18 Kasım 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1
ON YEDİNCİ YIL. NO: 5501 ADIMIZ ANDIMIZD[R 18 SONTEŞİĞN 1936 ÇARŞAMBA Bugünkü sayımız on iki sayfadır tzroam HF.R YERDE 5 KURUŞ C. H. P. Kamutay grupunda Antakya ve Iskenderun meselesi konuşuldu Hükümetin bu husustaki görüşü vetutacağı yol ittifakla tasvib olundu Fransa ile teati olunan notalar hakkında yakın zamanda Kamutaya ve kamuya malümat verilecektir HATAY TÜRKLERİ Hatay, seçime iştirak etmedi Antakyada, 40.000 kişi içinde, yalnız 190 kişi rey verdi-Halk tazyika nasıl mukavemet etti? Başbetke SANCAK VE İNTİHAB Falih Rıfkı ATAY Birkaç gündenberi Türkiye ga- zetelerinde Sancak hakkmdaki ha- berleri okuyup da, hayret ve ıstırab duymaktan nefsini menedebilen kim- se var mıdır? Sancak türklerini Su- fiye seçimine - iştirak ettirmek — için sürgün, hapis, vatandan uzaklaştır- ma, ağır nakdi ceza, haraç, hulâsa maddi ve manevf her türlü tazyik ve tehdid alabildiğine hüküm sürmek- tedir. Köylerin halini Allah bilir; ka- saba ve şehir türkleri, nihayet, dük- kânlarını kapayıp üç günlük zahra- larmı yanlarına alarak evlerine ka- panmaktan başka çare bulamamış- lardır. Acaba Suriye için mebus se- çimi, Sancak için bir plepisit mi ad- dolunuyor? Eğer her türk zorla san- dık başma sürüklenecek veya, sade- ce. onun hesabına sahte rey varakası altılacak olursa, Sancak - türklüğü milliyet haklarından ve hürriyetle- rinden feragyat etmiz mi telakki edi- lecekler? Lâkin 1921 de ve Sakarya zaferinden sonra, Ankara hüküme- ti. istilİİ savası cenh'—ıırwlr boquıın fransız teahhü bmı birakmağa ikna etmiş değil mi- ün bugün taz- yik ve tebdid edlimesinin sebebi, Türkiye - Fransa dostluğuna ve iki taraflı söz ve teahhüdlere itimad ede- rek, fransız isgal ordusunun Suriye- de uğradığı bin türlü müşkülât sıra- sında, sabır ve sükünla gününü bek- lemiş olmaktan mar ibarettir? Cebir ve zordan ne çıktı? Sancak türklüğünün. muazzam bir kısmı, meselâ Antalkyada 190 a karşı 40.000, her şeye mukavemet ederek kendile- rini davalarma sadık kalmaktan me- netmek imkânı olmadığını göstermiş oldular, Sancakta insani olmayan usulle- rin kullanılmasına Paristen müsaade edilmemiş olduğuna şüphe yoktur. Çünkü yer, isim ve vakit zikredile- rek gelen ve her biri bir vesika kuv- vetinde olan bu haberlerin delâlet et. mekte olduğu zihniyet, fransız ola- maz. Neşretmiş olduğu bir beyanna- me ile, Sancak türklüğüne, Tıırlnyı ve Fransa arasındaki mü: Tin neticesine sükün ile intizar etmeği tavsiye eden Mendub'un kendi adamlarının ve teşkilâtmın bu telâ- Şi nasıl tefsir edebildiğini öğ mek cidden merakdeğer bir seydir. Ankara itilâfnamesi ve Sancak teahhüdleri üzerindeki türk hassasi- yetinin daha iyi, hattâ çok iyi anla- şılmasına çalışmak, böyle lüzumsuz ve isyan ettirici tertiblerle vakit kay- betmekten daha hayırlı olur. OEPTSETETTDDDPİLL ID CERE S A ZREADDIRKRERLARPI Bugün iç sayfalarımızda İKİNCİ SAYFADA: İçhaberler — Düşünüşler: Türk kâ- ğıdi. “ÖÇÜNCÜ SAYFADA: İspanya ihtilâline aid son haberler — Son dakika — Dış haberler, İDÖRDÜNCÜ SAYFADA: Bibliyoğrafya: Türk dil bilgisi ders- leri — haberler, BEŞİNCİ SAYFADA: Ankara ve yükselen Türkiye ÇM. Svetovski) — Avrupa harb mı is- tiyor, sulh mu? BPLAR EETET T D RÜRLENPARŞR ÖL AA DT TLPPRT AD TARARA SADA C.H.P. Kamutay Grupu, dün öğleden sonra Dr. Cemal Tunca'nın baş- kanlığında toplandı. Ruznamede, Muş Saylavı Hakkı Kılıçoğlu'nun milli kültür ve şehit likleri imar hakkında vermiş olduğu takrir