1 Mart 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON YEDİNCİ YIL. No: 5242 ADIMIZ, ANDIMIZDIR 1 MART 1936 PAZAR YRAAAAMAAAAAAARAN H AAAARARA MANAARARARARARAZ sayıfamızdadır. Son haberler ücüncü AAARARRA AAA ARAARARAAARARARARARRARARARARARDAN Heryerde 5 kuruş Amba- Alagi düştükten sonra —— —— —— Somali cephesinde ileri hareketin yeniden başlaması ve Grazianinin Harrar üzerine y” at | $ Amba-Alagi'yi döven italyan topçuları Londra, 29 (A. A.) — Royter bildiriyor: Eritre kaynaklarından gelen ha- berlere göre, Habeşistanın şimz_ıl ka- pısını teşkil eden Amba - Alagi, bü- yük bir mukavemetle karşılaşmıyan İtalyan kıtalarının eline geçmiştir. İtalyanlar, burayı almak için üç koldan ilerlemişlerdir. Sağ ve sol ce- Başbetke zrtem Beasdiri 1 MARTIN HİSSESİ F.R. ATAY Bozkırın bağrma ilk milli ray, İsmet İnönü tarafından, 922 cu - | muriyet yılının 1 martında arma - ğan edilmiştir. Demiryol ması:afı bir neslin sırtına yükletilmez diyor- lardı. (Harbı, ve harbta yolsuzlulş ıstırablarını yalnız 1914 - 18 nesli çekmiştir.) Bu yüksek firenk işi - nin idare ve tekniğine türk aklı ermez, diyorlardı. (Hür yaşamak için türk aklının ermeğe mahküm olduğu işlerin belki en hafifi bu idi.) : Demiryol yalnız milli müda - faa için değil, hattâ ekonomik za- ruretler için de değil, Anadolu' - nun, tarihin hiç bir devrinde vü- cud bulmıyan coğrafi ve milli bir- liğini kurmak için lâzımdı. 6 ay kar hapsi, veya, üç ay çamur fel- ci, yahud ayda bir posta ile, pa - ramparça yaşayan kıtamsı bir memlekette, ne maddi ne manevi, hiç bir birlik esas bulamaz. 922 de bana Çankaya'da bir bahçe satmak istiyen Ankara Efendisi- nin izahlarını dinledikten sonra, meziyetleri hakkında söylenenle - ri bırakınız, toprağın ölçüsünü bi- le anlamamıştım. Bazı lehçeler lisan farkı denecek kadar ayır, âdetler haşka, biraz zorlasanız tarihi ananeler başka idi. Demir - Yollarınım. devamlı müna- sSebet kurmadığı zamanlarda aşağı yükarı her memleket için va- Ziyet buidi. Kavur, şimendiferi, _taıyü ve italyan vahdetinin teme- li addetmiştir. Ne ise bir harb felâketine da- ha uğramak istemiyen, yahud böy- ebir felâket olursa, onu bağlı, toplu ve organize bir memleketle arşılamak istiyen bu nesil, şom Ağızlara kulak vermektense, İs - qe_t Nönüne para vermeği terci ti. 12 yılda 2469 kilemetre de - (Sonu 5. inci sayfada) ümesi bekleniyor nah kolları merkezden daha hızlı ve daha ileriye doğru olarak hareket e- derek bir kıskaç vazifesi görmüşler- dir. Merkez ise doğrudan doğruya Amba - Alagi üzerne ilerlemiş ve ni- hayet üç bin metre kadar yükseklik- teki bu geçidi ele geçirmiştir. Bu ta- arruz bütün hedeflerine varmıştır. İtalyan ileri kolları bugün Amba - A- laginin bir kaç kilometre gerisinde Aşangi gölü ve Kuaram şehri istika- metinde bulunmaktadır. Yine Eritre kaynaklarından haber verildiğine göre, iki İtalyan kolordu- su Tembiende bir çevirme hareketi yapmaktadırlar. Bu hareketin hedefi, Ras Seyyum ve Ras Kassayı bir mu- harebe vermeğe mecbur etmek ve ya- hud bu orduların ufak ufak gruplıra' ayrılmak suretiyle cenubu garbide!n çetin patika yollarından geriye çekil- mesi neticesini elde etmektir. (Başı 3. üncü sayfada) Hükümet yeni bütçeyi Kamutaya verdi Yeni bütçe iki yüz on altı milyon sekiz yüz seksen bin liradır. Finans Bakanının gazetemize söyledikleri Yeni büdcenin esaslarını anlatan Fi- nans Bakanı B. Faud Ağralı 1936 büdçe projesini hükümet dün Kamutaya vermiştir. Yeni büdce pro- jesinin ana çizgileri hakkında Finans Japonyada isyan bastırıldı Sokaklardaki barikadlar yıkıldı -- Japonya normal hayata kavuştu Japon Genel Kurmayı toplantı halinde Japonyadaki isyan etrafında dün, bi- ribirini tutan haberler gelmiştir. Şang- haydan gelen 'Tokyo