29 Eylül 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

çaçt vi R S a SAYIFA 4 Komşularımızda l neler oİuyor ğ RÜNANVA DA: $ Romanya ulusal bankasının altın stoku 1935 yılının ilk sekiz ayı içinde 367 milyon ley artmış- tır. Bu stok 1 ikincikânun 1935 te 10.285,1 milyon ley iken 31 ağus- tos tarihinde 10.645,8 leyi bul- muştur. Aynı devre içinde teda- wül eden para 555 milyon ley nis- betinde azalmıştır. Tedavül eden para 1 ikincikânunda 22.306,0 mil- yon iken 31 ağustosat 21.571,1 milyona inmiştir. BULGARİSTAN'DA: $ 1935 yılınım ilk ayı içinde Bulgaristartdan hepsi 832 milyon Teva değerinde 14.804 - ton tütün gönderilmiştir. Bu altı ay içinde bir kilo tütünün satış fiatı 56,20 levaya kadar çıkmıştır. Geçen yıl ıçııde Bulgaristandan altı ay için- — de 467 milyon leva değerinde 9.517 ton tütün gönderilmişti ki, buna göre bu yıl gönderilen tü- tünlerin değeri 365 milyon leva daha fazladır. Bu tütünlerin bir kilosunun satış fiatı 49,12 levayı bulmuştu ki, bu fiat bu yılki fiata göre 7.08 lJeva daha eksiktir. Bu sayılar, son aylar içinde bulgar ta- rıra ürünleri fiatlarının yükseldi- YUNANİSTAN'DA: $ Yunanistandaki Polonya el çisi Yunanistan dış işler bakanlı- ğına başvurarak, Polonya malları- na karşı yunan tütünleri almak için bir önergede bulunmuştur. Polonya elçiliğinin bu önergeye ilişik olarak gönderdiği mallar listesi içinde cephane, türlü maki- nalarla başka mallar vardır. Bu önerge ekonomi bakanına gönde- rilmiş, o da prensip bakımından bunu kabul ettiğini, ancak cep- hane almağı reddetiğini söylemiş- tir. Ekonomi bakanı listede yazılı ııllıı arasında 30 tona kadar do- kuma makinalariyle, öteki mallar- dan çoğunun Yunanistana sokul- masını kabul ettiğini bildirmiştir. SOVYET RUSYA'DA: $ Sovyet Rusya'da, gaz maske- si takmış bir askerin ne kadar za- man maske ile kalabileceğini an- Jamak için bir deneç yapılmıştır. 60 kumandan ve asker, kuvvetli bir antrenmandan sonra maskeleri takmışlar ve bunları 20 saat hiç çıkarmamışlardır. Bu zaman için- de askerlik ve atış talimleri yap- mışlar, maskelerini çıkarmadan uyumuslardır. & Güney Kafkasyı istasyonunda bir İ: çen yılım eylülünde, ikisi kız, ikisi erkek almak üzere dört çocuk do- ğurmuştu. Şimdi bir yaşlarına g yen bu çocuklarım sıhatları çok iyi olup, yürümeğe başlamışlardır. Anneleri çocukları hâlâ kendi sü- diyle beslemektedir. Onun da s- hati iyidir. Oradaki hükümet day- releri, bu çocukların aylesine yar- dım etmektedirler. Ayrıca çocuk- lara uzman doktorlar her zaman bakmaktadır. $ Sovyet pilotlarından Viktor Efseef, bir nefes alma maskesi takmış olduğu halde uçakla 10.02! metreye çıkmıstır. Çıkış 1 saat 20 dakika sürmrüstür. Uçman, 10 da- kika kadar bu yükseklikte kal- mıştır. Öradaki soğuk, sıfırım al tında 51 derece idi. Pilot böyle- Tikle yeni bir rus yükseklik reko- ru kurmuştur. Pilot Efseef aynı zamanda üstad paraşütçüdür. Şim- diye kadar 76 defa parasütle atla- İtalya. Haheşistanla suvaşmak için lüzumlu parayı hangi kaynaklardan alacak? İtalya'nın, anayurddan uza klarda, çetin olacağı sanılan, bir sömürge üzere olduğu görülüyor. Bu de vrin pahalı araçları ile uzunca süre cek bir harb İtalya'ya mal olabilir ve İtalya lâzım ola n parayı nereden bulabilir? Aşağıdaki