13 Eylül 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

S FNYK C SAYIFA 2 t olculuk günlerti İsviçre'de Birkaç yıldır gitmediğim İs- viçre'nin bu seler, eskiden gözü- me çarpmıyan taraflarına dikkat 'edişimin sebebini araştırırken bu- Hun, zaman olduğunu öğrenmek- 'te gecikmedim. Gerçekten her şe- yin anlam ve değerini yaşımıza göre biçiyoruz. Sevgi ve netret de yıllarla değişiyor. Onların ko- nularını arasıra yenilemezsek ne sevmekte devam edebiliriz, ne nefret etmekte. Duygu bile, ken- di açtığı yolda yürüyebilmek için yenilik istet. Tıpkı onun gibi, her gün kendine yeni bir evren yara- tan kafa da, yenilikle yaşar. at Site kavramı, insanların, ev kapıları nasıl sürülürse şehir ka- pılarını da canavar ve yahut yağ- macı akınlarına kapadıkları eski çağlarda doğdu. Bugünün en de- rin ve en modern ihtiyaçlarından biri olan yabancı el ve gözlerin değmediği kendi — ilik havamız içinde yaşamak ibtiyacı, acun ka- dar eski bir korkunun ürünüdür. Ve böylece, ruhünu dinlemek, be- denini dinlendirmek için evinin pencere ve kapılarını örtmek lü- zumunu duyanlar, binlerce yıl e- vel pmoplı:maıun yırtıcı — hay- van ve öldürücü insan — şeklinde üremesine karşı çare arayanların torunlarıdır. ... Sosyetelerin dağılıp yıkıldığı, bütün krymetlerin biribirine karış- tığı bu devirde, Site kavramının ye- »i bir anlam almağa başladığım gördüğüm bir zamanda Site'nin Pprototipini yaratmış memleket- Terden biri olan İsviçre'ye gidişim, oralarda Site fikrinin her başarış- ta hüküm sürdüğünü daha iyi an- Tamaklığıma yardım etti. Fakat, sıyasal kıymetlerin az çok anlam- dTarını kaybettikleri bugün, Site"- nin tarihiğ, sosyal ve sıyasal ba- kımlardan ne demek olduğunu hatırlamak bile lüzumsuz görünü- yor. Eski ergesine cevab vermez olmuş bu kurum her zamandan daha canlı ise yaratmış olduğu maddiğ eseriyle yaşadığındandır. !wiçre 'de Site kavramı ve Site sevgisi biribirinden güzel ve ra- hat şehirler doğurmuş. Onların değerini ölçmek için bugünkü zevk ve ilttiyaçlara ne kadar iyi cevab verdiklerini görmek yeter. Bu eski Site kavramı artık şe- hircilik özlüğünü almış. Vaktiyle sıyasal ve sasyal bir ihtiyacı kar- şılayan bir kavram şimdi konfor kavramiyle birleşmiş. Yani tehli- keden kaçınmak kayguşu yavaş yavaş sıkından kaçınmak ihtiyacı halini almış. Bu yeni ihtiyacı en gehiş surette dinizleyen memle- ketlerden biri de İsviçre olmuş. Orada evrensel, amansız, “müste- bid,, bir kontor var. Evinizin eşi- inıdı bitmek şöyle dursun, nere- ye gitseniz arkanızdan gelen, şe- " hirin her sokağında, her kır yo- Tunda karşımza çıkan, size her türlü kolaylığı her adım başında bazır bulunduran korkunç - bir Jonfor. Evinizden çıkarken onda- ki rahat ve kolaylığı sanki bera- berinizde götürürsünüz. Sokak güya evin devamıdır, onun kadar temiz, rahat ve derli topludur. De nilebilir ki dört milyon isviçreli toprakları üstüne tek bir yurd 20 İLKTEŞRİN- PAZAR Gerel nüfus sayımı