kaynaklı bir habere göre asiler, gece yarısından sonra kışla- larına dönmüşlerdir. Bundan sonra ge- len bir telgrafta, âsilerin, hükümet bina- larını işgalleri altında bulundurduğunu ve Tokyoya çıkarılmış olan donanma as- keriyle, kara askeri arasında bir harb- ten korkulduğunu bildirmekte idi. Tok- yo kaynaklı olan şu haberler Japonyada KÜCÜK ANTANTLA __/ı____—-—'—' BÜYÜK DEVLETLER BÜYÜK DEVLETLER B. Hodzanın Lö .. . , Tana söyledikleri T Paris, 29 (A. A.) — Çekoslovak ya başbakanı B. Hodza, —Temps gazetesinin Prag muhabirine be - yanatta buluna- rak, küçük an - tant — ekonomik konseyi lerini Paris ve e Belgrad'da yap- Lö Tan'a beyanat- tığı görüşmeler ta bulunan B. — den haberdar et - Hodza tiğini söylemiğtir. B. Hodza, küçük antant paktını imza etmiş olan devletler ara- sında ekonomik bir anlaşma hazırlamak üzere B. Titülesko ve B. Stoyadinoviç'le (Sonu 5. inci sayfada) ile Roma delege - sükünun yerine geldiğini anlatmakta- dir: (Sonu 3. üncü sayfada) Basın celal Bayar sergiyi açarken, törende bulunanlardan bir grup, & veriyor, sergiyi gezenlere bir bakış — (Divanü lügat - it - Türk) te bulu- Bakanı Fuad Ağralı gazetemize şu izahatı vermiştir: — “ 1936 senesi bütçesi 216.880.000 lira olarak hazırlanmış ve Büyük Millet lisine takdim ol ştur. 1935 se- nesi bütçesi 195.000.000 lira idi. Ancak 6.500.000 lirayı mütecaviz varıdatı olan buğdayı koruma vergisi ile 3.,500.000 li- va tutan hava kuvvetlerine yardım ver- gisi bütçe haricinde idare edildiği için bu yeküna dahil değil idi. 1936 senesi bütçesinde her iki vergiyi de muvazenei umumiye dahiline aldık. Şu hale naza- ran 1935 bütçesinin hakiki yekünu 205.000.000 liradır. 1936 bütçesinde ise 1935 senesine ’ 11.880.000 Hiralık bir fazlalık nazaran vardır. Bu fazlanın 6.000.000 lirası arsı- ulusal durumun istilzam ettiği icablar hasebiyle milli müdafaamızın takviyesina 3.500.000 lirası ziraat işlerimizin ıslâh ve inkişafının teminine, 1,800,000 Hirası maarife, 800.000 lirası hastalıklarla mü- cadelenin takviyesi için sıhhiye vekâleti- ne tahsis edilmiştir. 1936 bütçesiyle yapılan bu zamlar varidat bal, bir | da gö- rünen inkişaf ve bazı vekâlet bütçelerim- de yapılan tasarruflarla karşılanmıştır.” 1936 büdçe projesinin masraf kız- mrı şöyle tesbit edilmiştir: Büyük Millet Meclisi Riyaseti Cumhur 2895 TI 400 880 (Sonu 6. wencı sayfada) “Ulus,, un Dil Yazıları Menfi anîamı Hâkkında Türkçe ile İndo - Öropeen ve Semitik diller arasında bir mukayese TI (İki gündenberi devam eden bu mukayesenin — üçüncü serisi Türkçe “yok” ve “hayır” kelimeleri ile ilgili menfi sözleri hak- kında olacağını evvelce yazmıştık. Bugün de bunların analizi- ni gösteriyoruz. | Üçüncü seri kelimeleri Üçünrü seride bulunan Türkçe menfi sözleri (yok) ve (hayır) ke- limeleridir ki bundan önce “Türk- çede menfi anlamlar” — başlığı al- tında çıkan yazılarımızın 8 inci sayısında bunların etimolojik şe- killeri şöyle tespit edilmiştir (1|. () .0) (3) Yok : ağ - ay(z) * ok Hayır: ah J- ay (2) * 1r Her iki kelimenin ana kaynağı, ) Bu yazı (Ulus) un 26-2-1936 da çıkan sayısındadır. nan (av) ve (ay) elemanları ile (Yakut Dili lügatı) nda görülen (ay) kökü olduğunu ve ikisinde de (2) numaralı (V. —- y) unsur- larmın (V. — z) yerine geçerek menfi anlamı verdiğini izah et- miştik. Türk lehçelerinde (yok) keli- mesi (Çyuk), (yoh), (souh), (tuoh), (syok), (cuk), (çuk) ve -“P' elemanının da ilâvesiyle - (çoğul ) şekillerini almaktadır. Bu şekillerde (k) yerine (h) gelmesi doğrudan — doğruya — kategorik bir değişme olduğu gibi, (y) yerine (ç, c, s) gelmesi de - (y) - (Sonu 2. inci sayfada) genel direktörlüğünün fotografi sergisi dün açıldı | Vedad Tör açış söylevini (Yazısı 6. ıncı sayfamızdadır)