu- dutları içindedir; ne de onun vası- tası ile elde edilmek imkânı vardır. En küçük, zayıf milletler dahi, ingiliz - amerikan dünyasının mu- kavemeti kırılmadıkça, harbin bite. ceği kanaatinde değildirler. Onlar biliyorlar ki eğer Y istan mu - Yalnız faati, para ıi polarda kalmaması için yapılmış olan bu müdahalenin büyük rolünü anlatmak için bugüne kadar 7 milyon türk lirasiyle piya- sada tesis k kâfidir. Dün İzmir'den aldığımız bir telgraf bu güzel haberle birlikte bize şunu da bildiri- yordu ki piyasanın açıldığmdanberi Ege mıntakasının otuz ilâ otuz beş milyon tah- min edilen rekoltesinden geçen on gün için de 22,5 milyon kilosu satılmıştır. Diğer müşterisi daha şimdiden hazır bir vaziyet- tedir. Bu satiş miktarı, geçen yıl bir buçuk ay içinde elde edilememişti. Bu seneki va- ziyet bu bakımdan da övünmeğe değer, Şunu da memnuniyetle haber verelim ki fiyatlar gittikçe yükselmeğe meyyaldır ve mübayaa hararetle devam etmektedir.” Yahudi aleyhtarlığı ile fanınan bir faşist şef vazilesinden affolundu Londra, 24 a.a, — Müstakil fransız â- Jansı bildiriyor: Dally Express gazetesinin italyan hu- kıvemet_ vazifesini yapmamış ol- saydı, harbi mihver kazanırsa, za- ten italyan hayat sahasının hudut- ları içinde, esir bir millet olarak kalacaktı: fakat aksi bir zafer, hattâ bir tâviz sulhu bile göre, B. Muğolini yahudi aleyhtarlığı ile tanınmış olan dev- let nazırı Roberto Farnaci'yi vazifesinden affetmiştir. Frankfurter Zeltung gazetesi, Farina- ci'nin tayyare yüzbaşısı sıfatiyle Arnavut- luğa hi ettiğini bil edir, Demirmuhafız teşkilâtına mensup valile- rin yerine albaylar tayin olunmuştur. Bunun üzerine vilâyetlerde bazı hâdiseler vukua gel- HARBE DAİR Afrika'daki harbin inkişafları (epheler miştir. Bu hâdiselerin birinde leJyoner şef - lerinden Salagio ölmüştür. Hâdiselerin mesulleri büyük bir faaliyetle araştırılmaktadır. Milletin mevcudiyetini teh- likeye koymuş olan müfrit unsurlara karşı ağır cezat tedbirler alınması beklenebilir. n A frika harbi, yalnız Libya sa- t hillerinde olmuyor; Afri- ka'da şimdi dört cephe vardır: ve bütün bu cephelerde italyanlar, ingiliz hücumlarına mukavemet Kabinede bahsind muhtelif mahfillerdeki kanaat, General An - tonesco'nun buhran esnasında cesaretle ken- disine müzaharet eden unsurlardan ayrılmı- yacağı merkezindedir. Macaristan'la telefon, muhaberatı, bu sa- bahtan beri yeniden tesis edilmiştir. Rumen P.T.T. idaresi, telgraf servisleri- nin yeniden başladığını bildirmektedir. General Antonesco, hakiki lejyoner teş- kilâtının bundan böyle Romanya'da kendi Şahsi idaresi altında teessüs edeceğini bil - dirmiştir. B. Horia Sima, lejyoner teş- kilâtı şefliği vazifesinden azle- dilmiştir. Lejyoner hareketi şefliğini bizzat General An - tonesko deruhte eylemiştir. Bir Londra haberine göre vaziyet Londra, 24 a.a. — Bugün Londra'da be- yan olunduğuna göre Romanya'da — vaziyet çok karanlıktır, ve son günlerde Romanya - da cereyan eden hâdiseleri tenvir etmek şim- dilik imkânsızdır. Fransa'da milli medis kuruldu Vichy, 24 a.a. — Havas ajansı bildiri- yor: Milli Meclis kurulmuştur. Azüdan 188 kişinin listesi neşredilmiştir. Bunla- rın arasında 28 âyân âzüsı — ezcümle Je- an Fabry — Bsosyalistlerden sağ — cenah partilerine kadar 42 mebus — ezcümle Georges, Bonnet, Brunet, Chichery, Fros- sard, Germain Martin, Ripert, Lamoureux, Paul Faure, — generallerden ezcümle La Laurencie, Touchon ve François, amiral- lardan Docteur