— " 20 TEMMUZ 1936 PAZARTESİ - - SON DAKİKA: İspanyada son vaziyet Madrid üzerine yürüyüş devam ediyor Üç eyalet daha ihtilâle iştirak etti. Kabinede yeni değişiklikler oldu. Paris, 19 (A.A.) — Pari Suar gaze- tesinin Cebelüttarıkdan öğrendiğine gö- Te, isyan etmiş olan kıtaların bir kısmı bu sabah Kadiks şehrine gelmiş ve Mad- ride hücuma devam etmek üzere Sevil garni ile birleşmek maksadiyle bu gehre doğru yürümeğe başlamıştır. Âsi- lerin başka bir kısmı da bir torpido muh- ribi refakatinde, Alceziras'a gelmişler- dir. Aynı gazetenin Rabat muhabirinin bildirdiğine göre hükümet tarafından Melillaya gönderilen gemilerin üçü, â- silere iltihak etmiştir. Bir dördüncü ge- - mi de Laroş limanına gelmiş ve hemen âsilerle muhabereye girişmiştir. General Franko, Melilladan isyanı idare etmektedir. Sanıldığına göre, is - yan etmiş olan kıtalar, vaziyete hakım dirwve nizami muhsfaz etmektedirle. General Franko, bizzat *->anya gene rallerinden, mesclâ Sevil ikinci fırkası kumandanından takv'ye kuvvetleri al maktadır. Havas Ajansının Cebelüttarık'dan bildirdiğir> -”-- 3a bir torpido »'->- Zıras açıkla: a: 2 — ,9 y eTi mıştır. Altıncı topta, kışlalar ve resmi binalar beyaz bayrak çe! - * *-zdir. Barselonda karışıklıklar Marsilya, 19 (A.A.) — Buraya ge'-» haberler, Barselon'da karı; '" "'ar vu - kua gelmekte olduğu merkebindedir. Tafsilat mevcut değildir. Zira muhabe- re kesilm'-tir. Üç eyalet daha ihtilâle iştirak etti Paris, 19 (A.A.) — Havâs ajansı- nın Rabat'dan bildirdiğine göre, gene- ral Franko, neşrettiği bir râdyogramın- da, Endülüs eyaleti ile Valladolid ve Furgos eyaletlerinin ihtilâle iştirak etmiş oduklarını bildirmektedir. Kabinede yeni değişiklikler Madrid, 19 (A.A.) — Hükümetin radyo ile neşrettiği bir beyanname göre kabinede yeni bazı değişiklikler yapılmış, başbakanlık ile deniz bakan- lığına Jose Giral, iç işler bakanlığına da general Pozas getirilmişlerdir. Kenya'nın müdafaası için alman tedbirler Londra, 19 (A.A.) — Nairobi'den bil- lirildiğine göre, Kenya sömürgelerinin müdafaası için teşkil olunan hükümet komitesi mevcud kıtaların ilgasiyle ye- cine Kenya'da bulunan bütün yabancı - lardan mürekkeb ve ingiliz subayları- nın idaresi altında bir kuvvet kurulma- sını ve dahili asayiş için de yerli müfre- zeler kurulmasını teklife karar vermiş- tir. Yahudiler şimdi de Kü- ba'ya göç ediyorlar Havana, 19 (A.A.) — Amerikalı Vil- yam Siroviç cumur reisi B. Gomez'den Kübada alman yahudileri için bir kolo- ni kurmak iznini almıştır. Mumailey - hin ifadesine göre Kübaya beş sene içinde 150.000 yahudi yerleşebilecektir. * Bayreuth — B. Hitler, yanında bir çok zevat olduğu halde, Vagner festivalinin bulun- muştur. açılışında hazır Cenvrede şiddetli bir heyecan uyzmdı "dı B. Bek'in bugün vaziyet hakkında Danzig hükü- meti erkâniyle konusması ihtimali var.. (Başı 1. inci sayfada) dolayısiyle pazartesi günü Danzig hü- kümeti erkâniyle görüşmesi ihtimali vardır. Danzig meselesi ve fransız gazeteleri Paris, 19 (A. A.) — Figaro gazete- sinde d'Armesson, Danzig meselesi hak- kında şöyle yazıyor: “İki anlaşmazlık karşısında bulunu- yoruz. Birisi Milletler Cemiyeti ile Al. manya arasında öteki de Almanya ile Lehistan arasındadır. Birinci anlasmaz- lık bahsinde Almanya, Milletler Cemi- yetinde reylerin parçalanacağını hesab ederek buna güvenmektedir. Fakat ikin- ci anlaşmazlık dolayısiyle leh kamoyu- nun artık sabırsızlanmıya başlamıs ol.