4 Ekim 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

—— 4-10.1937 | DIŞ İspanya harbı ve devletler £ talya'nın Akdeniz murakabesine ı iştirâki için yapılmakta olan tek- hik müzakereler müsbet netice verdik- ten sonra şimdi, İspanya meselesi üzerin- de daha esaslı bir anlaşma temini mak. sadiyle İngiltere ve Fransa t.ınfıııdmı talya nezdinde bir teşebbüs yapılı Malümdur ki İtalya, Akdenizdeki kor- sanlık hareketlerine mani olmak için Nyon'da toplanan konferansa iştirâk et. Memiş; fakat mukavele imza edildikten s$onra, mürakabe meselesinde müsavatı tanındığı takdirde kararlara iştirâk ede- teğini bildirmişti, İngiltere ve Fransa ıh'!l nın bu noktadaki müsavatını hiç zaman inkâr etmedikleri için Paris'te görüşmeler başladı. Teknik mahiyetteki görüşmelerle beraber, Cenevredeki ım?a murahhası ile fransız dış bakanı Delbos arasında İspanyadan gönüllüle- Tin büsbütün geri çekilmelerini temin 8ayesiyle de mü €ler yapılmakta idi. İtalya başvekili Mussolini'nin Almanya Seyahati arifesinde yapılan bu görüşme- lerin, İspanya işinde herhangi bir anlaş- Maya varmaktan ziyade İtalyanın Al- Manya'ya karşı vaziyetini takviye etmek gibi bir gaye istihdaf ettiği zannedilmiş- ti. Filhakika Mussolini Almanya seya - hatine çıkacağı sıralarda Nyon konferan- $ina iştirâk etmiyen İtalyanın Fransa ve ngiltere ile münasebetleri hayli gergin idi. Mussolini'nin, iki garb demokrasisi ile münasebetleri gergin bir vaziyette ı9", Almanyayı ziyaret etmek istemedi- &i sanılıyordu Mussolini'nin Berlin zi- Yareti debdebe ile yapıldı. Faşist lideri ya geri döndü. Fakat Fransa ile İtalya arasındaki müzakereler devam et- ti. Ve son safhalarına İngilterede ııtırık etti. Bu müzakereler artık İ gönüllülerin geri çekilmeleri hıklnndı İngiltere ve Fransa tarafından İtalya'ya resmen teklifte bulunacak kadar ileri git- Miştir. Dün gelen ajans telgrafları, İn- giltere ve Fr İtalyaya müşt rek bir nota verdiklerini bildirmek- tedir. İtalyanın bu notaya karşı vere- teği cevabın mahiyeti henüz malüm değildir. Fakat İtalyanın müzakere- e Almanyanın da iştirakini istiye- ceği bildiriliyor. Eğer İtalya bu nok- tada ısrar ederse, belki Fransa da Sovyet Rusyanın iştirakini istiyecek Ve faydasız olduğu için kendi kendi- he dağılan Londra karışmazlık ko- Misyonu yeni baştan kurulmuş ola- taktır. Böyle bir komisyonun mesai- sinden müsbet bir netice çıkacağı tüphelidir. İspanya harbının on altı aylık tarihi göstermiştir ki bu mese- i müzakere etmek için toplanan komisyon ne kadar kalabalık olursa, rhangi bir neticeye varmak ihtima- li de o derece zayıf oluyor. İspanya Meselesiyle bütün devletler alâkadar.. dir. Fakat İtalya'nın, Fransa'nım ve “ngilterenin hususi alâkaları olduğu findan varılacak herhangi karar, Al- Manya ve Sovyet Rusya dahil olduğu halde diğer devletler tarafından tas- dik edilecektir. Fakat İtalya Alman- Yanın iştirakinde ve Sovyet Rusyanın Müzakere harici bırakılmasında ısrar &derse, bu, İspanya meselesinden de 'WI bir Avrupa muvazenesi mesele. & mahiyetini alacağından Fransanın razı olacağı şüphelidir. İtalya- Tn