13 Eylül 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

SAYFA 3 13 EYLÜL 1936 PAZAR İTALYA Bir diğer avrupalı büyükdevlet olan İtalya, faşizm hareketini yaptığı gündenberi, orijinal bir diplomasi yolu takib etmiştir. İtalya'yı bugünkü İtalya yapan Bay Musolini, daha ilk günü, iki mühim noktayı, hareketine esas almıştır. 1) Avrupa, zannolunduğu ka- dar liberal ve lâyik değildir. Av- rupa'da daha birçok memleketler ve milyonlarca insan vardır. ki, fransız inkılâbının getirdiği insa- ni değerlere inanmak şöyle dur- sun bu değerlerden hattâ nefret etmektedirler. Çünkü Avrupa henüz feodaldir, dindardır ve kü- Çük burjuvadır. Ve din bakımından, dava, ka- rara bağlanmamış sadece tecil e- dilmiştir. Avrupanın büvük I_Jı_r kısmı katoliktir ve katolik - kili- sesi, henüz büyük ve hattâ kor- kuno bir silâhtır. koe Binâenaleyh, italyan faşizmi, kendi nizamını getirirken, hare- ket noktası olarak 1789 günleri- ni seçecek ve liberal zihniyete, demokratik esaslara, masonluk ve sosvalistlik gibi müesseselere Kkarsı harb ilân ettikten şonrâ. din'i yani katolik kilisesini tuta- caktır. , Kabul ve tasdik etmek. lâzım- 'dır ki Musolini, V:tı;:ı:t ile ya:;. tığı bu anlaşma ve ittifa anı, Şİ 'dı'î:e luıdar.î'ılnn istifade — etmiş ve hangi memleketlerde katolik ekseriyetler varsa oraların sem- patisini, sırf bu sayede kazanmış- tır. Musolini, bu sayede, yalnız diplomasisine değil, diğert d::— politikalarına eline, iyi bir e- Çünkü Musolini_, daha harb biterken anlamıştır ki, gelen tarih devresinde, bir _bü'yi.Ik devletin naliz olabilmesi içın, İster ileri ister geri manada, bey- nelmilel olan bir ideolojiyi temsil etmesi sarttır. 2) İkinci esas, birincisi kadar orijinaldir. Musolini, keza 1918 de farkına varmıstır ki, bundan sonraki diplomatik münasebetle - rin mihveri, 1918 muahedeleri o- lacaktır. Yani 1918 den itibaren, bir bü- yükdevlet, ya bu muahedeleri mü- dafan etmek yahud bunlara hü- cüm — etmek suretiyle politi- ka yıpıbileccktı'r. Müdafaa e- beraber - tetlerin dahili rışmak işinde de sas geçltmı'ştir. derse, — galibler -ile dir. Hücum ederse, bütün mağ- lâblar kendi tarafındadır. Kaldı ki, 1918 muahedelerine galib bir devletin hücum — etmesinde asla mahzur ve hele tehlike hiç yok - tur. Çünkü, bizzat ingiliz politi - kası, kendine “revizyon taraftar- ları" ile “revizyon aleyhtarltrı” arasında bir mevki seçmiştir. İşte italyan diplomasisinin ve bununla beraber -italyan faşizmi- nin dayandığı bu iki esas, gı_ınü— müze kadar devam edip gelmiş ve İtalya'ya, ister İngiltere ister Fransa'ya karşı olsun hareket ser- bestisi imkânlarını vermiştir. — İtalva'nın Etyopya meselesin- de Milletler cemiyeti'ne karşı al- dığı vaziyeti yahud ispanyol - ki- lisesinin yardımına koşmakla gö- ze aldığı mesuliyeti yahud kom_ü— nizm tehlikesine karşı sav_ur.dugu şiarları anlamak için, bu iki esa- sın mahiyetleri üzerinde durmak kâftidir. e ' Ve hiç şüphe etmemek lâzım- dır ki, Avrüpa'nın ne