ve Motet, havacılık albayı Fonck, âlimlerden Louis Lumiğre, Geor- ges Claude, Louis de Broglie, Paris baş Ppeskoposu kardinal Suhard, muharrirler- den ezcümle Luclien Romier, Pesguldoux, Henri Massis, Abel Bonnard, Andrâ Sieg- fried, büyük elçilerden François Poncet, doktorlar birliği reisi profesör Leriche, sendikalist şef Du Moulf, siyaset adamla- rından Nbay De La Rocgue, Gaston Ber- gery, Jacgue Doriot, Henri Dorgeres, Pi- yanist Alfred Cortot vardır. Ayrı bir izahname, işçi mümessillerinin, eski adi demagoji siyasetine muhalefet edenler arasından seçilmiş etmek iyetindedir: 1 — Şi- malde Bingazi cephesi, 2 — Lib- Albay Lindbergh'in Hariciye encümeninde yaplığı beyanal fakbih ediliyor “Nevyork, 24 a.a. — Havağ: Albay Lind- bergh tarafından dün hariciye encümenin- de yapılan beyanat, Amerika emniyetihin İngiltere'nin müdafaasına bağlı olduğu hakkındaki hükümet noktainazarına mu- haliftir. Siyast mahafilde umumiyetle zannedil- diğine göre, Lindbergh'in bu beyanatı B. Ruzvelt'e verilecek selâhiyetler kanunu müzakeresinin uzamasını intaç edecektir. Albay Lindbergh'in havacılık işlerindeki otoritesi sözlerine hususi bir kıymet ver- mektedir ve infiratçılar her halde bunu ele alacaklardır. Lindbergh'in iddialarını cerhetmek işi şimdi kanun lâyihasına ta- raftar olanlara düşmektedir. Amerika'nın eski Paris elçisi B. Bullitt hafta sonunda ktir. Bunun Lind- ya hududunda, fakat hild 250 kilometre cenupta Carabub ve yahut Carablus mevkii, 3 — Eritre Sudan hududu, 4 — Ken- ya « Habeşistan hududu. Bu dört cephede de şimdi ha- rekât ingilizlerin lehine inkişaf etmekte, ve bu arada Habeşistan dahilinde başlıyan isyan italyan- larr hayli endişeye sokmaktadır. Bugün yalnız Akdeniz hâkimiyeti meselesi değil, bütün italyan müs- temleke imparatorluğunun elden gitmesi bahis mevzuudur. O im- paratorluk ki, Habeşistan'la be- raber, 3.270.000 kilometre mu- rabardır. Yani İtalya'dan on de- fa büyüktür. Ve içinde 12 buçuk milyon ahali yaşar!. Tobruk ı talyanların Libya cephesin- deki dördüncü hezimetleri, Tobruk'un düşmesi olmuştur. İşin garibi şudur ki, italyan genelkur- mayı, Seydi-Barrani, Sollum ve Bardia mağlübiyetlerinden kati- yen ders almamış, ve Tobruk'u da aynı sistem dahilinde yapılan bir ingiliz taarruzunun kucağına atmıştır. Karilerimiz belki hatır- larlar, ilk ingiliz taarruzu başla- dığı zaman, burada Akaba dağ- lariyle, sahil arasında uzanan dar boğazı bir tesbihe benzetmiş ve ingilizlerin bu gidişle bu tesbi- hi birer birer çekeceklerini kay- detmiştik. Tobruk, tesbihin dör- düncü tanesidir. Ve burada gene büyük mikyasta askerle, birkaç general, ve bir de muhasaranın şiddetinden, Akdeniz'den karaya vurmuş bir amiral esir edilmiştir. İngilizler, 6 haftada 100.000 den fazla esir almışlardır. Kaba tas- lak bir hesapla, ve hafta tâtilleri- ni hesaba katmadan bu, günde 2_500 esir eder. Ayrıca ingilizle- rin 350 kilometre ilerlediklerini göz önüne alacak olursak kilo- metre başma isabet —eden esir miktarı 300 dür. Halbuki, Mersa Matruh'la, İskenderiye arası 350 kilometredir. İtalyanların Mısır'ı istilâ için çizdikleri plân kilomet- $' bildirmektedir. Tayyarelerini terkedip paraşütle inen İngiliz pilotları öldürülüyor Londra; 24. aa, — Dün akşam Avam Kamarasında hava nazırı B. Sinclair'den, düşman tayyarelerinin paraşütle tayyare - lerini terketmiş olan ingiliz pilotları üze- rine ateş açtıkları bahsinde kaç vaka kay- dedildiği sorulmuştur. B. Sinclair