21 Mart 1938 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Ulus Basımevi, Pazartesi LN N Şehir Stadyumunda 21 Telgraf: Ulus - /ünkara MART TELRFON 0/4/938 Cumartesi Atletizm müsabakaları lıı?) 38 g:ınıuunknhqı ĞĞS 10/4/938 Harbiye — Muhafız ea ada BN L e 17/4/938 Pazar First Vicana — Ankara 5 KURUŞ SST LN DIMIZ ANDIMIZDIRM zabtellti. Toprak bayramı Halkevliler dün Taşpınar köyünde bayramı güzel bir törenle kutladılar Dün Halkevliler, Ankaranın Taşpı- nar köyünde - top- tak bayramını bü. yük ve çok candan bir törenle — kutla- mışlardır. Bu cüm- leden olarak, Halk evliler, köye yüz- lerce meyveli ve meyvesiz âğaç dik- Alman resmi gazetesine göre Çeklerin almanlara karşsı tahrikleri — bir takım vahim çarpışmalar doğurabilir | Çekoslovakya için Ankara köylerinde İngillere ne Eğitmenlerle.. | — Ulus'un — I I bi" t mişler, Ve köyde Krei anketi vaziyel alabilir! | Dumlupınar köyü: 24 evli, 134 nü- Yazan: N. B. Berlin, 20 (A.A.) — Havas ajansı - tertib etmişlerdir. | — #uslu, Köy eğitmeninin idaresindeki o. 'nın mühabiri telgrafla şu haberi ver- Taşpınar — köyün - | — kulunda 31 çocuk vardır. möküdlt deki bayram akşam Kurusarı köyü: 22 evli, 112 nüfuslu., <ilidlerie lltğneni aüdinlr güeü geç vakte kadar Okulunda 18 çocuk okumaktadır. Mahmudiye köyü: 15 evli, 108 nü- | fuslu. Köy eğitmeni köyün 21 çocuğu ile meşguldür. | Ve bu köyler Arlkara civarının kü» | — çük köyleridir. ğ Ve 6i evli, 354 nüfuslu bu üç köy » | de, bundan bir sene kadar evvel 70 ç- P Fölkişer Beobahter gazetesi, “kamü - nistlerle çek müteassıhlarının südet almanlarına karşı tahrikleri,, —hak- kında Çekcslovakyaya bir ihtarda bu - lunmaktadır. Nasyona) - sosyalist partisinin res- mal gazetesine göre, bu tahrikler, “ko- layca vahim çarpışmalar intac edebi - devam etmiş, köy- lüler çok güzel bir gün geçirmişlerdir. Dünkü bayrama #id tafsilât 2 inci sayfamızdadır. y , Bayramın resim- Halkevuliler dün Taşpınar köyünde Ulus'un lerini bugün 8 in- * Cuk okuma yazmanın değil faydasını, battâ ne olduğunu bilmeksizin belki askerlik çağını buluyorlardı. Fakat biliyormuyuz ki ber birinin müfusu 400 den az olan bu gibi küçük KBüylerimizin savası 32000 kadasm l fusları da 6.836.893 dür — ? Mecburi öğrenim çağında bulunan gocukların nüfusa nisbeti - 96 12 dir, Ancak, yukarda bahsettiğimiz köyler - de bu nisbet 9p 19 u geçmektedir. Res- mi nisbete göre yapılan hetablar, geçea vene, Türkiyede bir milyondan farla çocuğun - küçük köyler halkından ol. Bukları için - okutulamadığını anlat- yordu. Halbuki, bu milyona ©ç 50 daha İlâve ederek küçük köylerde sakin ve okuma yaşında bulunan çocukları bir buçük milyona yankın farzedersek pek mübalâğa etmiş olmayız. Öğrenim davâsının üç unsuru var- dır: Öğretmen, okul binası ve para, Farzediniz ki para buldunuz. ve bina N' h hsı Bi di yar ll Wm..* Istikraz mese bulamazsınız; onu yetiştirmek zaman işidir. Netekim geçen sene yapılan he - gablara göre, şehir ve kasabalarımızz için, bugün vazife almış olanlardan başka, 2570, nüfusları 800 den fazlâ * yani ilk okul açılması nisbeten kolay olan - köyler için 6.600, nüfusları 400 ile 800 arasındaki köyler için de 3'200 Öğretmene daha ihtiyaç vardı, Bu ra- kamların yekünu 11.500 eder, Bu büyük davâ içinde köy eğitimi meselesi başlı başına tetkik ve ha'lli ik- tıza eden bir mesele idi: Az nüfusdu, İş- lek