vardı. Bu hususta söz alan bir çok hatiplerin mütaleaları dinlendikten sonra, Kültür Bakanı Saffet Arı- kan'la İç İşleri Bakanı ve Parti Genel Sekreteri Şükrü Kaya, Cümhurtiyet hükümeti ile Partinin millt kültür yayımı üzerindeki çalışmalarını ve elde edilen terakkileri ve bu hususta, herkesçe malüm olan kanun bhüküm- lerine bağlı olan cümhuriyet hükümetinin kültürel tedbirlerini izah etti- ler. Bu izahat ittifakla tasvib olundu. Şehitlikleri muhafaza ve imar noktasından lâzım gelen tetkikat yapı- larak, bu seneki bütçede ona göre mütaleca olunmak üzere milli müdafaaca hazırlık yapılması tasvib olundu. Parti azâsından vuku bulan talep ve sual üzerine, Dış İşleri Bakanı Dr. Aras, İskenderon ve Antakya hakkında fransız hükümeti ile teati edilen notalar üzerinde izahat verdi ve Başbakan İsmet İnönü de bu hususta hü- kümetin noktal nazarını ve takib edeceği hattı hareketi anlattı. En büyük alâka ve heyecan ile dinlenilen bu beyanat, çok iyi telakki olundu ve hü- kümetin hattı hareketi ittifak ve hararetle kabul ve tasvib olundu. Notalar muhteviyatı hakkında en yakın zamanda B, M, M. nc ve el- kârı umumiyeye malümat verilecektir. C. H. P. Kamulay grupu toplantısı hak- kında Anadolu ajansının verdiği haber Ankara, 17 (A.A.) Dünkü Parti Grupu milli şehitlikler ve milli kültür açılan müzakcre csnasında, Antakya ve İskenderun hakkında vuku bulan — sual ve taleb üzerine Hariciye Vekili Dr. Aras, fransız h eti ile beati edilen notalara dair malümat ve Türkiyeye karşı muahedelerle temin edilmiş olan İskenderun ve Antakya türklerine aid olan hakların takib olunduğuna dair izahat vermiştir. içtimamnda, üzerine Neşrolunan tebliğe göre, heyecanla beklenilen ve dinlenilen bu beyanattan sonra Başvekil İsmet İnönü, söz alarak, hükümetin hattı hareketini müdafaa et. miş ve hükümetin hukukt ve siyasi de. lillerini tebarüz ettirmiştir. Bundan sonra parti, büyük - tezahü- ratla hükümete itimadını göstermiş ve takib olunan hattı hareketi ittifakla tas- vib etmiştir. Parti tebliğinde: En yakın zamanda motalar hakkında, Büyük Millet Mecli: sine ve efkârı umumiyeye malümat ve- rileceği zikredilmektedi! Ajansın tahminine göre, en yakın za- man, bu Halta içinde, demektir. Yavuz zırhlımız Destroyer - filotillasiyle birlikte dün sabah Maltaya hareket etti İstanbul, 17 (Telefonla) — Yavuz zırhlısı ile destroyer filotil- okuyunuz ALTINCI SAYFADA: Henri de Man ve eseri. YEDİNCİ SAYFADA: İngiltere - İtalya münasebetleri — Irklar ve ırkçılık problemi SEKİZİNCİ SAYFADA: Amerika, Avrupayı kurtarabilir — Si. yah müzik — Kısa ekonomi haberleri — Yeni nufus kanunu projesi. DOKUZUNCU SAYFADA: Son günlerin hâdiselerine aid enstan- taneler, ah saat altıda Maltaya hareket etmiştir. Filo, güzel bir havada ve filotilla Yavuzun iskelesinde ve prova hattında yola çıkmıştır. Filo yolda denizalt: ge- mileriyle birleştikten sonra cuma sabâ- hr Maltaya varacaktır. Donanmamız Çanakkale boğa- zından çıktı Çanakkale, 17 (A.A.) — “Yavuz zırh- ha" Anadolu Ajansının hususi muhabi- ri bildiriyor: Malta seyahati için tesbit edilen pro- gram mucibince birer gün fasıla ile İs. tanbuldan hareket eden donanmamızın denizaltı filosu dün gece ve harb filosu da bu akşam başta Yavuz ve Yavuzun dümen suyunda ve harb nizamında filo. (Sonu 4. üncü sayfada) İstanbul, 17 (Telefonla) — Hatay türklerinin Suriye seçimine iştirak et memek kararları hakkında bu gece İs- tanbula şu haberler gelmiştir: Sancakta türk, hiristiyan, ortodoks ve