24 Eylül 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

- arkadaşlarının - beraetlerini 24 EYLÜL 1936 PERŞEMBE SAYFA 3 Yarı . Sıyasal Şu günlerde Londra'da ingi - liz işçi sendikaları birliği, büyük bir kongre akdetmiş bulunuyor. ıg." kongre, iki bakımdan mühim- ir; 1. Gelecek seçimi şimdiden ka- Zandıracak şiarları hazırlamgk. 2. Yeni bir ingiliz işçi hükü - Metinin dış politikasını tayin et - mek, b Davayı tahlile şu günlerde işit- miş olacağınız bir isimle başlı ya- ]lm ; Ş Sir Walter Citrine A Yani, ingiliz “Trade Unions İarının genel sekreteri. Bu zat, geçenlerde Moskova- da görülen büyük hiyanet davası başlarken, Zinovyet, Kımene!tvle e - grafla istemiş ve bu yüzden bü- tün ko:ıî:î:ıistşmırbuınn şiddetli hücumlarına maruz kalmıştı. İşte kongreyi, bu zat idare etmektedir. Kü Kongreye göre iç po!ıııkq esa- sı, ingiliz komünist partısının cephe birliği yapmak teklifini reddetmek ve bu münısebet!q ko- münist fırkalarına ve umumiyet- le komünizme hücum eylemektir. Yani ingiliz işçi sendikaları birli- ğinin, amele diktatorası değil de- mokrasi taraftarı olduğunu ve an- cak ingiliz anayasası I'uvı_tlı_n da- hilinde çalışmak istediğini anlat- maktadır. Bu esnada Sir Wı_her, ingiliz komünist partisinin dı,rd- tiflerini ve parasını Moskova'dan aldığını isbat etmeğe hususi :;_r ehemiyet vermiştir. Sırf, sendik lar birliği nammna b&t_ün l_ngıli: milleti üzerinde, iyi bir tesir bi- rakmak ve gelecek seçim için ef- kârı şimdiden hazırlamak gaye- S'Ylâ-“çî' Sir Walter'in îngı'!lı komünist partisini merhametsiz- ce tenkid ve tehzil etmesinin bir sebebi daha vardır. Fakat bu da, gene gelecek seçimleri kazanmak içindir. Bu da şudur: Birlik genel sekreteri, reylerin soldan değil AP, hetten sağdan yani bir avuç komünist 'deîü'l inhilat halinde bulunan * Londra - Moskova nı “Jiberal parti” den toplanacağı bı"Iı'yor. Bunun için, Moskı_:vı mu- hakemesinin bıraktığı tesirlerden de istilad. ederek, sola vuruyor kırıtıyor. _ ü slşî;ul etn.rek lâzımdır ki, Sir Walter, bu aceda hareket etı:ek- te haklıdır. Çünkü onun - açI î. söylemediği takat mındığı! bir şey vardır. Bu da, bugünkü faşiz- j “üçüncü enternasyonal" tara- ;ıı':ıdıîçı;ıpıl un bıtılır.ın, ezcümle “ikinci enternasyonal” a karşı ya- pılmış olan hücum_lın_n bu kadar azgın bir hale genîmış olmasıdır. Şimdi ise, “üçüncü enternasyo- nal” “halk cepheleri formul_ıı’ nie dahi taraftar göziikmektedır. Bi- naenaleyh Sir Walter, hele Blum hükümetine karşı bizzat fransız komünist partisi ııra!ııîdan Ig_ü- cumlar yapılmakta olt_iug.umı gör- dükçe, komünist pırtı!efıne karşı en şiddetli sözleri, bu büyük k_on- grede esirgememek ve Trotski da- vası dolayısiyle kendine _yıpıifn hücumlara cevab vermek istemiş- T e daha derinîm:’ :î;lı:rsı:l. : ,3 üncü yahuı inci € :::ı::yonıt" klişelerinı'_de bir ta- rafa bırakarak, davayı şöyle göre- biliriz: Dünya amele cereyanını Mos- kova mı yoksa Londra mı idare edecek? ada : Sir Walter demek istiyor ki, kü faşizm dalgası — “Buğün f izdir. Eğer bize ihti - ae Seeri | VA ea atayaz acınız VarSa, ŞU - Zim' de bize terk edin. Demek oluyor ki 2 inci ve 3 üncü enternasyonal kavgası gü- nümüze kadar devam edip _ dur- maktadır. Çünkü “ingiliz işçi sen- dikaları birliği” nin 2 inci enter- nasyonal namına konuştuğunu ve bu seferki kongrede 3 üncü enter- nasyonal'ın muhakemesi 'y_npıl- mış olduğunu kabul edebiliriz. Bu kavga, Almanya'da Hitle- ri iktidara getirdi. Bakalım