SAYIFA 4 Komşularımızda | Yab neler oluyor? YUNANİSTAN'DA: $ Atina gazetelerinin çoğu ple- bisit işi üzerine yazılar yazmakta- dırlar. Halkçı Proiya gazetesi di- yor ki: “cumuriyet rejimini bir re- ferandom'a bağlı tutmak prensi, ni eski cumuriyetçiler, tâ başlan- gıcındanberi istememiş oldukları için bizce, yapılacak - plebisit'in, partilerle görüşüp anlaşmaksızın hükümetin tam soravı altında ya - pılması lüzumludur... Ancak, ple- bisitin doğruluğuna karşıt parti - lerle beraber herkesi nasıl inan - dırmalı? Fikrimizce bunun için tek yol yapıl - masını ve sonuçlarının kontrolu - nu yargutay'a (temyiz mahkeme - sine) bırakmaktır. Çünkü yunan tüzesi, hiç bir zaman, sıyasal ih - tiraslara kendini kaptırmamış, te- mizliğini ve prestijini kaybetme - miştir... Öte yandan, Elefteron Vima gazetesi de bu fikri doğru bulma- makta ve şöyle demektedir: “.. E- ğer plebisitin dosdoğru, hile ka - rıştırdmadan yapılacağı hakkın - da verilecek g rülüyorsa plebi için karşıt par- tilerle önceden konuşulup onların da rızası alınmak neden istnmiyor? Yok, böyle değil de hükümet hi - leli bir plebisit yapmak istiyorsa karşıt partilerin plebisit komedya- sına karışmak istemeleri hileye en- gel olabilir m Son günlerde her gün çıkmağa başlıyan haftalık Ellinismes ga - Zzetesi, vekiller kurulu ikinci baş - kanı general Kondilis tarafından yazılmış olan başyazısında “Kıral Jorj'un yunan tahtına oturmasın- dan yana bir çok kanıtlar getirdik- ten sonra: “cumuriyetin, 6 mart- ta, Atina sokaklarında aldığı öl - dürücü yaralardan sonra kırallık- tan başka kotarım çaresi kalma- mıştır. İkinci Jorj, cumuriyetin ha- kikatleştirmediklerini — yapacak - tır...,, diyor. YUGOSLAVYA'DA: plebisit'in hazırlanmasını mtiler yeter gö - - $ Yugoslavyanın Londra elçi - liğine emekli diplomatlardan Bay Slavko Grujye atanmıştır. $ Geçen pazar günü (18 ağus- 105) Yugoslavyanın Sinj şehrinde Alkar denilen at oyunları yapıl - mak üzere iken başkanın bir söy. lev vermek istemesi — üzerine bir çok kişiler gürültüye başlamışlar, işe polis karışımca gürültü gösteriş halini almış, jandarmadan ve halktan ölenler ve yaralananlar ol- muş ve nihayet gösterişçiler dağı- tılmıştır. Bir gerçin komisyonu me- seleyi aydımlatmak için çalışmağa başlamıştır. Avala ajansı hadise- nin sebebini bildirmemektedir. Rogatika yapılan bir dinsel tören sırasında pek alçak - tan uçmakta olan bir propaganda uçağı bir elektrik teline takılarak düşmüş, uçakçısı ağır yaralanmış- tır. Bu sırada kilisenin meydanı- na doğru koşuşan on iki islama or: todokslar tarafından, oralara yak- laşmamak emri verilmiştir. Bnu - lardan Eyüb Savseviç emri dinle- meyince iki taraf birbirine girmiş, jandarma ve polis kavgacıları a - yırma ğa uğrasmuış ise de başara - Mmamış, ve jandarmalar — silâh çekmek zorunda kalmca kalaba lık gehre dağılarak yirmi kadar islam ve bu arada papas Koso - viç'in evini kırıp dökmüşler ve en sonunda atılan taşlar ve kurşun - larla jandarma sısaylarından bi ri ağır yaralanmış, halkian a ri 24 ve öteki 17 yaşında iki genç ölmüştür. $ 19 ağustos günü ortodoks kilisesinde ancı gazetelerde okuduklarımı İtalya - Habeş anlaşmazlığı bar & ** » İtalyan ş yolu ile kotarılacak mı? habeş anlaş mazlığı barış yoluyla bile düzelmiş olsa, bunun tinel bakımdan zararlarını, kendini üç büyük devletin yürütüm kwvveti sayan ulu slar sosyetesi çekecektir ... » « ... Öyle görünüyor ki mesel enin esası, İtalya'ya karşı uluslar 80 syetesi çerçeve: lacak olan harekete Fransa'nın da yardım etmesini güven altına Bugünlerde Pariste, B. Laval, B. istan