3 Ekim 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3
Y ILK J A SRİN 1935 PERŞEMBE Yurı-—ıuruıAul Yeni Ortaavrupa bloku Geçenlerde Avrupa durumuna dair olmak üzere yazdığımız ma- kale serisinin birkaç yerinde, ge- çerken ileri sürmüştük ki, İtalya - habeş anlaşmazlığı, ölçüsünü bü- yülterek bir İtalya - İngiltere an- laşmazlığı halini almış ve daha sonra bunu da aşarak yeni bir Av- rupa durumuna yol açacak bir hâ- dise ölçüsüne çıkmıştır. Bugün, denilebilir ki, yeni bir Avrupa durumunun meydana gel- mesiyle karşı karşıya bulunuyo- ruz, 1918 de, Avrupayı fili olarak ingiliz - fransız - italyan çalışma birliğinin eline bırakmıştı. 1934 de ise buçalışma birliği, yerini bu üç devlet arasındaki bariz bir ça lişma ayrılığınâ bırakmıştır. O kadar ki, bugün şu habeş anlaşa- mamazlığı yüzünden bu üç dev- letten her biri, diğer ikisi ile &) Hangi noktalarda ayrıldığı Nı, b) Hangi noktalarda birleşti- ğini Dü €) Tekrar birleşebilmek — için tâviz yapmakta en çok nereye ka- dar gidebileceğini tesbit etmek- le meşgüldür. : Avrupa durumunun dcğışıneğ— te olduğunu yalnız bu prensip noktaları değil, aynı zımınqıı_ b_ıı üç büyük devletten her birinin 1918 görüşü dışında olarak biribir- leri aleyhine filen meydana ge- tirdikleri değişiklerle de isbat e- debiliriz. Şöyle ki: 1. İngiltere, bugünkü alman re- jimini ve bunun arkasından da Al- manya - Polonya cephe birliğini tesis etmiştir. 2. Fransa, buna karşı Sovyet Rusya - Fransa, Sovyet Rusya Çekoslovakya ve en son olmak ü- zere de Sovyet Rusya - Ramanya anlaşmalarını çıkarmıştır. 3. İtalya, habeş işini hazırla- mış ve ortaya koymuştur. Bunlar hadiselerin yıldırım hı- zt ile ilerlediği şu devirde az çok eskimiş hâdiselerdir. Şimdi ufuk- ta yenilerini takib edebiliyoruz. Şöyle ki: Düne kadar Almanya - Polon- ya anlaşması, arkasında İngiltere durduğu malüm olmakla be_nbe! fazla bir hareket kabiliyetinden mahrum gözüküyordu. Çünkü, _—4!- manya ile Polonya için yegâne “mahlülde,, sanılacak Macaristan, düne kadar İtalyanın dümen su- yunda yürüyordu. Ürde 3 Halbuki bugün, habeş işinin ortalığı karıştırması, Almanya Polonya blokuna bir hayli hareket kabiliyeti vereceğe betziyor. Polonya, transız politikasına arkasımı dönerek almanlarla git tikçe daha fazla anlaşmağa başla dığı gündenberi, Ortaavrupa işle- ri ile olan ilişiğini artırmış ve ı'ıl- yaya çok dost görünmek sayuın— de Macaristanla da sıkı münase betlerin kapısını açmağa muvat- fak olmuştur. Bunu, macar b;ışve kili Gömböş'ün Palonyayı ziyare- titakib etmiştir. Şimdi ise AI manya - Macaristan - Paolonya a- rasında bir sayasal anlasma yapıl- dığı anlasılıyor. Macar basını ger- çi böyle bir şeyin aslı olmadığını iddia etmek istemişse de hem ? rlomatische Korrespondenz. Bibi resıni bir alman organının bu nun aksini ileri sürmesi hem de Almanyanın şimdiden Avusturya ya beş senelik bir vronaganda mü- tarekesi teklif ederek. karşılık, Avusturvanın