14 Eylül 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

14 EYLUL 1935 CUMARTESİ Yarı - sıyasal: Musa Dağ - Amerika Musa Dağ tilminde, her şey Wer. fefın romanmma göre hazırlanacağın - dan, ne kadar değiştirmeler — yapılırsa yapılsra fümin türklüğe karşı sivrilen yelatditini törpülemek — imkânsızdıt. Öyle ki, tomanda ve Cilmde, suçlu san- dalyasında. oturan Osmanlı imparator- Yuğu dabi olsa, imparatorluk gibi ko « Caman bir sryasal varlığın bir çok sah- tekârlıklarla tehrif edilmriş bir davanını Werfel gibi muharrirliğin şetefiri sarmış — yahudi muharrirlerinin yabut M. G. Melier gi- bi film şirketlerinin hükmünü giymesi insanlık tarihi bakımından bir. «hatayı. adli> den başka bir şey olamaz. Tarih bir çok imparatorlukların bar tışını kaydetmiştir. Fakat hiç bir imis paratorluk, batarken, kendini — içerden vutup yaralamak istiyenlere karşı bir İsa uysallığı göstermemiştir. Böyle bir aysallık ile sıyasal varlığın taban taba. aa zid olduğunu bir çocuk bile anlar - ken, bunu ermeni komitecileri gibi er- meni propagandacıları da anlamamış. dar ve imparatorluğun kendimi içerden wuranları cezaya çarpması üzerine dün- yâ kamoyunu kendi yanlarına çekecek- lerini ummuşlardır. Dünün ermeni komitecileri bugü - aün ermeni propagandacılarıdır. Bum- Tar dünün dersinden bir şey öğredeme. dikleri gibi yarın da, ayaı menfi ve herkesten çok ermeniler için sararlı 0. Jan fesatlıklarına devam — edeceklerdir. Bu onların mesleği yani ekmek kazan- a yollarıdır. Fesatlık — çıkarmasalar, fesatlık çıkarmak için kendi zenginle- rini tehdid etmeseler aç kalırlar, Bir kaç hirvat serserisinin kıral Aleksandı'ı Furması üzerine Avrupa nasıl bir teh. like geçirdi ve bir memleket nasıl bir töhmet altında kaldı, hep biliriz. Na » bel olüt da ermeni tahrikâtçıları başka bir gözle görülür, bunu anlıyamıyoruz. Bugün bulundukları memleketin ha- gasıma uymak gartiyle — kendilerine kutlu — diyebilen ermeniler, Türkiye Cumuriyetinde ve Sovyot Rusyada ya. şayanlardır. - Komitecilerin — kanlı ve kudurzca tahrikâtlarına kurban giden - lerin hesabını ise ne Kaemâlist Türki - ye ne de merhum Osmanlı İmparator- luğu verecektir. Bu hesabı, ermenilik, dünkü komitecilerle bugünkü propa - gandacılardan sormalıdır. Hem de; ka - falarına vura vura, — Osmanlı İmparatorluğu emper « yalist devletlerin elinde bir besili inek gibi sağıldı durdu. Bu ineğin sütün - den türk ulusuna bir yudum bile ayrıl- madı, Fakat biz kendi payımızı aldık, Bizi besliyen ve zengin eden bu impa- ratorluğu içerden yıkacağız diye bizi aldattınız ve yüz binlerce kişinin ka - aa girdiniz. Bu yetişmiyormuş gibi bülâ bizimle uğraşıyor ve başımıza bir pyeni bela açmağa çalışıyorsunuz. Belli bağşlı bir camla oldukları halb- de ulusal varlıklarını bir türlü acıdan ve ağrıdan kurtaramıyan küçük Avrü. pa devletlerini görmüyor musunuz ki, #rmenilik anka'sından bir kuş, bir ha- yalden bir realite çıkarmağa çalışıyor. sunaz? Kaldı ki, imparatorluğu içerden parçalamak için biz ermenilerin başı - na siz komitecileri musallat edenlerle ber şey olup bittikten sonra bizleri bir piç gibi sokağın ortasında bırakanlar bepaynı kimselerdir, emperyalistler- dit.n Böyle bir şeyin sorulmaması bu u- fak cemaatin <sens politigrer ten ne kadar eksikli olduğunu gösterdiği ka - dar, ezâsen kabak tadı vermiş olan er « meni masalının daka bir hayli - sürüp gideceğine delalet eder. ... Werfel'in romanını Almanya şınır. darı