11 Şubat 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

— .2 - 1937 DÜMT Silâh yarışında yeni safha #inden bahsederken ha: ra da bir meyda nokuma devri gelir. Bu ikinci devrede silâh yarışı durmuş is bütün şiddetiyle de- Belki ibi “teh- , veni bir baskına uğ- ramak korkusu atlatılmıştır. Son bir ay içinde büyük devletle- rin mukadderatlarını idare eden dev- let adamları tarafından söylenen nu- tuklara bakılacak olurs devrinden artık silâh yarışının mey- imanı gelmiştir. Dostu- zaten, bu kayıdlarla mukayyed olmayarak, boyuna İtal- yanın askeri kuvvet ve kudretinden bahsediyordu. Bu ses, nihayet geçen- lerde İtalya ordularını sekiz milyon süngülü bir orm '€en yüksek perdesine varmış bulunu- yor. Voroşilof da birkaç ay evel, Kızıl yanın en kuvvetli t olduğunu / bildirmişti. dört gün evel, Göbbels' İmparator ikinci Vilhelmi andıran bi eda ile artık Almanyanın hazır oldu. #unu bildirdi. İngilterenin daima öl- gü ile söz söyliyen ve ” mübalegadan kaçınan devlet adaml hafta Avam kamar daki ingiliz deniz üssünün sağlamlığını ballandıra ballandıra nazırı Sir Samuel Hoare demişti İngiliz bahriye tçiları bu eserleriyle bir defa daha dünyaya ö ki en kısa bi harbsonrası rin muhatabı elbette Avam kamarası - değildir. Fakat askeri vaziyet üzerinde en dikkate şayan müzakere fransız par. Tamentosunda yapılmıştır. Bir hafta 'devam eden müzakereden sonra fran- #ız hava nazırı Pierre Cot ile harbi ye nazırı Daladier söz alarak Fran zırlıkları hakkında etraflı i- zahat vermişlerdir. Bu izahata göre '€en kuvvetli devlet Fransadır. Dönize ge Tince; fransız donanması, İtalya ve A manyanın mecmu - deniz kuvvetlerine mauadil olmakla beraber, bir misli daha artacaktır. Parlamentodaki bu nutuklar. dan sonra dün gelen bir ajans telgra- fı, Fransanın beheri otuz. beşer bin tör inşasına karar verdiğini mekteç Sözün kısa: letler arasında yudur ki bir Harbdan yarışı göstermiştir ki böye mümkün değildir. Her Tahlanma yolunda sımdakiler devletin - si. adım karşı: harekete getirir. -Onlar muh; za etmek ve mümkünse geçmek için silâhlanırlar. Bu da aynı şekilde ak- Ve bir zaman geçip de arkaya bakınca görülür ki, si ve tekni: isbet, olduğu yerde 'P dürüyor. İşte bugün silah ye # böyle bir safhaya girmiş bulunu. Yor. — A, Ş. Esmer istanbulda ULUS Gazetemizi İstanbul okuyucularımız Köprü'de, Kadıköy iskelesinde gazeteler #atıcısı KEMAL'de cıkenden - bulurlar, Beyoğlunda Haşet ve şubelerinde de U. Tuş satılmakta; Kamutay çağrıları 16 Ja tap'anacaktır. ULUS ULUS D HAB ERLE İSPANYADA SON ASKERİ VAZİYET Hükümetçiler yabancı devletlerin âsilere yardım etmelerinden şikâyet ediyor Londra, 10 ÇA.A.) — Valensiya'dan bildiriliyor: Kabine toplantısından sonra neşredilen bir tebliğde, Malaga'nın düşmesine sebeb olarak, bazı yabancı devletlerin âsilerle gittikçe artan bir elbirliğinde bu- — Y | lunmaları keyfiyeti gösterilmekte ve man donanmalarının âsiere yardım ettikleri ve İtalya ile Almanya'nın General Franko'ya takviye kuvvetle- lirilmektedir. Bu yardıma delil olarak da bir hâdise zikrolunmaktadır: 7 şubat