fransız ve ingiliz notasına verece- tevab, bir müddetten beri İspan- Ya meselesi etrafında devam eden Müzakerelerin ne dereceye kadar M'lllohıu 'nin Almanya seyahati arife- Sinde yapılmış bir politika manevra- "_' ne dereceye kadar da bu mesele. hin halli için yapılmış ciddi bir teşeb- büş olduğunu gösterecektir. A. Ş. ESMER l KÜÇÜK DIŞ HABERLER | X Belgrad — Belgrad - P'ikreş ara- Sindaki yeni hava hattı ile Belgrad - Zag- l"eb > Venedik - Milân hattının açılış re- €ri 4 ilk teşrinde yapılacaktır. ki X Berlin — Hitler, bulgar kıralına bir Braf çekerek, tahta çıkışının yıldönü- ü Münasebetiyle tebrikte bulunmuştur. X Lizbon — Harbiye nezaretinin bir Hbliğine göre, büyük ordu manevraları lo “3 20 ilk teşrin arasında yapılacaktır. . U maneyralara ilk defa olarak Portekiz Jyonları da iştirâk edecektir. İCMAL | DIŞ HABERLER Şanghayda başlıyan harb şiddetle devam ediyor Tokyo, 3 (A.A.) — Tebliğ: Şimali Çinde Tiençin - Taımm demir- yolu üzerinde japon kıtaları, işgali lerin müdafaa mevzilerine karşı 2 başlamışlardır. Şanghay cebhesinden japon kıtaatı, ileri harekete devam ede- rek 2 ilkteşrinde Lotien'in takri- ben yedi kilometre şark cenubun- da kâin Liu Şaoşeni işgal etmiş- lerdir. Şanghayda harb Şanghay, 3 (A.A.) — Beş büyük bombardıman tayyaresi, Şapei üzerin- den uçmuştur. Şapeide bulunan çin ba- taryaları, sabahdan beri fasılasız suret- te Kiangouankda japon mevzilerini bombardıman etmişlerdir. Şanghay mıntakasında bütün cebhe- lerde muharebe bütün şiddetiyle devam etmektedir. Havas ajansı muhabiri, Ki. angouankdaki japon hatlarını ziyaret etmiştir. Muhabir, sivil merkezin ja- ponların işgali altında bulunduğunu görmüştür. Japonların birçok piyade ve topçu kuvvetleri, garb şimaline doğru ilerle- mektedir. yakınlaşmış olan Tehsiendeki çinli- ilkteşrinde taarruz hazırlıklarına Türkiye -Irak dostluğu Trak dış işleri bakanının söylevi İstanbul, 3 (Telefonla) — Milletler Cemiyeti asamble toplantısında bulun - duktan sonra şehrimize gelen Irak dış işler bakanı B. Tevfik Elsüveydi Perapa las otelinde gazetecileri kabul ederek kendileriyle konuşmuştur. Dost devletin dış bakanı Türkiye ile Irak arasındaki münasebetlerin ehemi- yet ve değerini tebarüz ettirdikten sonra demiştir ki: “— Şahsi kanaatime göre Türkiye - Irak dostluğu gayet tabitdir. Bunu yal- nız Irak değil, Türkiye de takdir ediyor. Her gün bunun delillerine tesadüf edi - yoruz.” Irak dış işler bakanı enternasyonal vaziyet içinde iki dost memleketin teza- hür eden işbirliğini işaretten sonra, Mil. letler Cemiyeti asamblesindeki son nu - tuklarını hatırlatmış ve Saadâbad paktı- na dahil milletlerin bütün dünyanın muz- tarib olduğu şu devrede çok meserretli olduklarını söylemiştir. Filistin meselelerine temas eden Irak dış bakanı, hükümetinin bu meseleyi Fi- listinin dahili işleri haricinde saydığını, ve mandater devletin halledeceği hâdi- seler bertaraf edilirse Filistin işlerini bir arab meselesi olarak kabul ettiklerini beyan etmiştir. B. Tevfik Elsüveydi sözlerine şu cüm- lelerle nihayet vermiştir : “— 21 senelik