dPrece_ve' ka- dar muhafazakâr ve 1918 de biten harb yüzünden ne derece zayr olduğunu bilen Ve bildiği için, menfi dahi - olsalar, politikasını bunlara istinad ettirmçkfen çe- kinmiyen Bay Musolini, Avrupa diplomasisinin inkişafını €N yi takip eden devlet adamlarından biridir. Gerçi, bütün hesablarını ve “hikmeti hükümet” prensiple- rini sıkı sıkıya Avrupa'nın ya Pa KB Y bA T Te L döa l re VAA doğruya mukadderatı- k bir harb ile düzele- ilir noktalara bağlanmış I_mlufı- fı;ısı;ı. bir zaaf ve bir. _tehhkedır. Çünkü insanlığın gidişi hem te- rakkiye hem de Avrupanın son de- rece sarsılmış hegemonyasındar.ı kurtulmağa doğrudur. e zaman, her iki faktörü de, elinden ip alabilir. çehg'askat şimdilik ve h_eleı Avru- panın neresinde bir ileri nizam _be- lirirse o memleketin başta İngil- tere olmak üzere bütün Avrupa- nın sempatisini kaybetmesi ke_y- fiyeti, italyan diplomasisı'ne bil- yardım etmektedir. Bunun doğrudan na yani anca vasıta ir. Bi en güzel delili gene bugünkü İs- anyadır. geee f İsypanyadı. katolik kilisesini biraz da yaban- tehlikeden koru- mak için kopan isyan, bugünün son dakikasına kadar, İngiltere- nin bir sözünü iki etmiyen Porte- kiz üzerinden, azami yardımları görmektedir. İrun muharebeleri göstermiştı'r ki yardım gorenlfr ispanyol faşistleri ve yardım gör- miyenler ispanyol ha_!k_çılandır. İsyanın başlangıcında iki tayya- releri olmıyan âsiler, İrun düştü- ğü gün, İspanyanın her tarafında, havada hâkim idiler. Ve İrun, ga- yet iyi nişan alan tayyqrecı!er_ın ve topçuların ateşi ile birdenbire peydahlanan tarıkların ı_te.ş:lerı altında âsilerin eline geçmiştir « İşte bu ve bu gibi ahval, ital- yan diplomasisine ötedenberi za- hir olagelmiştir. Bay Musolini, len adamdır. * Burhan BELGE kurtarmak ve cı sermayeleri bunu en iyi bi- İSPANYOL İHTİLÂLİ (Başı I. inci sayfada) Sevil, 12 (A.A.) — Radyo ile neşro« lunan resmi bir tebliğ general Franko kuvvetlerinin Tietrad vadisini işgal et- tiklerini ve general Mola'nın San Mar- tin de Val dö Glesias'daki kuvvetleriyle yeniden irtibat peyda ettiklerini bildir« mektedir. Bu kuvvetler bu suretle, rid'i tamamen çevirmiş ve başşehrin en mühim iaşe kaynaklariyle olan irtibatı- nt kesmiş bulunuyorlar. Tebliğ, Madrid radyosunun Oviedo, Teruel ve Hueska şehirlerinin muhasara edildiği hakkında neşrettiği haberi ya- lanlamaktadır. Muharebe devamı ediyor Madrid, 12 (A.A.) — Sü bakanlığı, hükümet kıtalarının Kordu yakınındaki Kerriomuüriano'da bulunduklarını ve bu şehre doğru iki kilometre ilerlediklerini bildirmektedir. Talavera - del - Tajo cephesinde sa- bah saat beştenberi başlıyan muharebe devam etmektedir. Harekât, hükümet baskı ltında cereyan ÇA, 4 larının etmektedir. Portekizde vaziyet normal Lizbon, 12 (A.A.) — Yabancı mem- leketlerde dolaşan yayıntıların - tersine olarak, Lizbon,da hiç bir karışıklık vu- ku bulmamıştır. 