günü saat 10 da altı hükümet muhribi âsi gemileri bombar- dıman etmek üzere yola çıkmışlar ve 13,50 de Kanta- i kruvazöre rastlamışlar ve bu gemilerin ağır silâhlariyle ve sancak tarafındaki top- lariyle kendilerine ateşe hazır olduklarını görmüşler- dir. Hükümet muhribleriyle bu kruvazörler akşama kadar muhtelif istikametlerde dolaştıktan sonra muh- ribler bunlara taarruz için yaklaştıkları zaman kru - vazörler biribirlerini projektörlerle aydınlatmışlar ve bunların italyan gemileri oldukları anlaşılmıştır. Teb- iğde buna benzer hareketlerin harbr umumileştirmek tehlikesi doğuracağı kaydolunmaktadır. Barselondaki anarşist elemanlar bunların faası için askerliğin mecburi olmasını istediklerin den, kabine dünkü toplantısında iç harbın başlangı- cından beri ilân edilmiş olan askerlik mecburiyetini yeniden koymayı kararlaştırmıştır. * Kape'nin cenubunds Malaya'da Almeria'dan bildiriliyor: Malaga va- lisinin Havas Ajansı muhabirine söy- lediğine göre cumartesi günü beş yüz kamyonla 25.000 malagalı şehri terket- miştir. Ayrıca 30 kilometrelik — yolun iki tarafında yüz elli bin kadar kaçak Bilhassa kadın, ihtiyar ve çocuklardan mürekkeb olan bu ka- Tabalik çok aciklı mekte idi. Evelki gı vazörü Malaga - Valansiya yolunu bom- bardıman etmiş ve obüsler Almeria'nın 30 kilometre cenubuna düşmüştür. Ay- rıca âsi tayayreler Mortil şehrini bom- bardıman ederek sivil halk arasında ö- Tümlere sebeb olmuşlardır. görülmekte idi. bir mafizara arzet- e âsi Cervera kru- Âsilere göre Asiler Malaga civarında yaptıkları temizleme ameliyatında dağlara çıkan yüzlerce hükümetçinin kendilerine tes- lim olduğunu, Velez şehrinin işgal e- dildiğini ve Tanca halkının Malaganın zaptı dolayısiyle evlerine Franko bay- rağını çektiklerini, Malaga ile öteki şe- hirler arasında telgraf yeniden kurulduğunu bildirmektedir. der. muhaberesinin Madrid cephesinde Asiler, hükümetçilerin Madrid » Va- Jansiya yolundaki mevzilerine yaptık: Jarı bir taarruzun püskürtüldüğünü ve Madrid cephesinde birçok malzeme alındığını bildirmekte- dirler. Diğer taraftan hükümetçi gene hükümetçilerden 'ral Miaja gazetecilere beyanatta bulu- Madrid - Valansiya yolu telâşa düşmenin Tüzumsuz - olduğunu temasın diğer yollarla temin edilecer ğini söylemiştir. Madrid - Londra tele- fonu dün gece kesilmiştir. için Âsi gen T Barselon'da Baraclondan bildirildiğine göre bir Asi denizaltı gemisi limanda gozukmuş, bir hükümetçi tayyarenin üç bomba at ması üzerine kaybolmuştur. Bir âsi ge misi limanda demirli bulunan bir sah- rinç gemisini bombardıman — etmiştir. Uzaktan geçen başka bir âsi gemi de ehre birkaç bomba atmış, kiy.yı müda- faa bataryalarının işe karışması üzerine gemi kaçmıştır. Fransız radikal mebuslarının Anlattıkları Barselona gitmiş olan dört radikal mebus buradan daha ziyarle gayri mü- Said intibalarla dönmüşlerdir. Bunlar Katalonya'da bütün nüfuzun anarşist lerin elinde olduğunu, yabancr müdaha-, * vir italyan ve al- müda- 'desi olmazsa harbın çabuk - biteceğini, 'da âsilerin bom- Barselon'da anarşinin hüküm sürmekte