bir ayrılıktan sonra İs- tanbula tekrar gelerek hatıralarımı ihya etmekten memnunum. Burada kendimi öz memleketimde telâkki ediyorum.” Sayın misafir yarın Ankaraya hare . ket edecek ve bir gün kalarak memleke- tine dönecektir. Kutupta gece başladı Kaybolan tayyareyi aramak için şimdi başka tedbirler almıyor Moskova, 3 (A.A.) — Moskova - şi- mal kutbu - Amerika hava seferleri hükümet komisyonunun tebliği: Sovyet hükümeti, Levanevskiyi a- raştırmak için, mühim mikdarda tay- yare göndermiştir. Fakat, hassaten fe- na olan hava şeraiti, şimdiye kadar, en galib ihtimal ile Levanevskinin indiği mıntakanın (şimal kutbu ile Amerika cihetinde 87 inci derece arasındaki a- razinin) istikşaf edilmesine müsaade eylememiştir. Kutub gecelerinin başlama- sından evvel, Wilkinanın, Gratzians. kinin, Zadkovun ve Matternin uçuşları ile ancak buz Okyanosunun Amerika tarafı, 86 ıncı dereceye kadar, araştı. rılmıştır. Kışın gelmesi ve iniş yerle- rinin buz tutması üzerine, Wilkinsin tayyaresi geri çağırılmıştır. Gerek ka- raya, gerek denize inebilecek vaziyette olan Gratizanskinin tayyaresi, daha bir kaç zaman uçabilecektir. Fakat onun zamanı da sona ermek üzeredir. Bunun. la beraber, Levanevskinin araştırılma. sına devam olunacaktır. Halen Şevelev ve Vodopianovun i. daresinde Rudolff adasında bulunan dört büyük tayyareden maada, sovyet hükümeti, ayrıca, gece uçuşları için ha- zırl k ayni si de dört büyük tayyare daha göndermiye karar vermiş- tir. Bu filo, İşukuvoskinin kumanda. sında olarak bu günlerde Moskovadan hareket edecektir. Levanevskinin araştırılmasına Ame. rika tarafından da devam olunacaktır. Sovyet hükümeti, şimali Amerikadan kayaklı bir tayyare satın almayı karar.. laştırmıştır. Wilkins, bu tayyare ile a- raştırmalara devam etmiye hazır oldu- ğunu bildirmiştir. Esastı merkezden, Rudolff adasın. dan uçuşlar, kutub gecesi Şeraiti altın. da yapılacaktır. Araştırmalar için li zumlu görme şeraiti, ancak mehtablar- da mevcuddur. İşuknovskinin — idaresindeki dört motörlü büyük tayyarelerden maada, Graokevski sisteminde, €şya ve yolcu için munzam sandıkları hamil iki (P, 5) tayyaresi ile meteorolojik keşifler ve irtibat için lüzumlu üç tane de ha« fif tayyare, vapurla Rudolff adasına sevkedilecektir. Yugoslavyada büyük bir çelik fabrikası Belgrad, 3 (A.A.) — Avala radyo- sunun bildirdiğine göre, başvekil Sto« yadinoviç — refakatinde ticaret ve en. düstri ve milli banka direktörü olduğu halde Zenikaya hareket etmiştir. Baş. vekil yarın burada, Yugoslavyada ağır endüstrinin inkişafr için pek büyük bir ehemiyeti olan yehi çelik fabrikaları- nın küşad resmini yapacak ve bundan sonra fabrikaların makinaları işlemiye başlıyacaktır. nnti DĞT Ankara Müzik Öğre Okulu Direktörlüğünden Ankara Tiyatro ve Opera okuluna imtihanla parasız ve yatılı ta- lebe alınacaktır. Kabul şartları Ulus, Tan, Cumhuriyet ve Akşam gazetelerinin pa- Bikalt imen etmektedir. zar, çarşamba ve cuma ımda i İsteklilerin İstanbulda Şehir tiyatrosu rejisörlüğüne ve Ankarada Müzik Öğretmen okulu direktörlüğüne müracaat etmeleri, TİVAT