16 Mart 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 6

ö ULÜĞ Y6 MART 1536 PATARTEY » üdsdkez, & — 15 -sovyet dostluğuma dair resimle” £ a yaşına giren türk Sovyet dostluğu Türkiyede el e =fş Türk dostluğu Sovyet ülkesinde Tefrika: No, 21 TOPYEKÜN HARB Yazan: General Ludendorf Türkçeye çeviren: Hikmet TUNA Dünya harbı ve dünya kapitalistlerinin meydana getirdiği felâketler kargaşalığı ve güvensiz finans durumları içinde, devletle - rin, bugünkü günde bir harbı ne dereceye kadar finanse edebilecekleri çok düşünüle - cek bir meseledir. Bu devletler arasında, yalnız İngilterenin finansal vaziyeti mem - nuniyeti mucip bir mertebede telakki edile - bilir. Eğer harb, yahudi - roma isteklerine uy- gun ise, dünya kapitalistleri, böyle bir harb için, parayı emre hazıf bulundururlar. Fakat bunu yaparken de, dünya harbının *“galib devletlee” nde şahid olduğumuz gibi, gene yahudi dünya cumurluğunun, yahud İ_Roma ilâhi devletinin ekonomik kollektifi içine, galip devletleri ve bu galip devletle - rin uluslarını sokmak maksadiyle hareket ederler. Hiç şüphesiz ki, Avusturya Generali Montecuculi'nin dediği gibi, harbın güdül - mesi için, ilk önce paraya, ondan sonra gene paraya, üçüncü ve en son, gene paraya ihti- yaç vardır. Büyük hükümdar da, müşahede ve müta- lealarında, daima, ordu kuvvetleriyle finan- sın müşterek ilgilerine işaret etmişti; hattâ yedi yıl harbını bile, yalnız İngilterenin fi - nansal yardımiyle yapabilmişti. Paranın, bir harb için olan ehemiyeti, eskidenberi redde- dilemez bir keyfiyettir. Atalarımız, harbı parasız yapıyorlardı, Çünkü harb bir ulus işi idi. Bugünkü günde buna imkân yoktur. Fakat, Topyekün poli - tika, harb güdümüne ve ulusun hayat idame- sine faydalı olmak üzere başka yollardan da yürüyebilir, ki bu yollar, alman finans idare- sinin 1914 deki seferberlikte tuttuğu yolla - rı da aşar. Ben demek istiyorum ki, sağlam bir ulus güdümü olan her devlet, harb güdümüne iç memlekette kullanılabilecek araçlar bulmak mevkiindedir; şu da var ki, devletin, bunu yaparken, sağlam bir finans idaresinin esas- larına aykırılık etmemesi gerektir; aksi takdirde, müdafaa ordusu için çok tehlikeli bir şey olan reaksiyonların önüne geçilemez. Esas itibariyle, memleket dışı satınal - ma işlerinde, yani ulus ve harb güdümünün . ihtiyaçlarını temin etmek için, yabancı mem- leketlerden mal ve eşya getirmek mecburi - yeti olunca, vaziyet değişir. Böyle bir vazi- yet karşısında, memleket içinde mer'iliği olan tedbirler, yürümez. Eğer elde döviz yoksa, yabancı ülkelerin malları ancak altın ile satın alınabilir Bunun neticesinde de memleket içindeki paranın değeri mütees- sir olur. Fakat bir harb takdirinde buna da katlanmak mecburiyeti vardır. Dünya harbı basladığı zaman, alman dev- let bankası olan rayhsbankın muhtarlığı, büyük ölcüde elinden alındı. Bu, örnek olma- ğa değeri olan bir harekettir ki, Dawes ka- nunları ile, rayhşbankın devlete karşı olan durumu, her zamankinden daha muhtar bir hal almıs olmasına rağmen, cok ehemivet- li telakki edilmelidir. Topyekün politika devlet bankasının , devletin hükümranlığı altına girmesini istemektedir. Altın karşılıklı para, birçok devletler için, ekonomik inkisafa bir engel teski! etmekte- dir. Bizdeki, tedavülde olan banktnotların üçte birinin altın karsılığı olması kaidesi gi- bi, altın karşılıklı para kaidesi, daha dünya harbında kaldırıldı; Almanyanın bugün ar - tık, öz olacak bir altın karsılığı yoktur. Milletler, dünya kapitalistlerinin de,” — leriyle, her ne suretle olursa olsun, karşılı a ğını memleket içinde bulan, yahud, hususi rayice tabi olan ve yalnız memleket içine mahsus bir para kullanmak zorunda bırakıl- maktadırlar. Eğer ki, devletler, paralarına başka bir değer ölçüsü bulmakta anlaşacak olurlarsa, dış münasebetlerinde de, altına bağlı kal - maktan yakalarını sıyırabilirler. Ne de olsa, bu mesele, uzak bir âtinin malıdır. Fakat, yalnız memleket içinde tedavüle mahsus olan bir para da, ortadan kaybolabilecek bir mahiyet taşıdığı müddetçe, hiç bir işe ya - ramaz. Ancak, paranın piyasadan çekilemez bir mahiyeti olduğu zaman, bir devletin para iş- leri sağlam kalabilir. Kambiyo ve paraya sekil vermek mesele- si, bir milletin ekonomi hayatı ve dolayısiy- le,harb güdümü için de, fevkalâde ehe- miyeti olan bir meseledir. Harb güdümü, topyekün harbın finansal temelleri, hakiki olarak nasıl vücude getirildiğini bilmelidir. Yukarda sözü gecen şeyler arasında, “harb paniği,, ve tekmil ulusun seve seve yanmıs olacakları maddı fedakârlıklar da vardır. (Sonu var)