25 Ağustos 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

.E“ Ulus Basıme Çankırı Caddesi, CUMA 25 Telgraf: Ulus - Ankara vi Ankara ULUS bu yıl terfi edenlerin tam AGUSTOS Müessesîîdıîlîıîu 1144 u v FAŞ D oe Na mhasl | dcsi listesi 5 inci sayfamızdadır Yazi İşleri © 9062 ADIMIZ ANDIMIZDIR i 5 KURUŞ | tâaare 1064 Orfa tedrisat muallimlerinden Danzig serbest şehri istiklâl — ilân etti! FÖRSTER DEVLET REİSİ OLDU! Avusturya'nın Devlet Reisi Says İnkuart İki Alman harp gemisi bugün Polonyalılar serbest şehri terkettiler Danzigdeki İngiliz tebaası ayrıldı Rorlindali Bir Leh fırkası Danzia'i kuşattı Almanya ve Savyetler F.R. ATAY Savyet Rusya ile Almanya ara- sında bir ademitecavüz paktının imza edildiği haberi, her tarafta derin bir hayret uyandırmıştır. Herkesin dikkati Moskova'daki askeri müzakereler üstünde idi. Gerçi, sulh bloku cephesi kurul- duğundanberi, Almanyanın Sav- yet Rusya'yı hiç olmazsa bitaraf- laştırmak için ticari teşebbüsler- de bulunduğunu biliyorduk. Hat- tâ, haftalarca evel, iki devlet mü- nasebetlerinin iyiye doğru inki- şaf etmekte olduğuna dair “Tas,, ajansının bir tebliğini bile oku- muştuk. Fakat bugünlerde Mos- kova'dan beklenen havadis, bü - yük demokrasilerle Savyetler a- rasındaki askeri ve siyasi müza - kerelerin neticesi hakkında idi. Onun için ademitecavüz paktının imza edildiğini bildiren telgraf- lar, âdeta bir darbe tesirini yap- mıştır. Bu mesele hakkında kati mü - talealar söylemek sırası gelme - miştir. Ademitecavüz paktının hakiki mahiyetini muhakeme et- mek için imza edilmiş olan pak- tın umumi ifadeleri haricinde daha etraflı ve bilhassa müzake- relere hâkim olan zihniyeti gös- terir tafsilât beklemek icabeder. Savyet Rusya gibi 180 milyon nüfuslu bir cihan devletinin bir harpte alacağı vaziyet, sulh veya tecavüz cephelerinden ikisi için de son derece ehemiyetli idi. Bu kuvet acaba sulh blokuna mı il- tihak edecekti, yoksa totaliter cephe ile mi birleşecekti, yahut bitaraf mt kalacaktı? Birinci ih- timale göre eğer Rusya sulh blo- Südetler Devlet Reisi Danzig Devlet Reisi Henlayn Burkhart Danzig'e gidiyor | oh ssfareti boşaltıldı Berlin, 24 a.a. — (Havas) : D.N.B. Ajansı Danzig'den aldığı resmi tebliği neşretmektedir : Milletin ve devletin müdafaasına dair 24 haziran 1933 tarihli kanun ile bunu temdit eden mayıs 1937 kanununa tevfikan aşağıdaki karar- name meriyet mevkiine girmiştir : Madde 1. — Danzig Gauleiteri Danzig serbest şehrinin devlet reisidir. - Madde 2. — Bu kararname 23 ağustostan itibaren mer'idir. Bu kanun Danzig teşkilâtı esasiye sistemini alt üst etmekte ve Al - manyada olduğu gibi nasyonal - sosyalist partisi riyasetiyle devlet baş- kanlığını aynı şahsiyette birleştirmektedir. Danzig haberlerinde âyan reisi Grayzer'in vaziyeti hakkında hiç bir malümat yoktur. (Sonu 7. inci sayfada) AUKTUKAAAMTARAA KA OA AAA Polonya hududunda iki mühim çarpışma Varşova, 24 a.a. — Bugün yukarı Silezyada ayrı ayrı iki noktada mühim hudut hâdisesi olmuştur : Alman müfrezeleri kasden Polonya topraklarına girmişler ve vuku- bulan müsademe neticesinde yaralılarını beraber alarak çekilmişlerdir. Manevraların kritiği yapıldı Türk ordusu her zaman güvenilir bir kuvettir Edirne, 24 (Hususi muhabirimizden telefonla) — Manevraların tenkidi bugün Edirne Halkevi salonlarında yapıldı. Toplantıda yüksek kumanda heyeti, emekli general mebuslar, büyük rütbeli zabitlerimiz hazır bulunmuş ve altı gün süren askeri harekâtı ba - şından sonuna kadar izah eden manevra kumandanı Fahrettin Al- tay'dan sonra Genel Kurmay Başkanımız Mareşal Feviz Çakmak söz almıştır. Mareşal kendilerine has yüksek gö- rüş ve vukuflariyle yaptıkları manev- Başvekilimlzin ra tenkidinde türk ordusunun şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da temasları ve her zaman için güvenilir bir kuvet ve kudert olduğunu tebarüz ettirerek milli varlığımızın aziz bekçisi kahra- man ordumuza olan yüksek takdir ve güvenlerini bir kere daha ızhar etmiş- tir. Yarın sabah yapılacak olan büyük İstanbul, 24 (Telefonla) — Başve- kilimiz Dr. Refik Saydam bugün Na- fia Vekili general Ali Fuat Cebesoy, Münakale ve Muhabere Vekili B. Ali Çetinkaya ve Dahiliye Vekili B. Fa- ik Öztarakı kabul ederek kendileriy-| HİTLERİN Polonya hakkında KARARI! Hitler dün gece verildi belki de TATBİK EDİLMEK ÜZERE! Berlin, 24 a.a. — Havas: Hitler ile Ribbentrop mülâkatı hakkıme Berlin siyast mahfillerinde hâkim olan kanaate göre bu görüşmel: kati olacak ve bu içinde bulunduğumuz gecede buhran şu veya bu si retle neticelenecektir. Bu kararın Ribbentrop'un sovyet ricaliyle şah temaslarından hasıl olan tesire bağlı olduğu umumiyetle düşünülmekt dir. Berlin, 24 a.a. — Saat 22 olduğu halde Hitler saat 19 danberi başl ca mesai arkadaşlariyle ve askeri rüesa ile müzakere halindedir. Hakim olan kanaat şudur ki; Almanyanım Polonya hakkındaki kari rı verilmiş bulunuyor. 