GN SRELEETT İ e - Manevralardan sonra Bulgar kralının verdiği nutuk Kıral bulgar ordusunun sulh emrinde / , y K .. : çalıştığını söyliyor Sofya, 3 (A.A.) — Bulgar ajansı bildiriyor: Manevraların sona ermesi münasebetiyle dün, Popovo şehrinde 1600 kişilik büyük bir ziyafet verilmiş ve bu ziyafette, kıral, prens, Kiril, hü.. kümet azası, bütün eski başvekiller, es. ki harbiye nazırları, generaller, yaban. cı memleketler ataşemiliterleri, ordu- nun diğer misafirleri ve manevralara iştirâk eden kıtaların zabitleri hazır bulunmuşlardır. Bu öğle ziyafetinin sonlarına doğru, kıral, bir nutuk söyliyerek manevralar esnasında gayret sarfeden kıtalara te- şekkür etmiş ve demiştir ki: — Ordu, bulgar milletinin sükün içinde çalışarak kendi umumi refahını temin etmesi keyfiyetinin kıymetli mesnedini teşkil eylemektedir. Milli bulgar ordusu, ayni zamanda bulgar milletinin bu derece samimi surette arzu ettiği asil sulh davasının hizmetin. de de bulunacaktır. Kıral, bundan sonra yabancı memle. ketler ateşemilterlerine hitab ederek nutkunu şöyle bitirmiştir: — Bizim mütevazi manevralarımıza iş- tirâk eden yabancı memleketlerin şeca- atli ordularının mümessillerini bugün aramızda görmekle cidden bahtiyarım. Ordumuz, sizlere, ne muazzam tezahür- ler, ne de bilhassa öğretici mahiyette yenilikler gösterecek vaziyette değil. dir. Zira, ordumuzun elindeki vasıta. lar, dardır. Bununla beraber, vatanın? karşı vazifelerini müdrik olan bu or. du, memleketimizin emniyetini daha iyi surette garanti etmek ve sulhu sı- yanet arzusunda bulunan memleketle- rin takdire değer gayretlerine müteva. zi yardımını — yapabilmek için yenileş. mek yolunda yürümiye ve kendi için. de asil askerlik hasletlerini inkişaf et- tirmiye çalışmaktadır. Manevralarımı- zı şereflendirdiğinizden dolayı sizlere teşekkür eder ve kadehimi şanlı devlet reislerinizin sıhhatine ve temsil etmek- te olduğunuz orduların refahına kaldı- rırım.” Kıraldan sonra söz alan harbiye na- zırı general Lukov, bütün bulgar ordu- sunun başkumandanı kırala karşı olan sadıklığına ve bağlılığına tercüman ol- muştur. General Lukov'un sözleri, he. | yecanla hurra seslerile karş ştır. IBASIN İCMALIİ Fi İstanbulun imarı CUMHURİYET'te Yunus Nadi,* İstanbulda yeni bir hükümet koıngı yapılmasına karar verilmiş olmasını İstanbulun filen imar hareketine baş lanmasına ilk adım telâkki ederek böyle bir adımın ne kadar yerinde ve zamanında atılmakta olduğuna işa- ret ederek diyor ki: «İstanbul hükümet konağının eski- Babıâli yerinde yapılması pek muva. hkur. wa İ L V| KaliL en güzel yerlerinden biridir. Arsası alabildiğine geniştir. Buraya İstanb la lâyık âbide gibi muazzam bir bina oturtulabilir. ve böylelikle osmanlı tarihine gösterilmiş olur ki onun ko- ca imparatorluk için beceremediği bir işi cumhuriyetin bir vilâyeti ken. di başma yapabilir. Avrupalı maruf ve muktedir bir mütehassısın hazırlamaya çalıştığı İs- tanbulun imar plânı henüz bütün şe- killerini alarak ortaya çıkmamış ol- makla beraber bu şehrin imarına vi- lâyetin ve şehrin binalarını yapmak. tan başlamakta