da Almanya - Po lanya - Macaristan blokuna katıl- imasını istemesi Macaristanın ye ni bir sıyasa güttüğünü pek güzel ortaya koymuştur. s Böylece görüyoruz, ki eski Ğl manya - Polonya anlaşması, (üs- telik Memel üzerindeki gürültüler ve o civardaki süel alman manev. raları da hesaba katılşcak olıı_rsı) hareket kabiliyetini bir hayli ar- tırmıs bulunmaktadır. Nürmberg'de Memel hakkın- da söylenen ateşli nutuklar gibi bn 2 genç orta Avruna blokumun ULUS IÇ HABERLER İSTANBUL TELEFONLARI : Üç sovyet profesörü geliyor İstanbul, 2 — Ankara tıp kon- gresinde bulunmak için Sıhhat Bakanının çağırdığı 3 Sovyet tıb profesörünn bugün Moskovadan yola çıktıkları haber - veriliyor. Gelecek üç profesörden biri ope- ratördür ve ihtisası beyin üzerin- de çalışmaktır. Birkaç ay önce kendisine Sovyet Rusya tarafın- dan Lenin nişanı verilmiştir. Öte- ki iki profesör tıb tekâmül ensti- tüsünün direktörleridir. Profesör- lerin köngreye tekliflerde bulun- maları ayrıca İstanbul ve Anka- rada könferans vermeleri ihtimali vardır. Spor sarayı yapılıyor İstanbul, 2 — Cağaloğlu hal- kevinde 60.000 liralık bir spor sa- rayı yapılacaktır, Sarayın bedeli- ni uray ödiyecektir. C.H.P. ocak ve nahiye kongreleri İstanbul, 2 — Parti ocak kot- greleri ay sonunda bitti. Ayın bi- rinde nahiye köngreleri başladı. Şimdiye kadar bunların yedi ta- nesi toplandı. Nahiye koöngreleri a- yın on beşine kadar sürecektir. Florya plânı İstanbul, 2 — Florya plânı i- çin Avrupada kısa bir etüd yolcu- luğu yapan mimar B. Seyfi dön- dü. Hazırladığı plânı bir iki güne kadar uraya verecektir. Denizyolları ve Akaya alınacak vapurlar İstanbul, 2 — Deniz yolları ile Akay için alınacak vapurlar hak- kında hazırlanan proje üzerinde son incelemeler yapılıyor. Proje- nin gelecek hafta içinde Ekonomi bakanlığına gönderilmesi ihtima- Hi vardır. vço——— — da, Londranın bilgisi ile meydana çıktığı şüphesizdir. Bundan başa, Fransanın ve İ- talyanın şimdiye kadar İngiltere- ye Avrupa güvenliği bakımından sordukları nakta hep Avusturya- nan bir alman baskınına uğraması üzerinde idi. Almanyanın Avusturyaya yap- tığı bu teklil yürürse, o zaman hem Avusturya kapısının Alman- ya tarafından zorlarıması ihtima- li ortadan kalkacak, hem İngilte re Ortaavrupaya dair sorguya çe- kilmekten kurtulacak hem de Ortaavrupa durumu, kendiliğin- den, İtalyanm elinden çıkarak Almanya - Polonya yani İngilte- renin sevk ve idaresi altına gire- cektir. Acaba İngilterenin Fransaya verdiği son notada zikri geçip İn giltetenin — kollektif — tedbirlere katılmasını lüzumlu kılmaz gibi gösterilen sıyasal hadiseler, bu neviden şeyler midir? ... Bu son blok denemesi, mey dana gelebilsin gelemesin, İngil- terenin hem Fransa hem de İtal- yaya karşı sıyasal bir baskın ver. mesine benziyor. Bu blok ile Sov yet Rusyanın da ilgilenmesi ge rektiğini ise şimdilik bütün tel graflar ileri sürmektedir. Blokun önemliliği