28 Ağustos 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5

m 8 AĞUSTOS 1936 CUMA (Başı 1, inci sayfada) n sonra eğ gn eki v.k eki nile ce kelimenin müş- e ei geldikleri ve gene bu re bunun isbatı müm- ün olduğu bir çok misallerle an- latılmışı - cini isine göre ve farkçe köklerden geldiğine mi ballerle işaret etti itikten sonra türk helimelerine ve eklerini yala manalar veren sakat metotlarla pe zaruretlerini anlat- epei parlak olan hepsi - Dil teorisinin müleerre ük bir ilâbın sı dilcilikte bü; in bı ang me ma aaa ölme > — bari ydaki iz z ke E yam si türk liğini. Bü ve koruyucusu ol. yük el “hermeile P ikeşlünesie: B. Naim Hazim Onat'ın tezinin hulâsası İstanbul, 27 ve — Ya | kurulta; Kayın tıs ale Onat'ın nişi tezin Mi şudur.: *k dilinin garb diliyle olan mü- eni esaslara ni a eni tanıklara ve ye! dayanarak isbat edil mi Eski ie deniyetinin büt dili ik me: dünya , niyetine kaynak En gi tür de bütün dillere kaynak olmuştu Güneş - Dil teorisinin ma ahiye ge Gü il teorisi beşerin yalnız “ tarihini değil bütün tefekkür mii aydınlatacak wii ir ışıktır. Bu Elem görülen vasi rın Miryeğin lamlarla bun- ka ybolmasi mn Lp an ani & m gerek türk gerk a- yab çi Ee ve li ii tererel > k teorisini! rin bi > kayra: ai m ie miştir, ye uzaklaşı Hr m doğan mefhumlar sayılamıyacak se çoktur, taze mevzu yapilan! anlardır. Ton mevzu ke kelimeler nlık uzun misal bağlı yir: anlam serisinin nasr) gü- eki sr uzaklaşmasından çek- tığı anlaşılma Prj. li Cevad Emre'nin tezi Bu tezden sonra agi Ahmed Ce- Emre bir Ahmed Cevad Ben renin müdafaa ii tezin ei a meselesidir. Bundan dört y önce türk si kurumunun istilâ ie tan ilmiş olan ka: n we yerlerine irkçeleri Pe olarak Yali A Cevad dı “ bir hükme a ve si- yantifik bir araştırma yapma, dan böyle bir kararla hareket etmenin doğru ol madığın: söyledi. T: ei izah etmek için #filozof,, a ve bunun filozofik taklarını seçdi ve “— Bun ze sebebi, bu ke- Timenin ia esce grekce mk tam bir iman e ded rın hepsinde gerek ge “sofya, sözlerinin zin karanlık ve şüpheli olarak gösterilmektedir. A vad nd “bir sözün €- tmolojisi karanlıktır.,, mek olduğunu i Şeraiti, eye sanı e ana- vafık bir surette izah e! elm dişi Dil teorisi ili e geçti, Güneş - Bil teorisinin o analizinde “Pilos,, ve “sofya, kelimele- rinin ası alla Bun Ahmed Cevad Güneş - Dil teorisi emelinin başlıca ameliye- derinden olan ana kökü ve düşmüş vo- kali Vi re ne gibi esaslara is- tinad ettiğini izah etti. Birer birer kelimelerin elemanlarını yazarak, türkçe ve yakutca İugatlara müracaat ederek DE t Bu suretle gerek “filos,, gerek "sofya, kelimelerinin türkçe kan “p - sav - söz » ve savak - der, BÖ, we itiraz kabul etmez su- “Akşam, gesi çıkmış İerle izah iin le uzaklaş” ette epi masından ve batmasından doğan 2. 