Bütün ulusal kuvvetlerin kaynağı nüfustur... kurmuşlar, ve o evin, içinde bil- Turdan ırmaklar akan, buzdan dağlar yükselen bazı yerlerini ça- tısız bırakmışlardır. vt Aşağı yukarı herkesin hayâl ettiği gelecek Sitesinin şimdiden tipini yaratmış olan İsviçredeki konforun özelliğini ondan, herke-, sin, yani zengihin ve fakirin aşa ğt yukarı aymı nisD>tte asığlan- masında görmek İlâzımdır. Bir kanfor ki paralıya daha çoğunu vermez, parasızdan da bir kısmını esirgemez. Ernest Renan, yanılmıyorsam Priğre sur VFAcropole'da, yunan arkitektürünün hiç bir arkitektür- ce erişilntiyen bir üstünlüğünden bahsederken bu üstünlüğün, yapı- Jarın içi ile görünen tarafları- nın dışı ve görünen tarafları ka- dar temiz işlenmiş ve en ince bir özenle tamamlanmış olmasından ileri geldiğini yazar, İsviçre, Re- nan'ın bu sözünü her yerde hatır- latan bir memlekettir, Gercekten bu ülkede maddeyi her za- man, onu bir sanat unsuru gibi se- vVenler kullanmış ve bunlar en ka- Büa işi bile ince bir sanat işi gibi sonuna kadar uğraşmak, özenmek suretiyle başarmışlar. Bu toprak- lar üstünde şehir, köy, yol, bahçe, tarla, bostan aynı titizlikle kurul- muş ve işlenmiştir. Memleketin bir ucunda başla- yan bahçe, öbür ucunda biter. A- rada da bir viranelik göremezsi- niz, a Sanki bir otoklavın içinde ku- rulmuş olan bu Site'nin dış görü- süne işaret etmeği yeter buluyo- rum. Bir ulus için kendine bu ka- dar rahat, tatlı ve saat gibi — işli- yen bir yurd kurmak da bir çeşid olgunluk eseridir. O ulusun bir- çok Bakımdan evrende — tuttuğu yer nedir? Onun yaşayış - tarzımı da incelersek belki bu sorgunun cevabı kendiliğinden verilmiş o- Par. Reşad N, NURİ SOVYETLER BİRLİĞİ'NDE: Arsmlusal arkeoloji kongresi Moskovn, 12 (A.A.) — Leningrad. da üçüncü arsmılusal azkeoloji kongre. Si açılmıştır. ALMANYA'DA: B. Hitlerin yeni bir söylevi Nürenberg, 12 (A.A.) — Ulusal sos- yalist kongresindeki bildiriğinde B. Hitler, din meselesi hakkında partinin hiristiyanlığa karşı savasta bulunmak değit, fakat politikact papasları ortadan kaldırmak fikrinde olduğunu söylemiş ve ekonomik sozluklar hakkında da bu zorlukların bu yıl ekinin fena olmasın. dan ileri geldiğini kaydetmiş ve fiat - ları yükseltecek olanların” tecemmü kaıplarına hapsedileceklerini bildir - miştir. Nihayet B. Hitler enflasyona kati- yen düşman olduğunu söylemiştir. Rayştağ toplanıyor Londr, 12 (A.A.) — İyi bir kaynak. tan öğrenildiğine göre, B. Hitler, Rayş- tag'ı pazar günü Nurenberg'te toplan- maya davet etmiştir. B. Hitler, dış sıyasa hakkında büyük bir wöylev verecektir. , İstatistik Umum Müdürlüğü SAa a e — e— 1DIŞ HABERLER N özini Ukblus ÇA B A KT A F İtalyan - habeş anlaşmazlığında son durum| — Yunan geneloyu Sovyet hükümeti barış #ıyasasına da - yanarak şimdiye kadar olduğu gibi ile- ride”de barışı kurtarmak için clinden gelen her şeyi yapacak ve barış yolun. daki her girişimi tutacaktır. (Başı I. inci sayıfada) l Fransanın