besbellidir. Avruna durumunu değiştireceği, keza, Bakalım bu değişiklik kar- sısında, Fransa, İtalya ve Sovyet Rusya nasıl bir durum alacaklar. Cünkü böyle bir bloktan her üç devletin ve bundan başka da kü çük anlaşmanın memnun kalmı- yacakları, âçık ve bellidir. Burhan RET C- Profesör Yansen danışman oluyor Ankaranın imar plânını yapan profesör Yansenin, diğer şehirle- simizin yapılacak plânlarına neza- Profosör Yansen ret etmek üzere danışınan olacak angaje edileceği haber alınmıştır. Boş saylavlıklar Çoruh saylavı B. Mehmed A- li Okarla, Çankırı saylavı B. Sa- mi Çölgeçenin ölümünü bildiren başkanlık tezkeresi Kamutayın yarınki toplantısında okunacak- tır. Aydın saylavı B. Abidin Öz- mehin birinci genel enspektörlü- ğe ve Diyarbekir saylavı B. Ze- kâi Apaydın'ın Moskova büyük el- çiliğine, Erzüurum saylavı B. Tah- sin Üzerin üçüncü genel enspek- törlüğe atanmaları ve Çoruh say- lavı B. Ömer Fehmi Noylanın daha önce ölmüş bulunması dola- yısile kamutayda 6 saylavlık bo- şalmıştır. Başkanlık - bunları ge- nel kurula bildirdikten sonra yeni saylavlıklar için seçim yapılması- nı hükümetten istiyecektir. .. C Bükreş elçimiz geliyor Haber aldığımıza göre Bükreş elçimiz B. Hamdullah Suphi Tan- rıöver birkaç güne kadar şehrimi- ze gelecektir. B. Tanrıiöver gel- dikten sonra başbakanın başkanlı- ğında iç ve sıhhat -bakanlarının toplanarak göçmen işlerinin göz- den geçirilmesi ihtimali vardır. Evkaf büdeesi Evkaf genel direktörlüğü me- murları aylıklarının tevhid ve te- adülüne dair olan kanuna ilişik cetvelde bazı değişiklikler yapıl- ması ve kanuna bir madde eklen- mesi hakkında Kamutay ruzna- mesine alınmış bulunan projenin müzakeresi, yeni evkaf genel di- rektörü proje üzerinde tetkikler yapaçağından gecikecektir. Proje, evkaf büdcesinin maaş- lar faslında 50 bin lira kadar bir tasarruf sağlanması ve memur sa- yısının azaltılması gayesiyle ha- zırlanmıştı. İş kanunu bu devrede çıkacak İş kanunu projesinin Kamuta- yın bu devresinde görüşülmesi ve kanun haline konması kararlaş- mıştır. Lâyihayı incelemek için kurulmuş olan karışık komisyon önümüzdeki günlerde toplantıla- rına başlıyarak lâyihayı inceliye- natekir Kazanç vergisi için bir tefsir Kazanç kanununun — üçüncü maddesinin $ ve 21 inci fıkrala- rındaki istisnadan istifade eden- lerin müteahhit sıfatile yaptıkları muamelelerden sağlıyacakları ka- zancın vergiye tâbi olup olmadı- ğının tefsir yoluyla teyidini hükü- met kamutaydan istemiştir. Tefsiri istiyen Finans bakan- lığı başbakanlığa gönderdiği tez- keresinde devletle yaptıkları söz bağlarına dayanarak kazanç ver- gisinden istisna edilen bırakığlı sosyetelerin ve kanunun bu hu- sustaki fıkrasının şümulüne gi- ren hakiki ve hükmi şahısların kazanç vergisi kanununun seki- zinci maddesinin bir numaralı fık- rasında yazılı daire ve kurumlara karşı müteahhit vaziyetine girdik- leri takdirde verilecek paralardan vergi almması kanaatinde