3 Şubat 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

YFA 6 İ . muhayyeleli sünuhatlar fersah aşmadı “de çok eski devirlerden kal. eski kafalı, hırçın bir. padişahın 've yıkık dökük bir iğu sarayın bir köşesinde bü- lüp kimsenin gözüne gözükmiyen, çlen veya sarayın içinden bütün Avrup: sta adam” kimse, huzur ve emniyeti, mut bir atalette, eski örf ve âdetlere iki sikiya - bağlılıkta / bulunacağını liyordu. Yeni fikirlerin kuvvetli bir dalga lar suyun yükselmesi İ e yükseliyor, ve derebeyliği hakları | | »-. dervis tekkelerinin hayatımı, b ve n ihdasını ve kadınların ( emretmekte | gevam ederken, hâlâ / Kurunüvuste ğ 'bir harp patladı. İhtiyar pa- h bu harba dostluk ve ittifakları 'ın saikiyle sürüklendi, ve pek de Mustafa Kemal — Derken, birdenbire ana toj , o zamana kadar ismi belir siş harikulâde bir general - orta- çıktı: Bu generalin hayatı bundan &) — sonra artık mütemadi bir harika ola- ur. Adı Mustafa Kemal'dir. On- sene sönra - kendisi — tarafından dlmiş, kurulmuş canlandırılmış gükran - hissiyl abarı, “ürklerin Atanı” Atamız” demek - olan harikulâde .denı verdi. Bu ad, kendi 'adı, sülülesinin edebiyen addır (1) Filhakika bu adamın sene kadar kısa bir zamanda, Fin söylediği veçhili irler başarmak üzere alelek- bahşettikleri idet zarfında vücuda — getirdiki - hem mühayyeleye meydan oku- hem de hakikaten mucize ne- len bir başarıdı “Onun yüksek fütuhatlarında; büyük bir tevazu ile Gromwell ktedir (2). Bütün bunların güphesiz ki ortaya atılacak en hararetli methiye sönük kalır. Bur | di. Boğazlar, İn; Çanakkal noktaların hepsi müttefikle- işgali altında d oğlu Mehmed kabilinden anılı yurddaşlarını € ve takmaya mecbur eti nazaran bile, vüsat yoktur. Bir varmış, bir yokmuş, evvel za- Bir sürü” yeniçerinin çelen afak bir gürültüden titrtir titriyen nenin duvar etek- ktan KM Meclisi (Kamutay) “İlâhların kadar bahsetmiş olan tarihçiler, (1) 1934 e kadar Türkiyede soyadı Herkes Ali oğlu Veli veya Ah- Geçen yıl çıkan bir kanun bütün soyadı edinme- Büyük Önder Atatürk'ün yü dürücü inkılâb, memleketimize dır. Yabancı gazetelerde Atatürk çalışan yazılar bu hayret ve takdi bu yazılar arasında fransız Revue de France da yazılan v küm sürüyordu. Başıboş — bırakılmış eyaletler sükün yüzü görmeden buh- -an içinde çırpınıyorlardı. Esasen Yıl- dız köşkünde onları zaptedecek il darı olmuyan bir hükümet gölgesin. den başka bir şey yoktu. İşte bu esnalardadır ki Kamâl tarihin kaydet lâde sayıfalardan Mustafa Kamâl dal müttefiklerin elinde bir — kukladan başka bir şey olmadığı gene anlıyor ki ulusal ruhu milletin kalbinde uyandırmak, mukaveme teşkil etmek lüzımd. anlıyor, ve Atatürk Anadoluya Erkânıharbiye namile, fakat hakikat- 'te Karadeniz'e bakan Samsun şehri 'e menküben gönderiliyordu. Halbu- ki, 20 temmuz 1919 da Mustafa Ka- gaye uğrunda kullanıyor. - Anadolu". 