19 Temmuz 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3
19 TEMMUZ 1935 CUMA Düşünüşler Üğünryanean ie Büyüyen tehlike Yaşadığımız günlerde 1914 ün fır- tınalar saklayan havasını bulanlar belki de fazla yanılmıyorlar, Çünkü iki devir Ayrı ayrı göz önüne getirilince rıhda birçok bulundu, Harberte arala noktalarda benzerlikler farketmemek imkânsızdır. nde, büsbütün ortadan kalk- mtş olmasa da hiç olmazsa sinmiş, öt tülmüş bulunan emperyalist - iştahlar, buğgün, tekrar ve tıpkı 1914 te olduğu Bgibi, &çığa vurulmuştur. 1918 den son- va 15 yıl kadar si barışseverlik devre: da silâh önürdeşliği bi Yenmiş veya yenil, Büz ıstırabları din, hareketten çekinir zaman için devamlı felâke- sı bulunmuş bir hastalık gi- koparılıp e harb denen korkunç bi insanlığın bünyesinden atılmış olduğu bayaline kapı. görüldü. Bütün gözler ve bü: far yeni bir çağın inlenme devre: vi oldu. Ve emperyalizm, rahat bir üy« kudan yeni uyanmış bir insanın bütün tazelik ve gürbüzlüğü ile yeniden aya- Ba kalktı . Sonuçları Üç dört yıldanberi, dünyar gitgide artan meydanda: harb tehlikesinin kaygısı altında, ölüm cezasına çarpılmış bir adamın her an yağlı bir urganın hayalile kıvranışına benzer çırpınmalar içindedir. Sonu ne olacak hiç kimse bilmiyor, fırtınayı b n kargaların — havaya fırlıyarak karışık —uçuşlarını an- dıran bir hal karşısındayız. Ve kendi toprağında oturup kimse- den bir şey beklemeden, kimsenin ma lında görü olmadan kendi yağı ile kav- rulmak — istiyenler, yurdlarınım bayın- dırlanmasına ve genliğine harcayacak- ları para ve emekleri her şeyden önce Tâzım olan venlikleri için vermek z0- runda kalıyorlar. Barışı, yalnız barışı istiyenler, bo- g9 akrtılan insan kanını hiç bir kazan. cın karşılıyamıyacağına inananlar »e kadar çoğunlukta olsalar da, oyun bo- zanlık eden birkaç devletin karşısında dağınık ve bitibirine karşı güvensiz kaldıkça, her ulusun kendi güvenliğini kendi gücü ile korumasından başka yol kalmamıştır. Büyük tehlike, bütün dünyayı ol- duğu gibi bizim memleketimizi de teh- dit ediyor. Omun içindir ki bugün, sü- © kuüvvetlerimizin artmasına her xa mandan fazla önem vermek zotundayız, ve veriyoruz. Türk askerinin türk top- raklarında üstün kuvvetler ve silâblar karşısında bile nası) aşılmaz bir engel olduğumu bütün dünya biliyor, kaygı- mnıx bu yandan değildir, havalardandır. Çünkü görüyoruz ki, büyük devlet- der, hava kuvvetlerini çoğaltınak için şimdiye kadar örneği görülmemiş bir yarışa girişmişlerdir. Bir hava paktı, henliz bir hayal olmaktan ileri geçe- mediği için umudlarımızı buna bağlaya- mayız, Yarışsa, biz de hazırız. Ama şurdumuzun bayrodırlık payından ve- tecekmişiz, ama boğazı ğrmiz Tokma ntzdan ayıraca- ile ödeyecekmişiz. Bu, yaşamak veya ölmek savaşıdır. Ve yurd her şeyden üstündür. Yaşar NABİ Bir bankanın inanca mek- tubları kabul edilmiyecek Şimdiye kadar devlet'daytele rine inanca mektubu - verebilecek bankalar arasında bulunan (Ka - raman milli bankası) kapitalini 100 bin liradan 50 bin liraya in - dirmiş olduğundan bu firmanın devlet dayrelerine inanca mektu - bu vermek hakkındaki yetkisinin kaldırıldığı Finans Bakanlığı ta - rafından devlet dayrelerine bildi- rilmiştir —— — ——— Dünkü İstanbul gazeteleri Başyazılarında ne diyorlar? daki baş yazısın - KUR UN da B. Asım