8-9 tarihinde isyan ha- reketi üzerine tesis edilmiş olan ihtiyati durum ertesi gün kaldırılmıştır. O za- mandanberi bazı deniz müesseselerinde ve li demirli gemilerde bazı ih- tiyat tedbirleri mühafaza edilmiş olmak- la beraber, Lizbon'da hayat hiç bir su- retle bozulmamıştır. Yere düşürülen tayyareler Paris, 12 (A-A.) — Cuma günü ye- di hükümet uçağının Talavera bölgesin- de ve üç uçağın da şimal cephesinde ye- re düşürüldüdü Burwostan - bildirilmek- tedir. - Hükümetin hava kuvvetleri fazlalaştı Londra, 12 (A.A.) — Taymis gaze- tesinin hususi muhabiri Valansiyadan bdd!l:ıydor:d'în hava kuvvetleri üçü İngliı; iz ve yirmisi fransız olmak üzere & ıyıb.ıncı pilotun gelmesiyle mühim sü rette takviye tdilmişlerdir. Hükümetin a FİLİSTİN'DE: Konuşmalar yeniden başlıyor LA ? Kudüs, 12 (A> A.) — Haftalar- danberi ilk defa olarak, Sör Ârtür bugün yüksek arab komitesiyle müzakerede bulu- nacaktır. Bu top- pek büyük B lantıya bir ehemiyet ve- rilmektedir. Ko- mitenin gene 1 grev hakkındaki fevka- Arab şeflerinden Ensi kararını bildireceği ve ingiliz lâde komiserine, ingiliz sıyasasını izah eden son beyanatına komitenin cevabı- nt vereceği anlaşılmaktadır. Yeniden gelen kuvvetler Londra, 12 (A;A.) — 1035 kişiden ve 35 zabitten mürğlıkeb olan iki mü*- reze Bardon *“Hampşayr” dan Sutamp- dan Filis- AMERS' GTORV OF AYLA The Dailp Telegraphı dostluğu için DEYLİ TELEGRAF'IN DİKKA- TE DEĞER BİR YAZISI Londra, 12 (A.A.) — Deyli Telegraf gazetesi yazıyor: »Türkiyeye boğazlar üzerinde arzu ettiği hakkr temin eden mukavelenin görüşülmesi türk - ingiliz dostluğunu tekrar kurmuş ve iki memleket arasın- da yeni bir iş beraberliği devresine yol açmıştır.” Gazete, İstanbulda Kıral Sekizinci Edvard'a yaprlan samimi kabulden do- layı sevinç göstermekte ve ingiliz - türk tecim anlaşmasının daha çok sıkr tecim münasebetlerine doğru mühim ton'a hareket etmişlerdir. Ora tine gideceklerdir. bir adım teşkil ettiğini kaydetmektedir. SON DAKİKA : DIŞ VE İÇ BAKANLARIMIZ Atinada B_-.FMetaksasla konuştular Bakanlarmıza samimi dostluk tezahürleri yapıldı Atina, 12 (A.A.) — Türkiye dış ba- kanı B. Tevfik Rüştü Aras ile iç bakanı B. Şükrü Kaya ve yani i yüksek türk şahsiyetleri bugün saat 14.30 da Pireye varmışlar ve vapurda iç bakanı B. Skilakakis ile dış bakanlığı daimi müsteşarı B. Mavrudis ve dış bakanlığı yüksek memurları tarafından selâmlan- mışlardır. Keza Türkiye, Yugoslavya ve Ro- manya işgüderleriyle Sovyetler birliği orta elçisi de Pire'ye inmişti. B. Rüştü Aras saat 15.30 da dış bas kanlığa gitmiş ve orada başbakan B. Me- l F | İ | -l__ * K V ı’ le uzun ve samimi bir görüşme yapmış- y ur. B. Metksas bundan sonra büyük Bri- tanya otelinde türk bakanlar ve arka- daş! ©x şerefine bir Ççay ziyfeti vermiş- tir. Türk bakanları ve arkadaşları saat 18 de ayni vapurla hareket etmişlerdir. Türk bakanlar gerek Pire'de ve ge- rek Atina'da geçtikleri her tarafta aha- linin m hürl karşılı . b iyle B, Rüştü Aras yunan matbuatına, A- tinadan münasebetiyle kullan- kürlerini ve bundan dolayı bilhassa mü- tehissis bulunduğunu