19 Eylül 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

19 FYLÜL 1936 CUMARTES PC Pi V SAYFA 3 Muallimlerimizin Sovyet Rusyadaki tetkik seyahatleri (Moskova muhabirimizden) — Sov- yet Sosyalist cumuriyetleri ittihadına dahil Rusya cumuriyetinin Maarif Ko- miseri B. Bubnov'un daveti Üüzerine Maarif Vekâletinin muhtelif dereceler- deki mekteblerden seçtiği kırk kişilik bir muallim heyeti 29 ağustos 1936 ge- cesi İstanbuldan hareket etmişti. Mu- allimlerimiz 30 ağustosu vapurda ge- çirmişler ve 31 ağustos sabahı Odesa'ya gelmişlerdir. Kendilerini — rihtımda Rusya Maarif Komiserliği müfettişle- rinden B. Yakuboviski ile Odesa Maa- rif Emini ve muallimleri karşılamıştır. B. Yakubovski heyete Maatif Komiseri B. Bubnov adına hoş geldiniz demiş ve kendilerini almak üzere Moskova'dan geldiğini söylemiştir. Muallimlerimiz kendilerine tahsis edilen şehrin en iyi ötellerinden — bi- rine yerleştikten — sonra vakit müsaid olduğundan Odesa mekteblerinden bir kaçını gezmiştir. Sosvyet memleketle- rinde mektebler — bir eylülde açıl- dığından ziyaret edilen mekteblerde ders yılının ilk günü — için hazırlıklar vardı. Gece Maarif Emininin sofrasında muallimlerimizle Odesa muallimleri arasında geç vakte kadar çok samimi hasbıhaller yapılmıştır. Ertesi sabah muallimlerimiz, henüz yeni inşa edi: miş on senelik bir mektebin açılış - tö- reninde bulunmuşlar ve ilk dersleri dinlemişlerdir. Her ders yılının ilk günü, Sovyet ittihadında büyük resmi geçidlerle küt- lanryor. Şehirler donatılıyor, caddele- re dövizler, resimler ve bayraklar asılı- yor. Çocuklar ilk günün derslerini alıp mektebten çıkınca muntazam kafileler halinde halkın ve devlet memurlarının Bnünden mızıkalarla büyük geçid res- mi yapıyorlar. Karadenizde — havanın bozulması yüzünden vaplr İstanbula geç gelmemiş olsaydı, muallimlerimiz ağus- tosun 28 inde yola çıkarak ve | eylülde Moskova'da bulunacaklar , ve itti merkezinin büyük maarif şenliğini gö- receklerdi. Odesa sokaklarındaki hazırlık bu- güne verilen büyük itinayr'ifade - edi- yordu. Ancak heyet tatm 12 de Odesa- dan ayrıldığından bazı istasyonlarda önlerinde mızıka ve ellerinde bayrak- tarla dolaşan mektebli kafilelerini gö- Muallimlerimiz 2 eylül saat 14,30 da Moskova'ya gelmiştir. İstasyonda ken- dilerini maraif komiserliğiyle Sovyet hariçiyesine mensup bazı zevat ve se- fdtet müsteşarı ve Moskova konsolosu karşılamıştır. Muallimlerimiz Moösko- vanın en büyük ötellerinden biri olan Astorya'ya yerleştirilmiştir. Heyet O akşam maarif komiseri B. Bubnov'un Hariciye Komiserliği binasında verdi- ği yüz yirmi kişilik ziyafette bulun- müştür! Ziyafette hariciye |ve maarif komiserlikleri erkâniyle Moskova üni- versitesine, üniversitelere ve liselere mensup birçok zevat bulunmuştur. Yaz sonra tatilini Avrupada geçirdikten Moskovaya uğramış olan, Sövyet Rus- yanın Türkiye sefiri B. Karah_anA da bayaniyle ziyafette idi. Sovyet ittiha i diyle yabancı memleketler _arasındşkı kültür münasebetlerini tanzim cemiye tinin (V. O. K. $.) in reisi olan Aros- sef ile hava müdafaası cemiyetinin re- isi B. R. Eideman ve bayanları da da- vetliler arasında idi. B. Bubnev; yemeğin sonlarına doğ- ru çok samimi bir nutuk söyliyerek mualimlerimizin şahsında türk maarifi- ni selâmlamıştır. Kendisi ittihad har - biye komiseri Mareşal K. Voroşilov ile birlikte cumuriyetmizin onuncu yılınt kutlamak üzere ÜÇ yıl önce Tür!