içinde okutmadı. Bundan — önceki yazımızda, bu türlü filimler üzerinde bir çek memleketler &rasında bir anlaş- ma yapılacak olursea, film şirketlerinin, bundan böyle, kendilerini ilgilendirmi. yen işlere burunlarını sokmıyacakları » tü anlatmıştık. Bu gibi filimleri or - tadan kaldırmanın yolu, budur. Arâıtı- Tusal alyon anlaşması ve afyon İstih - galinin ve teciminin uluslar sosyetesin- ce kontrolu nasıl önemli sonuçlar ver » Mmişse, film anlaşması da, ortalığı- her- türlü fesat, yalan ve iftiradan temiz - sorgusuna çekilmesi ve JLUS İÇ HABERLER (T “WBUL TELEFONLARI : Kültür Bakanının etüdleri İstanbul, 13 — Kültür bakanı B. Saifet Arıkan bugün sabahtan ak- şama kadar kültür direktörlüğün- de incelemeler yaptı. Bu incelenen işler arasında bu yıl okulsuz kelan 1500 talebenin yerleştirilmesi de vardı. Arsrulusal eğitim kongre sine giden delegemiz İstanbul, 13 — Brüksel arsrı- lusal eğitim kongresine giden B. Fahreddin Celâl geldi ve şunları söyledi: “Brükselde on altı gün süren eğitim kongresine memle- ketimiz namına katıldım. Kongre- ye yetmiş sekiz delege geldi. Ve bunların hepsi memleketlerinde yeritilen eğitim ve ders sistemle- ri hakkınmda izahlar verdiler. Ben de Türkiyedeki eğitim ve ders sis- temlerinden kongreye gördükle- rimi ve bildiklerimi söyledim, ders ve eğitim araçlarını gösteren fi- Tümleri kongreye gösterdim.., Romanya vapurlarının seferleri İstanbul, 13 — Romanya yolu ile orta Avrupaya yapılacak çıkat için, Romanya vapurları ayda se- kizi İstanbuldan ve dördü İzmir- den olmak üzere on iki posta ya- pacaklardır. Festival için gelen kurullar İstanbul, 13 — Festival için bu sabah bulgar, akşam yunan kurul- ları geldiler. Festival yarın akgam Büyükadada Yatkulüpte verilecek bir balo ile başlıyacaktır. Sağışkur başkanı geldi Birkaç zamandanberi izinli o- larak İstanbulda bulunan sağış- kur başkanı B. Seyfi Ural dün sa- bahki trenle şehrimize dönmüş- tür. liyecektir. Kaldı ki bu gibi propagan. dalarla afyon arasında hiç bir fark yok- tur. Her ikisi de zehirdir. Şimdi bu film Amerikada çevrili - yor. Bir amerikan şirketi tarafından. Amerika, M. Rooseweit'in bütün N, R. A” sına rağmen henüz buz gibi libe - raldir. Nitekim — geçenlerde — Vanity Fair'in japon imparatorunu küçük dü. şürücü bir karikatürü, iki memleket a- rasında az kalsın sıyasal bir hadise çı. karacaktı. Fakat sonunda ilgili dayre, Japonyanın gönlünü almağa Tüzum gör- dü, Tıpkı bunun gibi Bremen vapu - runa karşt yapılan gösteriş ve bir al - man bamam natırına karşr Nevyork hü kümetinin aldığı bir tedbir alman dev. Tetinin protestosuna yol açtığından, A- merika hükümeti bu işleri de tahkik ve tetkik etmede katlanmıştır. « Musa Dağ » filminin yanında bu hadisecikler, ağıza bile alınmaz, Çünkü burada, bir ulusun bütün şerefi mev - zuubahs olmaktadır. — Ermeni meselesi dediğimiz tarihi badise, öyle Worfel efendinin yazdığını şevide çeken Ma - nülyan efendilerle dünya kamnoyuna su nulamaz. Memleketlerin terihi şeref ve onurlariyle Oynamak ummuyoruz ki, Amerika devletinin nazarında, bu ma - kule kimselere havale edilmiş olsun. ciddi bir şerbet —amerikan Ve biliyoruz ki, mesele surette ele ahnırsa, vatandaşının hakları çevresini pek çok aştığı ve iki memleket arasındaki dost- Tuğu örseliyeceği görülerek — enerjik bir müdahale ile halledilir. Bişi Burhan BELGE Finans Bakanı İstanbula gitti Finans Bakanı B. Fuad Ağralı dün akşam İstanbula gitmiştir. Bakan bir