bu- günkü beynelmilel ölçüsünde ki- i getirecek Kit ği Burhan BELGE .Işı'n Milletler cemiyeti asamble si, Habeş delegesinin vaziyeti hal edilmemiş iken İspanya (Başı . inci sayfada) fından büyük bir lâkaydi ile karşılan- Mıştır. Gazeteler hâdiseyi çok ehemi- Yyetsiz bir şekilde haber vermişlerdir. Habeş heyeti Cenevrede kaldığı müd- detce italyanların bir kenara çekilmesi ve vaziyetin hiç bir şekilde inkişaf* e- dememesi muhtemeldir. — ş Morning Postun kanaatine ıör_e. b?; gilterenin silâhlanma programı hiç şekilde taahhüre uwwıdır. ğ:::; liz giyasası bir sulh siyasasıdır. millt müdafaa hususunda ihmılbi.r dav- ranıldığı takdirde bu siyasayı takib et- mek imkânsızdır. İspanya dış bakanı, Portekize- kargı zecri tedbir tatbikini istiyor li Londtüa; 23 (A-A.) — Dey gazetesinin haber verdiğine gğre, P:ı:;“ rid hükümetinin dış işleri bıkım::î: ._e- müdahale mukavelenamesine- içtirü den deşkiire tevdi edilecek bir :Lon vecerek bu muahedenin bazı memleket- Herald Portekize karşı zecri tedbirlerin tatbikimı istiyecek ler tarafından çiğnenmemesi keyfiyetini protesto edecektir. Morning Post gazetesine Cenevre- dengelenbkhıbmbıhlnıı.n.nd vayo, karşı zecri tedbirler alınmasını İstemiştir. İspanyol bakanı protesto hareketinde bulunduğu takdirde, esasen habeş meselesinden do- layı iki tarafa ayrılmış bulunan millet- ler cemiyetinde daha mühim bir anlaş- mazlığın baş ıaıtermeıinnı mani olmak imkânsız , Bu gazete, mu- habirinin Portekiz delegesi B. Vaskon- sellos İle yaptığı bir mdlf:u ne:ı-e;; ktedir. B. Vask Nlos, :îınffıriyed takdirinde Portekizin, it- tiklâlini korumak için belki harb etmek mecburiyetinde kalacağını söylemiştir. en bir bbüs mü? Eoî:îî 23 (A.At.î,:- İyi haber alan ha mahtillerin işaret ettiğine göre, in- giliz hükümeti, Portekizin, lq?ınyı işle- rine ademi müdahale komitesine iştirak etmesi hususunda yeniden bazı teşeb- büslere girişilmiştir. Uruguay ile İspan l da) (Başı I. inci sayfaı muş olduğu yolu tutmalarından endişe etmektedirler. t Ayni mahfiller Madridde aıpıqmıd mü Messillerinin bulunmalarının ııpııııd“. radikallerini itidale sevketmekte © — yanın arası açıldı ğu, mümessillerin ispanyol paytahtın- dan ayrılmaları netleağnde şiddet ha- reketlerinin tekrar baş göstermesi muh- temel bulunduğu mütanlasını ileri sür- mektedirler « (Başı 1, inci sayfada) General, bu beyanatına ilâveten şu sözleri söylemiştir: — Şimali İspanya marksistler tara- fından tahliye edildikten ve Madrid zab- tolunduktan sonra sıra Katalonyaya ge- lecetkir, Askerlerimiz ve gönüllülerimiz, ta- arruza geçmek arzusu ile yanıp tutuşu- yorlar. Fakat kati taarruz zamanı baş ) d tarafından tesbit edilecek- tir, Berlin, 23 (A.A.) — Alman ajansına Motkovadan bildiriliyor: Pravda gazetesi, ispanyol marksist- Teri için toplanan jane hakkında yardığı bir yazıda, hpıyxm gözlerini Sovyet- Romanyanın yeni dış sıyasası ve Polonya Varşova, 23 (AA.) — Ro « manyanın dış sıyasasını mev- zuubahs — eden yarı resmi İn« formation Poli- tik Popüler ga- zetesi diyor kiş Yeni dış İş- B. Antonesku leri bakanı Bay — Antonesku - ile, Romanya, şimdiki kıral ayle- sinin ananevi sıyasasına yeniden dön- müş olmaktadır. B, Antonesku'nun en mühim uzuvlarından biri olduğu libe- ral partinin prensipi, milli varlığı ken- di kuvveti ve memleketin servetlerine istinad ettirmektedir, Liberal parti Ro- manya'nın maddi ve manevi kuvvetle. rini artırmıya çalışmıştır. Romanya'nın