etüd yazısı bu so runun cevabını vermektedir. Faşist rejimin iş başına gelişinden. beri güttüğü “ulusal cihazlarİma,, sıya- sası, İtalya'yı gezen tutristlerin ağızla. cına çok vakit ayzı soruyu getirmiştir : İtalyan bükümeti, bütün — bu yolların onarılması veya yapılması, limanların düzeltilmesi, su bendlerinin kurulma. st, ekilmemiş yerlerin ekilmesi ve biz fransızların bazı defa lüzumsuz gördü- gümüz birçok işlerin görülmesi için lâzem olan parayı nereden bulüyor? Halbuki bu bir sır değildir: Hükü. met bütün bu masraflar için lâzım olan parayı, yitirilmiş paraları ele geçirmek için memleketin ekonomisine çok fazla ağır basmadan yaptığı ustalıklı girişim. Terle elde etmektdir. Böylece toplanan peralardan da, hükümet belki de bizim yapabileceğimizden daha iyi bir tarzda, en çok faydayı elde etmek yolunu bul- meştur. Habeş işinde de İtalya'nın lözem o. Tân pörayı nereden bulduğu — sotulabi. Jir, şüphesiz bu gibi hallerde bir hükü- mer, yurddaşlardan istiyeceği özveriyi ölçmez, Fakat, sryasal — gayelerinden başka, devlere faydalı tarafları da olan böyle bir işe girişmezden önce, bunum yarıda kalmemaesı için, finansal vasıta. Jerin yetecek derecede olduğumu — ön- ceden araştırmamak ihtiyatsızlık okur. İ. talyanlar bu yanlışa düşmemişler, bu iş için, seferberlik yaparken olduğu gi- Bİ, wlusal kaynakları epice hesablamış. hardır, ... Her şeyden önce, — Habeşistana karşı açılacak bir harbta yapılacak mas. raflar ne olabilir Şüphesiz, bu soru- ya karşı, açık bir cevab — beklenemez, çünkü meselenin birçok elemanları he. nüz ortada değildir. Fakat — ortadaki şeylere dayanarak, aşağı yukarı bu iş hakkında bir fikir edinebiliriz. Mesela, 31 temmuz tarihine kadar Alrika seferi için yapılan bütün mas. rafların 350 milyon liret olduğunu yı- Hm ilk üç ayı içinde yapılan masrafla. rın günde ortalama olarak 4,5 milya. nu, ikinci Üç ayda 6.6 milyonu buldu- ğunu ve temmuz ayı içinde 2 milyar li. reti geçtiğini biliyoruz. Bu gidişle ey- lâl sonuna kadar masraf şüphesiz 2 mil- yarı bulacaktır. Öte taraftan B. Musolini ilk teşrin başlangıcında silah altında bir milyon kisi olacağını söylemişti. Bunların dört. te birinin iş başında bulundukları dü. şünülebilir. Axkerlerin normal masral- larından başlıyarak ve Eritre ile Soma. liye gönderilen askerlere ihtiyaç için. de alan aylelere, uzman işçilere verilen paralar da hesaba — katılarak, o andan itibaren normal mevcud dışında olarak silah altına çağrılan askerlerin aylıkla. riyle masraflarının günde önbeş milyo- nu hulacağı söylenebilir. Fakat bu parada, ne askerlerin ta. şıma masrafı ne de iki sömürgede ha. rtl harıl yapılmakta olan ve birçok a- damla birçok gereç kullanılmasını ge. rektiren işler yoktur. Şu halde, aske. rin aylığiyle masrafma girmeyen bu parayı da günde beş milyon olarak he- sablayalım. Buna göre, ilk teşrin ayın. dan itibaren ve daha bir tek top patla. madan, günde 20 milyon harcandığımı görürüz, ki harb başlayınca bu masraf çabucak günde yirmi beş milyon İireti bulabilir. Bundan da anlaşılacağı üzere, Hahe- gistanda yapılacak bir sefer, bunun için. de yapılacağı şartlara göre, ve ayda 3S0 milyan lireti bulacaktır; en elveriş. H faraziyeyi, italyan ordusunun yağ- mur mevsiminden önceye yani