&iyc_ye gelmiş ve memleketimizden çok iyi in- tıbalarla ayrılmıştır. B- Bubnov nut - kunda Türkiyeye karşı beslediği çok san.lmi ve hususi dostluk hisleriri ifa- deden sonra bu ziyaretin muılıl_ı'ml'erl- miz için faydalı olmasını dilcdıgımkıl'e bünün için birçok tedbirler alınmakla beraber çhey—:tin de yardımını beklc.dı- ğini söylemiştir. Rusya n_ıılriî komise- ri türk - sovyet dostluğunun. İ.)uyu'k değeri üzerinde çok kiymetli fıkırler'ı- ni söyledikten sonra kadehini Büyük Şef Atatürk'ün adına kaldırmış ve bü- tün salon çok sürekli alkışlarla dol- muştlur. h e 'Türk heyetinin r*isi Mşiuf Vekâ- leti mesleki ve teknik tedrisat umum müdürü B. Rüştü Uzel; cevabında, mu- allimlerimizin dost memleketteki ilim faaliyetini yakından şevkle takib ede- teklerini ve bu davetten çok mütehas- sis olduklarını ifade etmiş Ve dostlu- ğun karşılıklı duyguları ışın_de kadehi- ni Sovyet milletlerinin büyük Şefi B. Stalin şerefint kaldırmıştır. Dıoıı memleketin şerefine de uzun şlk.ış.ar- la büyük saygt hissi gösterilmiştir. Yemekten sonra bir müzik konseri verilmiş bir çok kıymetli _.ııfwtkâr:ıf dinlenmiştir, türk kompozitör” B. Ulvi Cemal de kendi eserlerinden l.ııripi çal- mıştır. Bayan Bubnov davetlilerin :)ıeır biriyle ayrı ayrı meşgul olmuş ve Di hassa kafiledeki on bir kadın muallim- le hasbıhallerde bulunmuştur. Muallimlerimiz, bu gece Moskova talim heyetiyle ilk temaslarını yapmış- lar ve bu, ertesi gün başlıyacak geniş çalışma hayatına neşe ile hazırlanınış- lardır. Ziyafet; çok samimi bir hava içinde gece geç vakte kadar devam etmiş ve derin intibalar bırakmıştır. Türk muallimleri, 3 eylülü Mosko- va'da geniş bir çalışma içinde. geçir- miştir. Öğleden evvel iki grup halinde Radichef ve Lepechiski mektebleri ge- zilmiştir. Bu mektebler ön sınıfta ilk, orta ve lise tahsilini vermekte ve üniversiteye talebe yctiştirmcktedir. Ana sınıflar bundan ayrıdır. Muallimlerimiz sınıflarda laboratuvarlarda bazan dersleri — takib ile bazan da dost memleket muallimle- riyle hasbıhal ederek günün yarısını kesif bir mesai içinde geçirmiştir. Rus mualimlerinin de bütün yürekten her şeyi göstermek ve anlatmak için büyük gayret sarfettikleri görülüyordu. Bu temas sırasında her iki memleketin maâaarif sıstemleri her iki taraiı da fay- dalandıran bir şekilde mukayese edi- liyordu. Öğleden sönra Bubnov peda- göji enstitusü ile merkez pedagoji la - broatuvarı gezilmiştir. Enstitüde mual- limlerimiz dlk önce büyük anfiteatra alınmış ve bini aşan taleve tarafından sürekli alkışıarla karşılanmıştır. Bir profesör ve bit talebe; türk Sovyet dostluğunun değeri üzerinde kıymetli sözler söyledikten sonra talim heyeti- nin temaslarındaki ehemiyeti tebarüz ettirmiş ve Türkiye muallimleriyle talebesini selâmlamışlardır. Heyet rei- si gayet güzel bit cevabla türk maarif kadrosunun geniş bir diş teması içinde, kendi sistemini her yıl biraz daha yük- selttiğini ve türk yüreklerinde de dost- luk hissinin aynı kuvvet ve kıymette yaşadığını çok canlı olarak ifade et- miştir. Nutuklarda şefler anıldıkça da- kikalarca alkış devam etmiştir. Talebe ile yapılan bu toplu temastan sonra ay- rı bir salona geçilerek enstitünün ta- lim heyeti ile bir çay içilmiş ve bu ara- da müessçsenin teşkilâtı. ve çalışma tarzı anlatılmıştır. Muallimlerimiz fa- külte muallimleriyle