ananev? siyasası, beynelmilel formülle- rin milli varlığa esas teşkil edebilece- ğgine İnanmıyan Polonya tarafından her zaman anlayış ve itimad ile karşılan- mıştır. Polonya, Romanya'nın, şimdi itti- faklarla çizilmiş olan yolu büyük bir samimiyetle takib edeceği hakkında B, Antonesku'nun sözlerini sevinçle kar. şılamıştır. Bu sıyasa, Polonya ile Ro- manya arasındaki dostlük ve ittifak münasebetlerinin inkişaf edeceği hak- kında emin bir delilidir. İSPANYOL İHTİLÂLİ ler birliğine çevirmiş olduğunu, ispan- yol proletaryasına yardım için olan ha- rekete iştirak etmek halk için bir vazife olduğunu bildiriyor, Gazeteler, amele federasyon ve bir- liklerinin, ispanyol marksistlerine doğ- rudan doğruya ve istisnasız yardımda bulunmasını istiyen karar suretlerini neşrediyorlar, Cephelerde vaziyet Toledo cephesinde Sevil, 23 (A.A.) — General Franko's nun küvvetleri, dün Toledo cephesinde büyük harbte kullanılmış olan sistemle- re göre vücuda getirilmiş kuvvetli bir müdafaa tahki işgal işl Hueska garnizonu, dün mukabil ta- arruza geçmiş ve hükümet kuvvetlerini şehir yakımında bulunan bir şifahaneyi tahliyeye mecbur etmiştir. Talavera rephesinde Paris, 23 (A.A.) — General Franko'- nuün umümi karargâhınm gece yarısı bildirdiğine göre, nasyonalist kuvvetle- rin Talavera cephesindeki ilerleyişleri, Toledo yakınında bulunan Torrino'nun zabtı ile ştir. Marksistlerin zayiatının çok mühim olduğu ve nasyos- nalistlerin bir çok esir aldıkları söylen- mektedir, Kipurzoa cephesinde, iki kızıl tayya- renin nasyonalist avcı tayyareleri tara- fından düşürüldüğü haber verilmektedir. Bilbao düşmek üzere Bilbao, 23 (A.A,) — Askeri müşa, hidler, ihtilâlci kuvvetlerin dün Bilbao nun şarkında elde etmiş oldukları mu- vaffakiyetler dolayısiyle bu şehrin va- ziyetinin Ümidsiz olduğunu beyan et- metkedirler. Bu müşahidler, milislerin ekserisinde silâh olarak ancak birer bi- çak bulunduğunu, çünkü ihtilâlcilerin buralara aid silâh yüklü kamyonları ele geçirmiş bulunduklarını ve Timanm ih- tilâlcilerin elindeki donanma tarafın- dan abloka edilmiş bulunduğunu ilâve eylemektedirler , Alkazar hâlâ dayanıyor Paris, 23 ÇALA y — Sevilla radyosu. nun haber verdiğine göre, Toledo şeh- rindeki Alkazar sarayında bulunan nas- yonalist müdafiler, hükümet — kuvvetle- rine karşı çetin bir mukavemet göster- mekte devam etmektedirler. A; dir, ünet $ SON DAKİKA : Milletler cemiyeti asamblesi habeş Cenevre, 23 (A-A.) — Salâhiyetna- meler komisyonu, bugün asambleye ha- beş delegelerinin kabulünü teklif etme- ye karar vermiştir. Komite, meselenin Lahey divanına verilmesini teklif eden hukukeuların mütalâası hilâfma olarak, genel hukuk prensipleri mucibince, ha- beş salâhiyetnamelerinin muteber olup olmadığında hası! olan şüphenin kendi dehlerine olduğu ve buna binaen habeş . İspanyaya ait — Cenupta bulunan ilpınyol ördü- su kumandanı dün beş marksist tayya- resinin düşürüldüğünü bildirmektedir. — Nasyonalistler Arona ve Sestona bölgesini de işgal etmişlerdir. Bu yer- ler Bilbao yolu üzerinde son ciddi? mü- dafaa noktaları telakki edilmekte idi. — General Franko kuvvetleri ciddi Bir mukavemetle karşılaşmaksızımn To- ledoya doğru yürümektedirler, Ön müf- vezeler Alkazar müdafilerini — kurtar- mâak için süratle ilerliyorlar. Alkazarın son külesi de hükümet kıtalarının ate- şi karşısında yıkılmıştır. Mahsurlar ha- lâ mukavemet etmektedirler, — Pariste çıkan Jurne Endustriel şimal