- duğu sanılryor. Londrada Framnsa ile İn- gilterenin “Büyük deniz devletlerinin sükütu” nun nizam ve emniyet içın gös. termekte olduğu tehlike hakkında dü.- şünmeleri fena olmaz.” Fopüller gazetesi diyor ki: “Leh kamoyu, D anzig'de bir hükü- met darbesi yapılmasını kolaylık!: ka- bul etmiyecektir. B. Bek, pek yakında bunun farkına varacaktır.” Ümenite gazetesinden: “Cumartesi günü bir axaya gelecek Danzig senasınm yeni kararları olan fransızlarla ingisizlerin ve belçi- kalıların bir yangının baş göstermis ve Almanyanın bir sınırı zorlamış oldu. P ğ Kar lar cemiyeti Dan igde'li Mil koimiseri B. Lester ğunu bilimniyorlarmış gibi davfanmaları mümkün değildir. çıkan âsiler Madrid (Başı I. inci sayfada) İspanyol kabinesi, vaziyet hakkında konuşmalarda bulunmak üzere bir 1>p- antı yapmıştır. Öğrenildiğine göre ispanyol Fasında- ki askeri mahfiller, haftalardanberi bil- hassa Melilla ve Ceuta'da hoşnudsuzluk alâmetleri göstermekte idi. — Subaylar, isyan etmişlerdir. Melilla'daki kuvvet - lerin başkumandanı General Romerales subayları toplamış ve kendilerini vazi - felerini yapmaya çağırmıştır. General Romerales, kendi askerle)'i tarafından tevkif edilmiş ve öldürülmüşür. Albay Solano, kumandayı eline almış ve bu es- nada şehirde bir yangın çıkmıştır. Sivil muhafızlardan bir subay, sosyalist ve komünist gençlerin yardımiyle isyanı bastırmağa teşebbüs etmiştir. Emin bir kaynaktan bildirildiğine göre hükümet kuvvetleri, âsileri bozguna uğratmışlar ve isyan etmiş olan subay- lar fransız Fas'ına kaçmışlardır. Âsilerin İberik yarımadasına çıkma- larının önüne geçmek için Fas kıyıları. na bir takım harb gemileri gönderilmiş- tir. Burgoz ve Pamplüno'da kargaşalık - lar çıkmıştır. Madrid'de sükün hüküm sürmekte olup kuvvetli polis müfrezeleri, motör- lü kuvvetler ve sosyalist ve komünist milisleri boyuna sokaklarda devriye gez- mektedirler. İsyan ne zaman başladı? Kazablanka, 19 (A.A.) — İspanyol Fasından dün akşam buraya gelmiş olan cesi Laro ve Melilla cumartesi, pazar ge- da başlamış oldu - ğunu söylemektedirler. Hattâ, âsiler Tetuan'daki yüksek komiserlik binası - nı da işgal etmişlerdir. İspanyol Fasın- da oturan birçok kimseler, fransız Fa- sına sığınmışlardır. Kanarya adalrından gelen Generai Franko, evelki gün ispanyol varmıştır. Âsilere düşman olan halkın bir kıs- mı, umumi grev ilân etmiştir. Birçok katiller vukua gelmiş olduğu haber verilmektedir. Fasına İspanyol Fasına 12 vapur dolusu asker gönderildi Cebelüttarik, 19 (A.A.) — Havas a- jansının muhabiri, ispanyol kıtaları ta- şıyan 12 geminin Fas'ın İspanyol böl- gesine hareket icin emir almış oldukla- rını bildiriyor. Haber alındığına göre bu bölgede ihtilâlciler vaziyete hâkim bulunmaktadırlar. Dolaşan bir şayiaya göre İspanyada da ihtilâl çıl. nış veya çıkmak üzeredir. Denildiğine göre Kartaca'da ve Tor- rol'da bulunan harb gemilerinde isyan çıkmıştır. Orens'de arbedeler zuhur et- miştir. Melilla'da vaziyet Raba, 19 (A.A.) — Raba ile ispanyol bölgesinde