olduğunu söylemişler ve karışmazlık u- bardımanlarından — sonra yıkılan bir kilisenin feci Sulünün ipkası Jebinde bulunmuşlar. | manzarası, dır. Karışmazlık Komitesinde — — Tanmak müsadesini istemişlerse de la- Londra, 10 (A.A.) — Havas muha- — Giltere bunu reddetmiştir. biri bildiriyor Hükümetçiler yenilirse Katalonya| Karışmazlık Kömitesindeki bazı dele- geler, Malaganın sukutü - keyfiyetinin, komiteyi kontrol plânımı değiştirmeye ve Malaga bölgesi kıyılarının kontrolünü alman bahriyesine değil fakat ingiliz bahriyesine tevdie icbar edebileceği ka- naatindedirler. Bazıları, bu. bölgenin kontrolünün sovyet bahriyesine verilme- sini ileri sürmektedirler. - Fakat ingiliz deniz mahfilleri, sovyet gemilerinin tek- nik bakımından bu vazifeyi yapamıyaca- Burgos'la müzakere mi edecek? Paris, 10 ÇA.A.) — Paris gazetele rinin bildirdiğine göre Barselon hükü- metinin katalonyalı unsurları, general Franko, Valensiya hükümetini yendiği takdirde Burgos hükümetiyle Katalon- 'ya jenralitesi arasında harbe engel ol- mak için generalle konuşmalara girişe- ceklerdir. #t düşüncesindedir. Zira, üsleri İspanyadan çok uzakta- dır. Ayni mahfillerin teyid - eylediğine göre, Sovyetler mahrukat ihtiyaçları için İngiltereden ingiliz deniz üslerini kul- Maten gazetesi, diyor ki : “Barselon hükümetinin, B. Kaballe- 10'nun Valensiya hükümetini Barselon'a nakletmesine niçin muhalefet ettiği bu #üretle şimdi anlaşılmış oluyor.” SON DAKİKA Karışmazlık komitesinin yaptığı toplantı hakkında tebliğ Londra, 10 (A.A.) — Bugün toplanan tâli karışmazlık komitesi aşağıdaki tebli- ği neşretmiştir. Tüli komite, İspanyanın ve sömürgelerinin denizden ve karadan kontrolü hak- kındaki plâna dair alâkadar hükümetlere verilmiş olan suallere gelen cevabları tet- kik etmiştir. Mezkür suallerin ilk kısmı karışmazlık kontrolünün gönüllü toplanması sevki ve transit olarak geçmesine de teşmili hakkında yapılan tekliflere dairdir. Gelen cevablardan açıkça anlaşılıyor ki, bütün hükümetler mezkür kontrolün tek- Tif edilen şekilde genişletirmesine tarafdar bulunuyorlar ve bunun en kısa bir müd- det içinde tatbikini arzu ediyorlar. İspanyanın kara sınırlarının kontroluna gelince, Portekiz delegesi hükümetinin iapanyol - Portekiz sınırının kontrolünü kabul edemiyeceğini ızan eylemiştir. Umumi bir görüş tcatisinden sonra komite reisi meselenin ingiliz, fransız, ab- man, italyan, Portekiz ve Sovyet delegelerinden mürekkeb hususi bir komiteye ha- valesini teklif etmiştir. Bu delegeler kendi eksperleriyle birlikte bu komiteye İşt rük edeceklerdir. Komitenin vazifesi, projenin tamamiyie tesbit olmasını temin €tmekle beraber, umumen kabul edilebilecek bir hale getirilmesi için tekliflerde bulunmaktır, Reisin bu teklifi tâli komitece kabul olunmuştur. Yalnız - Portekiz delegesi kabulünü hükümetin tasvibine talik eylemiştir. Keza, kara ve deniz kontrolunun takviyesi için almanlar ve italyanlar tara- fından yapılan bazı tekliflerin de mezkür komiteye tevdi kararlaştırılmıştır. Karışmazlık komitesinde bulunan devletlere aid olup İspanya