alevilerden şehirlerde ve köylerde yüzde 90 nının intihaba iştirak etmedi- Bi anlaşılmıştır. Bazı mıntakalarda in- tihab sandıklarına hiç kimse gelmedi- ğinden saat 10 da kaldırılmıştır. İştirak eden birkaç kişi de nam- zedlik kavgalarile karakterlerini gösterdiler. İmtihaba iştirak eden pek az kimse- ihtilâflar çıkmış ve bu yüzden intihaba iştirak kararını verenler arasında inti- babtan vaz geçenler de olmuştur. ı ler arasında da namzedlik yüzünden İntihab tazyiki nasıl yapıldı? İntihab esnasında alınan tazyik tede birlerine ilâveten Antakya şehri üze. rinde tayyareler uçurulmakta ve minas relere mitralyözler yerleştirilmiş bu- dunmaktadır. İntihab sandıkları — tele» fonlarla kışlaya bağlanmış ve şehirler arasında muvasala ve muhabere kesil- miştir, (Sonu 2. inci sayfada) Berutta kargaşalıklar Üç ölü, birçok yaralı var Hiristiyan ve müslüman mahalleleri yağma edildi Paris, 17 (A.A.) — Ramazan müna- sebetiyle, evvelki gün Berutta bazı ka- rışıklıklar olmuş ve bazı kimseler de yaralanmıştır. Sükünu iade için garni- | zon harekete getirilmiştir. Karışıklıklar Basta camiinde başla: mış ve birçok hatibler çok şiddetli su- (Sonıı 3, üncü sayfada) Ziraat Bankası umumi heyetı bugün toplanıyor Bankanın son bir yıllık faaliyeti; her saha da tam bir inkişaf ve yükselme gösteriyo “Türkiye Ziraat bankası umumi heye- & 47 inci hesap devresini teşkil eden 935 senesi faaliyetinin tetkiki için bu- gün saat 16 da toplanacaktır, İdare meclisi, umumt heyete sun- duğu raporunda evvelâ dünya iktısadi yaziyeti ve bu vaziyet muvacehesinde millf ekonomiyi, zirat durumu, pazar şartlarını, dış ticareti, beş yıllık plân tabtikatını, şeker sanayilmizi, maden- lerimizi, bayındırlık ve finans işlerimi- zi hulâsa etmekte ve 935 yılının banka- nın vaziyetinde yeni izler ve eserler ya- ratacak bir yıl olduğuna İşaret etmek- tedir. Diğer işler raporda şöyle hulâsa edilmektedir: Zirai alacaklar: Bankanın çiftçideki alacaklarının şimdiye kadar denenen beş senelik tecil plânları ile tahsili hususundaki mesai- nin tam bir muvaf fakiyet gösterememe- si kargısında bunun; bankanın aktifine daha emniyet verecek koruyucu tedbire lerle çiftçiye vade ve faiz noktasından daha kolaylıkla ödetecek bir sistemin kabulü zaruretine geçen seneki raporu- muzda bilhassa işaret etmiş ve bu yol- daki temennilerimizi tekrar eylemiş- tik, , Milli varlığın en büyük unsuru olan çiftçinin bu derdini devlet siyasasının esaslı hatlarından biri olarak telakki e- den Cumhuriyet hükümetimiz, 24.6.93$ tarih ve 2814 sayılı taksitlendirme ka- nunu ile bu temenniyi tahakkuk ettirmi, bulunmaktadır. Borçluyu on beş Senelik vade va yüzde üç gibi hakikaten çok müsait ve katlanılması kabil bir faizle ödeme kö- laylığını veren bu kanunun süratle ge- çilen tatbikatı; alacaklarımızın mahi- yet ve teminat kuvvetleri itibariyle tah- liline pratik bir imkân hazırlamış ol- duğu gibi mevcut teminatı kantıni mü- eyyidelerle arttırmağı ve şimdiye kadar donmuş sayabileceğimiz bir kısım akti. fimize tedrici bir işleklik verecek ma- hiyette bulunmuştur. 1935 yılına devreden 27.210.248 lira- İrk ziraft alacaklarımızdan — 21.712.248 lirasının taksitlendirme kanununun hü- kümlerine tâbi olduğunu kaydetmekle ehemiyeti belirecek olan bu kanunun tatbiki neticesinde raporumuzun tanzi» mi tarihine kadar bu alacaklarımızdan 20.494.594 lirası yeni taksit senetlerine bağlanmış bulunmaktadır. Yüzde 97,5 ğu bulan bu neticenin muamelenin te- (Sonu 4, üncü sayfada)