Laroş'daki fran- sız konsoloshanesi arasında telefon mu- haberatı kesilmiştir. Dolaşan bir şayiaya göre Melilla'da lejyon etranjer de isyan etmiş ve birçok Fas'ın şehirlerde askeri ayaklanmalar olmuş - tur. Ayaklanma ve sol cenah gazeteleri Madrid, 19 ÇA.A.) — Sol cenah ga - zeteleri, sansür tarafından çıkarılmış yazıların boş kalan birçok beyaz sütun- lariyle çıkmıştır. “ El Sosialista” gazetesi, partisinin bir beyannamesini neşretmiş- sosyalist tir. Bu beyannamede işçiler, bu müşkül dakikada sakin ve uyanık bülunmağa çağırılmakta ve işçi kurumlarının kayıt İspanyada vaziyet ciddileşsti Fastan hareket ederek Kadiks te karaya üzerine yürüyorlar Bütün İspanyada ihtilâl çıkmak üzere olduğu bildiriliyor; hükümet tedbir aldı. sıZ ve şartsız olarak tamamen hüküme - tin emrine hazır bulunduğu bildiril - mektedir. Âsiler, İspanyaya ihraç hareketi yapıyorlar Cebelüttarık, 19 (A.A.) — Havas a- janst tarafından bildirilen ve henüz teeyüt etmiyen şayialara göre Fas'daki ispanyol askerleri, Madrid üzerine yürü- mek üzere İspanyaya bir ihraç ameliesi yapmak tasavvurundadırlar. Cebelüttarık, 19 (A.A.) — ÖFrenil- diğine göre Fas kıtaları bu sabah Ka - diks'de karaya çıkmış olup bu dakika - da Sevil yoliyle Madrid üzerine yürü - mektedir. Sevildekti kıtalar da zaten bunlara iltihak etmiş olup beraberce Madrid üzerine yürümektedirler. Âsilere karşı alınan tedbirler Madrid, 19 (A.A.) — El sol gazete- si, beraberlerinde sivil muhafız müfre- zeleri bulunan Rio Tinto maden işçileri bir çok dinamitlerle mücehhez oldukları halde âsilere karşı savaşmak üzere Se- vil'e hareket ettiklerini yazmaktadır. Aynı gazete, bombalar yüklü olan 40 tayyarenin bu sabah Malaga, Kadiks, 'Tetuan ve Melilla üzerine hükümetin beyannamelerini atmak üzere Kuatro Vientos tayyare meydanından havalan- mış olduklarını bildirmektedir. Dolaşan bir şayiaya göre tayyare yüzbaşısı Reksac, Sevil ve Ceuta âsile- rini bombardıman etmiştir. Umumi grev ilân olundu Madrid, 19 (A.A.) — İşçi sendikala- rı, sükün tamamiyle kuruluncaya kadar umumi grev ilân etmişlerdir. Grevler, örfi idare ilân edilen yerlerde otomatik surette başlıyacaktır. Kabinede yapılan değişiklikler Madrid, 19 (A.A.) — Kabinede de- ğişiklik vücuda getirilmiştir. Yeni kabi- birliğine mensub cumuriyetçileri nede cumuriyetçiler bakanlar ile sol cenah partisine mensub 3 ve milli cumuriyet- çiler partisinden 3 bakan bulur:- -kta- dır. Yeni dış işler bakanı, B. Justino As- karate, 39 yaşında olup cumuriyeti kur- muş olan partiye mensubtur. Hükümetin vaziyete hâkim ol- duğu söyleniyor Paris, 19 (A.A.) — Madrid'den yarı resmi bir kaynaktan dün akşam alınan bir telerafta hükümetin vaziyete tama- mivle hâkim bulunduğu ve dört gene- ralin tevkif edilmiş olduğu bildirilmek- te idi. Âsiler liderinin binmiş olduğu tayyare, hükümete sadık kuvvetlerin e- line düşmüştür. İsvanya Fas'ında hükümete sadık kıtaların başkumandanı, general Mora- to'dur. Hükiütmetin tebliği Madrid, 19 (A.A.) — Hükümet bu sabah saat 10.30 da radyo ile bir tebliğ ne$ğretmiştir. Bu tebliğde Barselon'da or- dunun örft idare ilân etmiş olduğu ve fa- kat varmak istediği gayeleri elde edeme- miş bulunduğu bildirilmektedir. Sivil muhafızlarla hücum