büyük isabet vardır. Ecdadımız İstanbulda camiler, han. lar ve hamamlar yaptırmışlar, Bu ta- rihi ve mimari âbideleri biz modern anlayışımızda içinde çalışılacak ve oturulacak en güzel binalarla takib ve ikmal edeceğiz. stanbul gibi bir beldenin imarına oradaki siyasi ve beldi idarenin büyük ve modern mer- kezlerinin — yükseltilmesini - mukaddi- me yapmak çok iyi anlayışlı bir ha. reket olur ve bu binalar yarınki ma- mur İstanbulun âdeta neyrengi nok. talarmı teşkil etmelidir. Tıpkı Süley. maniye camü, tıpkı Galata kulesi gi- bi mevcud ıçnden Ylllnelel'ek ıehn ilk geleni ü ıııdıhıelll binalar. Munınnuı pılo— lojik tesirlerini bilenler, İstanbulun gerek hükümet ve gerek şehir işleri itibariyle kazanacağı büyük binalara uygun yollara dökülmkte gecikmiye. ceğini pek kolay takdir ederler.,, B. Hitler'in Romaya yapacağı ziyaret Roma, 3 (A.A.) — İyi malümat al. makta olan mahfiller, B. Hitlerin İtal. yayı ilkteşrin veya sonteşrinde değil, ilkbaharda ziyaret edeceğini ihsas et- mektedirler. Filistinde arab mahalle- lerinde kontrol Kudüs, 3 (A.A.) — Polis, arab mu- hitlerinde yapılan seyir ve seferi şid- detli bir kontrol altında tutmaktadır. Yollarda bütün arabalar tevkif edil- mekte ve yolların isimleri birer biret kaydolunmaktadır. Kıral, gerek Popova'ya gelirken, ge- rek Popova'dan hareket ederken, hal. kın coşkun tezahürleriyle ve alkışları ile karşılanmış ve uğurlanmıştır. NU Elen ordusu Manevraları Atina, 3 (A.A.) — Kıral bugün öğ- leden sonra, elen ordusunun Makedon. ya manevralarında hazır bulunmak üze. re Atinadan hareket etmiştir. Elen ordusunun büyük manevraları- na, dün, şarkt Makedonyada başlanmış- tır. Bu manevralar on bir gün süre. cektir. Tunusta karışıklık Tunus, 3 (A.A.) — Şeyh Taalbi, bu gece Dejada siyasi bir konferans vere- cekti. Siyasi düşmanlarından takriben 500 kişi, şehirden dört kilometre mesa- fede pusu kurmuşlardır. Keyfiyetten haberdar edilen bir jan- darma devriyesi, nümayişçileri dağıt- mak üzere vaka mahalline gelmişlerdir. Nümayişçiler, jandarmaları taşa tut- muşlar, sopalarla hücum etmişlerdir. Bunun üzerine jandarma devriyesi, bir ihtarı müteakib ateş açmıştır. Nümayişçilerden bir kişi ölmüş, 12 kişi yaralanmıştır. Jandarmalardan dört kişi yaralanmıştır. Birinin yarası ağır- dır. Ulus için üç muhbir alınacaktır Gazetemizin haber alma servisinde çalışmak üzere üç muhbir alrnacaktır. Bu- nun için bir imtihan açıla- caktır. Umumi şartlar şunlardır: 1 - Asgarti lise derecesinde tah- sil görmüş olmak, 2 - Başka bir yerle alâkası ve vazifesi olmamak, İmtihan “umumi kültür,.- den yapılacaktır. Bunun i- çin Türkiye ve dünya vazi- yetine vukuf, yazıda dikkat ve sürat aranacaktır. Yabancı dil bi.mek tercih sebebidir. İsteklilerin, kısa bir hal ter- cümesi ile sarih adreslerini salı günü akşamına kadar Yazı işleri müdüriyetine yazı ile bildirmeleri lâzım- dır. İmtihan perşembe günü ya- pılacaktır. Mühim not: Ulus'a girmek için yalnız şahsi ehliyet ve kabiliyet aranmaktadır. Başka hiçbir şey ve vasıta tercih sebehi olamaz. YEİR Ai PD F l YN ŞEŞEK li ÜÇi et