cevaben demiştir ki : “ Bu tarzda asgari 12 hücum yapılmış olduğu sarih surette tesbit edilmiştir. Bu hücumların dördünde pilotlara isabet vaki olmuş ve bunların ölmüş olması mümkün bulunmuştur. ,, Bu cevap üzerine, hava nazırından, her- hangi milletten olursa olsun, bütün tay - yarecilerce iğrenç telâkki edilen bu tarz- da hareketler karşısında herhangi bitaraf bükümet kanalı ile alman ve italyan hükü- metleri dindi 'bbüslerde b l bulunulmadığı sorulmuştur. B. Sinclair, bu gibi teşebbüslerden hiç- bir şey ümit olunamaz, cevabını vermiştir. * Ordu şehrinin imar plânı hazılanıyor Ordu; (Hususi) — Haber aldığımıza gö- re, belediye, şehir imar plânı üzerinde Da- hiliye Vekâleti imar işleri bürosiyle muta- bik kalmıştır. Kırtasiye masrafları bele . bu milleti kimse müdafaa etmiye- cekti. Onlar biliyorlar ki teslim yüzde yüz harbi kaybetmektir: mu- kavemet, kurtuluş talihine, en aşa- siri olmıyan, bir tehdit veya müda- haleye uğramak tehlikesi altında E_ı ingiliz - amerikan yüzdesi ile iş- î.ırîk_ etmektir. Artık hiç bir hare- ket_ için karşı tarafın çekingenliği- ne istinat edilemer. Ne olacak? Bakalım, bekliyelim. Fakat bir avuç hüriyet ve yurt kah- kta olduğunu, sonuna ka- dar, ısrar deli: Yunan harbi müşterek bir mesuli - yet değildir: doğrudan doğruya bir italyan mesuliyetidir: nasıl Lehis- tan hareketi, doğrudan doğruya, bir alman mesuliyeti idi ise! Falih Rıfkı ATAY, Ba diye tarafındı k şaritiyle, şehrin imar plânı, Vekâlet imar işleri bürosu şe- hircilik mütehassısları tarafından yapıla - caktır, Evelce merkezi İzmir'de bulunan şirkete beş bin lira mukabilinde yaptırılan şehrin balihazır hartası, plâna esas teşkil eyliye- cektir, İmar plâniyle şehrin inşaat ve imar ba- kımından müstakbel medeni vechesi taay- ytin etmiş olacaktır. resi kil tresine kendilerine ia- de olunmuştur. Tobruk'tan sonra obruk'tan sonra asıl Bingazi toprakları başlamaktadır. Ve dünkü italyan tebliği de bu harpten bahsederken, şimdi “Bin- gazi harbi” ismini kullanmakta- dır. Tobruk'tan sonra cephenin biraz daha genişliyeceği tahmin olunabilir. Vaziyeti şöyle izah e- delim: eğer hartayı göz önüne alacak olursak Afrika'nın bu mın- takası tıpkı bir kursak şeklinde- dir: Seydi-Barrani'den Tobruk'a kadar olan kısım, bu kursağın bir barsağıdır. Bundan sonra saha birçok köylerle, kasabalarla ge- nişlemekte ve asıl kursağın ken- diıî.meyduıı gelmektedir. Bin- gazi kursağın şişkin yerinin öbür ucundadır. Nihayet saha tekrar daralmakta Trablus'a kadar tek- rar muazzam bir çöl başlamak- ıadır._ Tobruk'tan sonra harbin, çok şiddetli olacağı, fazla manev- ralara ihtiyaç göstereceği ve işin o kadar süratli inkişaf etmiyece- ği tahmin olunabilirdi; fakat e- ğer Grazziani ordusu, dört yer- de bu kadar esir vermemiş, bu kadar malzeme kaybetmemiş ol- saydı! Şimdi küreyvatı hamra za- yıflamıştır. Onun için italyan bünyesine taarruz daha kolay o- lacaktır. Ve bu vaziyette ikinci cephede yani Carabub mmtaka- sımdaki italyanların muvasddaları da kesilecektir. Çünkü Tobruk buraya inen yolun münteha nok- tasıdır. Son haberlere göre, ingiliz kı- talarının garba doğru ilerleyiglş- ri devam etmektedir. Eritre cephesi E ritre cePHesine gelince, ingi- lizler, burada Kassala'yı al- mışlar ve italyanları 160 kil bergh'in iddialarına karşı kuvetli bir ce- vap teşkil edeceğine şilphe yoktur. Bu be- yanat büyük bir alâka ile beklenmektedir. Hususiyle ki, parlâmentonun vereceği ni- hai karar