kaç gün sonra dönecek- tir. Süel uçak turu Büyük süel uçak turu başarı ile devam etmektedir. Tur hazırlanan program gerekince bugün öğleyin bitmiş olacaktır. Bu sabah saat 6 da uçak bölükleri bulundukları a- lanlardan kalkacaklar ve uçuşa başladıkları alana intnek suretile ödevlerini bitirmiş olacaklardır. İstanbul gazetele- rinin başyazıları c bi ve, “Conevrede iş- ler fena halde sar. pa sardı. adlı yazısında B. Abidin Da- ver diyot. kiş “İngiliz dış işleri bakanı tarafından #öylenen nutkun fransız gazeteleri tara. fından memnuniyet ve takdirle karşı. landığına bakılırsa, İngilterenin Fran. sayı da kendine çektiği anlaşılryor. Bu tek cepheyi yaptıktan sonra İngiltere, İtalyaya karşı paktın 16 1ncı maddesi ahkâmının tatbikini istiyeceği tabiidir. 16 mcı madde, uluslar kurumuna men. Bub bir devlet, aynı kurum —azasından diğer bir devlete harb ilân ettiği tak. dirde, mütearrız devletin - kurumun di. ğer bütün azalariyle harba girişmiş te. lâkki edileceğine dairdir. İş, bu dereceye geldikten sonza, ba. rığın bozulmaması ve harb olmaması i. çin ya İtalyanm, ya İngilterenin ricat etmesinden başka çare kalmamıştır. Şimdilik ibisi de geri çekileceğe ben. ziyor.. "l' A da) “Halye Al. matyaile anlaşı- yor mu?,, diye yazdığı yazrda da B. Şük. tü Esmer şöyle diyor: “Almanya koridordan ve Dançiğden on yıl için vaz geçmekle büylik bir fe. dakâelık yapmış ama, buna karşılık ol. verk Üzere de Lehistanı Fransa'dan a. yırmıştır. Şimdi İtatyayı da Fransadan ayır mak için Almanya cenub sınızlatının da aynı fedakârlığı yapmağa razi olabilir mi? Yani oa yıl için tenub snırlarımı da değiştirmemeğe muvafakat eder mi? Buna ihtimal vermek çok güçtür. Hitlerin Aııiı_lııtyıdıın vazgeçmesi, nazi devriminin prehsiplerine de o ka. dar aykırı bir harekettir ki, İtalyaya böyle bir teklif yaptığına dair çıkarılan şayia doğru olmaktan riyade İtalyanın Cenevredeki davasına yardım için - ileri eğcülmike bir Fivrvete benziyor.., da, Zaman imzalı zn MBN ve “Memleketimi kızıl kana boyamayın,, böşlikle - yazıda deniliyot ki: “Bu habeş İşi, gün geçtikçe çok ka- rışık, çok dağdağalı bir şekil almakta. dır. Bir kere aşağı yukarı bütün dünya efkârı umumiyesi, habeşlilere mütevec. cih bulunüyor. Hele habeş murahhası. nin “memleketimi kana boyamayınız,, gibi feryadtarı bu tevecclikü büsbütün arttırmamak kabil değildir. Cihan efkârr ümümiyesinin bu tema yülünün ise, erReç italyanların hissiya. tı üzerinde de tesir etmesi ihtimali var. dır. Herhalde M. Musolini azim ve şid. deti ile bu işi kendi istediği neticeye isal edebilirse cidden büyük bir mu - vaffabiyet eöstermiş olacaktır.., da, "Önemli gün. KU R U N ler, başlığı altın. da yazdığı yazıda B. Asım Us şunu ya- zryor: « İngiltere babeş mexelesinde sıya- sasını açıkça ortaya atmıştır. Şimdi g- ra fransızlara gelmiştir. Fransız gaze - telerinin kullandıkları dile göre, Avus turya İşinde de yardım şartiyle Fran - ta İngiltere ile birleşecektir. Onun için Habeşistan meselesi döne dolaşa bu ta- taftan bir Avrupa bacışı meseleşi hali. 