bundan beş veya altı ay sonra bir zafer kazana. cağını ele alırsak, bu işin bilânçosu a. şağı yukarı şöyle olacaktır: Hazırlık devresi 2 milyar; altr aylık harb 4.ve- ya $ milyar; islerin bitmesi safhası ve askerlerin azar azar memleketlerine gönderilmesi 1 i'e ? milyear ki, masraf. ların hepsi 8 milyar Jireti bulmaktadır. (Yani aşağı yukarı 830 milyon türk li. rası). Şüphesiz italyan kükümeti bu mas: tafları daha iyi hesablryabilecek bir du- |fardan artan para gene aksiyonerlerin ma rumdadır. Fakat onun rolü, bu masraf. ların şimdiden bir listesini yapmektar ziyade, her türlü ihtimallere karşı koy- mak için, bunları karşılamak imkânla. rını hulmaktır. Bu bakımdan ise, yalnız lizet olarak yapılması gereken iç masraflarla, ya- bancı döviziyle yapılması gereken dı- şardaki masrafları biribirlerinden ayır. mak lâzemdır. İçerdeki masrafları karşılamak nis. beren kolaydır. Bunun için de merkez bankasından avans almak veya, doğru- dan doğruya para çıkarmak yeter. Fa- kat, bu zararlı çerelere baş vurmodan, vergi koymak suretiyle de para huluna. bilir. İtatyanların verdikleri — vergiler ağırdır ama vergileri artırmak imkön. sız da değildir. Nitekim hülümet ağus- tos ayında kiralardan yüzde 10 vergi almakta, mâaden yağlarından alınan ver- gileri de yüzde 60 nişberinde artırmış bulunmaktadır. Böylelikle yılda 600 milyon Tiretlik bir fazlalık gelir elde edilebilir. Harb hazırlıkları dolayısiy. e İtalya içinde işlerin genişlemesi yü. züüden Je gelirlerin artması beklene. bilir. Buna göte, böylelikle elde edile- cek paraların measrafları karşılamaması imkânsız değildir. Belki de bu gelir. ler daha fazla olabilir. Falzin düşmesi yüzünden para biriktiremler devlete ö. dünç vermiyozlardı. Fakat herb başla. yınce faiz Fiatı da tabüğ artırılacak ve olusun yurdseverlik hisleri — ustahıkla hareğete getirilip, devlete herkesin ö- dünç vermesi sağlanacaktır. Yalnız, geçen harbrn verdiği örnek göz önüne alrnırsa, halkın parasını harb endüstrisine yatıracağından da korku. Tabilir, ki bu da devletin yapâcağr ö. dünçlere çok zarar verebilir. Fakat 1. B. Musolininin bir diyevi B. Mosolini Maten gazetcsinin bir aytarma demiştir ki: — İtalyan ulusunun vermiş 'oldu - ğu sarsılmaz kararın, gerçekten vaktiy. le vermiş olduğu karardan başka bir yey olmadığında bugün artık hiç kimse te- reddüt edemez. İtalya, İngiltere'ye uzun zaman dostluk duygüları betlemiş ve bu duygu'erma sadık kalmıştır; an - cak bütün dünyaya hükmetmekte olan ingiliz “'nsunun, İtalya'ya Afrika gü- neşi altında kavrulan kupkuru bir top. rak parçasını çok görmesi şaşılacak bir şeydir.. Musolini, ingilizlerin Habeşistanda- ki asığlarını sayacağını her fırsatta İn. giltere'ye temin ettiğini, fakat İngil- terenin bugün İtalya'nın karşısına dik. tiği asığların bambaşka şeyler olduğu - nü Böyk — <n senra demiştir ki: “ — Biz doşdoğru yürüyeceğiz. Şu- nu biliniz *4, İtalya her hangi bir Av - rupa ulusuna karşı hiç bir harb hareke- tine geçmiyecektir. Ancak, bize — karşı bir harb hareketinde bulunulacak olur. sa, biz de onu bir harb diye kabul ede- ceğir. İtalya harb istemiyor, fakat harbtan da korktuğu yoktur. Bir sö - mürge harbmın vereceği ziyanın bir kaç milyon kişinin ölümüne mi mal öl/ masr isteniyor? Böyle olunca bu felğ keti yaratmış olanlar tarih önünde /âe bunun hesabımı - vereceklerdir. 