bildirmiştir. B., Aras, her defa Yunanistanı ziya- ret fırsatı buldukça çok mesud olduğu- nu ve burada kendisini vatanında gibi telâkki. ettiğini ilâve etmiştir, Bay Şükrü Kaya da hem eski ga- zeteci ve hem de Türkiye matbuat direktörlüğünün tabi bulunduğu iç iş- leri bakanı sıfatiyle yunan ulus ve mat- buatına samimi? selâmlarını bildirmiştir. Başbakan B. Metaksas, B. Rüştü A- rasla görüştüğünden dolayı pek ziya- de memnun olduğunu, kendisiyle Bel- grad görüşmesi sırasında sıkı münase« betler' tesis etmiş bulunduğunu, ken- disinin Yunanistana karşı olan derin sevgisini ehemiyetle takdir ettiğini ve bu sevginin yunan hükümet ve ulusu- nun dost ve müttefik Türkiye için o- . lan muhabbetine çok uygun olduğunu söylemiştir. B. Metaksas diğer yunan bakanları- nın BB. Rüştü Aras ve Şükrü Kaya ile TÜRK - İNGİLİZ İNGİLTERE'DE; k B Lovd Corc. Parise gidecek : ÜN Londra, 12 (A. A.)—B. Loyd Corc'un yakında Fransaya gelerek B. Leon Blum'u ziyaret — edeceği bildirilmektedir, Siyasi mahfil- $ bi İ | j ler Almanya yol. ı culuğundan — sön: ra B., Loyd Cort- cun Parise yapa. | A cağı bu yölcülü- gea OT B. Loyd Cort bemiyeti olduğunu tebarüz ettirmekte- dirler. B. Loyd Cotcun Pariste ne kadar kalacağı ve B. Blumdan başka kimler- le görüşeceği henüz malüm değildir. ğun husuüsi bir e- YUGOSLAVYA'DA: —a Romanya - Yugoslavya - Cekos- lovakya yeni ekonomi iş birliği Belgrad, 12 (A Ş A.)y — Yugoslar gazeteleri, B. Sto: yadinoviçin Bük: reş seyahati neti- celerini memnu: niyetle — karşıla. maktadırlar. Politika gaze: tesi, yugoslav or« dusu ihtiyacı için petrol — verilmesi hakkındaki — Ro- B. Stoyadinoviç — manya « Yugos- lavya anlaşmasnın imza edildiğini bil: diriyor. Yugoslavyada büyük bir Romanya petrol deposu yapılacaktır. Buna mu- kabil Yugoslavya Romanyaya bakır gi- bi ham maddeler verecektir. Keza Tuna üzerinde yeni bir büyük köprü ile iki memleketi birbirine bağ- lıyan yeni bir demiryolunun — inşast hakkındaki de sona ermiş- tir. Romanya münakalât bakanı B. Fran-« soviçi, sevkulceyş. itibariyle ehemiyeti olan bu meselenin katf surette halli İ- çin 13 eylülde Belgrada gelecektir. Sovyetler birliği ile olan münasebat ile iki devletin Presburg konferansın- da bu da müdafaa İ leri görüş meselesi de halledilmiştir. Keza, daha &ıkı bir ekonomi iş bire liği hakkında bir Romanya » Yugos- Eıvyı * Çekoslovakya anlaşması hazır- B Sen lll A olan görüşmeleri çok samimi ve d olmuş ve iki devlet ve ulus arasında mevcud kardeşlik münasebetlerinin bir kere daha müşahede ve tesbitine imkân dıkları ..miıi ifadelerden dolayı teşek- vermiştir. ingiltere Kıralı Majeste Edvard VILI, önümüzdeki on iki mayısta taç giyecek Atina, Z (A.A.) — İngiltere orta elçisi, kan B. Metaksasa ingiliz kıralt tarafından gönderilen bir tebli- tın metnini bildiren bir nota vermiş- tir. Kıral bu tebliğinde, taç giyme tari- hini 12 mayıs 1937 olarak tesbit etmek- tedir. Keza notada, ingiliz hükümdarı- nın yunan kıralının mümessillerini de