Us türk n jişlerinden bahsederek, « türk yunan da iki deş ulustur. Onlar arasın ük devlet başkanının tlu elleriyle Jenmış olan bu kardeşiik düğümü bir dahs çözülmiyecektir,, de mektedir. a sahibleri saylav olan ve ken- taya topu bi ygarayı ayuka hastalar: sokakta s m her çok değerli saylav gazeteci arka- rımı neşriyatta biraz daha de- vam edecek olurlarsı getirmek şöyle dursun bi bile İstanbuldan kulur.» Cumthuriye diyor ki: bul halkımı çırmalarından kor - Ç Teki baş yazısında Bay Yüunüs Nadi « Sırası geldikçe üstünde durmak - tan hiç geri kalmadığımız sergi binası gerekliği Türkiyemizde anlaşıl ş değildir. Nitekim Ankara, güzel bir sergi binan mamış bir , hattâ pek bulunuyor. Ankaraya süs olan bu bina, a mödern devlet merkezi- mizin bu ilerilik aynı zam htiyacını da bütün kolaylıklarla karşılamaktadır İstanbul şehrine adamakıllı bir sergi binası yapmağa karar vrmeliyiz. Eğer yedinci yerli mallar sergisi dolayısiyle bu yıl bu kararı alabilirsek şimdi Ga . latasarayda açılan sergi iki kat kutlu olmuş olur.» TAR yor: * Hababurg restorasyonu doğrudan doğruya Almanyaya karşı bir hareket olduğundan bu sıyasayı güden Şuşnig de almanların nazarında Dolfüsdan da. ha tehlikeli bir adam şeklinde belir - Avusturyanın durumundaki, bu kararsızlık Avrup barışı için bü - Yük bir tehlikedir nkü durumun da Bay Şükrü Es- mer şunları yazı - miştir. Bu üzun zaman sürüp gidemiyeceği anla - Şildi. Anşlus mu yapılacak Haebsburg - lar m: geri gelecek? Yoksa erkinliği sağlamlaştırmak için başka şekiller mi bulunacak? Acun barışı namına Avru - panım meşgül olup halledeceği ilk iş bu olmalıdır.> Meyvacılığımız ve hay - vancılığımız için araştırmalar Yüksek tarım enstitüleri ta- rım fakültesi dekanı ve meyvacı- lık profesörü B. Glaysberg yanın- da Bursa tarım okulu meyvacılık öğretmeni B. Mustafa Dutipeh ol- duğu halde yarın Türkiye meyva- doğru yola çıkacaktır. Oradan da Malatya, Amasya, İnebolu, Gire son, Ordu, Trabzon, Gümüşhanc, Erzincan, Erzurum deceklerdir. Yüksek enstitü zeotekni pro- fesörü B, Şpötel de yanında bu enstitünün doçenti B, Kadri ve Bursa tarım okulası zeotekni oku- turu B. Fikri Karaesen olduğu halde Türkiye hayvancılık duru- munu incelemek üzere doğu ille- rine gideceklerdir. ve Vana gi- y da Zaman m _rı AMAN 35 napa ki ULUS İÇ HABERLER İSTANBUL fELEFONLABI Kamptaki üniversiteliler İstanbul, 18 — Kamptaki üni | versitelilerin 26 temmuz çarşam- | ba günü Lozan gününe girmek i- çin izinli say larını rektörlük, talim taburundan istedi Çek talebeleri gittiler İstanbul, 18 — İstanbulda ko- nuk olarak bulunan çek talebeleri bu akşam memleketlerine döndü- ler ve talebe birliği ile üniversite- liler taratından uğurlandılar. Haltı transiti için kurulan komisyon İstanbul, 18 — Ekonomi ba- kanlığının gösterdiği lüzum üze- zine transit halı meselesini ve ha li antrepo harcalarını gözden ge- çırzmek için seçilen komisyon işe başladı. Kornisyon belli başlı ola- rak İranla transit halı tecimi üze- rinde etüdler yapacak ve bunu ko- laylaştırıcı tedbirler arayacaktır. Doçentlik için sınaçlar İstanbul, 18 — Üniversitede a- çık olan doçentlik için önümüzde- ki ders yılında sınaç yapılacaktır: Sınaca yüksek okullardan diplo- malı olanlar, bir yabancı dil bilen- ler ve bir kitap yazmış olanlar girebilecektir. B. Vehbi