durumu Cenevre, 12 (ALA) — Fransız çe . venlerinde söylenildiğine göre, B. La . valin İtalyaya karşı zecrf tedbirler yo- Tuna girilmesini kabul etmiyeceği hak. kında gazetclerde çıkan haberlerin res. miğ veya yarı resmiğ hiç bir mahiyeti yoktur, zira fransız durumu B. Laval tarafından aücak yarın asamble önün de anlatılacaktır. Miısır'da söel hazırlık Kahire, 12 (A.A.) — Misır gazetele. rinin verdikleri haberlere göre, sücl orunlar kıyıyı tahkim, Akaba ile Tirâne de deniz üsleri ve Sollim, Marsah ve Matruh'da da hava üxleri kurmaktadır- lar, Abukir'e yeni tipten Üçyüz uçağın geldiği bildirilmektedir. B. Hor'un yeni söylevi Cenevre, 12 ÇALA) — Sir Samirel levde ezcümle demiştir ki: « — Kendi hesabımıza, anlaşma im- kânları olan durumu düzcitmek için e- Benizden geleni yaptık. Uluslar sosye- tesi paktında resmen verdiğimiz sözü tutmak için olan dölenimizi ifadeye ça Tıştım. Habeşistana karşı dürüst dav - ranmaya çalışırken aynı zamanda ge- nel harb arkadaşımız İtalya ile dostluk bağlarımızı devam ettireceğimizi umu- yorum. İngiltere ile İtalya arasında an- laşmazlıklar fikrinden, herkesten fazla nefret ederim. Hem Habeşistanın ulu - sal haklarını ve hem de İtalyanın ge - nişleme hakkındaki isteklerini tatmin eden bir anlaşma bulunmasını Avrupa- da herkes kadar hararetle arzu ettiği- me italyanların inanmasını temenni e- derim. Hava dalgalarının, acı olmakla beraber dost sözü olan bu sözleri bu akşam İtalyaya götürmesini diletim, ., B. Hor, söztetini, İngiltere'nin dün. ya ekonomik kaynaklarından daha iyi faydalanma meselesini incelemeye Ha. zır olduğunu berkiterek bitirmiştır. Beşler komitesinin raporumun esası 1930 Irak anlaşması olacağı ve İtal- yanın önerge üzerinde aytışacağı —sa- nılmaktadır. BB. Laval - Hor konuşmusı Cenevre, 12 (A.A.) — B. Laval ile Sir Samucl Hor, düm akşam uzun bir konuşma yapmışlardır. Bu konuşmada yalnız habeş anlaş. mazlığı değil, fakat aynr zamanda, ba. va, Tuna ve doğu paktlarının imzalan- masını tasarlayan 3 şubat ingiliz . fran. sız konferansında görüşülen Avrupa ba- rışı ile ilgili meseleler de mevzuubaha Günün en önemli hadisesi olan, dün. kü diyevinde B. Samucl Hor, en çok kollektif güvenlik meselesi hakkında izahat vermiştir. Maltaya gönderilen krwvaszörler. Londra, 12 (A.A) — Sü bakanlı - ğından bildirildiğine — göre arsrulusal durum dolayısiyle Maltaya yeniden üç piyade taburu gönderilecektir. Londra çevenleri İtalya'nın Bari is, tasyonundan arab dili ile yapılan yayı . amın müslüman kamoyu Üzerindeki etki- sir dne kaygılanmaktadır. İngiliz tecimerlerine göre italyan finansı Londra, 12:(A.A) — Finansal Tay. mis ile Deyli Herald gaseteleri, İtal - yanın tecimel borçlarının yakında tecil WWMW Dqlı Herald diyor ki: « İngiliz tecimer ve endüstriyelleri arasında B. Musolininin bir morator - yom ilanı zorunda kalacağı kanaatı var dır. Bunlardan bir çoğu italyan «i - | parişterini kabul etmemektedirler; Lom