2 | Bu aretle a imlerince ka 7 n dı öyle Eşi ranlık kamş ham etiği BEİ a e göreme Alk düşünüşte ın arasındaki birlik iinde dak Gür ve yakınlığa aklımız birdenbire ver: ala la eli ea kekin e Bu anlamların a di vi ve etti, Bu araştırma sonunda; bi ile birliğini en için ile : İk ye pe a e kii rk» «... Artık bundan sonra emi & ö ma ie ka bati in yanındaki arab: | leminde terimlerin esasları la Sa akşam ve Ya anl il gen mi Beceye aid bir çok kelimelerin ve tindir. Türkçe ol vam edebilir | Bunun menin — İ inci Sual « sulu, . miyiz? sletiğin Diye sordi de şöyle bir sual tevcih ettis ULUS Dün, Kurnltayda önemli bir tez okuyan B. Naim Hai nat 4 En makbul ve muteber eserle rimizce meçhul ve sözl mlata: iikayd kalk misiniz? si dilek d Emre ana dili, oriji- iishaları Ah nali kaybolmuş gr dünyanın her tarafına Me bir ki- nzetti, Bu kitabenin en orijis an kalmış ran Pa- e kadar yayı ha inde o ln ye şleri. bizimle beraber Da pi iştira- lerim.” ye e in günesine bir şairimizin iki mısrar e “hltah ede rek bitirdi: Atatürk andirvi na, Güneşden içtik ine kana. Prf. Abdül tezi Ka 'esör Ahmed sonra Cev Abdülkadir İnan, iş Dele ya- zılı olan tezini okudu: “Gü » DU sami ei hiç bir utlak bir kon- ılmaz. Bu gi lerce de e id “baba, 1801 bile sz kanunu Güneş - Dil teorisi keşfetti, id e ” 2 kan Bu keşif etimoloji bakımından sok önemlidir. Bir vk ia loji ve birçok kelimelerin aynı kökten geldiğini ancak bu “ $ kanu- nuyle tayin edebiliriz. Meselâ “ki di, aba, bura” ve âire kelimelerinin ayni kökten geldiğini biz ancak bu » Di iyle tayin ediyoruz, Se, kanununun türk dilinde genel bir kanun olduğu “k. v.” son eki ile biten yüzlerce e tetkikiyle tahakkuk nin ie ie tezde beş keli- a Jehçelerindel “anak” ve çagataycadaki “şanâk,, kelimelerinde görülür, “Alaşa” Dil Kurultayının 3 üncü günü sindeki “malak,, kelimesinde yaşamak- tadır. üştak Mayakonun tezi misir Mayakon 0- z hülâsası şu- B. İsmail Son tezi İsmail e İsmail Müştakm n evvel söz söyliyen değerli ları” nı yeni, zengin ve feyzli bir ışıkla ay- dınlatan Gün: isini vazih de- lillere dayanarak müsbet ve ilmi bir şe- ilde izah ettiler. Etimoloji ilmine kuvvetli ve emni- yetli bir iddia ile giren türk jenisinin w gürbüz buluşu yüce kurultayınız yoluyle ârtık dünya lenguistik âle il e de ilân in bulunuy. n- eri zevk ve a ile dinlenen ve ler den sonra be sö ini ler teorinin tatbikata tam, sahih v Bayan Nezahet vi $ürette mutabakatını deme erimler mahiyetinde olacaktır. “İP” kelimesinin tahlili İsmail Müştak Mayakon ilk öne “il” kelimi ihtiçaç ve İ- timada salih mehazlerin bu kelimenin bi İn arklı geldiğini iye ve muhtelif lehçelerdeki manâ esini ele alarak imenin, gerek “ilki” kelimesinin tahlillerini yapan İsmail üüştak, bazı etimologların türkçe ke- Vimeleri tahlil ederken ana köke yan- m manâ vermek dolayısile kelimenin de manâsını tayinde ni düştükle- rini söyledi ve dedi Yanlış —— mücadele “Türk dinin daya dillerine na- sıl kaynak vazifesini gördüğünü İsa ve kelime unsurlarının indi tayinde ne gibi roller oynadığını tesbit etme- Güneş - Dil teorisi maları komisyonunun