yollardan ve pazar köylerde köylünün daha unsuru haline getirilmesi, olduğunun kendilerine öğretilenesi, hu- lâsa onların medeni şartlara uygun bir geviyeye çıkarılması gibi “köylünün memleketteki hakikf vaziyefini kendi İrk pronsipleriyle tesbit etmiş olan Türkiye için ilk safta mütalaa edilme- &İ zarurf olan bir mesele... Köy çocuğunu okutup — yazdıracak- gınız, ona hesab öğreteceksiniz, yurd ve yaşama bilgisi gibi klasik bilgilerle onu teçhiz edeceksiniz. Nakat onu kö- yüne bağlamak, daha doğrusu köyün - den ayırmamak için de gerekeni yapa - caksınız, Şu halde köyre göndereceği - niz öğretmen, akşam olunca kitabını ve defterini kapayıp sevine dönen bildi. Bimiz öğretmen olmryacak, köyün ve köylünün her şeyde.n anlar rehberi o - lacaktır. Bu meseleyi ortıya böylece koyan Maarif Vekâleti köy eğitmeninin vasıf- larmnı şöyle tayin. etmişti: tmen nümzedi köy hayatını bütün külliyeti 'ile yaşayarak bilmiş ol- malı ve köye buğlanmış bulunmalıdır. — Yaş, bilgâ, görüş, anlayış bakım- larından köyde yapacağı işler dolayı- siyle karşılaşabileceği güçlükleri yene- bilecek halde olmalı, İktıdarı köy işle- rini başarabilmeğe yetmelidir. — Köye sade, fakat ileri kıymette (Somu 5, inci sayfada) lir, ( Sonu $. inci sayfada ) * nisanda Bütün çocuklar ben! ben!.. ben! | $ söyliyeyim diye ellerini kaldırıyorlardı.. İngiliz - türk - Ticaret konuşmaları — ilerliyor ri bildiriyor : Hatay intihabat komitesi bahis mevzuu değli Londra, 20 (A.A.) — Bir müddet- tenberi cereyan eden türk - ingiliz ti- caret ve finans müzakereleri faal bir sahaya girmiştir. Başlıca, Türkiyeden İngiltereye kâfi derecede ihracat mev- cud olmaması yüzünden halen sakat işlemekte olan türk - ingiliz klering sistemi tetkik edilmektedir. Bundan başka Anki beş senelik plânın tat- bikine imkân verecek ticaret kredi- leri yapılması meselesi de tetkik edi- liyor. Bu müzakerelerde bir istikraz meselesinin bahis mevzuu olmadığı bildirilmektedir. (Sonu 3. üncü sayfada) retle mebus intihabına esas mış olacaktır. mek üzere » © ler de bulunacaktır. Dün Ankarada Harbiye Üçok'u 3 -0 yenmiştir. Yukardaki ves!. kalesine topu soktuktan sonra görüyorsunuz. İstanbulda Güneş Galatasarayı 7. » 0 yenmiştir. Dünkü spor hareketlerine aid bütün tafsilâtı 7 inci sayfamızda bulacaksınız Çekvelövak Cumhur Reisi B. Beneş Hatayda seçime 15 başlanıyor Seçimleri kontrol için yakında 25 murakıp Hataya gönderiliyor Cenevre, 20 ( A.A, ) — Anadolu Ajansının hususi muhabi- mesaisini bitirmiştir. Milletler Cemi- yeti tarafından evvelce gönderilen komisyonun hazırladığı inti- habat nizamnamesi baştan başa tadil edilerek Türkiyenin öt denberi müdafaa ettiği noktai nazara muvafık bir şekle sokul- muştur. Hazırlanan yeni intihabat nizamnamesi 94 maddedir. Bunda değiştirilen mühim noktalar dünkü telgrafımda yazdığım gibi intihabatı alâkadar eden cürümler için mahalli mahkemeler- den ayrı hususi bitaraf bir mahkeme teşkilinden başka bilhassa her müntehibin hangi cemaata mensup olduğunu söyleterek sa- dece bu ifadesi ile bu cemaat listesine yazılması kararıdır. Bu su- olacak bir nevi serbest reyiâm yapıl- Diğer taraftan intihabat esnasında vuku bulacak cürümlere aid olarak ceki talimatnamede mevcud cezai hükümlerin göster- diği tedhiş manzarası tamamen ortadan kaldırılmıştır. İntihabata on beş nisanda başlanarak haziran