'Bq.. bir ev yanıyor diye bütün bir ulıh tu- tuşturmak, istiyenlerin n> yapmlk is - tediklerini anlamıyorum. Doğu fifrika- sını, hattâ bütün Afrikayı kaplfıyan bir hadise dolayısiyle Avrupa başa kana bulanabilir - bütün Mmedeniyet felakete yuvarlandırılır mı?> | Frankfurter Yaytung , - e a. a savaşına — girişmek kaça talya, almanlarıa da yaptığı gibi, bi Kanun çıkararak, üç yıllık bir devre içinde tecimsel mahiyette sosyetelerin dağıtacakları körı tahdid etmiştir. Bun- ir olacak. fakat üç yıl müddetle hükü. metin emrinde kalacaktır. Almaaların bu yolda yaptıkları deneç pek de iyi bir sonuç vermemiştir. Yalnız bu ted. Dir spekülesyonun önüne — geçmek ve sosyetelerle aksiyonerlerin, devlet fi- nansına ilgilenmeleri ve ellerinde bu. dundurmak zorunda — oldukları devlet fonlarının değerini korumsları — bakı. mından faydaldır. Sonra, hükümetin yaplığı — masraf. lar da kendisi için yeni bir kaynak ol- maktadır. Mesela doğu Afrikasına gön. derilen 30.000 uzman işçinin, biriktir. dikleri pora birkaç milyonu bulmükta. dır. Bu da gösterir ki içerdeki müsraf- lar dışarda yapılan masraflara göre hü. kümete daha az pahalıya malolmakta. dır, çünkü bunların ödenmesine yarıyan çareler bir kere kullanıldılarmı, otoma. tik bir şekilde yenilenmemektedirler, Onun için, İtalyanın yabancı mem- leketlerden ayapcağı mübayaalar için Taalik olduğu kaynaklar şimdilik önem. hi iseler de, iyice tahdid edilmişlerdir ve bilânçoda bir fazlalık olmazsa, bu kaynaklar ancak dışardan ödünç para aknak suzetiyle kuvvetlendirilebilecek. tir; lakat italyan bükümeti her zaman. kinden fazla kendi vasıtalarını kullan- mak kararında olduğuna göre, şimdilik bu faraziye ürerinde durulamaz. İtalyanın elinde olması ihtimali bu. Tunan, “yedekler,, ne olabilir. Urzun va. deli angajmmanlar alanımnda İtalya ala. caklı durumundadır. İtalyanların Ame- tikaya olan borçları, doların düşmesiy. le daha başka sebebler yüzünden, cpi hafiflemiştir. İtalyanın alman, Avuz. turya, macar, bulgar ve yunan istikraz. Tarına iştiraki ve Polonyaya doğrudan doğruya ödünç para vermiş olması do- Tayısiyle, bu borç fazlasiyle karşılanmış bulunmaktadır. Fakat bu alatakların va. deleri daha epi uzaktır ve bunları va. delerinden önce mobilize etmek imkân. sız değiles bile çok güçtür. Hakikatte, nisbeten mobilize edil- mesi kolay olan kaynaklı, İtalya ban. kasmın altın ve döviz yedekleriyle, italyanların yabanc: — memleketlerden olam alacaklarıdır; hükümetin, ihtiyaç. larına göre, bu ödeme vasıtalarını kul. Tanabilmesi için gereken tedbirler alın- mıştır. w« Ve işte bu zihniyet içinde, faşist yönetmenlerin ekonomik sıyasası, git. tikçe daha Fazla beliren bir otarşiye doğru gitmektedir. Lüzumsuz şeylerin memlekete sokulmasının — buclandırıl. maşı, bir takım yabancı mallar yerine, yerli malların kullanılması, — yabancı memleketlerden alınmaktan vaz geçil. mesi mümkün olan bazı maddelerin ida- reli bir şekilde kullanılması gibi şeyler, şimdiki tartlar içinde İtalyan ekonomi. sini yönctmek gibi ağır bir işi omuzla. Tina/ almış olanları işgal etmektedir. “Bununla beraber, yalsıncı memleket. " lerden alman şeylerisi paralarının