'ne girmiştir.., b Tarih kurulu Çanak- kaleye vardı Çanakkale, 13 (A.A.) — Ba- yan Afetin başkanlığında T. Ta- rih kurumundan 18 kişilik bir ku- rul bu sabah Ertuğrul yatı ile Ça- nakkaleye geldiler, Şimdi Ana. fartaları ve Kamâl Atatürk yerle- rini ziyaret ediyorlar. Bu büyük i- lim kurulu dönüşte Truva yıkıda- rında ilmi araştırmalar yapacak- tır. Trakya genel ispekteri Gene- ral Kâzım Dirik ve ilbay Nizamet- tin kurulun yanında bulunmakta- dır. Basın genel direktörlü - ğünün hazırladığı piyesler! Basın genel direktörlüğünce metnleketimizdeki tulüat kurnpan- yalarında oynanmak üzere bastır- mağa karar verdiği piyeslerden Hülleci çıkmıştır. Basın genel di- rektörlüğünde kavıtlı bulunan tu- Iüat kumpanyalarına gönderil- mekte olan bu piyesten basşka B. Osman Cemalin yazdığı Üfürükçü piyesi de hazırlanmaktadır. Türk — yunan tecim anlaşması Son defa bir ây uzatılan türk- yunan tecim anlasması bu ayın 15 inde bitecektir. Veni anlasmanın da bu tarihe kadar hiteceği kuv vetle umud edilmektedir. SAYIFA 3 Radyo komisyonu - toplandı Basın genel direktörlüğünlin işlerinden olan radyo programla- rrax hazırlamak mesetesile uğraş- * mak üzere bu genel direkLö:rlük ta rafından - radyo işlerile ilgili kim- selerin de katılması suretile - ku- rulan komisyon dün İç bakanlı- gında ilk toplantısını “yapmış ve bu işler üzerinde iki saate yakın görüşmelerde bulunmuştur. Asrımızın en kuvvetli - propa- ganda ve eğitim vasıtası olan rad- yodan memlekette gerektiği gibi taydalanılmasını programma bir ma İde halinde koymuş olan Cu- muriyet Halk Partisinin bu pren- sipinden ilham alınarak Ankara ve İstanbul radyo programlarının her bakımdan eksiksiz olması ça- releri aranmıştır. » Komisyonun radyo programla- rı hakkında aldığı tedbirler, önü- müzdeki ilk teşrinde başlamak ü- zere, tatbik edilecektir. Gümrük komisyonculu;*u sınaçları Lağustosta yapılan gümrü'- komisyonculuğu smacma girmi: olanların sınaç kâğıdları Gümrük ve tekitler bakanlığında kurulan özel bir komisyonda incelenmek tedir. Komisyon şimdiye kadar İs tanbul, Mersin'de sınaçlara gir- miş olanların kâğıdlarını inceico miştir. İstanbulda kazananlar ma halline bildirilmiş ve Mersinde kazananlar da bugünlerde ma- halline bildirilecektir. Tarih bahisleri ANITLARIMIZI KORUYALIM Anıtlar eskiliklerine, kendilerini yapan ve bıraken ulusların yaşadıkla. rı zamanlara göre devirlere ayrılırlar. Yurdumuzda bu devirler pek çoktur. Birinci olarak cn eski, yani — tarihten önceki zamanlar vardır ki, bu zamana aid eserlere de yurdumuzun hemen het tarafında kazılarda rastlıyoruz. Bunun arkasından Eti devri gelir. Tarihin ya. zt ile başladığına ve Etilerin de yazı. lart olduğuna göre Anadolumuzun ta- rihe girmesi de çok eskidir. Btiler İsa. nın doğumundan 3 bin yıl öncedenberi eserleriyle tarihe girmişlerdir. Eti eserleri, yurdumuzun hömen her tarafında bulunmaktadır. —Bü yıkılar, kayalara oyulmuş resimler - ve yazılar, Üzerleri yazılı ve yazısız taştan yontul- muş insan, hayvan ve kuş abakları (heykel) ve bir de Eti zamanından kal. maş yıkılarda bulunan pişmiş toprak eserlerden ibarettir. Bunların tarihse, değerleri pek büyüktür ve en değerli anıtlardır. Okurlarımıza sunduğumuz üç cesim. den yukardaki Malatya yanında Ördürü köyündeki (Aslantepo) hüyüğünde bu. Tunan bir Eti yıkırsından çıkarılan üstü yazslı ve bir aslan avının kabartması oyulmuş çok değerli bir Eti eseridir. Altta sağdaki Kayseri çevresinde ve Kızılırmak boyunda bulunmuş — cingi taştan yapılmış bir Eti kartalı, golla- ki de Alişar hüyüğünde bulunmuş piş: miş topraktan güzel bir destidir. Bunları ve eşlerini korumak hepımi- zin borcudur. Bunlara benzerleri bulur ca kırmıyarak, zedelemiyerek en yıxın devlet işyarına haber — verirsek, dev - Tet bunu kaldırtarak müzelerine key. durur ve haber vezene de ikramiye ve vit Ğ Si ; |