hbakkın. ©- k düzeltilecek ©- lık hadisscinin, çok geniş anlamı Glçü, vardır. Her yanda tarafsızlık ilan edile hiç kimse, hat ister Jar dursun; fakat dünyada tâ öbür kıtaların en uzak kıyı ve buca- gında kalı İtalya har ış olanlar bile, bir habeş — kalmıya şmanın Afrika cağı etkiyi kü caktır. — Sitahlı bi yerlileri arasında yap çük görmemek gerekti. Avrupadaki sömürgeci devletlerin, doğrudan doğruya gelmiyecek olan bu zorunda Yakın dö- u veya uzak Asyanın çok veya az öto- arafından ya etkilenre karşı göğüs germek kalacaklarına şüphe yoktur ritesi olan çevenh sterilerine, o kadar çok de Ancak, bir ital- endinden daha © yan — habeş harbı beşistanda doğ zglarını da bir yukarda söyl neye mal olursa olİs: hi bir harbın önüne geçme kete getirecek olan kuvvetli etkilerdir. Onun için, fağilterenin, İtalyayı aşırı koymak derece harekette bulunmaktan karışacağı halde, her $ toru, bugüne kadar kabul etmediğ leri kabul etmesi için zorlanacaktır. İşler barış yoliyle bile düzelmiş ol- sa, bunu K i nı, kendini, üç büyük devletin icra kuv- veti sayan uluslar sosyetesi çekecektir. Avrupa sıyasasınım, Pariste yapıla- cak olan görüşmelerde, geniş bir takas alanı halini alması lâzım gelecektir. İste ız Cenevi o)SUn, Musolininin Habeşistanda bir harp ile elde edebileceği başarıların ölçüsünde olmak üxzere kombinezonlara — katlan - mak yolunda olsun, herhalde İngiltere isterse, çok güç bir durum içinde bulunmakta dır. Sefere girişmeğe, Romaca kolay bir şey gözüyle bakılmamakla beraber, ondan da hiç çekinilmemektedir. Pa riste akla gelebilecek olan imtiyazlar, anlaşmazlık hadisesinin dar alanı içi- ne sıkışık bir halde bulunmaktadır. Fa- kat, fran işte bualandır. Parasız s- Afrikasındı vadığı ala: yaszası, do düşmanlık hareketlerinin baş göstermesini scm * pati ile karşılamıyor ama, bu ateşir ba- şında kendi Avrupa demirini tavla - Nitekim Tuna paktır e plâna çıkarılmış olması, Fra maktadır niden sanın giriştiği bir meseledir. Frar rın bügün var kuvvetle çalışmaları nin bundan bir kaç ay ön- ce Tuna paktına hiç aldırış etmediğini veya düşünülen T ransını çok Uzaklara atmış olduğunu göstermekte- âdeta İngilte- yalnız fransızların düşündükleri Musolini il nda egiç rolü oynayan Lava anlamda olan Avrupa güvenliğine ka- olan fedakârlıklar istiyecektir. itanyalılar, Tuna paktı ile de- t it tiksine — tik- ldilar. Onlar, başarılmasına biç çalışmadan bu paktlardan yana çık- tılar, Bu durumu ise, Strezada hazırlan- mış olan formüller de hiç değiştirme- mektedir. Şin e, Musolini- Din, bu Avrupa İşlerine —ne dereceye kadar önem vermekte sidir. O, Afrikadaki Avr yapması lduğu mesele - sefere girişel htimali kilerdi üyük akla Avrupa kendini kurtulmuş sa- ölçüde bir seferberlik yapı şlerinde de kendine süel dürum rlamağa Frankfurter Saytung kuvvetli bir kalkıştı. Son bir deneç Gözrünürde Habeşistanın erkinliğini güven altına almak için, hakikatte ise klariyle Me. lke beş devletinin top: Habeşistan sınırlarına bitişik toprak rupanın >mürgeci devle mik n tarihli andlaşmay konferansı, bugünlerde Pariste dı. - Bu nüfuz bö aşla - elerinin, günün bi . rinde, sıyasal anlamda paylaşmak böl- geleri olacağına bu belgeyi bazırlamış olan üç devletten hiç biri, bundan yir- mi dokuz yıl önce de şüpbe etman Bugün artık uluslar sosyetesinin me todları sökmeyince, bu belgede, içlerin. den birisi, doğu Afrikasında çok cid - diğ bir #ıyasal buhran yaratmak kapa sitesini gösteren üç devletin undadır. Bu eski diploma: arasnı bulmak görüşmelerin. odlarına göre çok belki fazlasiyle