öden- mesi, İtalyanın Habeşistana karşı yapa. cağı bir harbta karşılaşacağı güçlükle. Tin Beslrcası alarak ortaya çıkmakta. dir; fakat i ni ve özveri duygusunu bilenler — için bu, yenilmez bir güçlük değildir. Ve alman buclandırma tedbirleri sayesinde, bir yıldanberi yapılatı büyük hazırlık. larını geçen yıla göre ne tecim bilân - çosundadi açığı, ne de*büdce açığını ar. Urmamış oluusı da, elverişli bir belfek gibi göz önünde tutulmalıdır. Örop Nuvel, Paris - 21,9.35 iyan ulusunun muütavaati- | Biliyormusunuz MA alşü $ Japon şehirlerinin bir takım tecim Firmaları gibi, işaretleri, a- Jâmetleri vazdır. Bunlar, Japonya: da bütün aylelerin birer alâmet ve işareti bulunması ananasından doğmuştur. Höyduğumuz — resim- VTOX *%xğ Bazı japon şehirlerinit işaretşern ler, başlıca japon şehirlerinin a. lâmetlerini gösteriyor. $ Japonyada bıç-k işlerde ka- dınlar da çalışırlar. Bu kabilden olmak üzere Tokyo'da ve öteki büyük şehirlerin tramvaylarında birçok kadın vatmanlar ve kon- doktörler vardır. $ Mısır hükümeti, Habeşistan- da bulunan mısırlılara, hiç vakit kaybetmeden Habeşistandan çık- maları ve Mısıra dönmeleri — için haber göndermiştir. Şistatistiklerin küber verdiği: ne göre, tütün içenlerin sayısı gil- tikçe azalmaktadır. Bundan da en ziyade zarar gören sigar'dır. E - ger bazı kimselerin dediği gibi tü- tün zararlı bir şey ise, acaba ista- tistikler bu sefer de bize, ortala- ma olarak insan ömrünün uzadı- ğını haber verecekler mi? $ Bir gazeteci, amerikan mil- yarderi Pierpont Morgan'la ko- nuşmak istemişti. Milyarder — bu dileği kabul etti, yalnız, her kay: bedeceği dakikanın değerinin vüz dolar olduğunu gazeteciye bildir- di. Gazeteci buna razı oldu. Erte- si gün milyarder kendisini kabul etti ve sordu: — Ne istiyorsunuz? — Arkadaşlarımla, sizinle ko- nuşabileceğime dair bin dolar bahse giriştim. Size kaybettirdi- ğim iki dakika için işte 200 do- Jar... Ben bu hesaba göre, dakika- da 400 dolar, yani sizden 4 defa daha fazla kazanmış oluyorum! tere'de bir hafta öncesine nisbet- le beş fazla ölüm, 28 fazla yara- lanma hâdisesi olmuştur. Ölümler geçen yılm — bu haftasından altı eksiktir. Çünkü geçen yıl nakil araçlarının hızları üzerine kayıt koyan bir kanun yoktu. Taşıt bnlınlıiııdın verilen is tatistiklere göre İngilteredeki haf- 'dl'l* yol kazalarınım sayısı şöyle- ir. 14 eylül 935 de biten hafta içinde; 153 ölüm, 4941 yaralan- ma; 7 eylül 935 de biten hafta içinde: 148 ölüm, 4913 yaralan- ma; halbuki 15 eylül 934 de biten hafta içindeki kazalar idi 159 ölüm, 5555 yaral e Bu kazaların azaltılması için yaya yürüyenlere birçok şeyler öğretilmektedir. $ 21 ağustasta iki bavyeralı alpları tırmanırlarken kaybolmuş- lardı. Bunları aramak için alplar üzerinde uçan bir ııçıim pilotu bu adamlardan birisinin dizlerine ka: dar kara gömülmüş ve öylece donmuş olduğunu görmüştür. Ö- teki adamım izi bulunamamışsa da bunun karların içine gömüle- rek kaybolmuş olması - ihtimal içinde görülmektedir. Bu ıılr:uıııı. îııhl“dıâ. .;ıı ıâ tırmanışlardan - birisi zavallı da bu işi başarmak üzere, yola çıkmışlardı. İlk yola çıktıkları sırada hava düzgün gidiyordu. Fakat ondan sonra korkunç bir kar fırtnası çık- mış, bora ve tipi bu felakete se- beb olmuştur.