dra çevenleri dün italyan bankasının Jskonto flatını yeniden yükseltmesini bekliyorlardı. Fransanın | 'e bir sorusu Londra, 12 (A.A) — Taymis gaze - tesinin haber aldğına göre, fransız el- çisi İngiltere hükümetince, Cenevrede takınılan kesin durumun — Avrupa için de ve hele Avusturyaya karşı bir salım olursa da muhafaza edilip edilmiyece- Kini dış bakanlığından sormuştur. Londra, 12 (A.A) — Nev Kronikle gazetesi, işçi partisi lideri B. Lans - burinin 30 eylülde tuylanacak olan İş- çi partisinin toplantısından önce lider- likten çekileceğini yazmaktadır. Bu gazete Lansburinin bu tuttuğu yolun Kri — tarafından da onanacağını Çünkü, Kripsin de tradünyonların Mar- gate kongresinde sücl zcerı tedbdirler tatbikini tavsiye €den — kararma luqı bulunduğunu bildirmektedir. Macar delegelerinin istedikleri. Cenevre, 12 (AA) — Uluzlar soş - yetesi asamblesinde bir söylev veren macar delegesi B. Tancos, Maacrista- nın, hadiselerin gidişinden — duyduğu kayguyu gizliyemediğini ve silahlan - ma yarışmın, barış andlaşmasının Ma- taristana yüklediği yükümlerden ma - nen ve hukuk bakımından Macaristanı kurtarmış olup — olmadığını kendine sormakta bulunduğunu söylemiştir. Macar deleıeıl. bazı hadiselerin, böyle bir gvlışimı Tüzumunu daha iyi anlamaya yardım etmiş olduklarını ila- ve etmiştir. Azınlıkların himayesi için yapıla - Gak yeğrimleri mevzua bahseden dele- Be, asambleye aşağıdaki — önergelerde bulunmuştur : 1 — Uluslar sosyetesi koönseyimin andlaşmaları sayması için yapacağı mll- dahaleler, yalnız müracaat konusu o - lan meselelere münhasır kalmaması ve konsey, bu hususta kendisi girişimlar yapmalıdır. 2 — Mandalar komisyonu şeklinde sürel bir azınlıklar komisyonu kurul - malıdır. 3 — Konsey, azınlıklara aid işleri yalnız hukuki bakımdan incelemcli ve bütün sıyasal düşünceleri bertaraf et - melidir. # — La Hay'daki arsıulusal sürel Kukuk yerine daha fazla müracaat c - dilmesi muvafıktır. Ulusla, socyetesinde tatbik edilen üsüller çabuklaştırılmalıdır. " Şako harla timamen bitti. Cenevre, 12 (A.A.) — Arjantin de. legesi uluslar sosyetesi — asamblesinde Bolivya . Paraguay harbanın durduğu- nu resmiğ olarak bildirmiş ve anlaşmaz. lığı kııkuııılcıı kaldırmak için Buenat- Holanda delegesi uluslar sösyetesi. nin ekonomik ve sosyal alanlarda birçok başarılar elde ettiğini fakat silâhsız. lanma alanmda hiç bir şey yapamadığı- gu kaydettikten sonra Holandanın v. luslar sösyetesine bağlılığını ve sotye. te paktına göre kendisine düşen ödevi yapacağını söylemiştir. İtalyan elçiliğinin camtarını kırdılar Varşova, 12 (AA.) — Sosyalist gençlerden yüzlerce kişi İtalya büyük elçiliğinin önünde gösterilerde buluna rak camları kırmışlardır. Cenevre, 12 (A-A.) — Dünkü günlün hadisesi, Sir Samuel Hor'un söylevi ol- muştur. Denilebilir ki bu göylev, Cenev. Te çalrşmalarına, andlaşmalara başeğmek formülüne bağlamak suretiyle gerçek bir başlangıç olmuştur. Cenevre kurumunün