'ev dolaşarak her tarafta vect uyandırıyor. Bu süretle Sancak başı 'ma beşer saylavdan mürekkep - bi Millet Meclisi seçilmesini temin edi yor. Bu meclis 23 Nisan 1920 de, An- kara'da toplanıyor, ve kendisini baş- kan seçiyor, 23 Nisan günü, “Türki- ye için büyük bir tarihi bayramdır; © gün Türk ulusunun mukavemete başladığı eski imparatorluğun enkazı üzerinde yepyeni olarak kurulduğu tarihtir. Yeni toplanan meclisin işle rinden biri, padişahın — müttefiklere karşı kabul ettiği teahhütlere ve bil- Hassa türk topraklarının parçalanma- iren ve 10 ağustosta İ reddetmek oldu. Bu meyanda tere tarafından müzaharet gören Yu- bütün kayguları bir taraf ederek, gecesini, gündüzünü as- ker toplamak, onları talim ve terbiye ettirmel zabitan — kadrolarını kur- übrem ihtiyaçlara has i bir zaman - içinde ikaten harikalar yarattı. - Ordu. ün olduğu kadar yeniden asil bir a- teşin yandığını gören genc general (Mustafa Kamâl o zaman 39 yaşın: dır) artık düşmanı denize dökmek ti mücadeleye girişecektir. bu feci devir esnasında, u- Tusun cesaret ve fedakârlığı, önderin üksek dehâsı ve sonsuz kahraman- ve ona lâyik oldu- ir mermi taşıyan Anadolu kadını- dır. Bu köylü kadın, İstiklâl uğrunda açılan “ya ölüm, ya hayat” mücade- azzam rolü tebcil ve temsil eder. İki sene müddetle (1931 - 1933), 131 O vakitler İngiltere, hem Av- rupa hem de Asya'da yayılan, haki- katte kendi vesayeti altında kalacak olan vasi sına taraftar olup bunu mür maya çalışıyordu ULUS riciliği derin ü keek ireilesi ve yol göst gelen yabancı gazeter Türkiyesinin on beş yıla sığdır dığı asırlık i Türk devri mi muh arriri B. Hanri Laport tarafında n “Kamâl Atatürkün memleketind e irin birer ifadesid görmüş olan bir şahitten naklen şu hikâyeyi anlatır: 1921 de, harbın asıl civcivli za- manında idi. Cephede mühimmat ge- ride ise mücahitleri takviye ve techiz edecek nakil vasıtaları yoktu. Kadın, erkek, çoluk çocuk, herkes yol ve na- kil vasıtalarının eksikliğini telâfi için mümkün olduğu kadar çalışıyor, mer- mileri elden ele, köyden köye sevke- diyordu. Bu esnada, arkasında bezle- ve sarılmış çocuğunu / taşıyan, ve ö- nünde bir el arabası içinde iki mermi taşıyan bir kadın geçiyordu. Birden- bire yağmur yağmaya / başlamış; v zaman Spi analarla hakkıyla * edilebilecek bu ana, hiç tered- düt etmeden çocuğunu saran bezle- vi çocuktan çekip alarak Sakız'ın tüten enka: © zaman zülmeden buçün gören Türk'ü kovmak muazzam bir mukabeledir... Kaıııâl Matürlı'üıı Memleketlnde iş olduğumuz baş dön ret içinde bırakmakta kılâbları anlatmayu dünyaya tanıtmak isteyen teşrin 1935 tarihli La başlığını taşıyan ile geçir, bir hi bir. yazıyı Mustafa '€en büyük muvaffakıyetlerini hatırla- tan bir strateji ile giriştiği bu . baş gt burada kisa anlat- mak bile imkânsızdır; yalnız şu ka- darını kaydedelim ki, hemen bu sa- vaşmn arkasından Büyük Millet Mec- lisi Mustafa Kami (Mu:- zaffer - le Victorieux) gibi ölmez bir ynvan vermiştir. Mustafa Kamâl, Ankara üzerine yürüyen yunan ordusunu evvelâ dur- durduktan sonra, onlara karşı (23 a- #ustostan 13 eylâl 1921 e kadar) ar- ka arkaya 23 gün süren meşhur Sa- kazandıktan - sonra, yaren 12 ay geçmeden başladığı kurtuluş eserini - Damluapı- 'nar zaferiyle tamamladı. Mukaddes vatan ateşi Generalin, dünyanın bütün erkâ- mı harbiyelerinin hayranlığını