hasbıhailer - yap- mışlardır. Ancak pedagoji laboratuvarına da yetişmek icab ettiğinden enstitünün kütüphanesinden bir kısımla merkez bi- nası gezilebilmiş ve faydalı geçen üç saatten sonra sıcak bir saygı hissi için- de veda edilmiştir. Burada ihtisas şu- belerine göre lise ve orta sınıfları muh- tevi on senelik mekteblere muallim ye- tiştirilmektedir. Burası bizim yüksek muallim mektebinin muadilidır. Merkez pedagoji — laboratuvarının; genç müdürü ve arkadaşları muallim - lerimizi çok: samimi | karşılamışlardır. Burası ittihada bağlı cumuriyetlerdeki pedagoji laboratuvarlarının merkezi - dir. Gerek kendi kadrosu ve gerek mu- habir azâ sıfatını taşıyan büyük bir kı- sım muallim heyeti ve nümune olarak seçilmiş bazı mektebler; iyi tanzim €- dilmiş olarak Sovyet maarifinin yeni araştırmakta, muallimlerce leri inceleyerek tatbik şe- killerini tesbit etmekte ve buluşlarını makamlara vermektedir. Bu laboratu- varlar ilk ve orta tahsil metodları üze- rinde çalışmaktadır. Müzesi araştırma- ların genişliğini gösteren materyeller- le dolüdur. Muallimlerimiz bu gece V. 0. K. S. in yani Sovyet İttihadiyle yabancı mem- leketler arasındaki kültür münasebet - leri cemiyetinin yemeğine davetli idi- ler. Bu davette de dün gece olduğu gibi türk heyeti Moskova kültür mu - hitiyle geniş bir temas yapmıştır. Zi- yollarını bulunan usul yafette maarif komiseriyle bayanı da bulunmuştur. Voks reisi B. Arrössef nutkunda, iki dost memleketin kültür münasebet- lerinin sıklaşmasından büyük fayda gördüklerini ve türk ilerleyişini sevgi ve hıyunhk!a takib ettiklerini söyle- dikten sonra her kültür şubesinin mes- lekdaşları arsamda yapacakları temas- ların ayrı bir değerde olduğunu — teba- rüz ettirmiştir. Reis, matbuatın, bütün yıkınlıklan. ana hatları içinde ilerlet- mek vazifesini taşıdıklarını söyledik - ten sonra Büyük Türk Şefine Sovyet kültür muhitinin derin saygısını ifade etmiş ve şiddetle alkışlanmıştır. Türk heyeti reisi B. Rüştü Üzel fransızca olarak verdiği cevabta Türki- yede kültür münasebetlerinin her şu - besinin genişlemesi yolunda her 7 geniş bir gayret sarıedildiğini ve bil- hassa muallimlerimizin kendi meslek * daşlariyle bu sabahtan itibaren çalışma- ğa başladıklarını ve ziyaretin faydalı olması için arkadaşlarının enerji gös - terdiklerini söylemiş ve davet sahibi « , nin hararetle ifade ettiği dostluk his - lJerine samimi mukabelede bulunduk - tan sonra ittihadın Büyük Şefini saygı ile anmıştır. Yemekten sonra - gene bir. müzik konseri verilmiş ve danslar yapılmıştır. Sovyet İttihadı Türkiye sefareti müsteşarı B. Zalkin muallimlerimizi İs- tanbul rıhtımında uğurlarken kendile- rinin kesif bir çalışina hayatına doğru yolcu olduklarını söylemişti Muallim- İerimiz bu gece otellerine dönerlerken kibar diplomatm vapurda söylediği B. ANTÖONESKO'NUN BİR BEYANATI Berlin, 18 (A.A.) — Raynise Vest- tolise Zaytung, Bükreş muhabirine B. Antonesko'nun yapmış olduğu beyanatı neşretmektedir : Romanyanın Sövyet Rüsya ile olan münasebetleri, Româanyâa - Almanya münasebetleri ile mukayese edilemez. Romen - alman münasebatı iyi ve faal vasıflariyle vasıflandırılabilir. Sovyet - Romanya münasebatına ge- lince bunun bariz vasfı da Rusya ile Romanya arasında ticari münasebetler bulunmamasıdır. Diğer taraftan bir saldırmamak mi- sakı ile dostluk misakı mevcud — oldu- ğundan Romanya, Sovyet