B.Hitlerin politika Nüremberg:; 12 (A.A.) — Führer, sı- -yasal idarecilere hitaben — verdiği nu- ta uçüıııle demiştir ki: «—. PDört yıllık bir zaman içinde, derin bir surette vurulan ve izzeti nef- si yaralanan bir milletin dirilmesi gibi bir mucize başarılmıştır. İkitdar mevkiine geldiğimizin ilk senesi, hbâlâ tarihin seyrini gene de döndürebileceğini zannedenler - vardı. İkinci yıl zarfında hareketimizin yük- sek menfaati adına vermeye mecbur ol duğumuz izahatın sarsıntısını çektik. Geçen sene krokunç düşmanl tehdidleri dış sıyasada rastladığımız husümet ve bizi çeviren tehlikeli anla- yışsızlık bütün dikkatimizi çekiyordu. Bugün burada tekrar - toplandık ve tuk şimdi lüzümü kdar tayyaresi mevcud bü- lunduğu adır. iç gerginlik devresinin de tehdidler ka-' FE ( PŞUA O BÜi z e bu taç giyme şenliklerinde görmek ar- zusu ifade edilmektedir. Başbakan ingiliz elçisine teşekkür ederek, notanın metnini, Kıral Edvar- dın taç giyme şenliklerine iştirak tarzı bizzat taraflarından tesbit edilmek üze- te kıral İknici Jorj'a bildireceği ceva- bını vermiştir. dar bertaraf edilmiş olduğunu — idrak etmiş bulunuyoruz. MHâlâ bir gün bu devleti çökertebi- leceğini zannedenler, eski düşman ve müuhasımımız bize taarruz etmeye te- şebbüs ettiği takdirde, Almanyanın bu düşmanın gayeleri için artık - faaliyot sahası teşkil etmediğini derhal göre- ceklerinden şüphe etmesinler. Esasen bu muhasımları tanıyoruz. Ve gene bir gün Almanyada bize kafa tutabileceği- ni veyahut dışardan zehirlerini ulusu- muzün damarlarına sokmağa muvaffak olabileceklerini zannetmesinler. Bütün bu uzun yıllar esnasında duamız yalnız şu olmuştur: “Büyük Allah, ulusumu- za dahilt barış ver ve dış barışını da muhafaza et!” Bilhassa neslimiz bu kadar cidal içinde yaşadığı için, barışın idarecilerine nutku ştır. Bu le Presburg konfe- ransında da görüşülecektir. a .. . Nöbetçi 1 — Pazar 2 — Pazartesi $ — Salı 4 — Çarşamba $ — Perşembe Halk 6 — Cuma . Ege 7 — Cumartesi Sebat, eczaneler İstarbul EKezanesi Merker Ankara Yeni ”» » Yenişehir muhafazasını her şeyden evel arzu et- mekliğimizin sebebi kolayca anlaşılır. Çalışmak istiyoruz. Alman devletini, bir yahudi bolşevistin fikirlerine göre değil, kendi temenni ettiğimiz şekilde teşkil etmek istiyoruz. Çocuklarımızın ların hayatını emniyet altına almak ve kolaylaştırmak istiyoruz. Bizim çektik- İstediğimiz, işimizi görebilmek için yalnız barış ve huzurdur. Şmdi tam bir emniyet içinde hareketimizin inkişa- fıma devam edebiliriz. Ne ihtiyatsızız, yapıyoruz. Huzur içinde ve kendimiz- den emin bulunuyoruz.” Nüremberg, 12 (A.A.) — B. Hitler, sında söylediği nutukta; yurdseverliğine ve fedakârlığına gü- irrg hiç biİr za * istikbalini temin etmek istiyoruz. Ön- — ler'mizden onları esirgemek istiyoruz. — ne de hiç bir şeyi mühimsememezlik — Alman kadınları ve B. Hütler nasyonal sosyalist kadırilar - toplantır — *— Diyebilirim ki, kadınlarımızın M ığ ı e Gd ” ddij n . *i ı vi . * « ir Nİ | ü