çalıştığı 15 yıl danberi, hiç bir ingiliz düplomatı, İn: giltere'nin, Avrapa kıtası üzerindeki ar. stulusal yükenleri saydırmak hususun. daki ödevlerini bu kadar açık bir şekil- de tanımış değildir. (B. Hor'un dünkü söylevinin türlü memleketlerdeki yankıları $. inci sayıfamızdadır.) Atina, 12 (A-A,) — Kürallık için ya- pılacak geneloyun taribi 27 ilkteşrin ola rak tesbit edilmiştir. Bir yunan saylavının eli kesildi. Atina, 12 (A.A.) — Kıralcı General Panayotakos'un sebeb olduğu hadise tırasında yaralanmış olan saylav Pana- yotakosun bir eli kesilmiştir. General Kondilisi ayırmak için. Atina, 12 (A.A.) — Gazeteler, yakın. da kabinede bir değişiklik olacağını ve hükümetin, bu suretle kıraldan — tarafa daha çok meyledceceğini yazıyorlar. Bazılarma göre bu değişiklik, panayo- takos hadisesinden sonra general Kon. dilis'i kabineden uzaklaştırmak hede. fini güdecektir. Atina, 12 (A.A.) — Ulusal kurultay başkanı Vozikis, saylav Panayotakosun yaralanmasıyla sonuçlanan hadisenin tü. zeye verilmesini istemiştir. Şimdiki halde bu iş. silel ılıınh-ı &- lindedir. BİRLEŞİK DEVLETLER'DE: Amerikada grevcilerle çarpışma Minncapolis, 12 (ALA) — Ç(Ameri » ka) Çelik fabrikası yanında polislerle grevciler arasında bir çarpışma olmuş ve iki kişi ölmüştür. On beş kişi de ya- ralanmıştır. Polis beş bin grevciyi dağıtmak için ağlatıcı bombalar kullanmış ve fakat başaramamıştır. Bunun Üzerine gtevci. Tere ateş açmak zorunda kalmıştır. Hanovra, 12 (A.A.) — Bilfleteld'de. ki bir bisiklet fabrikasında bir patlama olmuş, 18 kişi hafif yaralanmıştır. Romanyada örfi idare Bükreş, 12 (A.A.) — Örfi idarenin lti ay daha uzatılmasına karar vetile miştir. Bulğaristanda yönetim bölgeleri, Sofya, 12 ÇA.A.) — Bakanlar kuru: ha Tırnava, Kırcali, Cumaibalada üç yönetim bölgesi kurmaya karat vermiş. tir. Buralarda bölge hakyerleri de ola. caktır. Meksika parlamentosunda kavgalar Meksiko, 12 ÇALA.) — Parlâmento: da 100 el kadar silâh atılmıştır. Saylav. Tardan iki kişi ağır yaralanmış ve Mar. tinez Valadez adındaki saylav da öl. müştür. n Bu hadise, iç nizamnamenin değişti. rilmesini güden yasa taslağı görüşülür. ken olmuştur. Görüşmeler, dönmüştür. Yeni bir uçak rekoru Villa Kublay, 12 (A.A.) — Uçman kadın Maris Hiltz, hafif uçaklarda dün. ya yükseklik kadın rekorumu kırmıştır. Hiltz, 6500 metre kadar yükselmiştir. Bundan önceki rekeor H. Huşer'e aid ve 5900 metre idi. Portekizde durum Lizbon, 12 (A.A.) — Dün akşam 1. lân olunan örfi idace haldırılmış ve 3- bay Laipira ile birçok siviller yakalan. mıştır. İspanyada finans tedbirleri Madrid, 12 (ALA.) — Harcaların x. zaltılması kamununun bir sonucu olmak üzere iki bakanlığın -kaldırılması ihti. mali vardır. Tarrm bakanının çekileceği söylenmektedir. Lizbonda alınan tedbirler Lizbon, 12 (A.A.) — Suikasda ha. Tışmış olan süc! ve sivil işyarlar işlerin den uzaklaştırılacak ve haklarında ka. netniğ takibat yaprlacaktır. biraz sonra kavgaya