Rüsya ile münasebetlerini daha ziyade sıklaştır- mağı düşünmemektedir. Romanıya hükümeti, Sovyetlerin Yu- goslavya hükümeti tarafından tanınma- masını iç bir yuğmlıv meselesi addet- mektedir. AVUSTURYA'DA: Prens Ştarhemberg çekiliyor mu Viyana, 18 Haymatşutz teş- kilâtındaki — iç buhran dikkate değer derecede kötülemiştir. Başvekil mu- avini Baaren- bu teş- kilâtın şef mu- avinliğinden ve aşağı fels'in Avustur- ya mıntakası teşkilâtı ğinden istifa e- deceği hakkın- da bir yayıntı dolaşmaktadır, Prens Ştah- remberg'in — de şefli- Haymveren teş- kilâtı yüksek şefliğinden is- B. - Ştarhemberg tifa niyetinde olduğu rivayet olunu- yor, SON DAKİKRA : Londra, 18 (A.A.) — Diş Bakanı bugün biribiri ardınca Fransa, İtalya ve Belçika elçileriyle Almanya işgüde- rini kabul ederek kendilerine Lokarno konferansının hazırlanması hakkındaki notayı vermiştir. Nota 27 temmüz tarihli tebliğin e- sas hatlarını takib etmektedir. Bu tebliğde İngiltere, Fransa ve Belçika Avrupa meselesinin umumi bir Milletler Cemiyeti Cenevre, 18 (A.A.) — Milletler ce- miyeti konseyi bugün öğleden sonra Şilinin Paris büyük elçisi Rivas - Vi- kurnanın reisliği altında hususi bir top- lantı yaparak milletler cemiyetinin tensiki hakkındaki muhtelif muhtıra- ları tetkik etmiş ve bunları genel sek- reterliğin raporu ile birlikte asamble- Nevyork, 18 (A.A.) — Teksasda San Agelodan gelen haberlere göre şiddetli bir yağmur neticesinde 25000 kişilik 0- lan bu şehirde Üç yüz ev yıkılmış ve i- Londra, 18 (A.A.) — Deyli - Meyl g.mıeıi. İspanyada — hükümetçilerin yaptıkları zulümler hakkında — birçok şahidlerin ifadelerini neşretmektedir. Korio del rio'da nasyonalistlere men- sub kadın ve erkek — alfabe sirasiyle kurşuna dizilmiş veya yakılmıştır. Antekuera'da esir düşen tayyareci Medina'nın gözleri oyulmuş ve ustura ile etleri parçâa parça edilmiştir. Huelya civarında bir yerde nasyo- *&& Burgos, 18 (A.A.) — Nasyonalist- ler Signenza civarını” ele geçirmişler, ve Talaveraya karşı hücum etmeye baş- lamışlardır. Hükümetçiler bu muhare- bede bin ölü vermişlerdir. Paris, 18 (A.A.) — Buraya gelen ha- berlere göre nasyonalistler Toledo isti- kametinde hükümet kuvvetlerine 750 ö- lü verdirdikten sonra 10 kilometre da- ha ilerlemişlerdir. Buna mukaltil hükümet — kuvvetleri Londra, 18 (A.A.) — Royter ajan- sının öğrendiğine göre Malagada halk W | h dostça sözleri hatırlamıs nlıınıışıııtd:ı.-;ı rasında kanlı kavgalar olmuştur. Çarpış- Lokarno konferasının toplanması için tarzda halledilmeleri ızhar etmekte ve yeni Lokarno paktının bu yolda ilk merhale teşkil edeceğini bil- dirmekte idiler. Bu notaya verilecek cevablar — vazi- arzusunu yeti iyle aydınl ktır. B. Eden Lokarno konferansının bir an e- vel topl. ında ısrar edecektir. İ- talyanın da aynı fikirde olduğu bildi- riliyor. lif guruplar a- Konseyi toplnndı ye vermeye karar vermiştir Genel Sekreter Romaya yaptığı zi- yaretin gebeblerini ve Musolini ve Ci- yano ile yaptığı mülâkatların neticesi- ni bildirmiştir. Konsey yarın sabah tekrar toplanı: caktır. Amerikada yağmur felüketi | ki yüz ev de tamamiyle sular altında kalmıştır. Hasar bir milyon dolar tah- min edilmektedir. Harbin feci vahşetlerinden bir kaçı listlerle dolu bir hapishaneye içinde hepsi ölünciye kadar hapishane pence- relerinden içeri dinamitler atılmıştır. Konstantine'de 20 kadın çırılçıplak