üzerinde B. Bullitt'in beyanatı mühim bir tesir yapacaktır. Encümen emekli general Johnson'u da dinlemiştir. İngiltere'ye yardım edilmesi aleyhinde olan general demiştir ki: “— Eğer Birleşik Amerika çok dikkatli hareket etmezse üç aya kalmadan harbe sürüklenecektir. Bence bu lâyiha İngiltere ile tedafül ve tecavüzi bir ittifak mahiye- tindedir,,, Lindberg'in beyanatı takbih ediliyor Nevyork gazeteleri bu sabahki nusha». larında, Albay Lindbergh'in dün hariciye encümenindeki beyanatını — neşretmişler- dir. Nevyork Times ve Herald Tribune ga. zeteleri, başmakalelerinde Albay Lind- bergh'in hattı hareketini takbih etmekte ve Amerikan milletinin bu “bitaraf,, nok- ti ını esasen T olduğunu yazmaktadır. Radyo neşriyatçıları da Lindbergh'in beyanatını uzun uzadıya bahis mevzuu €- diyorlar. İnfiratçılar Lindbergh'in İngilte. re'ye yardım projesi aleyhindeki beyana- tını azami derecede istismar ediyorlarsa da, bu beyanatın halk üzerinde geçici ol- maktan başka bir tesir yapması katiyen muhtemel değildir. Yardım projesi lehinde bir beyanname Chicago, 24 aa. — İngiltere'ye yardım lâyihasının Amerika — parlâmentosunca derhal kabulü için Chicago Üniversitesi- nin 125 âzâsı dün akşam bir beyanname neşretmişlerdir. Bu beyanname, Üniversite rektörü'B. Hutchins lâyiha aleyhinde Tradyoda bir nutuk söylediği sırada neşredilmiştir. nizi sahilinde Port-Sudan'a, Sou- akin'e, Berber'e, Hartum'a gi- den demiryolunun iptida noktası- dır. İngilizlerin bu demiryolu va- sıtasiyle Kassala'ya ve dolayısiye le Habeşistan'a asker sevketme- leri çok kolaydır. Halbuki ital. yanların gayesi, Kassala'dan bir yelpaze gibi açılarak, bir taraf- tan Port-Sudan'a, diğer taraftan Berber'e, ve nihayet şimali-garbi- de Hartum'a ulaşmak, ve sonra Nil vâdisi boyunca, Mısır-Sudan hududundaki Alfa vâdisine ka- dar uzanmaktı! Şimdi bu tatlı hulyalar yerine hakiki bir kâbus başlamıştır. Çünkü ingilizler, E- ritre topraklarındadır. Ve bura- da yüksek dağlar arasında ital- yanların yaptıkları yollardan ra» hatça istifade edeceklerdir, Habeş meselesi ün gelen bir telgraftan öğ- D reniyoruz ki, şimdi Habeş imparatoru Haile Selasie Sudan * hududundan habeş topraklarma girmiş ve burada sadık tebaası tarafından karşılanmıştır.. Kim derdi ki, bundan 6 sene evel Ci. buti'den ayrılan Negüs, Sudan yoliyle ve bu sefer arka kapıdan memleketine girecektir! Bundan anlaşılıyor ki, italyanlar, Gondar ve Tsana gölü mıntakasında yap- tıkları bütün tahşidata rağmen vaziyete hâkim değildirler. Mem- leket içi karmakarışıktır. Ve hele garp hudutları Yuda arslanının yelesi altındadır. Bu suretle ital. yanlar, büyük müstemleke impa- ratorluklarından 900 — bin kilo- metremurabbalık ve 10 milyon nşıfuslu Habeşistan'ı âdeta günü- b_ırlik sayılan bir misafiret devre- ıı'ndcıı sonra terk mi edecekler- dir? Çünkü Habeşistan'ın her ta- raftan muvasalası kesilmiştir. İ- çerdeki içerde dışardaki dışarda- dır. İçerdeki ne bulursa onu yi- yecek ve bitirecektir. Hazıra Am- hara dağları olsa dayanmaz. Fa- kıg habeş meselesi bir gün mese- lşıı_ değildir. Bir zaman mesele- sidir. Ve Eritre hududiyle Kenya hududu arasındaki kıskaç bu za- manı azaltacaktır. f Netekim dün gece geç vakit gelen haberlere göre ingilizler Eritre'de Keru ve Aikota'yı zap- tetmişler ve Kenya'da Rodolf gö- lü tak da Habeş hudu- re şarka kaçırtmışlardır. Kassa- la coğrafi vaziyeti i İ ©0| yrir ri:.tıı&hmykçdı î:u hırş' : noktadan geçmişler- ğ Mümtaz Faik FENİK