5 Aralık 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

5S İLKKÂNUN 1935 PESŞEMRE ON ALTINCI YIL. No: 5159 Yunanistanda iç du_rum Adımız, andımızdır Umumi aftan sonra - Atinada hombalar patladı- Milli meclis yakında dağılacak mı?- Gazeteler ne yazıyorlar? “SIRA İLE KENDİSİNE KAR- ŞI FENALIKLAR İŞLED[GİMİĞ VE KANA BOYADIĞIMIZ MŞEA LEKET BİZDŞ.ŞORRAHAT " EKLAYORS 75 AA - Atina gazeteleri * Atina; 4 (A.A.) — Hüw Nnuı:in:fuıı istifade etmiş olan Başbetke IŞIK F.R. ATAY izde bir Geçenlerde gazetcmiz z telgraf çıktı: Vilayet mcrık:'ıkr:. mizden birinde ın;cjıı ı'ı:u 1, IŞi ğın halka pek pahalı u :;:uiunıı görerek, aralarında :'ı: tedbir aramışlar. Telgrafa & kilovat fiati otuz kuruştur. lll Bu fakir An.ıdolu,ehrın Ta rz şüphesiz, en büyük lüks ne V ne ipek, ne kadın .ıph.l,ı iaa sadece çıplak bir ampu e l. . v ; * E:;:ı:l ıılıibinâırı- ,urold i ile bir- i » Loni a İye ::ek:e ı:lıonı:mın gece A]dlnhi.! için yabancı '“Aıe:lı: *“Fakat sizin el a Fransadan bile fazladır.. o u:ı yordu ki bizim on yıll* cumu! : yet tarihinin belgeleri '"Muk. bu hartanin üstündeki h:rb: Z trik işareti, bir elektrifikasyol '“"_l;!k':::' kilovat fiatı ile ışık, kasaba sokağında tfnuıııı.nn; e vin kapısından içeri YA girer, ıy:_ girmez. Halbuki elektrik, .çlııl'l:"ıı da, bütün yaşayış ıııelııııııııııık aSi baştan başa işleten en u;ulık gi vettir. Yalnız daha aydınlık -e gil, daha ekonomik olduğu € dir ki kendinden &| kılırvvletleri ortadan hldjxi:khîiı Elektrik engl;uç_. -îı l çika metlerinden, ni küçük be- servislerine kadar hepsini, m—:—; : az düğmelerin emrine & f Hen::':; çimento ıonderîmh ı:- gimiz kerpiç Anadolu kasaba! Hir na, dışardan mazut taşıy N ları elektriğe kıvı_ışlıtrınlır, e z triğin çarçabuk bir lüks ve $ (Sonu 5. ci sayıfada) Bugün ş 3 İç Sayfaıanmızda ; $ ; $ trik santrallarınız AA AAA okuyunuz çinci ada: "'wgo.:yğüih ve dış haber- ler. Üçüncü sayfada: Kü M Yarı - sıyasal; Düşünce ler, iç h'b’::" CT Z SI DÖT gretelerde ? lo- kuduklarımız; Çekos vakyada değişiklikler. inci sayjada: — - “"mgu'r'm istatistiği; Güm- Ş rük ve inhiıırlard! yeni teşkilât; Dil anketi âltncı sayfada: ş Dış haberlerin devamı, W 10 ihtilâlcinin Atina ve Selânikte oturmalarını yasak etmiştir. Bu karar bir emniyet tedbiri mahiye- tindedir. 1934 senesinde vuku bu- lan küçük ihtilâllere iştirak etmiş olanların serbest bırakılmasına da- Atinada birlik meydanı AA ir bir kanunun neşri beklenmekte- dir. İyi haber alan sıyasal mahfil- lerin tahminine göre, milli meclis yakında dağıtılacak ve son kânun (Sonu 6. cı sayıfada) Aeaesr Bin AEMETAN Yüksek Mühendis mektebindeki hadisenin ma hiyetinedir? Bayındırlık bakanlığından tebliğ edilmiştir: Yüksek mühendis mektebinin 1934 1938 senesi imtihanlarında bilhas - sa son sınıfın, yani diploma alması Jâzım gelen talebenin hemen — üçte birinin ussü mizanı doldurmadıkla- rından ve münferit derslerde lâzım gelen notları alamadıklarından do- layı sınıfta kalmaya ve iki sene dö nenlerin mektebi terketmeye mecbur oldukları - talimatnamesi — iktizasından idi. Bununla beraber vaziyetten ha- berdar olan vekâlet bu hale maruz kalan talebelerin numaralarını tesbit et- miş ve talimatnâmesine göre ussü- mizanın yüzde 65 ini kazanmaları lâzım geldiğine göre bu noktanın bir defa daha tedris meclisi - tarafından (Sonu 6. cr sayılada) LONDRADAKİ FUTBOL MAÇI İngiltere: 3 Almanya:() Maçı seyretmek için 17 tren dol usu alman Londra'ya gelmistir. Londra, 4 (ALA.) Bugün yapılan