soyulduktan sonra ırzlarına geçilmiş ve sonradan üzerlerine benzin döküle- rek diri diri yakılmıştır. Almenraleno'da 30 çocuk kadın ve erkek hapishane avlusunun duvarlarına çivilendikten sonra keza Üzerlerine benzin dökülmüş- ve ateş verilmiştir. **& Paris, 18 (A,A,) — Sevil radyosu - nun bildirdiğine göre, hükümet d Filistin için j mühim kararlar — alınması . bekleniyor * Londra, 18 (A.A.) — Royter ajansım nın öğrendiğine göre Filistin'in bazı mım takalarında örfi idare hususu düşünüler — cek ve bugün ihtimali çok ehemiyetli kararlar verilecektir. Grevlere ve şimdiki kargaşalıklara bir nihayet vermeleri için hükümet ta« — — rafından arab reislerine yapılmış olan ' müracatların onlar tarafından dinlenip kabul edileceğini ümid ettirecek ortada — hiç bir şey yoktur. K Londra; 18 (A.A.) — Royter'in üğ- tendiğine göre Filiştin'de hemen örli i« dare ilânı bahis mevzuu değildir. SOVYETLER BİRLİĞİ'NDE : & PLANÖRLE Yeni dünya rekoru — Moskova, 18 (ALA.) — Plânörcu 4 Kastaşof, Rostof'dan bir plânörle havas lanarak hattı müstakim üzere 540 kilos metre katetmek suretiyle dünya rekorus — nu kırmıştır. Yeni bir rekor daha Moskova, 18 (A,A.) — Pilot binbaşı Yumaşef herbiri sekiz yüz beygir kuve vetinde dört motörlü ant.— 6 tayyare« siyle içinde on tonluk eşya olduğu hals de 6605 metre yükseğe çıkarak yeni bic — rekor kurmuştur. Bu rekorun milletleran — rası olması için uçuşa aid vesika alâkale — büroya verilecektir. K B. Tîîi;ümnun sihatı ğ Saint - Moritz, 18 (A.A.) — B, Ti« tülesko, sebebi izah edilemeyen ve tabil olmryan bir zehirlenmeden ve seyrini süratle takib eden bir kan azlığından muztarib bulunmaktadır. Hastanın sü- ratle zayif düşmesi, kan naklini zaruri- kılmıştır. ALMANYA'DA: K e Bolşevik tehlikesi ve B. Şaht — Berlin, 18 (A. i ği A.) — Dr, Şaht j ü B dün Dusseldorf- da miletlerâra- sı koöngre. de söylediği nutukta ezcüm- le demiştir ki: — — “— Alman u- lusu, türlü u- ulusların hayati meseleleri — için B. Şaht B sulhçu bir hal tarzı bulunacağı Ümidini — kaybetmemiştir. a Dünya nözamı bolşevik tahrikleri zünden her zamankinden ziyade ıch';k.'yi ğ maruzdür. Ve dünyanın bu tehlikeyi — anlaması gerekir. Barış ve nizam u!uıı_ ların varlığı ve refahi tamamen sulhçu ç bir anlaşmaya bağlıdır. Ve bu ınlıımı-' * da muhtelif ulusları idare edenlerin sıkr bir teması kurmak ve devam etti nelç l kabildir. . FRANSA'DA: masında çıkan isya nneticesinde âsiler- den 250 kişi kurşuna dizilmiştir. Alkazar tamam iyle yok edildi de Alkazarı, sivil halk tahliye edildikten sonra, içindeki müdafileri ile birlikte ber- hava etmişlerdir. Meşhur Alkazar bu- gün bir enkaz yığınından ibaret kalmış- tir. Malagada kanlı çarpışmalar u?ılır hala devam ediyor. Milislerden bir kısmı nasyonalistlere teslim olmayı kararlaştırmışlardır. * * L . K Lil grevi bitti — Paris, 18 (ALA,) — Patronlarla işçis. ler anlaşmış olduğundan — alınmış ola: ; kararlar, fabrikalar “murahhasları mec4 lisi tarafından tasdik edilir edilmez w dokuma fabrikaları işlemeğe başlıyı j tır. Lil, 18 (A.A,) — Fabrikalar muralik hasları umum meclisi, bu sabâh iş vakti toplanmış ve Paris'te yapılmış olan ana laşmayı tasdik ve fabrikaları boşaltmığı lardır. ğ Paris, 18 (A.A.) — Lil dokuma gre vi henüz halledilmiş bulunuyor | Sen Dis'deki dokuma işçilerinden on bin kişi bugün grev ilân ederek Fabris kaları işgal etmişlerdir.