veya sömürge- derine giden gemilerin kontrolu meselesi de konuşulmuştur. Bu meselenin tetki: Siyasi Müsteşarlıklar KURUN'da Asım Us, Kamutayın kabul ettiği yeni bir kanunla ihdas edil. mekte olan siyasi müsteşarlıklardan bahsederek, devletcilik - prensiplerini tatbiki çerçevesi genişledikçe - vekâlet.. lerde işlerin evkisine nazaran pek fazla artmış olduğunu, ayni zamanda — Mec- erai küvveti de nefsinde cemete mesi dolayısiyle vekillerin ekseriya mec- lisin içtimalarında bizzat bulunmaları icap ettiğini anlatıyor ve Mebuslar ara- aından seçilecek yeni Siyasi Müsteşarla- ın vekiller için kaymetli birer yardımcı 'temin edileceğini söye iyor ve müsteşarlarla vekiller arasında rekabet hislerinin - vücut - bulması şek- da ehmmiyetsiz kaldığını ileri sürüyor. PROPAGANDA Açık Sözde Ethem İzzet Benice, Cümhuriyette Peyami Safa, bir propa- ganda vekâleti daki haberleri ele alarak devrimizde Propogandanın ne büyük ve tesirli vasıta haline gelmiş olduğunu tebarüz ettiriyor ve bu tasavvurun tahakkuk et- mesini temenni ediyorlar. TÜRK - İŞGILİZ İŞBİRLİĞİ Cümhuriyette İndustrial - Facilities gözeleri. 'min Türkiye fevkalâde nüshasına yazıl amış bir makalenin tercümesini ” okuyo ruz. Türkiye hükümetiyle ingiliz harrir, Türkiyenin ne kadar müstekar ve sağlam iktisadi şartlar arzettiğinin İngiliz maliye adamları” tarafından da 'yor. Ancak türkiye ile iş yapmak - iste- 'yen yabancılardan türk istiklâl ve müli memeleri icab ettiğini hatırlatıyor. ve Türkiye ile yapılacak işbirliğinin ne bü- Yük imkânlar arzettiğini anlatıyor. B. Metaksas iyileşti Atina, 19 ÇALA.) — Başbakan Me- takıas iyileşmiş Tet OD tekrar başlamıştır. 3 Günetecilere b öğim değlirdesee a GK Tazui kendllat elekdlrni ROĞ İ söylemiştir. Arnavutluk parlamen- tosu açıldı Tiran, 10 ÇALA.) — Kıral u yan parlamentoyu açmıştır. Söylediği nu- tukta, dış politikaya temas ederek Ar- navutluğun şimdiye kadar takib ettiği direktiflere devam ederek bütün kome şulariyle ve diğer devletlerle dostane 've samimi münasebetler lame edece- ini söylemiş ve bilhassa Arnavutluk - italyan münasebatı üzerinde — durarak “Arnavutluğun büyük müttefiki italya ile olan münasebetleri devamlı ve çok samimi olacaktır” demiştir. Kral Faruk İsviçreye gidiyor Kahire, 10 (A.A:) — Kıral Faruk, yanında annesi ve kız kardeşleri oldu. Ku halde 27 şubatta İsviçre'ye hareket edecektir. Orada bir kaç hafta kaldık« 'tan sonra Londra'ya gidecek ve ancak temmuz sonlarında Kahire'ye dönecek- Müdürü M. Fuad Köprulu Sekizinci cildin son sayısı olan 48 inci numarası - başlıca yazıları: Musahabe (Ş. A, Kansu), türk kobuz'u (A Caferoğlu), Tuhfetül mahdum (Orhan Şa: ik), İslâm coğrafyasında Antak. ya (Sadi Selen), Prehistorya (H, Bruil), Özlenen ” âlem - Şüphe Üştir” (Coşkun Ertepınar), köy tetkiki (A Süreyya), Orta zae man islâm dünyasında maliye ÇA, Mez), Merkantilizm (Said Âydos), 'notlar ve iktibaslar bibliyografya. kine tâli komitenin yarın 11 de aktedeceği toplantıda devam olunacaktır. Yeni komite ilk toplantısını cuma günü yapacaktır. 80 sayfalık dergi 25 kuruş.