krtaları ve polis kuvvetleri âsileri yenmişlerdir. Âsiler, bir çok ölü verdikleri gibi yaralıları da çoktur. Bunların arasında her rütbeden subaylar vardır. Âsilerekarşı yapılan ha- rekâta hava kuvvetleri de faal bir suret- te iştirak -etmiştir. Âsilerin ihraç harehetine karşı alınan - tedbirler Malağa'da donanma Lejyon Etranjer ile Fastaki isbanyol kitalatının İspan- yaya gaçmesine engel plmak icin boğa- LONDRA'DAKİ KOMPLODAN SONRA: Yeni ihtiyat tedhiıî leri alınıyor Londra, 19 (A.A.) — Geçen süikasd dolayısiyle kıral dinastisinin emniye- tini sağlamlaştırmağı temine matuf ted- birler yakında kuvvetlendirilecektir. Daha şimdiden bir takım ihtiyat tedbir. leri alınmıştır. Filhakika, emniyeti u- mumiye idaresi, gece gündüz hükümda. rın şahsını muhafazaya memur güzide kuvveti artırmak için yeni müfettişler tayin etmiştir, İngiltere kıralının yakında Fransaya yapacağı yolculuk esnasında emniyeti meselesi derin tetkiklere tâbi tutulmuş ve fransız - ingiliz polis makamları a. rasında görüşmeler yapılmıştır. Londrada araştırmalar Londra, 19 (A. A.) — Polis bir çok yerlerde araştırmalar yapmış ve mühim mikdarda patlayıcı maddeler, silâh ve cepane bulmuştur. İrlanda cumuriyet partisine mensub 6 kişi tevkif edilmiş- * tir. Frankfurter Saytung'a göre Almanya sulh plânını nasıl gerçekleştirecek? Frankfurt, 19 (A.A.) — Frank: furter Saytung, diyor ki: “Almanyanın sulh plânı kon- feranslı «eya konferanssız ve müşterek bir metod kabulü müm- kün olmadığı takdirde bir taraf - lr olarak merhale merhale ger - çekleştirilecektir. Aynı gazete ilâve ediyor : “ Bizim silâhlı kuvvetimiz her türlü adaletsizliği defetme - ğe yeter. Biz bunu 7 mart tarihin- de isbat ettik. Almanyaya karşı yaprılacak her türlü tecavüz ve her nevi ittifak bizi hiçbir suret- le — şaşırtmıyacaktır.. Üçüncü Rayh, komşsularımızın ittifaklar sıyasasının kayak yolundaki ha - kiki veya zahiri teslihat arttırma- larını telâfi edecek derecede kuvvetlidir .Bununla beraber Al- manya ilk vermiş olduğu sözün ilerisine geçmiyecek ve bir had - den zivade silâhlarını arttırmıya- Faktra | Kısa Dış Haberler *.Londra — Deyli Herald gazetesine göre, Nevyork'a varmış olan ingiliz ban- kası direktörü Montagü, amerikan - in. giliz ve fransız paraları arasında müs. takar bir kambiyo kurulması için ko- nuşmalarda bulunacaktır. * Paris — Fransız - Polonya ticaret konuşmaları neticelenmiş ve mukavele imzalanmıştır. ... — RR. Peker'in e yW . İnkılâb Dersleri Ankara ve İstanbul Üniversi- telerinde R. Peker'in verdiği inkı- lâb derslerinde tutulan talebe notlariı, gözden geçirildikten son- ra, ULUS Basımevince kitap ha- linde basılmıştır. 124 sayfa tutan eser, yalnız basma masrafı kar- şılığı olarak her yerde ON KURU. ŞA satılmaktadır. zı muhafaza etmektedir. Huella'da hü- kümete tarafdar olan garnizon âsi kuv- vetlere karşı harb etmek üzere Sevil'e doğru yola çıkmıştır. Bilbao'da halk hükümeti, valiyi ve cumuriyeti alkışlamışlardır. Kadiks'de hükümete tarafdar olan kuvvetler valiyi ve mumaileyhin sara- yında kuşatılmış bulunan hücum kıtala- rını kurtarmak için âsilere hücum etmiş- lerdir. Evvelki gece Madridde hiçğ bir hâ- dise olmamıştır. Madrid bu sabah normal bir hal g “s- tetivordu y