in- giliz » alman milli futbol maçında in. gilizler biri ilk dev« rede olmak — üzere almanları 3 * O yenmişlerdir. (Sonu 6. da) Sağ köşede; İngiliz milli ta- kımının en önem- li oyuncusu Jem- sallen, sol köşede; “İngiliz — takımı nı tertib eden Ingiliz Federas- “ı yonu — üyelerin: den A.J.Huhank ortada ingiltere büyük Fatbol maç larından biri, Son haberler ikinci sayfada Heryerde 5 kuruş Milli Şeker Endüstrimiz. Ata - türkün bir büst ünü yaptırdı Atatürk'ün, Türk ağır endüs. trisine ilk arma « ğanı olan milli şeker fabrikala rımız, bunu her an minnet ve şük« ranla yadetmek için Alman sa- natkârı Prof. Thorak'a büyük önderin çok kıy« metli bir büstünü yaptırmışlardır. Bu büstün açılma töreni şeker fab. rikalarının onun- cu kuruluşu yılın- da yapılacaktır. Bügün gazete. mize — koyduğu « muz yandaki re« sim üÜünlü alman sanatkârı profe « sör — Thorak'ın memleketimize gelmiş olan yük sek değerli sanak eserini göstermek tedir. Teorisi üzerine notlar “ Ağa, Oba, Ata, Baba, Tarhan,, sözleri. nin eski anlamları ve .. .. “Oba,, sözü ile benzerlerinin etimoloji, morfoloji ve fo- netik bakımından analizi, Anlam Değişmeleri Yeni Türk Dil Teorisi esasları- na göre, bir sözün etimolojik araş- tırmasını yaparken yalnız bugün- kü manası göz önünde tutularak mütalâa edilirse, beklenen netice elde edilemez. Çünkü bugün anla- dığımız mana ile bazı kelimeler eski köklerinden o kadar uzaklaş- mıştır ki, aralarındaki fark iptidai insanla bugünkü en münevver in- san arasındaki fark gibidir. Bu- nun içindir ki kelimeyi tetkik e- derken tarihsel, sosyal merhale- leri ve bu merhalelerin hatırası o- larak saklanan ananeleri ve bun- ları göstermek üzere etnoğrafya- cılar ve folklorcular tarafından toplanan materyelleri göz önünde bulundurmak gerektir. Örnek olarak “ağa”, “oba”, “ata”, “baba”, “tarhan” kelimele- rini alalım: AĞA Ağa kelimesi bugünkü Anado- lu Türkçesinde hâlâ orta kurunda- ki manasını muhafaza ettiği hal- de, İstanbulda “okuma yazma bil- miyen köy büyüğü” manasına ge Hyor. Foodalite devrinde “ağa" bey efendi, büyük, kudret sahibi idi. İranlıların “akay — bey” kelime si Türklerin orta kurunlardan iti baren kullandıkları “ağay, ağa" nın kendisidir. Pederşahi (patri- arcal) devirde “ağa” — “baba”, *ceddi alâ” “Ağa” kabilenin (ve sonra ailenin) mutlak bir hâ. kimidir. En eski devirlerde ise “ağa” — anne olmuştur. Muhafa- zakâr Aksak Timur sarayında bü- yülk sultan (hanim, valde sultan)s ların “ağa” unvanı taşıdıklarını buna delil gösterebiliriz. OBA “Oba” kelimesinin — Anadolu Türkçesinde göçebe çadırı, göçe- be ailesi (1) manasında kulland- dığını biliyoruz. Halbuki bu kelime Divanü Lü- gat-it-Türkte “kabile” manasına- dır. Altaylılar ve Sayanlılarda a- şağı yukarı mabet (kabile hamisi olan ruhun bulunduğu yer, tepe, dağ), mezar taşı (2) demektir. Eski zamanlardan beri Türk kül- türü tesiri altında bulunan Man- çularda “tepe” anlamınadır. (3) Bu “Oba” kelimesinin eski ma- nası “kabilenin hamisi olan ru- hun, Allahın bulunduğu yer (te- pe) dir. “Oba” nin etrafında - toplanan kabile de aynı kelime ile ifade olunuyor. Nihayet bu manalar u- nutuluyor. “Oba” ile ancak bir a« şirete mensup büyük bir aile, ya- hut mahalle ve hattâ bir çadır hal- kı ifade olunmağa başlıyor. * Sayfayı çeviriniz - ) Kamusu Türki, s. 184; Ana dilden Derlemeler, (2) Radlot Lüga 1 Proben. IX. 51; Aas Silitien. I. 16; F. Kon, Uryanha seyahatine dair rapor, S. 4, V) Zaharol, S, 129 « —a aha a e ee e—