celbe- Kamâl'in - Napolyon'un döndürücü sa rven bu ikinci hareket, Yunan ordusu- 'nun kati mağlübiyeti ile neticelen: Düşmanın pek kami kür tulup, İzmirde derin kargaşalık için- 3 ŞUBAT 1936 PAZARTESİ müş, fakat tupkı dotte” larrmıza benziyen, “mukaddes yatan ateşiyle,, içleri yanan - 90.000 Türk, bugün bile elan kendini toplı- yamamış 150.000 kişilik muntazam bir orduyu parçalamıştı. Bundan sonra, artık askeri faali- yet safhası kapanıyor. Akdenize va- rılmış, vatan kurtarılmıştır. Şimdi sa- vaş adamının eserini kanun hazırla- ma eseri takip edecektir. Bugün, Bakanlar Konseyi Başka- 'at olan General İsmet İnönü tarat dan fevkalâde bir maharetle idare © dilen Lausanne andlaşmı mış olan munzzam askeri zaferi rem men teyid ve tevsik etti. Muasır tari- hin en büyük vaka ve hâdiseleri hatr ralara pek güçlükle nakşolunabiliyor: bu itibarla, şu ciheti faydalı olacağına kanü Müttefiklerle Türkiye arasında ka- hatırlatmanın imzalıyacak kâfi derecede devlet bu- Tunamamıştır. İşte bu boşluğu doldu. ran ve yeni Türkiyenin hakiki arsnm Tusal kaideyi esasi edee Lozan andlaşması olmuştur. Zaferin neticeleri bu dunması lüzimgelen uzlaşmayı temim yli müşkül oldu. Mamafih, celseden sonra, 24 temmuz 1923 de aşağıdaki esaslar üzerinde yazlaşıldı: — Sonu var — Ali Mahir paşanın beyanatı Yeni kabine ingiliz - mısır görüş- melerini kolaylaştıracak ve seçimi hazırlıyacak Kahire, 2 ÇALA.) — Başbakan Ali Mahir Paşa Havar muhabirine demiştir ki: * — Kabinemin partiler üstünde ol - masından dolayı çok memnunum. Hü - kümetim yakında başlıyacak olan ingi - rüşmeleri için partiler ara- sında birliği muhafaza edecektir, Musır delegasyonunda Nahas Paşa ve / bütün partilerin reisleri vardır. Delegasyonun ilk işi askerlik ve Sudan meselelerini hal- letmektir. Hükümetin başlıcav azifesi bu gö - rüşmeleri kolaylaştırmak ve seçimi hazır Tamaktır. Bu seçim tam bir sük de geçecektir. Çünkü bütün parti reisle- i seçim savaşında nutuklar söylememeyi kararlaştırmışlardır. Üniversite nüma - yişyişleri hedefe vasıl olduğu için artık tavsiyacaktır. Efkârı umumiye asayişin muhafazası hususunda hükümetime gü - İngiliz ordusu kuvvetlendiriliyor Neler yapılasak? Londra, 2 (A.A.) — Observe zetesinin diplomasi yazarı, hükümetinin imparatorluk — ordusu. 'nu tamamiyle talim görmüş 500 kişiye çıkarmak niyetinde olduğunu yazmaktar Observer gazetesi, son zamanlar. da Londrada yapılmış olan görüşme- ler arasında bir münasebet görmekte ve şunları ilâve etmektec Bu görüşmelerin neticesinde her- kes şu noktada anlaşmıştır:. İagilte- renin büyük bir müdafaa kuvveti ol- maması, Avrupadaki / güvensizliğin sebeblerinden biridir. Londra, 2 (A.A.) — Sunday Kro- nikle gazetesinin yazdığına göre, ka- binenin müdafan komitesi, 360.000.000 terlin lirasına mal olacak ve yakın. da kabinenin kararına sunulacak ye ni bir müdafan plânı hazırlamıştır. Bu plân altı senede gerçekleşecektir. Ayrılan paranın üçte ikisi deniz kuv- vetlerine sarfolunacaktır. Bu suretle 11 tane saffı harb zırhlisi, 36 kruvz zör, ve her sene ayrıca 18 distroyer yapılacaktır. Aynı