'e bu karar belki de tatbik edilmek üzeredir. Çemberleyn Avam Kamarasında dedi ki; Ani bir harp tehlikesi karşısındayız ! Hükümete Milli Müdafaa için fevkalâde salâhiyet verildi İÇemberleyn dün Avam Kamarasında İngiltere'nin garantilerine s dık olduğunu söylemiştir. Beyanat 3 üncü sayfamızdadır)| FRANSA'DA ASKERİ TEDBİR! Bir çok sınıflar silâh alfına alındı nakil vasılalarına vaziyet edildi! Paris, 24 a.a. — Nazırlar meclisi, sa- at 10,20 de Cümhurreisinin riyaseti altında toplanmıştır. Müzakerelerin açılmasından evel B. Daladiye, Cüm - hurreisi ile üç çeyrek saat görüşmüş- tür. (Sonu 6. ıncı sayfada) Pakt dün ımzalandı —— Ribbenirop döndü Ribbenrop'un beyanatı ve paktın . (Somu 6. inci sayfada) — |le bir müddet görüşmüştür. ——— — (Sonu 6. ıncı sayfada) Bi Savyet - alman a- demitecavüz pak- tr dün Moskova- da imza edilmiş- Moskovada tir. Paktın ikinci maddesine göre, iki âkit taraftan biri üçüncü bir dev- let tarafından askeri harekete mev - zu teşkil ederse, öteki âkit taraf bu devlete hiç bir şekilde yardımda bu- lunmıyacaktır. 4 üncü maddeye göre de iki âkit taraftan hiç biri doğru - dan doğruya veya bilvasıta öteki â- kit tarafa müteveccih her hangi bir devletler grupuna iştirak etmiyecek- tir. Evelce haber verilenin hilâfıma olarak paktta “İki devletten biri di- ğer bir başka devlete tecavüz ederse, diğri ona haber vermeden paktı fes- hetmek hakkına maliktir,, kaydine tesadüf — edilmemektedir. Japonya matbuatı 4 üncü maddeyi bahis mev- zuu ederek anti - komintern paktının âkibetinden duydukları endişeyi sak- lamamaktadırlar, Fon Ribbentrop Moskovadan tayyare ile Berlin'e dön- müştür. Moskova gazetelerine verdi- ği beyanatta İzvestia gazetesinin baş- makalesi gibi iki devlet arasımdaki Gostluğu öymüktölir. Moskovada Bur lunan fransız, ingiliz askeri heyet - leri de dönmiye başlamışlardır. Danzig'de mın - taka nazi reisi devlet reisi ilân l Bu Danzig'te VAZİYET Dünkü telgrafların ve Avrupa mer - kezleri radyo neşriyatının hülâsası: Kabine cümhur - reisinin başkan- lığında bir top- lantı P n Fransa'da Bundan sonra bir çok sınıflar silâh altına çağrılmıştır. Hükümet — nakil vasıtalarına vaziyet etmiştir. Bütün Fransada umumi bir seferberlik man- zarası vardır. Askere çağrılanlar (i - çin duvarlara ilânlar yapıştırılmıştır. Bütün fransızlar sükün ve vakarları- nı muhafaza etmektedirler. Almanyada da se ferberlik manza- rası vardır. Mü - temadiyen hudut- lara asker sevkedilmektedir. Londra'- dan Al daki ingiliz memleketi terketmeleri için ingiliz konsolosluğuna emir verilmiştir. Bel- çika hududunda da geniş mikyasta as- keri harekât görülmektedir. | |v Londrada kıymetli eşyalar sandıklara konmuş - tur. İngiliz kabinesi dün toplarmış- tır. Bundan sonra Avam Kamarası bir toplantı yapmıştır. Çemberleyn, vaziyeti izah etmiş, ve “Ani bir harp tehlikesi karşısında bulunuyoruz,, de- miştir ve hükümet milli müdafaayı temin etmek için icap eden tedbirle- ri almak ürere kendisine mezuniyet verilmesini istemiştir. Çemberleyn, sonra sovyetlerle müzakereler ya - pıldığı bir anda sovyetlerin Alman - Almanya'da | İngiltere'de bü - tün izinler iptal edilmiştir. Müze- | ler kapatılmış, ve suüretle Danzig serbest şehrinin sta- tüsü değişmiştir. Bugün iki alman harp gemisi Danzig limanını ziyaret edecektir. Şehirde askeri manzara vardır. Danzigdeki polonyalılar şeh- ri terketmişlerdir. Buradaki ingiliz ya ile gizlice bir misak müzakeresin- de bulunduğ Ööğrenmek şayanı te- essürdür demiştir. İngiliz başvekili, bundan sonra “Gerek Polonyaya ge- rek diğer devletlere olan garantile- Tin aynen baki olduğunu,, kaydetmiş- tir. Avam Kamarası ve Lordlar Ka- marası hükümete istenen milli mü - dafat çelâhiyetini vermiştir. FESRE' | tebaası da dün hemen ayrılmışlardır.