sonunda niha- yet verilecektir. Bu intihabatı komisyon refakatinde kontrol et- illetler Cemiyeti tarafından 20 kadar murakib ya- kında Hataya yollanacaklardır. Bunlar meyanında heyetimizin talebi üzerine yugoslavya ve Yunanistan tebaasından murakib- Je Harbiye muhacimini Üçok ci sayfamızda bu- lacaksınız. Polonya - Litvanya görüşmeleri yakında başlıyor Polonya mahfilleri neticeden memnun Varşova, 20 (A.A.) — Pek yakında birkaç Polonya - Litvanya muhtelit komisyonu teşki) edilerek şimendifer, | gümrük, konsolosluk ve ticaret anlaş- ması hazırlamak üzere derhal faaliye - te geçilecektir. Şimendifer münase- betlerinin süratle kurulmasına büyük bir ehemiyet atfedilmektedir. İki memleket birbirine üç şimendi- for hattı ile bağlı bulunmaktadır. Fa- kat bu hatların her birinde birkaç ki - lometrelik mesafelerde raylar kaldı- rılmıştır. Olita « Ravi hattında münakalâtın başlaması için Niemer üzerindeki köp rünün de yeniden inşası lâzım gel- mektedir. Buranın endüstri mahfillerinde söy- lendiğine göre Litvanya demir, kö- mür, tuz ve petrol hususunda Polonya için iyi bir mahreç olacaktır. Diğer cihetten Litvanyanın Prag sefiri Dr. Eduardas Turans Kas'ın Varşovaya tayin edileceği söylenmek- | tedir. Leh askeri tedbirleri Her iki memlekette sefaretler ku - ( Sonu &. inci sayfada ) B. Şükrü Kaya | bugün geliyor İstanbul, 20 (Telefonla) — İç İşler Bakanı ve Parti Genel Sekreteri Bay Şükrü Kaya bu akşam İstanbul'dan Ankara'ya hareket etmiştir. Bay Şiik- tü Kaya Haydarpaşa Garında bir çok Sevat andan uğurlanmıştır. izim Köy İlâvesini,, dağıttılar, yukardaki reş simde Ulus ilâvesini okuyan bir köylüyü görüyorsunuz Halkevi Başkanı Ferid Celâl Güven ve arkadaşları Taşpınar köyünde Fıkra Sulh enternasyonli Dostum: “— Ook, diyordu, Anka- raya geldim de tekrar sulh havasına kavuştura.. — Viyanadan mı? — Hayır, İstanbuldan! Gazeteler, buraya gelmiyen birinci, ikindi, kıt- mızıli, mavili tabılarla hemen nere» |deyse yedi düveli biribirine tutuştur- |dular. Benim dahi, bile bile, üç dört gazeteye para verdiğim oldu. "Yangın olsa da birar — 1sınsam!,, Sözü gi Dünya tutuşsa da biraz süzülsem Bir de kendimizi düşündüm. Hâ- diseler ehemiyetlendiği vakit, hiç ak-« şam gazetesi çıkmayan devlet merke- zine öğleden sonra bir tabı daha ver- meği düşünmüştük. İlân ettiğimiz Rünün saat beşine doğru ajanstan: — Ne var, ne yok? Sualimize: "— Pek çok- telgraf var. Fakat mühim bir vaka yok! Cevabrnr aldığımızda, bütün arka- daşlar Ankara sokaklarını — beyecana düşüremiyeceğimizden dolayı teessür duymadık! Galiba gene umum! bir tutuşmayı alaya alıyoruz. Birkaç günkü havae dislerden, şu veya bu cephenin muvaf- fak olup Milletler Cemiyeti cephesi- 'nin bozgun vermesinden bahseden bit- çok yazıların her satırının başında bir: “Elkamdüli!l&hi,, ve sonunda bir: “Yarabbi şükür!,, eksik olduğuna dikkat ediyor musunuz? Eğer sulh entermasyonali iflâs ediyorsa, bunu sızlayarak, içimiz yanarak müşahede etmeliyiz: Harb ve kuvvetin mukade des bakları namına bütün hürriyetler rin tehlikeye girmekte olduğunu müj- deler gibi davul ve tellâl çıkarmamım z& ne lüzum var? Yurdda sulh: Onu müdafan etmeğe biz yeteriz. Bunun dışında tek vazifemiz, cihanda sulh davâsını güdenlerin muvaffak olma- latına, daha hakiki, daha — inandırrcı, daha mantıki emniyet şartları bulma- darına yardım etmektir.