Demirelin diyevi İstanbul, 18 — Trakya genel ispekterliği vekilliğine giden B. Vehbi Demirel şunları söylemiş- tir: “— Başlıca vazifemiz Trakya- daki iskân işlerini devletin kudret ve kuvvetile mütenasip bir suret- te başarmak ve aramıza gelen mu- hacirleri en kısa zamanda refah ve istihsale kavuşturmaktan ibaret- tir.,, İstanbulda resim sergileri İstanbul, 18 — Güzel sanatlar birliği yarın Galatasarayda, D grupu da cumartesi günü transız tiyatrosunda sergilerini açacaklar dır. Fransız ansiklopedisi genel sekreteri İstanbul, 18 — Fransız ansik- lopedisi genel sekreteri B. Abra- ham bu ay içinde İstanbula gele cek, ansiklopedideki Türkiye kis- mr için bilgi toplıyacaktır. Sovyet uzmanlarının incelemeleri İstanbul, — 18 — İstanbuldaki Sovyet uçakçıları ve türk kuşu şe- ti Yakacık, Kayışdağ, Sarıgazi ve Dudullu taraflarında “erazi,, yi gözden geçirmişlerdir. Türk - fransız hakyeri İstanbul, 18 — Türk - fransız hakyerinde 12 dilev kaldı. Bunlar eylül sonuna kadar bitirilecek, hakyeri birinci teşrinde kapana caktır. * İstanbul, 18 — Yeşilay arsı- ulusal içki düşmanları birliğine girdi. * İstanbul, 18 — Galatasaray- daki polis merkezi kurağı satıldı ve merkez başka bir kurağa taşın- dı. Boluda Atatürk gü - nü eşsiz şenliklerle kutlandı Bolu, 18 (A.A.) — Dün saat 9 da Atatürk gününün bayranması törenine başlandı. Üç gün önce şehir baştan başa bayra'dlarla do- nötıldı. Paiti ve aray-önünde he- yecanlı söylevler verildi. Atatürke saygı ve minnet telgrafları çekil. i. Davullar ve halkevi - mızıkası önde olmak üzere izciler, esnaf ce- miyetleri ve bütün halk bir geçit alayı yaparak “yaşa Atatürk,, ses- leriyle bütün şehir dolaşıldı. Ço cuk bahçesi önüne gelinerek tö - renle cocuk bahcesi acıldı. İçinde çocukları eğlendirecek her - türlü eğlence aracları bulunan cocuk bahcesi sarbay tarafından Ata - türk serefine sehir cocuklarına ar mağan ed''mistir. Cocuklar sevinç icindedir. Bundan sonra kayalı çeşmesinin ve kanaranım acılma törenleri yapıldı. Coluk cocuk, bü- tün Rolu şenlikler vapmaktadır. Gece askerin de katılmasivle bü yük bir fener alayı yapıldı. Halk. evi halka parasiz sinema gösterdi Parti salonunda bir süvare veril - di. Türk - ingiliz tecim an - laşması hakkında İngilizlerle yapılan tecim an laşmasının yürürlüğe giriş tarihi olan 20 haziran 1935 tarihine ka - dar İngiltere Kırallığı ülkelerin den yurdumuza gönderilen ve ralarının ödenme tarihi bu taril sonra gelen ingiliz çıkağlı mallar dan 50 bin ingiliz liralık mikdarı- na kadar olanların tutarlarının Cumuriyet Merkez Bankasma ya- tırılması lâzımgeldiği Gümrük ve tekitler bakanlığı tarafından ilgi- HK yerlere yazılmıştır. Türk - macar kliring ve tecim anlaşmaları hükümsüz 15 -8 . 1933 tarihinden başlı - yarak yürürlükte bulunan Türki - ye - Macaristan kliring anlaşma siyle 18 - 4 - 1934 tarihli tecim an- laşması 29 haziran 1935 tarihinde tarafımızdan bozulduğundan bu anlasmaların 31 temmuz 1925 tari- hinde kaldırılmasına Bakanlar ku- ruhunca karar verilmiştir. Türk - fransız kliring anlaşması Türk - Fransız kliring anlaş- masının bozulduğu, fakat Modüs vivendi ile birlikte 13 ağustos ta- rihine kadar yürürlükte kalacağı Ekonomi Bakanlığından gümrük ve tekitler bakanlığıma yazılmış- tır. Çekoslovak malları kon - tenjandan