toplantısı İstanbul, 27 (A.A. yi ğe kürulta; ) — Bugün in yanın umumi - Dil teorisi ve dü ekeni komisyonu toplan» miştir, Bu komisyonda profesör Ahmed Cevad, Emrenin dün okuduğu tez et- rafında fikirler ye e kiye ve yaban- cı profesörler de esas itibariyle tasvib- kâr olan kalaktl gi söylemişlerdir. SAYFA 5 ğe muvaffak olan Güneş « Dil teorisi bir taraftan bu vazifeyi m yaparken, — taraftan türk kelimelerine ğer taraf yanlı manâ iş metodlarla lee. le etmeği de kendisi için bir zaruref i lakki e h di ifesie nin selâmeti, hem de ilmin iffet ve asae ay ei ihmali caiz olmayan bir vas zi am > vii KA arap âlim lerinin yi kleri bazı ana j seni e ii ihle rini yaptı İ insanların ateşi dei keşfettik. Mei izah eden bir türk mitolojisini elektrik ve yaltrık kelimeleri nin köklerini de reiki bunların mop folojik bakı irlerinin aydı olduğunu izahdan sonra (otlamak) sö“ züne ve ve ilmi izahlarını şu cümle lerle amladı: N En büyük müjde “— Türke ve türklüğe güneş altında Sekil Ni Ni N İ vi j i N ” i tezini okurken 7 her hakkı, lâyık olduğu her iöyzi, ner 4 ie » kemali v m azmiyle uğs ve en büyük inan kaynağıdır.” an sonra A vi J cemiyeti şark şubesinden Napoli Ğ kesk şark enstitüsünden sila tebrik İ graflarını okudı om - yarın toplanmı ! Üzere celseyi tatil e T.D.Ki nun i tebliği ' İstanbul, 27 (AA.) — Türk Dil Kw " rumundan bildirildiğine göre, Kurul | tay üyeleri ının adresing Jar, sahibleri bul z bahçe postanesinde kalmıştır. Adresle * Te İnd. telgraf veya havale beklğ rin Dolmabahçe postanesine mik Telin bildirilmektedir. ve dil karşılaşır. mektup, telgraf, havale gelmiş ve but , 4 lunmadığı Dolma i gleden sonra li ede o f pılmıştır.. Bu toj j yanında Başveki) ça in sadi 4 haide şereflendirmişle > i seyi başkan Safi Akin miş i ve ürü töplantının ve okun ia çk edilmiştir. w müteskib profesör Naim O- nat Dö okumuştur. Kısa Dış arşova, — Köylü partisine men- sub iki mebus köylüleri hükümet aley- hine vk yn e Kurtuska 1 te etmi da komünist SİLİN a için gok ciddi Bir harekete geçmiş ve gim- diye kadar 72 kişi tevkif etmiştir. " Me - sm girke a gel iaiştir. Gelindi ei 5 eler ara” sında muntazam hava & 4: meselesi halledilecektir. * Tokio, — Dış işleri bakanlığının ın bildirdiğine göre, dış İşleri kanlığı sâbik müs N if “bala” imesinin son Mei Anadolu e iş olan B. Ohtanm yerine ponyanın Moskova büyük elçiliğine ta- yin olunmuştur, e döke Üs bi Ve Haberler Yakında Berne kanto- b Sera İsviçre askeri manevs © ralarında yedi yabaner beyet hazır bus Da Ni Ni * Londra, — Deyli Ekspres gazete sinin bildirdiğine göre son zamanlarda vada tevkif olunmuştur. * Budapeşte, — Resmen bildirildi ğine göre b olan başbakan Gömi im birkaç hafta yakın bir memlekette bir 20 sanatorlun ii lek tir, a * Bern, — Bütün İsviçre gazeteler) © | italyan ordusunun yapmakta olduğu d yük manevraların bilhassa yeni Straw teji teorisi bakımından büyük ehemi yetini tebarliz ettirmektedirler, il