zamanda, gene her sene 2:000 tayyare yapılacaktır. Bu tahsisat için yirmi yıl vade ve Fransada Sosyalistlerle komünistler| birleşiyorlarmı? Bulony - Sür - Sen ,2 (A-A.) — Sosyalist kongresinin gece celsesir sosyalist ve komünist şirleştirilmesi komisyo- gerçekleşeceği kanaatinde olduğunu söylemiş ve “Çünkü bu, bir iman ve irade meselesidir.,, demiştir. Sosyalistlerin seçim tabiyesi Paris, 2 (A-A.) — Sosyalist par- milli kongresinde seçimlerde kul- lanılacak tabiye hakkında hemen he- men ittifâk hasıl olmuştur. Bu tab- yenin dayandığı prensip şudur: Sosyalistler ilk turda bütün seçim dairelerinde namzetler gösterecekler- dir. İkinci turda sosyalist namzedi '€n ziyade rey alan ve başka bir pro- letarya partisine veyahut halk cep- hesindeki başka herhanği bir parti- den olan namzed lehine vazgeçecek- tir. B. Flandenin dış sıyasa hakkında izahlar vermesi isteniyor Paris, 2 (A.A.) — Saylavlar kuru- u diş işler komisyonu - başkanı B. Pol Bastid, B. Flanden'e bir mektup göndererek komisyonda — diplomatik vaziyet hakkında izahlar vermesini Son buhran çıktığı sıralar. da komisyon, bu babta B. Lavalin zahlar vermesini bekliyordu. Paristeki görüşmeler Paris, p (A-A) — Kıral Karol landen arasında saat 7.20 , 2 (ALA) — İyi haber a- grenildiğine göre, B. Flanden ile- B. Litvinof a- rasındaki mükâlemenin mevzuunu kollektif emniyetin teşkilatlandır 1 keyi riştir Stahremberg Londradan ayrıldı Londra, 2 (ALA.) — Prens- Sta- #hemberg, bugün saat on dörtte Lond- yüzde 2, 2,5 faizli bir i lacağı gibi gereğine göre üçer ay va- deli hazine bonoları da çıkarılacak- tır. TÜRLÜ HABERLER Büyük faşist konseyinin toplantısı Konseyin toplantısında mare- şal dö Bono le B. Grandi bulundular Roma, 2 (A.A.) — Evelki akşam saat 22 de B. Musoli Konsey, “Doğu Afrikasında Ro> mna üzerine yürüyüşün arifesinde ay- saat askeri vaziyetten Bu vaziyet hakkında Mareşal dö Bono, İtalyanın Londra büyük elçisi B. Grandi de sör söyle- mişlerdir. Konseyin önümüzdel ribi, 4 şubat saat 22 di toplantı ta- Konseyde neler konuşuldu? Koma, Z ÇALA.) — Ayi maver almak- ta olan mahfiller, resni teow.deki ma- Tumat kıuıgına rağmen buyük zaşist kon- seyinin dünkü toptantısına hasasi/ bir hemiyet atretmekcevier. Düçenin vermiş olduğü uzun izahlar- dan sonra doğu Arrıkası işleride azamı tecrübesi olan Mareşal - Dö Londra'dan bilhassa gelmiş olan bay Grandi söz söylemişlerdir. Bu bu süretle söz söylemeleri, kons. , dç u- muşulan başlıca meselelerin doğu Alri- kasındaki vaziyet ile bilhassa ve yalaız ingiliz - italyan münasebetleri olduçunu göstermeye yeter. Bono we ki zadıı Mançuri'de Asilerin yeniden taarruz etme- meleri içn tedbirler Tokyo, 2 (A.A.) — Asahi-Şimbun gazetesine göre mançuri topraklarına dönen mançurili asileri dün müş olan japon-mançu kuvvetleri, bu. asilerin tekrar bir takım taarruz ha- reketlerinde bulunmalarının önüne geçmek için etrafa karakollar gön- dermişleri Bu gazete, Harbindeki mançuri de- legesi B. Çinliu-Pin Rusya tarafından asilere yardm edilmekte olmasını sövyet general konsolosu mezdinde #i suretiyle bu hadiseyi kapa