faydalanacak Çekoslovakya ile yapılan tecim anlaşmasma göre Çekoslovakya. dan gelen malların genel koönten- jan rejiminden asığlanacağı Eko- nomi Bakanlığından ilgili orunla- ra bildirilmiştir. Dışarıya ceviz kütüğü gitmiyecek Ceviz kütüklerinin — yabanc memleketlere gönderilmemesi Ta- rım Bakanlığı taarfından isteni! miş ve keyfiyet Bakanlar kurulun ı onaylanmıstır. ANKARA BİRASI: Sıcaklarda serinlik, her zaman hcşe ve sıhhat verir. Bütün gazino. batçe ve lokantalardan isteyiniz. (Yenişehirde Orduevi bahçesinde ve Örduevi karşısında tokantasında hususi tertibat ve teşkila tımız herkesi memnun edet ) Tekitler yöneltgesi on yılda ne yantı? İstanbul, 18 (A.A.) — Tekit - ler yönetgesinin 10 uncıu yı'd mü dolavyısiyle hazırlanan bugün saat 15 te açıldı. e Tekitler yönetg acılma 5- reninden önce gaze'eciler icin özel bir toplantı hazırlamış've bu toplantıda, devlet elinde işleti' | m, içki, tuz ve barıt yönetgele- rinin 10 yıla kadar gelen çalışma- ları ve iş randımanları üzerind- kendilerine izahlar verilmiş, se çi gezdirilmiştir. Tekitler yönetgesinin bu senc- ki sergisi gerçekten büyük — bir özenle hazırlanmıştır. Sergi dekorasyon ve dökün. .u bakımından Avrupa sergilerinden ayırt edilemiyecek kadar güzeldi. Verilen bilge ve sergide göste rilen istatistik ve grafiklere görce, tekitlerin bugüne kadar varan ge- nel çalışmaları açık bir büyüme ve ilerleme göstermektedir. Tütün tekiti, 10 yılda devlet haznesine 210 milyon lira vermiş- tir, Tütün eken köylümüzün 10 yılda aldığı para da 244 milyon li- vayı bulmaktadır. Şarapçıları şevk- lendirmek için şarap yapmağa ya- rar yaraçlar parasız dağıtılmıştır. İçki tekitinin 1927 - 1934 — yılları içinde hükümete verdiği para, !9 milyon liradır. Tuz işleri, devlet eline geçtikten sonra yurdumuz - da tuz işine önem verildi. Geniş - liği ve tuzlarının saflığı ile dün - yada eşi bulunmıyan Çamaltı tuz- lasını yeğritti. Bu suretle verim bir kaç misli arttırıldı. 10 yıldaki t:2 satışmın deeğri, 84.624.162 lira -« dır. Barıt tekiti, hükümete geçeli - denberi, av cebesi satış fiatların- da yüzde 25 ilâ 30 nisbetinda önemli düşürülme yapılmıştır. Yö- netgenin çalışması arasında göze çarpan —önemli — işlerden ba - zıları şunlardır: 1 — Patlayıcı maddeler için yeni depolar yapılması, 2 — Ankara'da atıcılık ve ni- şancılığı teşvik için bir poligon kurulması, 3 — Herkesi koşnud edecek vasıflarda av fişekleri yaptırıp piyasaya çıkarması. Tekitler yönetgesi bütün örğü- tünde ortalama olarak 13.000 isci çalıştırır. Bunlara 10 senede ve - rilen gündeliklerin tutarı 250.000 Hiradan fazladır. Bu açılma törenine çağırılısış olanlar hazırlanmış olan büfede ağırlanmışlardır. sergi, büyük törenl> İstanbul ve İzmir liman işyarlarının emekli ve koruma hakları İstanbul ve İzmir limanlar yö- netgeleri aktılı. işyarları emekli ve koruma hakları tıpkı -tekitler. deki işyarlarınki gibi kabul olun- muştur. Bu duruma göre liman yönetgeleri kendi büdcelerinden yüzde 45 ayıracak ve işyarlardan da ayrıca yüzde 5 kesilecektir. Ko ruma hakkında asığlanma şekli ay lik bağlamak süretinde olmayıp iş- yarların işlerinden ayrılışlarında kendilerini geçindirecek bir şekil- de toptan bir para verilecektir. Ölenlerin aylelerine de böyle yar dmm edilecektir. ——— — —— —— ——— mühendisler birliği
