CUMA | çai Bazm 1 5 Telgraft Ulus - Ankara TELEFON | Mücssese Müdürü Başmuharrirlik Yazı İşleri Müdürü Yazı İşleri 101 dare Amerika'nın vaziyeli Avrupa barbi karşısında Ara nın kati vaziyetini tayin etmek ü kongre 21 eylülde mühim bir top tı yapacaklardır. (Haberlerimizi ci sayfadadır.) EYLÜL 1939 5 KURUŞ “Alman - Fransız cephesinde Söz sırası şimdi topların! Ağır Alman topları şiddetli mania ateşile muvasala yollarını dövüyorlar Fena havalar yüzünden Fransız tayyareleri keşif uçusu yapamıyorlar |(. : Fransız kaynaklarından gelen haberler, garp cephesinde ileri hareketinin devam ettiğini cenup garbi ve cenuptaki tepelere ta- arruz olunduğunu, almanların bilhassa ağır topçu ateşi açtıkları- nı ve fransızların da mukabele ettiklerini bildirmektedir. 4 — :ş: OVAN DA 2 Prolekov ğ S dyosuna göre Metz civa- | memurlürla imtiyazlı şahsiyetler oto- ınlar bir köprüyü berhava | mobilleri için benzin bulabilmekte - rdir. Almanya harp dolayısiy- | dirler. Ara işlerinde kullanılan kö- haftanın | mürden yana da sıkıntı hissedilmek- ka - |tedir. Londra radyosu bunu, Sar'dakl lerde | harekât dolayısiyle kömür istihsalâ - kadınla - | tında rastlanan güçli hamledi - yor. Gene Londra ra: dedir. Almanya'da yal i gününde et yeniln yalnız rarlaştır. mıştı: nak güçtür. Ev Ağaçlar arasına gizlenmiş bir uzun mernizilli top Başvekilimizin nutkunda dış ticaret Kemal ÜNAL Sayın Dr. Refik Saydam, geçen ken, dış ticaretimizdeki yeni tem yüllerden de bahsettiler. Bu değer-| Ki ve şümullü nutuk bize vazıhan gösteriyor ki harp, memleketimizi en olduğu kadar iktısatça da büyük sürprizler karşısmda bırak- mamıştır. Türkiye'nin muhariplerle münasebeti normal ve beynelmilel kaidelere uygundur. türlü te- cavüz emelinden uzak ve yalnız kendi emniyetimiz için yaptığımız timizde sulhu ko- rici mübadelâtta temayül ettiğimiz takas muameleleri” harp müdde- tince de inkişaflar gösterebilecek- tir. Nutukta bu inkişafın bazı sarih unsurları da vardır: 1 — Fransızlarla yapılan son ti - caret anlaşmasında bütün ihraç mallarımız takds listesine girmiştir. 2 — Kanada ve Mısır ile ticareti- mize engel olan bazı kayıtlar kal- dırilmiştir. manda emniyete değer bir müesse- 8€ olmuştur. Bütün bunlar dış ticaret politi- kamızdaki yeni temayüll aylarda tahakkuk ettirdiği muvaf- fakiyetlerdir. Nutuk bize, daha bir- çok devletlerle yeni esasla: ö yapılan konuşı yakında iyi neticeler vereceği ümi- dini de veriyor. Harici mübadelâtta takas mua- melelerine temayülümüz, bir basi- Tet ve dirayet eseri olarak, harp ay- larmdan çok evel başlamıştır. Çün- kü takas, Avrupa'da sulh da bo- zulsa, Türkiye ekonomisini yalnız koruyacak değil inkişaf — ettirecek bir sistemdi. Dış ticaretimizde şimdiye kadar «n büyük hacim kliring sisteminde idi ve bu daha çok Almanya ile ya- Pılıyordu. Sistem, son yıllarda ser- best dövizli memleketlerle - işliye- mediği için faydasız, Almanya ile de bir nevi fiyat inhisarı yaptığın- dan zararlı bir hal almıştı. Zararsız tatbik edilmiş olsaydı bile Almanya harbe girdikten sonra kliri gle mü- Badele durmıya mahkümdu. Harbe tahi edilen endüstri dışarıya ne i. Münakale yollarının ne olacağı da meçhuldü. Türkiye siyasi - buhranların şid- (Sonu 7 inci sayfada) | lan kumaşla stoklar bitince yenileri - yacağı baber v i Anc nin yapılın Benzin azalmaktadır. Bir fransız ağır tankı faaliyette şehirlerinde (Sonu 7 inci sayfada) Alman tebliğine nazaran imha olunduğu bildirilen Polonya askerlerinin bulunduğu mıntakalar (Polonya tebliğine göre de aşağı yukarı aynı yerlerde almanlar hezi mete uğramışlardır.) İMHA ETTİLER ! Polonya- tebliğine göre Polonyalılar Almanları Alman tebliğine göre Alman tayyareleri açık şehirleri ve sivil halkı bombar_dıma_n_ ediyor İngiltere bu