Afrikâsı yerlilerinden birinin arab diliyle Barselon radyosun- da verdiği bir nutkun metnini neşret- mektedir. Bu tütukta Cezair, Tunüs ve FPas halkı ayaklanmağa davet edilmek- tedir. heyetinin iştirakini kabul etti deleğelerinin asamble mesaisinden urak- laştırılamıyacakları noktainazarını kabul etmiştir. Cenevre, 23 (A.A.) — Milletler Ce. miyeti ÂAsamblesi, 39 - evet «, 4. hayır » ve 6 -müstenkif» ile salâhiyetnameleri tetkik komisyonunun kararını tasvib e- derek habeş heyetinin 17 inci asambhle- ye iştirakini kabul etmiştir, son haberler — Salı günü âsilerin yirmi beş tay- yaresi Madrid üstünde uçarak büyük taarruzüun yakın olduğunu halka bil- dirmişlerdir. Tenerif radyosu bildiriyor: Madrid Halk cephesi liderleri Fransaya geç- miş'erdir. Bundan başka, Barselonda Kompa- nis hükümetine karşr kıyam hareketle- ri teyid edilmektedir. Keza, Lerida garnizonunun İsyan ettiği ve Hueska bölgesindeki milliyet- perver küvvetlere iltihak etmek istedi- ği de teyid ediliyor. ' Kadiks radyosu, cumur başkanı Aza- nanın milliyetperverlere teslim olmak istediğini ve fakat Largo — Kaballero- nun, Madrid hükümetinin mücadeleye devam edecek kuüvvet ve vasıtalara ma- lik olduğunu ileri sürerek, buna karşı koyduğunu bildirmektedir. İTALYA'DA: Alman gençlik teşkilâtı başkanı Romada Roma, 23 (A.A.) — Alman gençliği lideri B. Baldur V. Sirach, dün dış ip- leri bakanı Kont Çiano ve propagans da bakanı Alfieri tarafından kabul edil, miştir. Bir alman bakanı da Romaya git Roma, 23 (A. üi A.) — Alman bakanla- rından Dr Frank dün Vi- aregodan Roma- ya gelmiştir. B. Frank'ın — Vin- reğgoda misafir olduğu dış işle- ri bakanı Kont B. Dr. Frank Ciano alman bakanı şerefine bir ziyas fet verecektir. Kısa d;îıberleı" x4 Tokyo — Deniz bakanı, çin « jas pon gerginliğinin artmasından dolayt manevralara iştirakten — vaz geçmiştir, Honkiu mahallesinde çinliler bir japon usta başısını öldürmüşlerdir. Bu hâdis se etrafında Tokyo gazeteleri ikinci tabı çıkarmışlardır. Şanghayda da büs yük bir heyecan uyandıran bu vakanın âkibetinden korkulmaktadır. Japon bü« yük elçisi, Nankin * dış bakanına — ikl memleketin komünizme karşı teşriki mesaisini, japon aleyhtarı mücadelenin durdurulmasını istediğini bildirmiştir, * Montevideo — Tayfası ayaklanan (Belle-İsle) fransız yolcu gemisi bura« ya bayraksız gelmiştir. * Londra — Deniz bakanlığının haş ber verdiğine göre, Küln Elizabet, Res pulse, Giriyus zırhlıları ile bir kaç tors pido, garkt Akdenizde kıta manev- ralar yapmak Üzere 30 eylülde Maltas dan hareket edeceklerdir. FRANSA'DA: Torez, sosyalist bürosu azâlığıns dan çekildi Paris, 23 (A, A.) — Komü - nistlerden To » rez ve Dukles ile beraber fran- sız silah ve ceb- hanelerinin — İs- j panyaya gönde- rilmesi meseles sinin en faal propaganda ya- | panlarından sos- yalist saylav B. İgromsk — Parti B. Toroz başkanı B. Leon Blum'un dış sıyasasını protesto etmek üzere Sen vilâyeti sots yalist bürosu azalığından istifa etmiş- lerdir. İ"":İSTİN'DE: Hayfada ingiliz kuvvetleri Kudüs, 23 (A, A.) — İçinde ingiltr takviye kıtalarından 1400 kişi bulunan Laurentine vapuru, bu sabah Hayfaya gelmiştir. Londra, 23 (A.LA,) — Hayfadaki in. giliz otoritelerine gelen bir habere gö- re, arab grev hareketinin başlangıcı 04 lan 13 nisandanberi 2.,673 arab ve 346 yahudi yakalanmış, bunlardan 1.646 a- rab ve 218 yahudi mahküm edilmiştir. # n (N Mi Filistinde ingiliz kuvvet'eri kumandam General Dill