oldu- ğunu bildirmektedir. | Otobüslerin ikinci günü Alınan tedbirler çok iyisonuçlar verdi Uray otobüslerinin ikinci gü- nü - ilk güne göre - kıyaslanmı- yacak kadar düzenli ve güzel geç- miştir. Dün kurulan kısa hatlı servisler çok iyi sonuçlar vermiş, duraklara biribiri arkasına sırala- nan arabalar ankaralıları hiç bek- letmeden diledikleri yerlere taşı- mıştır. Haber aldığımıza göre sekiz veya on güne kadar yeniden 10 o- tobüs gelecektir. Otobüsleri al- mak üzere Odesaya bir vapur gön- derilmiştir. Bunlar da geldikten sonra günün kalabalık saatların- da arabaları daha sık hareket et- tirmek imkânı olacaktır. Dün Sa- manpazarı, Cebeci, Bakanlıklar, Yenişehir gibi kalabalık semtler- deki nakil işi normal geçmiş ve kısa hatlı servislerin faydası gö- rülmüştür. Uray her geçen günün verdiği tecrübe ile tedbirlerini ge- nişletecek ve birkaç gün sonra Ankara, en iyi bir nakil vasıtasına kavuşmuş olacaktır. : SAYIF2 3 | İstanbul gazercle s rinbı başyazıları te; Başyazısızda Yumuş Nadi 4,0r Cumhuriyet *it Tayyareye ön yaprcılığa kadar tediğimiz batırlar Şimdi önün rak bunu silâh İşinde iğneden her şeye teşmil ve tatbi lüzüumunu m verirken bu işim €Ti götürülmesin! ia 1 Misaliere *hoza- ipoye evrvek e ce unutük iyoruz, ve ona gi ilmi ve © k bazırlığı tavı a binsca ve örgütlere değil, onlardan belki daha mühim olarak bilgiye ve tekniğe 1hti. yaçı vardır. Sözün kısası silâh işinde iyi yolda. yız, buna daha büyük bir kavra; daha artik bir önem vermek - zor bulunduğumuzu şimdi daha çoz, daha ieri anlıyoruz. KURUN ::r ı::mı Us di- eçenlerde fransızca "Vü,, ga. si İngiltere ile İtalya arasında Akdeniz de bir harb başlamış farzederek bir «ü uzmanının — düşüncelerini " soruyordu. Bu zat verdiği cevabda İtalyanın yap. mâsi muhtemel olan hare€ketleri anla. tirken italyan hatb gemilerinin Atına- yı işgal edeceklerini de — söylemişti. Hattâ gene bu zat ingiliz uçmanları - nıa da İrakı müdafaa için Türkiyenim havasından geçmeğe teşebblis edecek. lerini de ilâve etmiştir. Herhangi iki devlet arasında çıka. cak bir harbta Türkiye gibi türk hava- larının da bitaraf olacağı — belli olma- Sına rağmen yabancı ülkelerde belirca celer yunanlılar kadar Türkiyenin de harb ihtimallerine karşı bu türlü dü; hassas bulunmasını tabliğ gösterir. Ve memnuniyetle görüyoruz ki, Cumuri. yet hükümeti icab eden hassasiyetle türk vatanının cmniyeti üzerinde uya nik durmaktadır. TAR atalya istutuxso taraitarlariyle ara- sını düzeltir düzeltmez İstatükonun a- leyhtarı olan Macaristanın dost kaybetmiştir. Çünkü Macaristan İtaya. nın değil, İtalyanın istatüko »: be- © dostu idi. Macaristanın dış sıyasası çok edil. da; Şükrü Esmer gunları yazıyor: basittir. Ulusal emelleri tatadn medikçe hangi devlet istatükuya aleuh- tar ise, o devletle beraher yürlimet 'e dir. (Yukarda) yofcular otobüse binerken ve(aşağıda) yalcularımı almış bir otofüs. ! ; î 1 i ! j A SEka ğ ğ : :