zulümlere karşı | koymak için tedbir alacak Bükreş, 14 aa, — Varşova'yı terkederek sövyet hududu civarında kâin Varşova, 14 aa. — 12 numaralı Po - lonya tebliği 1 Şiddetli muharebelerden sonra, al- man kıtaları, Varşova yakınlarından geri çekilmiye başlamışt Varşovanın şimali şarkisinde, Morti mıntakasında ve Varşova - Wilno de- miryolu boyunca şiddetli ve kanlı mu- harebeler vukua gelmektedir. Polonya süvari kuvetleri, düşmanı takibederek 10 tank ele geçirmiştir. man hava kuvetleri Varşova' - nın şimal varoşunu ve hükümet mer- Krzemienec şehrine iltica eden cenebi sefaretlerin erkân ve memurları şeh- | yezinin cenubu şarkisinde kâin Gro- rin askeri hedefler ihtiva etmemesine rağmen dün alman tayyareleri tara- | pes bölgesini bombardıman etmiştir. fından bombardıman edilmişlerdir. Krzeminec şehrinde sivil ahaliden bir çok ölü ve yaralı vardır. Hollanda üzerinde bir alman tayyaresi musadere edildi La Hey, 14 aa. — Resmen bildir diğine göre, bir alman deniz tayyare- si, dün öğleden sonra Ameland adası givarında Hollanda sularında bulu- nurken Hollanda tayyareleri tarafın - dan yakalanmış, tayyaremüsadere o- lanmüuş ve mürettebat ıtevkif edilmiş tir. Danimarka üzerinde alman tayyareleri Köpenhag, 14 a.a. — Dün sabah Ö- (Sonu 3. üncü sayfada) Adliye Vekilimizin İstanbuldaki fetkikleri İstanbul, 14 (Telefonla) — Burada bulunmakta olan Bay Fethi Okyar bu gün saat 10,30 da bir kısım mahkeme- leri gezmiş ve hâkimlerden teşkilât işleri hakkında izahat almıştır. Alman tayyareleri, demiryollarını da (Sonu 7 inci sayfada) Faza niz kazaları olmuştur. Diğer taraftan, gemilere yapılan denizaltı tecavüz- leri devam etmektedir. Yukardaki resim, şimal denizinde manevra yapan alman mayn gemiletini gösteriyor. (Haberlerimiz 3 üncü sayfada.) Almanlar Polonyalıları İMHA ETTİLER ! Berlin, 14 aa. — Alman ordusu baş kumandanlığının tebliği: Cenubi Polonya'da harekâtta bulu- nan kıtaatımız, cüzi bir mukavemete marur kalmakta ve süratle şark İsti- kametinde ilerlemektedir. Kuvetli alman müfrezeleri Rawa - Ruska civarında ve Tomaszowda Lub lin - Lwow yoluna varmıştır. Diğer taraftan kıtaatımız Vistül'ü Sandomierz'in şimalinde bir çak nok- talardan geçmiştir. Muvakkat hesaplara göre, Radom imha harbinde elimize geçen gani - metler arasında bir çok general de dahil olmak üzere 60 bin esir 143 top (Sönu 7. inci sayfada) Leh tayyareleri Sovyet sınırına tecavüz ediyorlar Moskova, 14 aa. — Tas diriyor : Son günlerde Leh askeri tayyare - leri tarafından Sovyetler Bir lâli hâdiseleri tekerrür et- Bu tayyareler Sovyet top - n iç kısımlarına girmeğe ça- Jışıyorlar. 12/9 tarihihde Leh askert tayyare- leri Ukranyadaki Şepetovka bölgesiy- le bayaz Rusyadaki Jitkoviçi'de hu - dudu. geçmişlerdir. Bir sovyet avcı tayyaresi bunları huduttan 4 Bununla beraber bu hi etmektedir. 13 eylülde Leh bom bardıman tayyareleri — Ukranyadaki Krivin ve Yampol bölgelerinde hudu- du geçmişlerdir. İki motörlü bir Jef (Sonu 7 inci sayfada) | İngiliz Hariciye Nazırı Eord Halifaks Lord Hılilıkî'_ın beyanatı | Zehirli gaz ve ! mikrop harbi Almanya bunlara baş vurmıyacağını bildirdi Londra, 14 aa. — - Royter - Lorde lar kamarasında Hariciye Nazırı Lord Halifaks şu beyanatta bulunmuştur : “— İngilterenin Berlin büyük ele çisi, alman hükümetinden pasaportla. -| rını isterken, bir nota vermiş ve bu notada Almanya'nın, zehirli ve boğu. cu gazlar istimalini ve mikrop harbi - | usüllerini meneden 1925 Cenevre pro- (Sonu 7 inci sayfada) İstanbul'a giden Vekillerimiz İstanbul, 14 (Telefonla) — İktisat Vekili B. Hüsnü Çakır, Ziraat Vekili |B. Muhlis Erkmen bu sahah İstanbu» la geldiler. Öğrendi e göre İktisat ve Ziraat Vekillerimiz hususi işleri için ve bir iki gün kalmak üzere bura ya gelmişlerdir.