faydali le bir çığıra sap yu da ka tan başka bir ü moyun, bu işlerin hesa kalkışmasının miyece da yenidi lemikleri de göstermek Pariste yapılmak i: ya ile Habeşistan —a tehlikesini gösteren h: mek iç ya bir deneçte bulunmaktarr, Ancak, düzeltilecek bu iki de ! marmakta, önüne geç- olan mesele, yalnız ardaği ü Ve kal ya ile Böyük Britanya arasındaki ilgi- lere kadar varmaktadır. Bundan — bir kaç hafta önce de söylediğimiz — gibi, bu durum karşısında, aracılık rolü ken. diliğinden Fransaya düşmektedir. Fran- sanımm, Paris konferansında bir anlaş - manın meydana gelmesinde çok yakın il Artık tehdid edici bir hal olan harbın önüne geçilmesinde gisi vardır almı: anın da İngiltere kadar çok bü yük asığları vardır. Bağlaşığı olan İtal yanm zayıf düşmesi, hbem Fransa ve hem de Avrupa kıtası için çok korkulu bir durum olduğu gibi, menliği altında bulunan deki renkli uluslarla olan ilgilerin de fransız ege - sömürgeler - denkliği bozulacaktır; ve en sonra, bir harb, uluslar sosyetesinin metodlarını açıktan açığa manasız bir biçime sok. muş olacaktır. Bundan başka, harbındanberi güttü; melleri tehlikeye girece ile Londr çok ciddiğ bir bi- çim almış olan uçurumun üstüne, İş İş- ten geçmeden bir köprü kurmak sa'nın en büyük asığı vardır: çünkü bu uçurumun, Avrupa kıtasında son yıllar ve aylar içinde, meydana ge henüz sağlamlaşmamış olan rilmiş ve güvenlik sistemini de yutması ihtimal içindedir. , Fran. içinde yapı- almaktır ... » i daha belli değil. Öyle gö - meselenin esası, — İtalyaya sosyetesi çerçevesi içinde cak olan harekete Fransanım da mesini g yle bir hareketin het ndra bile henür daha kıllı bilmemekted Ancak & lacağını, belki L adam resmiğ yerlerde, ulusl u husustak hi harfine tatbik edilmesine imkâ halde çok yarı resmiğ sa- adığı bilindi Londrada gazetelerc, hattâ a yılanlarına da İtalyaya karşı tertip edi- lecek ceza meselesi hakkında bir sürü yazı yazdırıldı. Bu hükümlerin tatbik edilemiyecek şeyler olduğu, daha Ame. Amerika hükü- metlerinin uluslar sosyetesine girmesini kabı ğer bu basusta bir parça tereddüd Man n tutmaş rika atosu, Birle etmediği anda belli olmuştur. E- lecek nokta kalmış idiyse, o da çurya etrafındaki anlaşı olduğu yol Üzerine, ve hele her şeyden önce, Britanya hükümetinin o zamanlar i en çok ileri g n İtalyaya kar. aklına bile getir gini apaçık söylemeğe başlamıştır. U r sösyetesi paktının 16 mi birinci bölgesinde den ete üyelerinden herhangi biri, 12, 13 ve şıt olarak harba girişecek olursa — ki, 15 jnci madde yükümlerine & İtalya Habeşistana —harb ilan edince böyle bir hadise ile kargı karçıya geli- slar — sösyetesi .J zorla işgal et- mesi üzerine de böyle — bir hadise ile mıştı nin öbür üyelerine karşı da kayıdtız ve ba girişmiş gözüyle Sosyetenin üyeleri he karşı bu hareketine, sosyete. men, harba girişmiş olan devletle bü - tün tecim ve finans ilgilerini kosmek, andlaşmayı bozan bu devletin tebanlarile kendi tebaalarının her türlü münase bette bulunmalarını yasak etmek sosye- tenin üyesi olsun olmasın, devle evletin te baaları arasındaki finans tecim ve şah- bütün öbür tebaalariyle bu siğ ilgileri kesmek yükümü altına gi - recektir... Buna göre, eğer bu pakt harfi h NC tatbik edilecek olursa, İtal hıslar sosyetesi dışında bulunan dev - letlerle olan ilgilerinin de mutlaka ke. silebileceği bir biçimde abluka edilme. Si lüzimgelir, İtalya ile Bitleşik Ame- rika hükümet! daki ri veya Japonya arasın - lgilere gelince, her ne olursa ol - sun, Büyük Britanya, her şeyden önce pakt hükümlerinin korunmasını üzeri. me almış olacaktır. Bu işi yaparken de Büyük Britanya, yalnız silah kaçakçı - lığr teciminin değil, İtalya ile olan her türlü münasebetlerin — önüne geçmek zorundadır. — Noye Zurher Saytung Sonbaharda Habeşistandaki Jeylekler böyle uçacaklarmış. (Prager Tageblat) 24 AĞUSTOS 1935 CUMARTESİ J ı Biliyormusunuz B a y $ Habeşistanda, Kremt dedikleri, Yağmur mevsimi haziran ortalarında başlar ve A- dis - Abeba'da Maskal — denilen bayram günü, yani 17 eylülde, bir- denbire kesilir. İtalyanlarm asker lerini yığmakta oldukları Eritre sınırlarında 10 mayısta başlayıp 5 eylüle doğru biter. Kırmızıdeniz kıyılarında ise yağmur ilkteşrinden nisana kadar - sürer. İşte bu hal italyanlardan yanadır. Kremt inanılmaz bir şeydir. Bu yerlilerin mevsimi mevsimde yağmur, her öğle den sonra başlıyarak, gece yarısı- na kadar, bardaktan boşanırcası na yağar ve bütün memleketi bir çamur denizi haline getirir. Kremt biter bitmez Habeşistan ilkbaharı da başlar. O zaman bütün Habe - şistan cennete döner ve bu cen - nette artık... Avrupalılar bile harb edebilirler. $Nevyork Taymis'in yazdığına göre geçenlerde Amerikada, Tek- sas'ta, kadın terzi işçileri — grev yapmışlar ve isteklerinin kabulü için ayak diremişlerdir. Terziler de gazetelere ilan vererek başka işçiler aramış ve kolayca bulmuş lardır. Yeni işçilerin işe başlıya- caklarını gören eski işçiler atölye- lerin kapılarını tutmuşlar ve ge - lenleri çırılçıplak soymuşlar, vu - balarını da parçalamışlardır. İşe polis karışmış, grevcileri zorla da- gıtmış ve çıplak kalan kadınları da hapis arabalarına doldurarak evlerine bırakmıştır. $ Amerika Birleşik Devletle - rinde, 1920 yılında, 640.000 yük- sek okul talebesi vardı. On'yıl solü- ya'buzlar 1:370.000 5: bulmuştur. Üniversitelerle — kollejlerin sayısı ise 620 idi, 1934 de bütün bu o - kullar için 577 milyon dolar har - tanmıştır. Amarikanın en büyük üniversitesi olan — Kolombiya'da 2800 profesör ve 28000 talebe var- dır. Hükümete bağlı olmıyan üni- versitelerin kitab salonlarında 32 milyon cild kitab bulunmaktadır. $ Son günlerde radyolarda şunları dinledik: “Geçen temmuz- da Almanyada yeniden 42.000 ©- tomobil uraylara — yazdırılmıştır. Alman otomobilciliğinde bu, gö - rülmemiş bir rekordur. Geçen yılınm aynı aymda — yazdırılan- lar - 21.000 — idi. Japonya' - da 1933 denberi doğum azal - maktadır. 1932 de doğum ölüm- den 1.007.8868 fazla iken 1933 de 927.209 ve 1934 de ise 809.224 idi. 1934 de Japonyada — yalnız 2.000.000 çocuk doğmuşlur. —Liz- bon'da yakalanan bir dilencinin, doğmuş olduğu şehirde bir lüks o- tel açmak üzere hükümete baş vurmuş olduğu anlaşılmıştır. Bu adam hakkında — yapılan gerçin, yüz bin liraya yakın bir kapitali olduğunu meydana çıkarmıştır. $ Bugünlerde fransız gazete - leri neler yazıyor: Seçim rejimi, sürüp gittikçe, kıyacı olacak ka- dar bozulmuştur. — (Tardiyö konferansından) — Ne sağa, ne leriye. ( Pariste çıkan Lö Fransist'den) — Sağ ve sol say - lavları, kapitalist veya — marksist enternasyonalinin köleleri. Artık druunuz. (Ateşhaçların bir afişin- den) — Sağduyuları olan cumuri- yetçiler için, barışa en uygun ola- rak yapılacak en kolay, en sade şey kırallığı kabul etmektir. (Ak:- siyon Fransez'den) — Parlamen tarizme inan kalmadı. Karışıklığı devam ettirmemek - için tek çare, köylülere dayanan bir “ selameti umumiye,, kabinesine bütün yetki- leri vermektir. (Lö Progre Agri - kol'dan) — Milyonları kim verdi? Moskova, Berlin ve sollarla para- yı değersizleştirmek oyununu oy- nayan arsıulusal finans mı? Bel - ki üçü birden. (La Nasyon'dan). nün